Хабаршы вестник «Педагогика ғылымдары»



Pdf көрінісі
бет9/46
Дата15.02.2017
өлшемі4,25 Mb.
#4163
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   46

1.  Вариативтілік. 
Сабақтағы  вариативтілік  әрекет  дербестік,  пармен  немесе  топтық  жұмыс  түрін  білдіреді.  Мұндағы 
мәтіндерге байланыстысыолар диалогтар, суреттеулер, диаграммалар, карталар болуы мүмкін. Бұл жерде 
әртүрлі тақырыптар және жаттығулар түрлері болуы қажет. 
2.  Мәселені шешу. 
Мәселені шешу шетел тілін қолдану тілді оқыту процесінде өте қажетті. Мәселе білімгерді ойландыру-
ға мәжбүр етеді және соған үйретеді. 
3.  Грамматикадағы танымдық бағыт. 
Жүйелерді  және  анықтама  ережелерді  барлық  білімгерлер  бірдей  жеңіл  меңгере  алмайды.                 
Т.В.  Душейнаның  айтуы  бойынша  “мен  білімгерлерға  осымен  өздері  жұмыс  істеуіне  көмектесемін. 
Осыдан оларда грамматикаға деген қорқыныш жоғалады, яғни логикалық жүйесін керемет түсінеді. Бірақ  
ең  негізгі  міндетшетел  тілін  қолдана  білу  болғанымен,  білімгерлерға  өткен  грамматикалық  жүйелерді 
қолдануға көптеген мүмкіншіліктер беріледі”. 
4. Қызығушылықпен оқыту. 
Егер білімгерлерға оқыту процесі ұнаса, олар өте жақсы меңгереді. Өзіңе деген жақсыны қабылдау – 
бұл оқытудың негізгі тиімді талабы болып табылады, сондықтан да  қу процесіне ойындарды, жұмбақтар-
ды және әзілдерді қосу өте қажет. 
5.  Өзіндік (жекелік) фактор. 
Жоба жұмысының негізінде білімгерлерға ойлауға және өзі туралы өзінің өмірі жайлы, қызығушылы-
ғы қандай әрекетпе айналысуы ұнататыны туралы айтуға көп мүмкіншілік беріледі. 
6.  Тапсырмаларды топтастыру. 
Білімгерға орындай алмайтын қиын тапсырма беруге болмайды. Тапсырма білімгерның деңгейіне сай 
болуы қажет. 
Ал  жоба  жұмысы  кез-келген  жас  мөлшеріне  қарай  қолданыла  береді.  Мысалы,  “жанұя”  тақырыбын 
алатын болсақ, бұл жерде мынадай тапсырмалар болуы мүмкін: жанұя мүшелерінің суреттерінің астына 
атын жазу жанұя ағашын салып және өзінің отбасы жайлы айтып беру өзінің балалық шағын ата-анасы-
ның шағымен салыстыру т.б. 
Бұл  тек  қана  мүмкін  тақырыптарға  келтірілген  мысал  және  жұмыс  түріне  де  байланысты.  Таңдау 
жасына,  білім  деңгейіне  білімгерның  қызығушылығына,  оқуға  мүмкін  материалдар,  уақыт  мөлшеріне 
байланысты әр түрлі.  
Жобалық сабақтар әр түрлі кезеңдерден, қадамдардан тұрады: 
I. Дайындық кезеңі: 
а) Негізгі тақырыпты түсіндіру, талдау, өз ойларын айту; 
б) Сабаққа қажетті жаңа сөздермен жұмыс жасау; 
в) Қосымша материалдар енгізу. 
II. Тақырыпты бөлу: 
а) Білімгерлерды кіші топтарға топтастырып, әр топқа кіші тақырыпшалар табу; 
б) Тақырыптарды талқылау; 
III. Тақырыптарды нақтылау: 
а) Сұрақтар құрастыру, жоспар құру рөлдерді, тапсырмаларды бөлу; 
Жобалық  сабаққа  дайындық  кезінде  жоспарды  басшылыққа  алған  жөн.  Бірақ  сабақ  жоспарынан 
ауытқуға болмайды. Себебі, жобалық сабақ барысында шығармашылық еркіндік болуы қажет. 
IV. Мәліметтерді жинау: 
а) түпнұсқадағы кітап, газет журналдар т.б. мәліметтер; 
б) теле-радио хабарларындағы мәліметтер; 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
52 
в) Фото сурет; 
г) белгілі бір жерде зерттеуден алынған мәліметтер; 
д) көшеде алынған сұхбат мәліметтер; 
V. Жиналған мәліметтерді презентацияға дайындау: 
а) Плакаттар дайындау, карта жасау, газет шығару, көрме дайындау, брошюра жазу; 
б) Реттеу, өңдеу, презентациға дұрыстап дайындау; 
VI. Презентация: 
а) әр кіші топ өз презентацияларын басқа білімгерлердің алдында түсіндіреді, көрсетеді; 
б) әр жұмыстың нәтижесін, брошюра, плакаттар түрінде дайындау; 
в) қысқаша жұмыс жоспарымен, іс барысымен таныстыру, пікірталас, пікірсайыс; 
г) жұмыстың нәтижесін көрме, брошюра көмегімен ауызша айтып беру [5]. 
Жобалық сабақтар бірнеше сабақтарға созылатын әрекет деп ойлауға болмайды. Сабақтардың ұзақты-
ғы әр түрлі, ол қысқа және ұзақ мерзімді болуы мүмкін. Олардың кейбіреулері бірнеше айларға созылады, 
кейбіреулерімен мақсатқа қарай бір күнде ұйымдастыруға болады. 
 
1.  Нурбекова Г.Ж., Сакиева Г.О. Шете тілін оқытуда қолданылатын жаңа технологиялар. // Языковая полити-
ка и философия иноязычного образования в РК. - А.: 2006.- С. 36. 
2.  Жусупова А.Т. Жоба технологиясы негізінде III-курс студенттерінің тілдік қарым-қатынастағы іскерлікте-
рін қалыптастыру - А.: 2005. - С. 58. 
3.  Губаева М.М. Жаңаша оқыту технологиясы. // ИЯШ.-2003. - №6. - С. 27-29. 
4.  Байдурова Л.А., Шапошникова Т.В. Метод проектов при обучении учащихся двум ИЯ//ИЯШ.-2002- №1. - 
С. 42-44. 
5.  Полат Е.С. Метод проектов на уроках ИЯ // ИЯШ.-2002. - №1. - С. 51-53 
 
АҚПАРАТТЫҚ-КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ 
БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫН ДАМЫТУДАҒЫ РОЛІ 
 
М.Дүкенбаева – Педагогика және психология мамандығының магистранты, Абай атындағы ҚазҰПУ 
 
Әрбір мұғалімді педагогикалық  құралдарды қолдануға үйретуге  
болады, әрі үйрету керек те, сонда ғана оның еңбегі жоғары нәтижелі 
болып, мұғалімнің орны күн астындағы ең артық орын болар еді»  
Я.А. Каменский 
 
Резюме 
Данным  статье  рассматрываются  проблемы  развитие  информационно-коммуникационные  технологии  в  сфере 
образовании. 
 
Resume 
Given to article problems development information and communication technologies in the sphere education. 
 
Елбасымыз  Н.Ә.  Назарбаевтың  «Болашақтың  іргесін  бірге  қалаймыз»  атты  жолдауында:  «Сапалы 
білім беру Қазақстанның индустриалдық-инновациялық дамуының негізі болуы тиіс» деп атап көрсетіл-
гендей қазіргі кездегі білім беру жүйесі әлемдік өркениет көшіне сай, жан-жақты ақпараттық-коммуника-
циялық технологиялармен қамтамасыз етілуі керек.  
Ақпараттық-коммуникациялық  технология  білім  беру  жүйесін  ақпараттандыруға,  білім  сапасын 
арттыруға,  әлемдік  білім  беру  кеңістігіне  енуге,  электрондық  есептеуіш  техникамен  жұмыс  істеуге, 
электрондық оқулықтарды, интерактивтік құралдарды қолдануға, интернет желісін пайдалануға, телеком-
муникациялық  технологияларды  пайдалана  отырып, қашықтықтан  білім  беру  –  Елбасымыздың  жолдау-
ында айтылып кеткендей елімізде оқыту теледидарын құруға негізделген міндет [1]. 
Қоғамның ақпарттандырылуы білім беруге қойылатын талаптарды да өзгертеді. Білім беру саласының 
қызметкерлерінің  міндеті  ақпараттық-коммуникациялық  технологияларды  пайдалана  отырып,  баланың 
рухани  мүмкіндігін  дамыту,  білім  беру,  тәрбиелеу,  олардың  өзіндік  жұмыс  жасау  қабілетінің  дамуына 
мүмкіншілік  жасау.  Сонымен  бірге  ақпараттық-коммуникациялық  технологиялар  білім  беру  саласының 
қызметкерлерінің  шығармашылық  ізденіс  қабілетін  дамытуға,  жаңа  педагогикалық  технологияларды 
жете меңгеруге, мамандық шеберлігін қалыптастыруға ықпалын тигізеді.  
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар – мұғалімнің мүмкіндігін жоғарылататын құрал. 
Компьютердің  мүмкіндіктерін  психологиялық  және  дидактикалық  тұрғыда  талдап,  керек  кезінде 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(39), 2013 г. 
53 
педагогикалық талаптарға сай қолдану, ішкі тиімділігіне көңіл бөлу мұғалімнің шеберлігі болып табыла-
ды.  Компьютердің  графикалық  мүмкіндігі  жаңа  сабақты  бояулы  суреттермен,  тірек  сызбалармен,  кесте-
лермен  меңгертуге  жол  ашады.  Компьютерді  мұғалім  әртүрлі  мағлұматтар,  қосымша  ақпараттар  беру 
үшін көрнекі құрал ретінде пайдалана алады. Электрондық оқулықтарды енгізу уақыт үнемдейді, мұғалім 
араласпай-ақ оқушылар өздері меңгеруге тиісті ақпараттар беріледі. Сонымен қатар ақпараттық-коммуни-
кациялық  технологиялар  –  мұғалімнің  өз  жұмыстарының  әдістері  мен  ұйымдастыру  түрлерін  түбегейлі 
өзгертуге,  оқушылардың  жеке  қабілеттілігін  дамытуға,  оқудағы  пәнаралық  байланысты  күшейтуге,  оқу 
процесін  ұйымдастыруды  үнемі  жаңартып  отыруға  мүмкіндік  береді.  Ақпараттық-коммуникациялық 
технологиялардың негізгі ерекшелігі мұғалімдер мен оқушыларға өз бетімен және бірлесіп шығармашы-
лық жұмыс істеуге мүмкіншілік туғызады. 
Ақпараттандырылған  қоғамның  талабына  сай  мұғалім  де,  оқушы  да  жаңаша  көзқарасты,  терең  ойлы 
болуы керек. Сондықтан заман талабына сай жас ұрпақты көкірегі  ояу, ізденімпаз, өзіндік шығармашы-
лық жұмыспен айналыса алатын дәрежеге жеткізуіміз керек. 
Мұғалімге жаңа материалды өте қызықты әрі түсінікті етіп түсіндіру үшін керекті ең бірден-бір құрал 
бұл  –  интерактивті  тақта.  Интерактивті  тақтаны  пайдалана  отырып,  жаңа  сабақ  барысында  қосымша 
қызықты материалдарды ұсынуға, көлемді қиын тақырыптарды тірек-сызбалар арқылы жеткізуге, өзінің 
жаңа идеяларын әсерлі, тартымды етіп көрсетуге болады. Интерактивті тақта өзінің аты айтып тұрғандай 
мұғалім мен оқушылар арасындағы белсенді қарым-қатынасты қалыптастырады. Топпен, жекелей жұмыс 
жасауға  зор  ықпалын  тигізеді.  Алдын-ала  дайындалған  презентациялар,  графикалық  сызбалар,  мәтіндік 
ақпараттар,  бейне  және  аудио  материалдар,  алдын  ала  үйлестірілген  жаңа  сабақты  меңгертуге  арналған 
ойындар, гиперсілтемелер арқылы сабақтың оқушы үшін қызықты да, тартымды өтуіне көмегін тигізеді.  
Жаңашыл қоғамды ақпараттандыру үрдістері және олармен тығыз байланыстағы білім беру жүйесінің 
барлық  формаларын  ақпараттандыру  үрдістері  жаңа  ақпараттық  және  коммуникациялық  технологияла-
рын  (АКТ)  меңгеру  және  жапай  тарату  үрдістерімен  сипатталады.  Мұндай  технологиялар  қашықтан 
оқыту  және  ашық  білім  берудің  жаңа  жүйелерінде  оқытушы  мен  оқып  үйренушінің  арасында  қарым-
қатынас орнату және мағлұмат алмасу үшін белсенді қолданылады. Жаңашыл оқытушы АКТ төңірегінде-
гі  білімдерді  игеріп қана  қоймай,  сондай-ақ  оларды  өзінің  кәсіби  іс-әрекетінде  пайдалана  алатын  маман 
болуы тиіс. 
Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар (АКТ) – ақпаратты өңдеудің әр түрлі алгоритмде-
рін, әдістерін, механизмдерін және түрлі құрылғыларын сипаттайтын ортақ түсінік. Маңызды жаңа АКТ 
құралдары  ретінде  сәйкес  программалық  қамтамасыз  етілген  компьютер  және  ақпарат  орналасқан 
телекоммуникация құралдары болып табылады. 
Мүмкіндіктері онда орнатылған программалық қамтамасыз етумен анықталатын дербес компьютерлер 
кез  келген  білім  беру  жүйесінің  ақпараттық  ортасы  үшін  негізгі  АКТ  құралдары  болып  табылады. 
Программалық  құралдардың  негізгі  категориялары  –  жүйелік  программалар,  қолданбалы  программалар 
және  программалық  қамтамасыз  етуді  жүзеге  асыратын  құрал-саймандар.  Жүйелік  программаларға, 
біріншіден,  дербес  компьютер қолданушысының  программалармен  және  барлық  басқа  програмалардың 
құрылғымен  қарым-қатынасын  қамтамасыз  ететін  операциялық  жүйелер  жатады.  Сонымен  қатар  бұл 
категорияға қызметтік және сервистік программаларды да жатқызуға болады. Ал қолданбалы программа-
ларға ақпараттық технологияның инструментариі, яғни мәтінмен, графиктермен, кестелік мәліметтермен 
және т.б. жұмыс істейтін технологиялар болып табылатын программалық қамтамасыз ету жатады. 
Білім берудің жаңашыл жүйелерінде әмбебап кеңселік қолданбалы программалар және АКТ құралда-
ры:  мәтіндік  процессорлар,  электронды  кестелер,  презентация  дайындау  программалары,  МҚБЖ, 
органайзерлер, графикалық пакеттер және т.с.с. кең тараған. 
Компьютерлік желілердің және басқа оның АКТ құралдарының арасындағы баламалары пайда болуы-
нан білім беру жаңа сапаға ие болды. Ол бірінші кезекте жер шарының кез келген жерінен ақпараттарды 
жылдам алу мүмкіндігімен байланысты болды. Интернет ауқымды желісі арқылы әлемдік ақпарат ресурс-
тарына (электрондық библиотекалар, мәліметтер қоры, файлдар қоймалары және т.б.) жылдам қол жеткі-
зуге мүмкіндік бар. Интернеттің әйгілі ресурсы – WWW бүкіл әлемдік өрмегінде екі миллиардтай мульти-
медиялық құжаттар жарияланған. 
Желіде АКТ-ның басқа да құралдарын пайдалануға мүмкіндіктер бар. Олардың қатарына электрондық 
пошталарды, сілтемелер тізімдерін, жаңалықтар топтамаларын, чаттарды жатқызуға болады. Нақты уақыт 
режимінде  сұхбаттасу  үшін  байланыс  орнатылғаннан  кейін  дыбысты,  суреттерді,  пернетақтадан  еңгізіл-
ген  мәтінді  және  кез  келген  файлды  жіберу  мүмкіндігін  беретін  арнай  программалар  жасалынған.  Бұл 
программалар  жойылған  қолданушылар  бірігіп  жергілікті  компьютерде  қосылған  программалармен 
жұмыстарын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді [2]. 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
54 
Компьютерлік желілер арқылы жіберілетін мәліметтерді сығудың жаңа алгоритмдерінің пайда болуы-
нан дыбыс сапасы едәуір артты және кәдімгі телефон желілеріндегі дыбыс сапасына жуықтады. Осының 
нәтижесінде жаңа АКТ құралы – Интернет – телефония салыстырмалы түрде екпінді дами түсті. Арнайы 
программалық қамтамасыз ету мен құрылғылардың көмегімен Интернет арқылы аудио және бейнеконфе-
ренциялар өткізуге болады. 
Телекоммуникациялық  желілерде  ақпараттарды  іздеу  тиімділігін  қамтамасыз  ету  үшін  жасалынған 
автоматтандырылған  іздестіру  құралдары  бар.  Олардың  мақсаты  –  компьютерлік  желілердің  ақпарат 
ресурстары  туралы  мәліметтерді  жинап,  қолданушыларға  жылдам  іздеу  қызметін  ұсыну.  Іздестіру 
жүйелері  арқылы  бүкіл  әлемдік  өрмектің  құжаттарын,  мультимедиялық  файлдарды  және  программалық 
қамтамасыз етуді, адамдар және мекемелер туралы мекен-жайлық ақпаратарды іздеуге болады. 
АКТ желілік құралдарының көмегімен оқу-әдістемелік және ғылыми ақпараттар алуға, консультация-
лы көмек беруді жылдам ұйымдастыруға, ғылыми зерттеу жұмыстарын модельдеуге, нақты уақыт аралы-
ғында виртуальды сабақтар (семинарлар, дәрістер) жүргізуге үлкен мүмкіндіктер бар. 
Ақпараттық технологиялардың қоғамдық мәніне талдау жасай келе келесідей тұжырымдар жасалды: 
Жаңа ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялар қоғам дамуының ең маңызды стратегия-
лық  факторы  болып  табылатын  ақпараттық  ресурстарды  белсеңді  және  тиімді  пайдалану  мүмкіндігін 
береді; 
Өркениеттің  дамуы,  жұмыс  істейтін  тұрғындардың  көпшілігінің  еңбек  объектілері  мен  нәтижелері 
материалдық құндылық емес, ақпарат пен ғылыми білім болып табылатын ақпараттық қоғам бағытында 
іске асуда. Сонымен қоса ақпараттық технологиялар қоғамда болып жатқан ақпараттық үрдістерді тиімді 
ету және көп жағдайларда автоматтандыру мүмкіндігін береді; 
Ақпараттық үрдістер, басқа, одан да күрделі өңдірістік немесе қоғамдық үрдістердің маңызды элемен-
ті болып табылады. Осыған байланысты ақпараттық технологиялар қоғамдық немесе өңдірістік техноло-
гиялардың сәйкес құрамдас бөлігі ретінде қарастырылады; 
Телекоммуникациялық  технологиялар,  ақпараттық  технологиялардың  бір  бөлігі  бола  тұра,  адамдар 
мен  мекемелер  арасында  ақпарат  алмасуды  қамтамасыз  етуде,  сондай-ақ  жаппай  ақпарат  тарату  мен 
дайындау жүйесінде маңызды роль атқарады; 
Ақпараттық технологиялар қоғамды тұлғаландыру, оның білім беру жүйесін және мәдениетін дамыту 
үрдісінде негізгі орын алады. Сондай-ақ , оқытатын ақпараттық құралдарды пайдалану, кадрларды қайта 
дайындау және олардың квалификациясын өсіру жүйесі үшін де, өзіндік білім алу жүйесі үшін де тиімді 
әдіс болып табылады. 
Қашықтан  оқыту  және  ашық  білім  беру  жүйелерінің  көзқарасы  бойынша  маңызды  болып  келетін 
АКТ-ның  бірнеше  негізгі  кластары  бар.  Бейнежазбалар  мен  телевидениялар  осы  технологиялардың  бірі 
болып табылады. Бейнетаспалар және сәйкес АКТ құралдары көп көлемді студенттерге мықты оқытушы-
лардың дәрістерін тындауға мүмкіндік береді. Дәрістер жазылған бейнетаспаларды арнайы бейнекластар-
да да, үй жағдайларында да қолдануға болады. Мысалға, американдық және европалық білім беру курста-
рындағы негізгі материал баспа беттерінде және бейнетаспаларда ұсынылады. 
Оқытылатын  материалды  ұсынатын  мұндай  жүйелер  біздің  елде  де  таралуда.  Сонда  да  барлық 
курстарды  бейнематериалдармен  бекіту  қажет  емес:  ресейлік  студенттер  батыс  студенттеріне  қарағанда 
бейне көрсетілімдерге аса үйренбеген; егер курс материалы кітаптан және бейнетаспалардан тұрса, онда 
ресейлік студент, бәрінен бұрын кітапты, сосын барып бейнетаспаларды қарастырады. 
Егер  оқу  курсына  визуальды  ақпарат  қажет  болса  және  оны  қағазға  басылған  түрде  ұсыну  мүмкін 
болмаған  жағдайларда  бейнематериалдар  қажет  болады.  Егер  бейнетаспа  –  қосымша  иллюстрациялары 
жоқ құр ғана дәріс жазбасынан ғана тұрса, онда ол пайдалы, бірақ қажет емес. 
Жаңа  компьютерлік  телекоммуникациялық  құралдардың  көмегімен  оқытушы  және  студенттер 
арасында  жылдам  байланыс  орнату  қашықтан  оқыту  үрдісінің  қайталанбас  бөлігі  болып  табылады. 
Осындай байланыс кезінде студенттер  оқытушылармен бағалар, шешімдер, проектілер туралы ақылдаса 
алады,  олардан  кеңес  сұрай  алады.  Сонымен  қоса,  бұл  оқытушыларға  материалдың  меңгерілгендігін 
бақылау және жекеше оқыту негізінде білім беруді ұйымдастыру мүмкіндігін береді. 
 
1. Назарбаев Н.Ә. «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз» //Егеменді Қазақстан, 2006. 26.05. -2 б. 
2.  Исабек  Н.Е.  Оқу  процесіндегі  ақпараттың  қалыптасуы  және  қазіргі  жағдайы  //  Халықаралық  ғылыми-
әдістемелік конференция. – Астана, 2009. – Б. 94-98. 
3. Исабек  Н.Е. Ақпараттық технология қазіргі білім беру жүйесінде. Оқу құралы. –Алматы: «Школа ХХІ века» 
баспасы, 2006. - 70 б. 
4.  Елекешева  М.  М.  Оқытудың  ақпараттық  технологиялары  және  білім  беру  жүйесінде  қолданудың  негізгі 
проблемалары //Ұлт тағылымы. – Алматы, 2009. - № 4. – Б.36-38.б. 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(39), 2013 г. 
55 
TECHNIQES FOR ENGLISH SPEAKING SKILL ENHANCEMENT 
 
А.М. Жалалова – аға оқытушы, 
Р.М. Нурекенова – 1-курс магистранты, 
Абай атындағы ҚазҰПУ, магистратура және PhD докторантура институты 
 
Түйін 
«Ағылшын  тілінде  сөйлеу  дағдысын  дамыту  әдістері»  мақаласы  ағылшын  тіліне  оқытудың  қазіргі  жағдайына 
сипат  беріп,  кездесетін  мәселелерге  әдіснамалық  шешімдер  түрлерін  ұсынады.  Ұсынылған  әдіс-тәсілдер  әдеттегі 
жаттығу формасынан өзге тәсілдемедегі жүйелі, жобалық, топтық іс-әрекетке негізделген сабақ үдерісіндегі сипатқа 
ие болып, дидактикалық материалға негіз бола алады.  
 
Резюме 
Статья на тему «Методы развития навыков говорения на английском языке» предлагает некоторые приемы орга-
низаций урока английского языка, характеризованные как проектные и групповые формы деятельности. Приведен-
ные способы развития речевого навыка имеют тенденцию личностно-ориентированного и инновационного подхода 
в обучении иностранному языку, которые могут быть употреблены как средства в формировании процесса урока.  
 
Every single language teaching aims at getting  its learners to speak, produce a fluent speech and  intercourse 
with other speakers of the target language. Unfortunately most foreign language lessons end up with memorizing 
certain isolated grammar patterns that are barely recalled after. The problem we, English teachers face with, lies in 
the  misleading  that  we  confuse  techniques  of  teaching  mathematics  with  the  ones  of  a  foreign  language.  Here 
comes the frustration and sense of dissatisfaction due to the fact the learner is not able to acquire the language and 
function it as a communicating tool. 
During  last  few  centuries  different  linguists  have  suggested  variety  of  methods  to  implement  as  a  language 
skill  enhancing  way.  Among  of  them  interactive  method  is  quite  popular  judging  by  activities  included  into 
textbooks most schools use today, such as Solutions, English file, Move ahead, Masterclass, etc. Direct method is 
recognized to be vital and forwarding technique in the classroom. Last decade of the century in the Republic of 
Kazakhstan has been noticed for increase of internationalization of educational programs which is obvious from 
students exchange projects, educational program 2+2, FLEX. No doubt that the mentioned projects anticipate the 
conditions of total language immersion, what result in successful language acquisition.  
However, the current article will try to elaborate on certain techniques and activities advisable for encouraging 
learners’ speaking activity on the English lessons.  
Mind  map.  In  1967  a  computer  science  researcher  Ross  Quillian  proposed  a  model  for  storing  semantic 
information in a computer memory. In this model each word has stored with it a configuration of pointers to other 
words in the memory; this configuration represents the word’s meaning. Named information technology program 
origin put foundation for the development of mind map. [2:240] Its principles of processing a particular operation 
resembles of what we name mind map.     
Mind Map is an outline  in  which the  major categories radiate from a central image and  lesser categories are 
portrayed  as  branches  of  larger  branches.  The  author  describes  an  in-class  exercise  in  which  small  groups  of 
students each create a Mind Map for a specific topic [1]. It is also known as brainstorming on a particular topic, 
but is broader and can be a reliance what students may take to further his/her speech.  
A mind map may be represented in the form of a diagram used to display words and ideas that are linked to 
and arranged around a central key word or idea. Mind Maps are very effective tools for language teaching. It helps 
the teacher introduce or bring together multiple words that are linked to one subject or theme.  
If to encounter the topic given is Traveling, learners are expected to bring all the ideas and associations they 
could ever think about and have already experienced. This helps to build a schemata on basis of what they could 
develop their idea and fluency of speech during speaking. The representation form is usually drawn as a sun ray or 
subdivision network of related  ideas. For instance the word Traveling is written  in the  middle as a centre of the 
sun and subdivisions are spread by the rays of it (Example of the similar network is given below at the pic. 1). 
The coherency of the activity may look as follows:  
1. Introduce the traveling types 
2. Talk about means of transport each traveling type demands 
3. Talk about activities that people undertake in each of the trip 
Pursuing the first step, the word Traveling is put down in the centre of the writing space. Then rays or branches 
(depending  on  what  teacher/students  use  as  the  topic  display  layout)  are  spread  as  students  suggest  further 
differentiation of the starting theme. The thing is that teacher should make sure learners do not get distracted from 
the given direction.   

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
56 
Usually  speaking  is  not  only  about  describing  and  mere  commenting  on  what  is  already  true.  Teacher  is 
expected  to  get  his/her  students  to  solve  and  give  their  personal  attitude  to  the  social  phenomena.  This  means 
topics  may  vary  from  routine  notions  to  abstract,  social  issues  if  the  language  level  of  the  learners  affords  to 
express their opinion or give solutions.  
English classrooms of Kazakh schools do not fall behind in using the technique; from my own experience of 
upper-intermediate  English  teaching  lessons  conclusion  is  that  mind  map  is  comfortable  and  simple  way  to 
motivate learners for deeper thoughts.                       
A mind map is a tool that can be used very effectively at the start of the class, in the middle or as a recap at the 
end  of  the  class.  This  also  can  be  followed  by  representation  of  the  ideas  in  the  form  of  pictures, schemes  and 
finally an essay.  
Thus a mind map can be used in multiple ways and at different points during the class to introduce new words 
related  to  a  topic,  recap  something  previously  learnt  or  expand  on  vocabulary  of  a  topic  that  has  been  briefly 
discussed before. 
This is how a mind map looks on the course of the language for special purpose [4].  
 
Picture 1 
 
 
 
English language teaching methodology has increased the role and significance of updating equipments for the 
language  acquisition  facilitation.  Today  project  based  learning  is  becoming  inseparable  part  of  the  students’ 
activity acting as a self study feature of the  learning process. There is a newly accepted  kind of an activity  of a 
creative and self studying feature. The name for the activity is RSA (Rivest, Shamir, Adleman-by the names of its 
creators)  Animate  style  video.  This  involves  group  work,  procedure  of  what  is  equipped  with  information 
technologies  as  well  as  film  making  tools  such  as  video  cameras,  movie  making  software  and  other  additional 
means [3]. 
Teachers who have already tried the named activity narrate their experience in a step-by-step procedure which 
is close to the one of the project based learning. RSA Animate style video is a technique that may be carried out 
involving several stages  on a particular topic  where reading  is followed by  instant  visualization,  hence building 
related  associations.  The  work  results  in  an  animated  video  audio  dubbed  with  the  reading  text.  On  a  regular 
English lesson reading is complicated or monotonous activity which involves pre-reading as in the introduction of 
vocabulary, topic and new conceptions. In order to add reading and learning new language patterns easiness and 
fun, RSA Animate suggests forms of activities every student would be willing to get started and eager to fulfill it. 
Here  follows  observation  on  stages  of  the  RSA  Animate  style  video  lesson  series.  The  lesson  observation 
concludes that it was an easy way to make students visualize their information, make connections, and re-tell their 
facts in a story that had a very tight story line that flowed.  
The stages of RSA Animate take turns in the following order. 
1.  Teacher  and  students  choose  a  source  text  which  may  be  both  from  the  teaching  material  or  from  the 
groups’ own interests. Here teacher’s role becomes crucial to make sure students work with not too abstracted and 
complicated text  with coherent structure  of a narrative  genre. English  literature  or short story  with an  educative 
content is quite acceptable for it.  

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(39), 2013 г. 
57 
2.  Next  step  considers  deep  comprehension  and  structural  analysis  of  the  text  so  group  members  could 
represent  it  in  the  animated  video  correctly  making  sure  the  main  message  remains.  To  make  it  easier  learners 
need to break the text into meaningful chunks that later take will shape of pictures.  
3.  Drawing.  Required  equipments  are  accessible  and  their  amount  depends  on  the  text’s  content;  they  are: 
erasable markers (of different colors), big rolls of white paper, whiteboards, erasers, and video cameras. After the 
parts of the reading text are defined and associated with definite depictions of them learners get courage to draw 
the story!  Again, teacher  here  is a facilitator in  encouraging students  not to be afraid  of  drawing as it is  not the 
main  criteria  of  the  project  for  students  are  not  examined  for  their  drawing  abilities.  When  the  video  is  being 
presented, it will be accompanied with audio dubbing so it will be obvious what depiction stands for the particular 
conceptions and notions.  
 
 
 
 
4.  Rehearsal.  When  everyone  knows  what  and  how  to  draw  the  story,  filming  comes  to  the  process  of  the 
project. Video is supposed to follow fluent drawing with no flaws and correction until the dubbing voice stops.  
5.  Recording video. Recording means that all the preliminary work is done and has been rehearsed for several 
times. If there are discrepancies between the script and the drawing that students made it is time to make additions 
or slightly change some stylistic devices as in bringing examples.  
6.  Video  editing. Editing the  video  may be  quite creative  depending  on the script  message.  As the  drawing 
process is slow and the reading pace may overtake it, editing needs to add fast forwarding function so the video 
and the reading pace coincide. Music without lyrics to accompany is just to spice the video up!  
 
 
 
There were things teachers who have had tried the task in the classroom wish could do
 
Had more rags available 
 
More cleaner 
 
No more than 8 groups per class 
 
Have  the  kids  be  more  complex  in  their  drawings,  and  draw  slower.  There  is  no  rush  while  filming  the 
drawing. 
 
Have  kids  write  key  words on board that  match key  words in script to  make  it  easier to  glance up and see 
where they are 
 
Fix cameras on tripods,  music stands, anything 
 
Better directions for camera people 
 
Have each video end with a zoom out so that entire board could be seen 
 
Wish  added  one  more  day,  due  to  necessity  to  add  just  a  bit  more  to  the  research  and  writing  about  the 
implications of the purchase [3]. 
Experience  reveals  that  following  textbook  activities  every  single  lesson  becomes  a  tiring  routine  where 
motivation to speak the target language no longer exists. Because language is not a set of formulas and clichés, the 
mentioned approaches are to create conditions to  learn by  doing and living things through. Therefore integrated 
lesson  of  all  skills  improvement  should  exist  at  core  of  every  English  lesson  aim,  where  personal  interests  of 
learners and teacher’s thinking out of box are enclosed.  

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
58 
1.  John W. Budd Mind Maps as Classroom Exercises The Journal of Economic Education. 
2.  Allan M. Collins and M. Ross Quillian Retrieval time from memory - University of Minnesota, 2003. 
3.  Paul Bogush How to make RSA style video with your class Website article. 
4.  http://live-the-solution.com/mindmaps/. 
 
THE MULTIMODAL CHARACTERISTICS OF FILM DISCOURSE 
 
D.Kabylbekova – Suleyman Demirel University, Almaty 
 
Түйін 
Мақалада  семасиологиялық  аспекті  негізінде  кинодискурс  көпмодальді  және  танымдық-қатысымдық  түзілім 
ретінде талдана отырып, оны жіктеудің ұстанымдары қарастырылған. Бұл орайда кинодискурстың ауызша дискурс-
тан  айырмашылығы  ескерілген.  Кинодискурстың  мультимодальді  сипаттамасы  жасалып,  вербальді  және  бейвер-
бальді тұрғыдан жіктемесі көрсетілген.  
 
Резюме 
Статья  рассматривает  критерии  классификации  кинодискурса  как  полимодальное  и  когнетивно-коммуникатив-
ное образование, которое было проанализировано в свете семасиологии. Различия кинодискурса от устного дискурса 
были также учтены. Была предложена мультимодальная характеристика кинодискурса и классификация его вербаль-
ного и невербольного уровней. 
 
The  object  of  the  research  is  a  film  discourse,  multimodal  cognitive  and  communicative  constitution; 
combination  of  various semiotic units  in their  inseparable unity, which  is characterized by  cohesion,  wholeness 
and completeness. Film discourse is expressed with help of verbal, nonverbal signs in accordance with intention 
of a cooperate author and structured by means of turn-taking, moreover it is saved on a material data medium and 
aimed for audiovisual perception of audience. The objective of the study is to classify the types of film discourse. 
The importance of the research is defined by the necessity of clarifying criteria of film discourse classification. 
Semiotically  inhomogeneous  phenomena  of  synthetic  nature  are  described  in  science  as  creolized, 
heterogeneous,  multimodal,  video-verbal  phenomena.  Therefore  the  creolized  texts  are  those  whose  structure 
consists  of  two  inhomogeneous  parts  (verbal  and  nonverbal)  [1];  heterogeneous  texts  combine  semiotically 
dissimilar components (images and words) [2]; multimodal texts not only include heterogeneous components but 
also perceived due to simultaneous work of two or more perceptive modalities. “Multicode text” is understood as 
a text of complex semiotic structure, expressing combination of verbal text in spoken or written form, image and 
signs of other nature. Multicode texts differ by the amount of interacting sign systems. Among the most complex 
ones  according  to  Jacobson    are  considered  to  be  musicals,  especially  cinematic  ones  “  extremely  complex 
syncretic performances, uniting quite a number of audio and visual semiotic means” [3]. 
The  place  of  film  discourse  among  other  kinds  of  discourse  is  defined  by  the  definite  criteria  taken  into 
account. In the light of sociolinguistics standard components of film discourse, in the light of pragmatics types of 
communicative tone, in the light of sociolinguistics themes of communications are taken into consideration in the 
process  of  classification  criteria.  Among  the  general  criteria  in  order  to  define  types  of  discourse  the  following 
forms  of  criteria  are  mentioned:  formal,  functional,  content  related  to  categories  of  discourse.  According  to  our 
data the following features are relevant to film discourse: 
Spoken/written  discourse,  which  is  distinguished  according  to  form  criteria  (channel  of  information 
transmission). In the cases of spoken discourse, which are typical for films, have phenomena of fragmentation: the 
speech  is  caused  by  “beats”,  intonation  units,  independent  pauses,  which  have  relatively  completed  intonation 
outline  and  concurrent  with  simple  predications  and  closures.  In  spoken  discourse  as  Petluchenko  notices, 
addresser and addressee are involved in the situation, which is defined by the use of pronouns of first and second 
person,  with  guidelines  to  reflective  processes  and  emotions  of  communicators  in  use  of  prosody,  gestures  and 
other  nonverbal  means.  Spoken  discourse  is  accompanied  with  grammar  mistakes,  hesitation,  pauses  for 
deliberation; it is spontaneous and natural. 
Film discourse differs from spoken discourse by the presence of author, moreover an artist not only copies the 
reality  but  comprehend  it  in  a  figurative  form,  creating  screen  image  of  this  or  that  phenomenon  or individual. 
Film discourse differs from written discourse by the presence of sound level. Film discourse is a dynamic system 
of audio and visual images or flexible forms, which exist in screen conditions of spatial time dimensions and with 
the help of audiovisual means pass sequence of development of author’s ideas about world and himself.  
Monologue/dialogue  communication,  which  is  distinguished  according  to  type  of  communication.  Both  of 
these versions exist in a film discourse. 
Institutional  and  personal  discourse,  defined  by  the  criteria  of  addressee.  The  first  one  represents  speech 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(39), 2013 г. 
59 
interaction  of  members  of  social  groups  or  institutions  with  one  another;  with  people,  which  realize  their 
opportunities of status roles in the frame of existing institutional setting [4]. The peculiarity of this discourse is in 
the aim  of compressing transmitted  information, the communicative situation is obvious, and therefore the  most 
important is evaluative modal emotional level of situation. The second type which is more philosophical, intended 
for  finding  and  experiencing  essential  meaning.  The  communication  of  heroes  forms  institutional  and  domestic 
discourses and along with it the film in whole represents life discourse. 
In  terms  of  objectives  and  communicative  principles  cooperative  and  conflict  discourses  are  defined.  In 
cooperative situations  of communication the speaker tries “to transform “present state  of  world”  of recipient; to 
persuade  the  listener  to  do  or  not  to  do  either  verbal  or  nonverbal  action”  [5],  even  so  the  listener  possesses 
important role in creating cooperative communication. The absence of adequate reaction of the listener may lead 
to communicative disharmony, misunderstanding, and emotional conflict. 
Conflict  discourse  is  understood  as  a  speech  interaction  of  communicators,  illocutionary  dominant  of  which 
represents resistance or clash of communicative objectives of participating members of purposeful speech activity, 
perlocution of which is defined by the presence of negative emotions due to verbal and nonverbal interaction of 
communicators on each other.  
In  terms  of  informative  component  predominately  informative  and  phatic  (metacommunicative) 
communications are distinguished, which is remarked in various situations is film discourse. 
In  accordance  with  lingua  semiotic  classification  of  film  texts  based  on  type  of  prevalent  image  signs  in 
predominate style  in film text, the  differentiation  of  film texts are  outlined  on  nonverbal  level by  dominance  of 
index and iconic signs, whereas on verbal level by speech style. 
Film  critics  highlight  two  film  texts:  fiction  and  documentary.  The  documentary  films  are  considered  to  be 
filming  of  historical  events  and  people  and  scientific  films  (popular  science,  academic,  research).  Fiction  film 
texts are  considered to be the  ones  where  iconic symbols and stylized  informal speech are dominant, which are 
combined by aesthetic function. In general fiction film text uses colloquial style, as well as substandard language 
devices  (dialects,  jargons);  spoken  language  is  specially  selected  and  worked  out  in  the  process  if  writing 
screenplay.  Dialogue  form  of  interchange  which  is  specific  for  film  discourse,  promotes  smooth  language 
behavior,  without  deliberation  and  selection,  this  is  “accustomed”  operation  [6].  Thereby  spoken  discourse, 
presented  in  films,  authentically  reflects  “live  speech”  and  serves  as  a  relevant  source  for  the  analysis  of  turn-
taking. 
Homogeneous film texts, which differ by structure, are classified according to  genres  which serve as signals 
directing viewers’ expectations to the certain aspect [7]. The attributes of genre are constituted by the following 
factors:  1)  functional  orientation,  2)  level  of  generalization  of  narration,  3)  evaluation  of  event,  or  emotionally 
axiological direction, 4) nature of use of graphically expressive means and level of their correlation [8]. The genre 
of the film may affect the film success. 
Summarizing all above mentioned, it might be concluded that film discourse is classified according to formal, 
functional,  content  criteria.  Based  on  linguistic  and  semiotic  classification  of  film  texts,  differentiation  of  film 
texts  is  defined  on  nonverbal  level  dominated  by  index  and  iconic  signs  and  on  verbal  level  by  speech  style. 
Fiction and documentary film texts are also highlighted and film discourse is also classified by genres. The further 
refinement and improvement of classification criteria of film discourse are required.  
 
1.  Сорокин  Ю.А.  Креолизованные  тексты  и  их  коммуникативная  функция  /  Ю.А.  Сорокин,  Е.А.  Тарасов  // 
Оптимизация речевого воздействия. – М.: Наука, 1990. – 227 с. 
2.  Сонин А.Г. Экспериментальное исследование поликодовых текстов:основные напрвления /А.Г. Сонин// Вопро-
сы языкознания. – М., 2005. - №6. – С. 115-123. 
3.  Якобсно Р.О. Язык в отношении к другим системам коммуникации /Р.О. Якобсон// Избранные работы. – М.: 
Прогресс, 1985. – С. 321-324. 
4.  Карасик  В.О.  О  категориях  дискурса/  В.  И.  Карасик//  Языковая  личность:  социолингвистические  и 
эмотивные аспекты: сб. научных трудов. – Волгоград: Парадигма, 2007. – 500с. 
5.  Григорьева  В.  С.  Элементы  теории  и  практики  делового  дискурса  на  материале  немецкого  и  русского 
языков: учеб. Пособие/В.С. Григорьева, М.К. Любимова. –Тамбов: Изд-во ТГТУ, 2006. 80с. 
6.  Макаров М. Л. Основы теории дискурса/М.Л. Макаров. М.: ИТДГК «Гнозис», 2003. -280с. 
7.  Слышкин Г. Г.  Кинотекст (опыт лингвокультурологического анализа)/Г.Г. Слышкин, М.А. Ефремова. М.: - 
Водолей Publishers, 2004. -153 с. 
8.  Горюнова  Н.Л.    Художественно-выразительные  средства  экрана.  Ч.I.  Пластическая  выразительность 
кадра/Н.Л. Горюнова. –М.: Изд-во Ин-та повышения квлификации работников телевидения и радиовещания, 2000. -
41 с. 
 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
60 
SOLVING ALGEBRAIC PROBLEMS BY GEOMETRIC METHODS 
 
А.М. Жалалова – аға оқытушы, 
Қазез Ертай – 1 курс магистранты, 
Абай атындағы ҚазҰПУ, магистратура және PhD докторантура институты 
 
Түйін 
Мақалада  алгебралық  есептерді  көрнекілі-геометриялық  интерпретацияға  негізделген  әдістермен 
шешу қарастырылған және осыған орай мысалдар берілген. 
 
Резюме 
В статье рассматриваются решение алгебраических задач геометрическим методам. Продемонстриро-
ваны примеры основанные на геометрическую интерпретацию. 
 
In  recent  years  the  issue  of  correlation  of  the  teaching  process  by  considering  intersubjective  connections  is 
being  discussed  in  methodical  literatures.  Many  authors  have  made  different  conclusions  about  the 
interconnection in their works. For example, correlation in teaching the mathematics is considered as a system of 
the connection of this subject with other courses, parts of the class and the connection of a content of mathematics 
with other subjects.  
K.S.  Muravin  in  his  research  work  considers  that  intersubjective  connections  is  the  connection  between 
algebra’s arithmetic and geometry and while creating exercises, in accordance with intersubjective principles, he 
considered its two sides: structural and intentional (content) [1]. 
The aim of teaching mathematics – is to introduce to all the learners the system of knowledge, that is the basis 
of mathematics and to form the ability to use this knowledge wisely.  
It’s known that most mathematical tasks can be solved in different ways. The ability to solve tasks by diverse 
methods means that learner is mathematically well prepared. 
We consider solving algebraic tasks by methods based on visual – geometric interpretation.  
In  Ancient  Greece  geometry  was  in  a  particularly  privileged  position.  Formulating,  proving  were  in  a 
deductive  character.  The  Ancient  Greek  scientists  didn’t  use  any  numbers  or  letters  for  figures,  but  showed  by 
segments,  and  marked  each  segment  with  one  letter  or  letters  on  their  edges.  This  means  they  knew  algebraic 
tasks in geometric form. 
Geometric  method directs at visual solving the task  or the proving itself. (In the  earlier  work  of Hindu, they 
turned proving to drawing and wrote only by one word “Look”).  
The subject of geometry has a great opportunity to improve the logical thinking and spatial imagination of the 
learners. Why aren’t these methods used in algebra? All in all, algebra and geometry are not taken as parts of the 
whole course, but they are taken as two different subjects. 
In this article we will deal with: 
 Advantages of solving algebraic problems by geometric method, which brings us to effective solution; 
 Defining of relationships between different subjects of mathematics course; 
 Solution of algebraic problems by geometric method. 
1. Solution of quadratic equation by the geometric method 
In  early periods geometry has developed better than algebra. Methods of solution  of the  quadratic  equations 
were  already  known  in  that  time.  They  were  written  in  Babylon  manuscripts,  works  of  ancient  Greek 
mathematician Pythagoras, Chinese, Japanese manuscripts and treatises. Ancient mathematicians solved quadratic 
equation by the geometric method: square and root 10 are equal to 39. 
Middle Asian scientist Mukhammed al-Khoresmi (IX century) considered six types of the quadratic equation 
and  solve  them  by  the  geometric  method.  He  took  the  equation  with  positive  coefficients  and  roots.  We  can 
observe his consideration in the 1
st
 picture ( he took equation 
39
10
2


x
x
) [2]. 
 
 
 
 
 
 
 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(39), 2013 г. 
61 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Let’s draw a square whose sides are equal to x and rectangle to the sides of the square with an altitude of  . To 
the  angles 
of  the 
obtained 
figure 
draw  four  squares 
with  sides 
equal  to 
.  Then 
4
4
10
4
10
4
2
2












x
x
S
ABCD
4
4
10
10
2
2










x
x
.  Equation 
39
10
2


x
x
is  given,  and  area  of  the 
square  is 
25
39
25
10
2




x
x
,


64
5
2


x
.  From  this,  side  of
ABCD
 is 
8

AB
,  side  of  the  initial 
square is
3
5
8



x

3

x

Let’s remember how to find roots of the equation 
0
2



c
bx
ax
 with the help of compass and ruler. 
Circle  is  given  which  has  points  at 
 
,
1
;
0
A
 


y
;
0
 and  intersects  x-axis  at 


0
;
1
x
B
 and 


0
;
2
x
D
,  where 

2
1
x
x
are  roots  of  the  equation 
0
2



c
bx
ax
.  Then  according  to  the  theorem  about  circle  intersections 
,
OC
OA
OD
OB



 from this 
a
c
x
x
OA
OD
OB
OC
y






1
2
1
 (2
nd
 picture). 
The center of the circle will be an intersection of perpendicular lines 
SF
 and 
SK
 drawn through midpoints of 
chords 
AC
 and 
BD
, therefore coordinates of a point 
S
 are 
a
b
x
x
S
2
2
:
2
1




a
c
a
a
c
y
y
2
2
1
2
2
1





.  
Finally: 
1) put points 








a
c
a
a
b
S
2
;
2
 (circle center) and 
 
1
;
0
A

2) draw a circle with radius of
SA

3) intersections of this circle with x-axis will give us the roots of the given equation. 
There may occur three cases while using this method (3
rd
 picture). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Equations with high powers are solved by the geometric method with a help of hyperbola, parabola and other 
curves.  All  solution  cases  of  cubic  equation  by  the  geometric  method  were  considered  in  XI-XII  centuries  by 
Middle Asian mathematician and famous poet Omar Khayyam [3]. 
Algebraic solution of cubic equation was founded in XVII century. 
2. Equations and systems of equations with two or more unknowns 
It is known that Pythagorean Theorem was the basic theorem to show relationship between analysis and many 
problems and generalize resultant ideas of them. 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
62 
1-example. 










xz
y
z
y
y
x
2
2
2
2
2
16
,
9
 given, for positive values of 
z
y
x
,
,
, calculate 
yz
xy 
.  
Solution. Indeed, it is not too difficult to solve the system of equations by the algebraic method. But here we 
don’t  need  to  calculate  values  of  unknowns  and  it  is  given  that  they  are  positive,  so  we  can  solve  the  problem 
geometrically.  According  to  the  inverse  Pythagorean  Theorem 
y
x,
 and 
3
 are  legs  and  hypotenuse  of  the  right 
triangle 
ADB
 respectively.  From  the  second  equation  we  can  derive  similar  conclusion,  i.e. 
z
y,
 and 
4
are  the 
lengths of legs and hypotenuse of the right triangle 
BCD
.(4
th
 picture).  
  
 
 
 
 
 
 
 
 
In  the  third  equation  number  y  is  proportional  to  x  and  z  and  in  the  inverse  theorem,  where  right  angle  of 
triangles’ segments are proportional, so 12
4
3
2
)
(







ABC
S
y
z
x
yz
xy
 
Answer: 12 
2-example. 
5
3
4
16
3
3
3
9
2
2
2
2









y
y
xy
y
x
x
x
 find x and y. 
Solution. 
6
cos
3
2
3
2
3
3
2
3
3
3
9
2
2
2
2
2

x
x
x
x
x
x
x












by 
this 
6
cos
2
2
3
2
3
2
2
2
2
2
2











xy
y
x
xy
y
x
xy
y
x
 and 



3
4
16
2
y
y
 
6
cos
4
2
4
2
3
4
2
4
2
2
2
2











y
y
y
y
 .  
Let  eximine  a  right  triangle 
ABC

(5
th
  picture)  which  has  hypotenuse  AB=5  and  legs  AC=3,  BC=4.  
Segments will be drawn after conducting rays CV=x and CN=y from the right angle (if x, y will be wrong, they 
will be outstretched to opposite sides) 
By Cosine theorem, summands on the left side are AM, MN, NB, then AM+MN+NB=AB (6
th
 pic.).  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Therefore,  points  M,N  will  be  on  hypothenuse  AB,  and  bisector  of 
ACN
CM
x



 is  the  bisector  of 


 BCM
y
. To find bisector let us to use by formula
c
b
a
c
b
bc
l
a




]
)
[(
2
2
(

a
l
bisector), then  we  will 
find 





x
x
y
y
y
x
4
3
4
,
3
3
3
. After this 
3
3
4
24
,
3
4
3
24




y
x
 are found.  

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(39), 2013 г. 
63 
                                                                Answer: 
3
3
4
24
,
3
4
3
24




y
x

3-example. 











24
,
48
2
2
2
2
y
x
y
x
y
x
y
 Find unknown values of equations. 
Solution. 

y
x,
 are  positives.  From  the  1
st
  equation  it  is  known  that 






0
,
0
2
2
y
x
x
 by  the  converse 
Pythagorean Theorem 


,
2
2
2
2
2
x
y
x
y



 that is numbers 
2
2
,
y
x
y

 and x are cathetus and hypotenuse 
of the right triangle ABC(7
th
 picture). Area of this triangle is equal to 24 and Perimeter is equal to 24. Then radius 
of inscribed circle in ABC triangle is equal to 2. (
2
24
24
2
,
2
,
2
1






r
p
S
r
r
p
S
).  
   For 
equation 
r
BC
AC
r
BC
r
AC
AB
2








we 
find








2
2
2
2
4
y
x
y
y
x
y
x
 
4

 x

10
,
24
4




x
x
x
. Therefore, 
6

y
 or
8

y

                                                                                              Answer: 
)
8
;
10
(
),
6
;
10
(

Each mathematical problem has difficulties and interests to it. Before beginning to solve the problem, teacher 
should attract student’s interest.  
In  the  process  of  solving  mathematical  problems,  coefficients  are  considered  in  conjunctions  and  changing 
between each other. And it is important for students to get knowledge by broadening of didactical outlook, logical 
and spatial thinking. Therefore, in different it is better to pay attention to mathematical laws and theorems, forms 
and functions and etc.      
 
1. Березин В.Н., Березина Л.Ю., Никольская И.Л. Сборник задач для факультативных и внеклассных занятий по 
математике. Кн. для учителя. - М.: Просвещение, 1993. 
2. Галицкий М., Терещенко Г. Задачи по алгебре и началам анализа //математика. – 2003. – №3. – С.13. 
3. Ткачук В.В  Математика – абитуриенту. М.: МЦНМО, ТЕИС, 1996.  
 
ЛИНГВОКУЛЬТУРОЛОГИЧЕСКИЙ ПОДХОД КАК КОНЦЕПТУАЛЬНАЯ ОСНОВА 
МЕЖКУЛЬТУРНОЙ КОММУНИКАЦИИ 
 
Г.К. Манапова – магистрант КазНПУ имени Абая 
 
Түйін 
Студенттерді  оқытудың  мақсаттарының  бірі  –  лингвистикалық-мәдениеттанымдық  біліктілікті  қалыптастыру. 
Қарым-қатынас жасау құралы ретінде шетел тілін оқытудың көкейтесті мәселесі – тілдерді оқып үйрену барысында 
сол тілдерде сөйлейтін халықтардың мәдениетімен тығыз байланыс болуы тиіс. Осыған орай, бұл мақалада мәдени-
етаралық  байланыстың  тұжырымдамалық  негіздері  ретіндегі  лингвистикалық-мәдениеттанымдық  тәсілдеме 
қарастырылған. 
 
Summary 
One of the actuals problem of teaching foreign languages as means of communication is that languages have to be studied 
in  close  connection  with  culture  of  the  people  that  speak  these  languages.  One  of  the  purposes  of  teaching  students  is 
formation  of  lingua-cultural  competence.  So,  this  article  deals  with  lingua-cultural  approach  as  conceptual  basis  of  cross-
cultural communication. 
 
Процесс  глобализации и интенсивной  миграции в  современном  мире  –  время  необычайно  активного 
взаимодействия  культур.  Экономические,  культурные  и  научные  контакты  стран  и  их  народов  делают 
актуальными  темы,  связанные  с  исследованием  межкультурных  коммуникаций,  соотношения  языков  и 
культур.  Внимание  к  языку  как  орудию  коммуникации  сменяется  интересом  к  самой  коммуникации,  а 
также  определяет  необходимость  обращения  к  проблемам  межкультурной  коммуникации.  Нередко 
коммуниканты недостаточно знакомы с представителями другой культуры, с особенностями коммуника-
тивного поведения представителей иной лингвокультурной общности. 
Лингвокультурология – комплексная научная дисциплина синтезирующего типа, изучающая взаимо-
связь  и  взаимодействие  культуры  и  языка  в  его  функционировании  и  отражающая  этот  процесс  как 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №3(39), 2013 г. 
64 
целостную  структуру  единиц  в  единстве  их  языкового  и  внеязыкового  (культурного)  содержания  при 
помощи  системных  методов  и  с  ориентацией  на  современные  приоритеты  и  культурные  установления 
(система норм и общечеловеческих ценностей) [1, с. 36-37]. 
Связь лингвистики и культурологии создала новую самостоятельную отрасль науки – лингвокультуро-
логию. Видение картины мира формирует язык и представителя этого языка, она устанавливает  особен-
ности  употребления  в  речи,  следовательно,  без  знания  картины  мира  изучаемого  языка  невозможно 
изучать язык как средство общения. Современный высокоразвитый человек должен обогащать культуру. 
Любая  информация  обретает  смысл  для  человека  в  том  случае,  когда  она  осмыслена,  понята  и  стала 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет