Керейбаева Гүлсара Хабиболлақызы

65
Барлығы 14-тен асатын фильтрлер үлкен фильтр станцияларында, суды жуғыш
сорғыштарымен сүзілген су каналдарынан алады.
Төменгі тарату жүйесінен фильтрге берілетін жуатын судың Q
п
(м
3
/сағ)
мөлшері мына формуламен есептелінеді:
w
F
Q
п
·
·
= 6
,
3
. (2)
мұндағы F – фильтр ауданы, м
2
;
w – тазарту жылдамдығы, л/м
2
*с. Жуудың есептелген жылдамдығы
1-кестеден алынады.
Фильтрдің есептеуі – сүзгілеудің керекті ауданы мен фильтрдің санын
анықтаудан жəне сүзгілеу қабатының қалыңдығы мен түйіршіктердің диаметрін
анықтаудан тұрады.
5- кесте
Əр түрлі түйіршікті фильтрлердің жуылу жылдамдығы мен ұзақтығы
Фильтрдің түрі
Түйіршіктердің
салыстырмалы
кеңейуі,%
Жуудың
жылдамдығы,
л/м
2
*с
Жуудың
ұзақтығы,
мин
түйіршіктері бар шапшаң сүзгілер,
d
экв
:
- 0,7÷0,8 мм
- 0,9÷1,0 мм
- 1,1÷1,2 мм
45
30
20
12÷14
14÷16
16÷18
6÷5
Екі қабатты түйіршіктері бар
шапшаң фильтрлер
50
13-15
7-8
Фильтрдің жуылу кезінде тоқтап тұру уақыты мен жуатын судың шығынын
ескере отырып, фильтрдің керекті қосынды ауданы F (м
2
) мына формуламен
шығарылады:
(
)
р
р
р
v
t
n
v
t
n
t
w
n
v
T
Q
F
·
·
-
·
·
-
·
·
·
-
·
=
3
2
1
6
,
3
(3)
мұндағы Q – фильтрдің пайдалы өнімділігі, м
3
/тəулік;
Т – станцияның тəуліктегі жұмыс мерзімі, 2000 м
3
/тəулік өнімділігінде,
тəулігіне 3 кезекпен жұмыс істеу қолайлы;
Vр – станцияның бірқалыпты жұмысы кезіндегі сүзудің есептелген
жылдамдығы, фильтрдің түріне жəне түйіршіктердің ірілігіне байланысты 6-12
м/сағ арасында алынады;
N – бір тəуліктегі əр фильтрдің жуылу саны, 2÷3 тең;
W – жуудың есептелген жылдамдығы, сүзу қабаты түйіршектерінің
үлкендігі мен жуатын судың температурасына байланысты алынады (1-кесте),
л/м
2
*с;
t
1
– фильтрдің жуылу уақыты, сағат;
t
2
– жуылған кездегі фильтрдің тоқтап тұру уақыты, əдеттегідей жылдам
жəне екі қабатты фильтрлер үшін 0,33 сағатқа тең;
t
3
– бірінші фильтраттың канализацияға құйылу уақыты, сүзілген судың
лайлығына байланысты 0,17 ÷0,20 сағатқа тең.
Сайып келгенде, 24-формуладағы бөлшектің бөлімінің екінші мүшесі бір
тəулікте барлық фильтрлерді жууға кететін судың мөлшерін көрсетеді. Бөлшек

66
бөлімінің үшінші мүшесі сүзгілердің t
2
уақыт аралығында n рет жууға
тоқтатылу себебінен, фильтрлердің жеткізбей берген барлық суының
қосындысын есепке алады; бөлшек бөлімінің соңғы мүшесі, t
3
уақыт
аралығында əрбір жуылғаннан кейін фильтраттың канализацияға төгілу
себебінен фильтрлердің қаншалықты жеткізбей берген суының қосынды
мөлшерін ескереді.
Фильтрлердің қосынды ауданының осы табылған мəні (F) арқылы барлық
фильтрлердің қажетті санын (N) келесі формуламен анықтайды:
2
1
5
,
0
F
F
N
=
·
=
a
. (4)
мұндағы а-ның мəнін шапшаң жəне екі қабатты фильтрлер үшін 2-ге тең
деп алады. Өнімділігі 3000 м
3
/тəулікке дейінгі фильтрлер кешендері үшін ең аз
дегенде 2 фильтр, ал 3000 м
3
/тəуліктен көп фильтрлер кешендеріне ең аз
дегенде 3 фильтр орнатылады.
Фильтрлеу станциясының жұмысын жақсарту үшін, суды алдын ала
коагуляция əдісін қолданып тазартып жəне тұндыру қажет, яғни фильтрлеу –
суды тазартудың ең соңғы сатысы болып табылады.
Фильтрлеудің есептелген жылдамдығының шамасын 2-кестеден алуға
болады. Бұл кестеде құрамында жүзгін заттардың жалпы мөлшері 15 мг/л
аспайтындай суды алдын ала коагуляция жасап, тұндырған кезде əртүрлі
фильтрлердің фильтрлеу қабатының қалыңдығы мен түйіршіктер мөлшерін
таңдап алуға ұсыныстар берілген.
2-кесте
Ұсынылатын сүзу жылдамдықтары
Сүзгі түрі
Салынған
түйіршіктердің
эквивалентті
диаметрі, d
экв
мм
Біртектілік
емес
коэффици-
енті
Түйіршіктер
қабатының
биіктігі, мм
Сүзудің
есептелген
жылдамдығы
V
р
, м/сағ
Шапшаң сүзгі
А
А
А
2,0÷2,2
1,8÷2,0
1,5÷1,7
700
1200÷1300
1800-2000
10
Екі
қабатты
шапшаң
0,8
1,1
400÷500
400÷500
10
10
Қондырғының бірқалыпты жұмыс істеп тұрған кезінде анықталған
сүзгілеудің есептелген жылдамдығы V
р
бойынша 3-формула арқылы станция
сүзгілерінің жалпы ауданын есептейді. Содан кейін 4-формула арқылы
қондырғыдағы сүзгілер санын анықтап, бір сүзгінің істемей, жөндеуге тоқтап
тұрған кезіндегі сүзу жылдамдығын қайта есептеп, тексеру жүргізеді.
Сүзудің есептелген жылдамдығын V
ф
станция жылдамдату режимінде
жұмыс істегенде, мына формуламен табуға болады:
,
1
N
N
N
V
V
р
ф
-
=
(5)
мұндағы N – станциядағы фильтрлер саны;
N
1
– жөндеу барысында тоқтап тұрған фильтрлердің саны.

67
Станцияда фильтрлер саны 20-ға дейін болса, тек қана бір фильтрді
жөндеуге тоқтатуға болады, ал 20-дан аса фильтрлер болса, бір уақытта 2
фильтрді жөндеуге тоқтатуға болады. Станция жылдамдату режимінде жұмыс
істегенде, сүзудің 
есептелген 
жылдамдығы, 6-кестеде 
көрсетілген
мөлшерлерден аспау керек.
Станцияда фильтрлер аз мөлшерде болғанда (5-тен аз), жылдамдату
режиміндегі сүзу жылдамдығы рұқсат етілген мөлшерден асуы мүмкін сияқты.
Мұндай жағдайда, фильтрлердің берілген саны N жəне сүзудің шектеулі
жылдамдығымен жылдамдату режимінде V
ф
төмендетілген есептеу
жылдамдығын V
р
табады, сонымен қайтадан станцияның фильтрлерінің керекті
ауданын табады:
,
1
N
N
N
V
V
ф
р
I
-
=
(6)

жүктеу/скачать 0,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: