(таңдай пердесі жоғарыға тартылған). Жаттығуды бірнеше рет
қайталау; ауыз ҥнемі ашық тҧрады.
Таңдай мен ӛңеш жаттығуы
1.
Ақырын 3 — 4 рет қатарынан дауыссыз «к» мен «г»
дыбыстарын айту, содан кейін ақырын, дыбыссыз, ауызды толық
ашпай, бірақ есінеу қуысын жақсы ашып, 3 — 4 рет қатарынан
дауысты «а», «э», «о» дыбыстарын айту.
2.
а) Ақырын, дыбыссыз, ауызды емес,есінеу қуысын кең ашып,
«а, э, о» дыбыстарын айту; содан кейін, бҧл дауысты дыбыстарды
қайталап (дыбыссыз),басыңды кеудеге тиетіндей төмен қарай салу;
содан кейін бірқалыпты, ақырын қозғала басты артқа қарай шалқайту
(дауысты дыбыстарды айтуды жалғастырып);
б) басты иыққа салғысы келгендей оңға қисайту, содан кейін
басты бірқалыпты солға қисайту (осы қалыпта дауысты дыбыстарды
дыбыссыз қайталауды жалғастырып).
3.
а) Демді сыртқа шығарғанда,сумен шайғандағыдай қимылмен
ауызды жəне тамақты ауамен «шаю»;
б) алақанмен сəл ғана тамақты жəне кеуденің жоғарғы бөлігін
сыйпау; содан кейін мойынды жəне кеудені саусақ ҧштарымен
қаққылап,соза (дем алғанда) дауыссыз «м — мь — м — мь — м —
мь» дыбыстарын созу. Мҧндайда қатаң «м» бірқалыпты ҥнді «мь»
дыбысымен қҧйқылжиды жəне керісінше (ауа жеткенше). Мҧрынмен
тыныс алу.
4.
Ауызды ашу (тістер арасындағы қашықтық — екі саусақ ),
дыбыс тіркестері «амм...амм...амм...» ( «а» — дыбысын ақырын, сəл
сыбырлап айту, «м» дыбысын— созып, ашық айту). Бҧл жаттығуды
бірнеше рет қайталау.
Достарыңызбен бөлісу: