Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП



Pdf көрінісі
бет173/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   217
Байланысты:
kabdolov zeinolla soz oneri

03repyi, ocyi, omyi 
жатыр. 
Жанр жайлы сез козгаганда, мше, дэл осы кубылуларды 
эркашан есте устап отыру шарт. Сонда 
6i3 
жанр жайын 
байыптауга эншешн лшин тургысынан емес, мазмун 
тургысьшан келем1з де сырткы белгшер1 мен езгешелйсгерш 
жшке Ti3in тьщбай, оньщ шла даму зандылыгыныц тарихын 
талдап, тсксеретш боламыз.
Сонда 6i3 эдеби турд1, яки эр жанрдьщ езгне тэн тшипйн 
сырткы жамылгы ретшде емес, тутаскдн, калыпка тускен 
мазмун ретшде тусгнетш боламыз.
0нер 0м1рден туады. Ал 
eMip 
курделц 
©Mip 
кубылыстары 
эр алуан, 
eMip npoueci 
к и ы н . 
Ендеше, ем1рден туган енер 
де курдел1, эр алуан, киын. Эпостьщ, лирика мен драманьщ 
эркайсысы осынау курдел1, киын ом1рдщ ез кажетшен пайда 
болтан. Демек, булардыц эркайсысыныц терминдак тарихын 
биту мулде жеткипкслз; тегш тексерш, табигатын терендрек
* Л.Н.Толстой.
О литературе. М., 1955, стр. 130.
292


тану; туу, кдлыптасу, даму тарихын талдап-тексеру кажет. 
Жанр жайлы угым сонда гана шын мэншдеп гылыми 
сипатта болмак.
0p6ip эдеби шыгарма — белгш dayipdezi кргамдык 
шындыюпыц сэулеа. Эр дэу1рдщ ез шындьны бар. Булар 
6ipiH-6ipi кдйталамайды. Олай болса, эр дэ>ардщ шындыгын 
соулелещцрген шыгармалар да 6ipiH-6ipi кдйталамайды: 
Teicrepi 
мен турлер! уксас болганмен Шекспир трагедиясы 
МуcipenoB жазган грагедиядан, Бальзак романы Эуезов 
романынан, Абай поэзиясы Жансупров поэзиясьшан езге 
екеш даусыз. Муны да историзм принципшен 
Караганда 
гана ацгарамыз. Мше, осы езгешелктерд1 ажырату эрекетшщ 
03i жанр мэселесш тарихи тургыдан толгауга экелед
1
.
Эдеби шыгарманьщ езгеш ел тн осылайша тарихи 
тургыдан пайымдай тура, кай дэу1рде жазылсын, кдндай 
когамдык шындыктан тусын 6api6ip, тектес туындыларда 
адам 
©MipiH 
бейнелеу жагынан занды уксастык* компози- 
циялык, курылым жагынан б1рлЬс болатынын тагы ескеру 
кажет: лирика жеке баска тэн сан uipiM сезшге курылса, 
эпос адам омгртщ кезец-кезещне кещрек канат жаяды да, 
драма накты кимыл эрекеттен ep6in, epicmeUdi. Муны ескеру 
зерттеудеп историзмд1 жоккд шыгармайды, жанр мэселесш 
негурлым байсалды, терец жэне жан-жакты талдауга, эрб1р 
эдеби турдщ езара езгеишыгшен катар, б


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет