Е. О. Алауханов (гылыми редактор)

И. Тургунбаев 
KazNU Bulletin. Journalism series. №1 (31). 2012 
202 
ISSN 1563-0242 
4
 
Гуль  В.Е.  Структура  и  механические  свойства 
полимеров/  В.И.  Кулезнев,  В.Е.  Гуль.  -  М.:  Из-во 
«Высшая школа», 1979. - 352 с. 
5
 
Воробьев 
Д.В. 
Технология 
брошюровочно-
переплетных  процессов:  учебник  для  вузов  /  Д.В. 
Воробьев,  А.И.  Дубасов,  Ю.М.  Лебедев.  -  М.:  Из-во 
Книга, 1989. - 392 с. 
6
 
Либау  Д.,  Хайнце  И.  Промышленное  брошю-
ровочно-переплетное  производство.  - М.: 
МГУП, 2007. - 422 с. 
7  Воробьев Д.В. Технология послепечатных про- 
цессов: учебник для вузов /  Д.В. Воробьев;  М-во 
образования и науки РФ; Федеральное агентство 
по образованию, МГУП. - М.: 
МГУП, 2000. - 392 с. 
8  Тагер  А.А.  Физико-химия  полимеров  /  А.А,  Та- 
гер. - М.: Из-во «Химия», 1968. - 544 с. 
Автор  өз  мақаласында  баспа  өнімдерін  желімді  тігінсіз  бекітуді  және  оның  қолданылуын  талдайды.  Желімді  тігінсіз 
бекітудің  технологиялық  процесіне,  желімдеудің  мәнісіне,  адгезияға,  желімді  тігінсіз  бекіту  үшін  арналған  жабдықтарға 
сипаттама  беріледі.  Сонымен  қатар  баспа  ісінде  қолданылатын  желімдердің  түрлері,  оның  ішінде  поливинилацетатты 
дисперсия, терможелімдер, полиуретанды желімдер және олардың құрамына кіретін полимерлер, олардың физикалық және 
химиялық ерекшеліктері қарастырылады. 
 
In the article the author analyzes the technology of perfect binding - common method of binding edition in printing industry at 
the present time. The technological processes and operations of perfect binding, technological modes of bonding process, the  perfect 
binding  machines,  the  nature  of  sticking,  adhesion  are  analyzed  in  detail.  Also  the  kinds  of  glues  used  in printing  industry  such  as 
PVA  dispersion,  hotmelt,  polyurethane  adhesive  and  their  components  such  as  polymers,  their  basic  physical  and  chemical 
characteristics are observed. 
 
А. Абсеитова 
«Аруна» баспасының балаларға арналған басылымдарының 
танымдық маңызы 
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. 
 
УДК 316.77(094); 070(094) 
Аңдатпа.  Мақалада  жас  ұрпаққа  білім  және  тәрбие  берудегі  Қазақстан  балалар  басылымдарының  рөлі  және 
проблемалары  сарапталады.  Ғылыми  мақаланың  нысаны  ретінде  «Аруна»  баспасы  өнімдерінің  жанрлық  және 
мазмұндық ерекшелігі талданады. Автор балалар басылымдарын шығару проблема-ларын шешу жолдарын көрсетеді, 
бүгінгі балалар басылымдарына баға беріп қана қоймай,олардың полиграфиялық сапасымен баға саясаты мәселесін 
де қамтиды. 
Энциклопедиялық балалар әдебиеті. 
 
Кітап  мұрасы  дүниежүзі  халықтарының  көп 
ғасырлық  мәдениеті  мен  тарихын,  тілі,  дәстүрі  мен 
әдет-ғұрпын  бейнелеп  қана  қоймай,  ұжымдық 
естеліктің  басты  бөлігі  болып  есептеледі.  Осы  асыл 
мұраларға  байланысты  біз  бүгін  көп  қырлы  көп 
ғасырлық  дүние  жүзілік  өркениеттің  даму  тарихын 
терең  зерттеп,  барлық  адамзаттың  пайдаланған 
таптырмас  тәжірибесін  пайдалана  аламыз  «Аруна» 
баспасы  2000  жылдың  мамыр  айында  ашылды. 
Баспаның  ашылуына  демеуші  болған  адамдар  - 
Иманәлиев Бауыржан және Райымбеков Қазбек[1]. 
Қоғамымыз  түбегейлі  өзгеріп,  жаңа  бетбұрыс 
алып,  жан-жақты  өркендеу  кезеңінде  өмір  сүріп 
жатырмыз. 
Осы 
жағдайдың 
жеткіншек 
ұрпақтарымыздың  дамуына  өз  үлесін  қосатыны 
баршамызға  мәлім.  Заман  талабына  сай  кішкене 
бүлдіршіндеріміз 
ерте 
жетіліп, 
олардың 
сұраныстары,  білім  алуға  деген  құлшыныстары 
артып қана  қоймай, талғампаздық қасиеттері де күн 
өткен сайын өсіп келеді. 
Жалпы,  балалардың  кітапқа  деген  қызығу-
шылығы  ерте  жастан  байқалады.  Ең  алғаш 
қолдарына  тиген  кітаптары  олардың  есейген 
шақтарына  дейін  естерінде  қалады.  Сондықтан 
баланың  тұңғыш  рет  қолына  алып  отырған  кітабы 
қызғылықты, көркемсуретті, сапасы жоғары болғаны 

А. Абсеитова 
KazNU Bulletin. Journalism series. №1 (31). 2012 
203 
ISSN 1563-0242 
дұрыс.  Егер  алғашқы  кітап  баланың  көңілінен 
шықса, онда оның бала өміріне тигізетін ықпалы  да 
мол  болмақ.  Мы-салы,  кітапты  сүюге,  қадірлеуге 
баулып, кітап оқуға деген талпынысын арттырады. 
«Аруна»  баспасының  ашылуына  себеп-кер 
болған 
жағдайдың 
бірі 
жоғарыда 
айтылған 
мәселелер  еді.  Екінші  себеп  -  балаларға  арналған 
мағынасы және маңызы зор өзіміздің мемлекетімізде 
шығаратын төл кітаптардың аздығы. Ал баспаның ең 
басты  мақсаты  көркемсуретті,  жоғары  сапалы 
полиграфия  үлгісіне  орындалған  танымды  және 
қызғылықты,  отаншылдық  сезімді  оятар  әдеби 
шығармалар шығару. 
Қазіргі балалар оқып жүрген кітаптардың басым 
көпшілігінің мазмұны ескірген және олардың сапасы 
бүгінгі  өмір  талабына  сай  келмейді.  Ал  кітап 
дүкендерінің  көбіне  көр-кемсуретті,  полиграфиялық 
орындалу сапа-сы жоғары, бағасы тұтынушылардың 
ойынан шығарлық Ресей өнімдерін жиі көреміз. Бұл 
Қазақстанда  балаларға  арналған  осындай  сапалы 
кітаптар  шығарумен  айналысатын  баспалардың 
жоқтығынан емес. Еліміздегі қазіргі заман талабына 
сай баспа жабдықтарының жетіс-пеушілігінен, қағаз 
өнімдерінің  тапшылығынан,  кітап  таралымының 
аздығынан.  Мұның  бәрі  өнім  сапасы  мен  құнына 
кері әсерін тигізбей қоймайды. 
Оқырмандар  Қазақстан  тарихының  тақыры-бын 
қамтитын  қазақ  тіліндегі  балалар  әдебиетіне  сусап-
ақ отыр. Болған күннің өзінде олардың саны өте аз. 
Осы  кемшіліктердің  орнын  тоолты-ру  мақсатымен 
«Аруна»  баспасы  көркемсуретті,  энциклопедиялық, 
қызықты  балалар  әдебиетін  шығарып  жатыр. 
Тарихымыз 
бен 
мәдениетімізге, 
ұлттық 
дәстүрімізбен  салтымызға  көңіл  бөлу,  балалар 
әдебиетін  тартымды  етіп  шығару  -баспаның  алға 
қойған  мақсаты.  Кітаптардың  балалардың  жас 
ерекшеліктеріне  сай,  жеңіл  жазылған  танымдық 
мәтіндер  мен  бояуы  қанық  көркем  суреттері  бір-
бірін  толықтыра  отырып,  баспа  өз  өнімдерінің 
сапасын жоғарғы деңгейге жеткізді. 
10  жылдың  ішінде  баспадан  шыққан  кітап-
тардың  саны  1000-ға  жуық  болды.  Бұл  үлкен 
жетістік.  Осыншама  көлемдегі  кітаптар  «Ару-на» 
баспасының  көмегімен  жарық  көргенімен,  қазіргі 
таңда  «Аруна»  баспасының жеке баспа-ханасы  жоқ. 
Баспахана  ашу  қымбат  тұрады.  Сондықтан  да 
кітаптарды 
Қазақстанда 
тұрақты 
келіскен 
баспаханада  бастырады.  Баланың  тұңғыш  рет 
қолына 
алып 
отырған 
кітабы 
қызықты, 
көркемсуретті,  сапасы  жоғары  бол-ғаны  дұрыс. 
Алайда,  өкінішке  қарай,  кітап,  полиграфия  өндірісі 
Қазақстанда  кең  жолға  қойылмаған.  Қағаз  да,  бояу 
да  Республикамыз-да  өндірілмейді.  Барлығын  баспа 
шеттен  са-тып  алады,  ол  өте  қымбатқа  түседі. 
Баспахана-ларда  кітаптың  өзіндік  құны  қымбат 
болатыны  сондықтан.  Сондықтан  кейде  кейбір 
кітаптарды  Қытайда  басып  шығаруға  тура  келеді. 
Мұның  себебі  -  Қытайда  арзан  бағаға  басып 
шығарады және кітаптың сапа жағы да жақсы. Бірақ 
оның  кемшілігі  басылып  шыққан  кітаптар  кеденде 
көп  уақыт  тұрып  қалады  және  бұл  көп  уақытты 
қажет етеді. Ал «Аруна» баспасы үшін ең бас-тысы - 
кітаптың бағасын қымбаттатпау болып табылады. 
Баспаның  шығаратын  кітаптары  балаларға 
арналғандықтан, оның безендірілуі мен дизайны өте 
маңызды  рөл  атқарады.  Бала  жаңа  ақпараттың 
барлығын  көру  арқылы  қабылдайды.  «Аруна» 
баспасында  Иманалиев  Бауыржан,  Козлова  Елена, 
Королек  Елена  сынды  суретшілер  қызмет  атқарып, 
әртүрлі  идеяларды  туындатып  отыр.  Алайда  кейде 
авторларға  қарағанда  қаламақыны  молдау  алса  да 
суретшілермен  жұмыс  істеу  қиындау.  Себебі, 
негізінен, олардың  көбісі  басқа  ұлттың өкілі  немесе 
қазақтардың  өзі  орыстілді  болып  келеді.  Салт-
дәстүрді  білмейді.  Қазақ  баласының  жандүниесін, 
ішкі  әлемін  дәл  бере  алмайды.Мұндай  жағдайда 
шығармаларды  орыс  тіліне  аударып  беруге  тура 
келеді.  Бірақ баспа  қазіргі таңда бұл қиыншылықты 
дизайнерлер  мен  безендірушілердің  фантазиясының 
арқасында  жеңе  отырып,  үздік  кітаптарды  дүниеге 
әкеліп  отыр.  Мысалы,  «Наркомания  қасіреті»  атты 
кітапта әрбір әңгіменің басы үлкен қаріппен беріліп, 
ал  келесі  жолда  ол  одан  кішірек,  ал  келесі  жолда 
одан да кішірек қаріппен жазылған. 
Мұндай  тың  идеяны  бас  көркемдеуші  редактор 
Козлова  Елена  бұл  баланың  назарын  аудар-тып, 
шығарманы  тез  оқып  оған  тез  еніп  кеткізуі  үшін 
жасалған  деп  түсіндірді.  Расында  да  бұл  оң  нәтиже 
берді,  өйткені  аталған  кітап  80  мың  данамен 
таралды.  Бұл  баспа  үшін  қомақты  та-быс  болып 
табылады.  Кітапты  безендіруде  баспа  дизайнерлері 
оның  қарпіне  байқағанымыздай  үлкен  мән  береді. 
Көбінесе баспада дайын қаріп пайдаланылады. 
«Мәдени  мұра»  Мемлекеттік  бағдарламасы 
Қазақстан  Республикасы  Президенті  Н.  Назарбаев 
бастауымен  құрылған.  2003  жылы  мемле-кет 
Басшысы 
Қазақстан 
халқына 
Жолдауын-да 
Қазақстанның  үлкен  мәдени  мұрасын,  мемлекеттік 

А. Абсеитова 
KazNU Bulletin. Journalism series. №1 (31). 2012 
204 
ISSN 1563-0242 
тілде гуманитарлы білім қорын, тарихи-мәдени және 
сәулет  ескерткіштерін  қал-пына  келтіруді,  ұлттық 
әдебиет  пен  жазудағы  көпғасырлы  тәжірибені 
біріктіруді 
зерттеудегі 
бірыңғай 
жүйе 
қалыптастыруға  бағытталған  бағдарлама  жасауды 
бұйырды. 
Бағдарламаны  жүзеге  асыру  2004  жылы 
басталған болатын және екі жылға есептелген. Кейін 
тағы  екі  кезең  құрылды:  2007  жылдан  2009  жылға 
дейін және 2009 жылдан 2011 жылға дейін. 
«Мәдени  мұра»  Мемлекеттік  бағдарламасы 
мәдениетке 
деген 
мемлекеттік 
қозғалысын 
анықтаған  рухани  және  білім  беру  істерінің  даму 
саласындағы  негізгі  құжат,  стратегиялық  ұлттық 
жоба болып кетті. Мұншалықты үлкен жоба-ны іске 
асыруды  ТМД  елдерінің  ішінде  алғаш  бастаған  - 
Қазақстан. 
«Мәдени  мұраның»  мақсаты  -  елдің  тарихи-
мәдени  мұрасын  зерттеу,  қалпына  келтіру  және 
сақтау,  тарихи-мәдени  дәстүрлерді  қайтару,  шет 
елде Қазақстанның мәдени мұрасын үгіттеу. 
«Аруна»  баспасы  да  соңғы  жылдары  «Мәдени 
мұра»  бағдарламасын  іске  асыруға  ат-салысып, 
тендерде  жеңіп  алған  лоттар  бойын-ша  бірнеше 
энциклопедиялық  анықтамалықтар  шығарды.  Атап 
айтқанда,  «Қазақ  мәдениеті»  энциклопедиялық 
анықтамалығында  еліміздің  мәдени  өміріндегі 
оқиғалар мен құбылыстар, бейнелеу және қол өнері, 
театр  мен  кино  өнері,  көне  заманнан  келе  жатқан 
сәулет  өнері  және  археологиялық  ескерткіштер, 
өнертану терминдері қамтылды. Сондай-ақ мұндағы 
төл  мәдениетіміздің  дамуына  зор  үлес  қосқан 
тұлғалар:  сәулетшілер,  суретшілер,  мүсіншілер, 
актерлер,        киногерлер,        сазгерлер,        әншілер, 
күйшілер  туралы  өмірбаяндық  мақалалардың  да 
танымдық-тағылымдық  маңызы  мол  деп  айта 
аламыз. 
Ал 
«Қазақ 
әдебиеті» 
энциклопедиялық 
анықтамалығында 
қазақ 
әдебиетіне 
қатысты 
ұғымдар, 
барлық 
ақын, 
жазушы, 
жыршы, 
жыраулардың, 
әдебиеттанушы 
ғалымдардың 
қысқаша  ғұмырнамасы  жүйеленді.  Сонымен  бірге 
қазақ  ауыз  әдебиетінің,  поэзиясының  сан  ғасырлық 
тарихи  даму  сатыларын  паш  ететін  ежелгі  әдеби 
нұсқаларға, 
XV-XVIII 
ғасырлардағы 
жыршы-
жыраулар 
шығармаларына, 
ертегі 
аңыздарға, 
батырлық,  ғашықтық  жыр-дастан-дарға,  түркі 
поэзиясының  нұсқаларына  да  назар  аударылған. 
XVIII-XIX  ғасырларда,  XX  ғасырдың  бас  кезі  мен 
біздің  заманымызда  қазақ  поэзиясының,  жазба 
әдебиетінің  қарқынды  өркендеуі,  жетістіктері 
мүмкіндігінше  толық  әрі  ашылып  көрсетілген. 
Оқырман  кітаптан  қазақ  әдебиетіне  қатысты  толық 
мағлұмат ала алады. 
Осыдан басқа, «Аруна» баспасының «Қазақстан 
тарихы» 
энциклопедиялық 
анық-тамалығында 
өткен  үлкенді-кішілі  оқиғалар  қазақ  халқының 
мүддесіне  және  тарихи  тағдырына  қатысты  жүйелі 
баяндалады.  Кітапта  түркі  тай-палары  құрған 
мемлекеттер,  Қазақ  хандығының  тарихы,  қазақ 
халқының  өз  жеріне  көз  алартқан  жат  жерлік 
басқыншылармен шайқастары, Ресей империясының 
бодандығында 
болған 
жылда-ры, 
тәуелсіз 
Қазақстанның жаңа тарихы түгел қамтылған. 
Назар  аударарлық  энциклопедиялық  анықта-
малықтың  бірі  -  «Жеріңнің  аты  -  еліңнің  хаты». 
Онда  Қазақстан  аумағындағы  топонимдер  (жер-су 
атаулары)  тұңғыш  рет  толық  көлемде  топта-
стырылды.  Республиканың  14  облысы  бойын-ша 
тізілген 17 мыңнан астам табиғи нысандар мен елді 
мекендердің  жалқы  атаулары  қысқаша  тарихи-
географиялық  мол  мағлұматтармен  өрнектеле 
берілген.  Кітап  Қазақстан  табиға-тының  әсем 
суреттерімен  безендірілген,  түрлі-түсті  карталармен 
жабдықталған. 
Баспа  балаларға  арналған  үш  томдық  «Ежелгі 
Қазақстан 
мифтері», 
«Ежелгі 
Қазақстан 
аңыздары» 
және 
«Ежелгі 
Қазақстан 
әпсаналары»[2]  басылымы  оқырманға  ұсынып 
отыр.  Қазақ  және  орыс  тілдерінде  шыққан  бұл 
кітаптарда ерте заманнан атадан балаға мұра болып, 
халық жадында сақталған, ертедегі бабаларымыздың 
арман-қиялынан 
туған 
аңыз-әңгімелер 
топтастырылған.  Ежелгі  Қазақстан  жерінде  өмір 
сүрген  халықтардың  өмірі  мен  мәдениетін,  салт-
дәстүрін 
баяндайтын, 
аты 
аңызға 
айналған 
жерлермен,  адамдармен  таныс-тыратын  осынау 
томдарда халық ауыз әдебиеті бір жүйеге келтіріліп, 
балалар  дүниетанымына  лайықталып  баяндалған. 
Авторы  -  «Алаш»  сыйлығының  лауреаты  Орынбай 
Жанайдаров. 
Ал  «Шығыстың  ұлылары»  топтама-сы 
балалар  мен  ересектерге  арналып  қазақ  және  орыс 
тілдерінде шығып жатқан бұл топ-тама  күні бүгінге 
дейін  көркем  әдебиетте  нақтылы  айтылмаған  ұлы 
тұлғалар  туралы  дерек  береді.  Балалардың  туған 
жеріне,  халқына  деген  сүйіспеншілік  сезімдерін 

А. Абсеитова 
KazNU Bulletin. Journalism series. №1 (31). 2012 
205 
ISSN 1563-0242 
оятып,  ұлы  ата-бабаларының  асыл  мұраларын 
құрметтеуге бау-лиды. 
Топтамада ірі тарихи оқиғалар, мемлекет-аралық 
қарым-қатынастар және  қағандардың, батырлардың, 
ғалымдардың, ұлы ойшылдар мен ақындардың өмірі, 
іс-әрекеттері  қамтылған.  Атап  айтқанда,  бұларда 
атақты  қолбасшы  Әмір  Темір,  қазақ  даласында 
исламның  нығаюына  зор  ықпал  жасаған  ғұлама 
Қожа  Ахмет  Яссауи,  ғұндардың  алып  империясын 
құрып,  тарихта  өшпес  атын  қалдырған  тұлға  Мөде 
қаған,  аса  ірі  мемлекет  қайраткері,  қазақтың  ұлы 
ханы  Абылай,  әлемдік  тарихта  өзіндік  орнын 
иеленіп, есімін өшпес даңққа  бөлеген толағай тұлға 
Шыңғыс  хан, көшпелілердің көне мемлекеті  - Түрік 
қағанатын  құрған  және  оның  бірінші  билеушісі 
болған  Бу-мын  қаған  және  басқалардың  бейнелері 
әсерлі сомдалып, оқырманға жол тартты. 
Қазақ  халқының  елімен,  жерімен,  тари-хымен 
және  атақты  тұлғаларымен  танысты-ратын  20 
томдық  «Қазақстан  балалар  эн-циклопедиясы» 
топтамасының  алғашқы  «Ежелгі  Қазақстан», 
«Алтын 
Орда», 
«Қазақ 
хандығы», 
«Қазақстанның 
ежелгі 
қалалары», 
«Қазақстанның  мифтері  мен  аңыз-әңгімелері» 
томдары жарық көрген. 
Тарихи-этнографиялық  тақырыпты  қамти-тын 
мектеп  жасындаға  балаларға  арналған  қазақ  және 
орыс  тілінде  жазылған  160  кітапты  қамтитын  «Сен 
білесің бе?» топтамасы жинақталып, толықтырылып 
үлкен  энциклопедия  түрінде  жарыққа  шықты.  Ол 
жасөспірімдер 
әлеміне 
аттанып, 
көптеген 
құпиялардың  сырын  ашады.  Көркем  тілмен  қысқа 
әрі  нұсқа  жазылған  мәтіндер  олардың  ой-өрісін 
дамытып, 
Отанына 
деген 
сүйіспеншілігін 
оятады.Ата  тарих,  салт-дәстүр,  мәдениетімізбен  әрі 
ұлы тұлғалармен таныстырады. 
Кішкентай 
балдырғандар 
үшін 
баспа-дан  
«Әліпби.  Анаммен  оқып  үйренемін» 
топтамасының 
алғашқы 
«Үй 
жануарлары», 
«Қоршаған  орта»,  «Құстар»,  «Ғажайып  буын-дар», 
«Ойыншықтар»,  «Ата-бабам  мұрасы»,  «Әйбәт 
әліппе»  кітаптары  жарық  көрді.  Бұл  кітаптар  42 
әріппен  таныстырып  қана  қоймай,  буынға  бөлініп 
берілген  мәтінді  жаңадан  оқып  үйреніп  жүрген 
балалар  үшін  оқу  дағдысын  үйренуге  септігін 
тигізеді.  Сонымен  қатар  өз  беттерімен  оқуға 
арналған  «33  мысал»,  «Бақыт  құсы»,  «Қызғылықты 
қылықтар» 
атты 
оқулық 
кітаптары 
да 
өз 
оқырмандарын қуанышқа бөлеуде. 
Баланың  оқыған  кітаптарын  дұрыс  түсініп 
қабылдауына  көмектесетін  «Әңгімелеу  өнері» 
топтамасына енген «Ақ көбелек», «Еркеме -ертегім», 
«Туған  топырақ»,  «Наурыз  көже»,  «Бауырлар» 
кітаптары да дүкен сөрелерінен өз орындарын тапты. 
Бұл 
кітаптар 
баланың 
оқыған 
мәтіндерінің 
мазмұнын  өз  бетімен  дұрыс  айтуы-на  мүмкіндік 
туғызады. 
Баланы  мектепке  жан-жақты  дайындау  -әрбір 
отбасы 
үшін 
жауапты 
іс. 
5-6 
жастағы 
балдырғандарға  әріптерді  тану,  оқу  және  жаза  білу 
қиын  да  қызықты.  Сондықтан  сауаттарын  ашуға 
көмектесетін  «Сиқырлы  әріптер»,  «Ды-быстар 
әлемі»,  «Ғажайып  буындар»  кітаптары  ойлау 
белсенділігін арттырумен қатар, әріп, ды-быс, буын, 
сөз,  сөйлем  туралы  мағлұмат  береді.  Буынға  бөліп 
оқуға, үзбей оқуға жаттықтырады. 
«Қазақ  ертегілерінің  антологиясы»  топ-
тамасы  да  өз  жалғасын  табуда.  Топтамаға  ен-ген 
«Өнегелі ертегілер», «Ерте, ерте, ертеде... » томдары 
жуық  арада  жарыққа  шығады.  Соны-мен  қатар 
«Ерлік  ертегілер»,  «Ертегім  неткен...  мұратына 
жеткен»  томдары  жарық  көрген.  Бұл  топтаманың 
негізгі өзегі адамгершілікті бағалау, тарихи тағылым 
және  имандылыққа  тәрбиелеу  болып  табылады. 
Ертегілер 
балалардың 
ой-өрісін 
дамытып, 
белсенділігін,  есте  сақтау  қабілетін  арттырады, 
жаман мен жақсыны ажы-ратуды үйретеді. 
Баспаның  жоба  жоспарынан  әлем  ертегілері  де 
тыс  қалмаған.  2007  жылдың  басында  жарық  көрген 
«Ең  қымбат  нәрсе»  томына  қосымша  даярланған 
орыс  халық  ертегілерінің  екі  томдық  жинақтары 
жарық көрді. 
Балалар  ақын-жазушыларының  шығарма-лары, 
оның  ішінде  «Менің  әлемім»  -  баланың  тіліне  сай 
жазылған  жануарлар  туралы  өлеңдер  жинағы.  Олар 
жасөспірімдерге  жануарлар  әлемі  туралы  мағлұмат 
береді.  Қоршаған  әлеммен,  табиғаттағы  кездесетін 
жұмбақтармен  таны-стырады.  Ал  «Ормандағы 
оқиғалар»  ертегілерін  қолына  алған  оқырман  бала 
кейіпкердің  іс-әрекетін  таразылап,  жақсылық  пен 
адамгер-шіліктің сабақтарын алады. 
Сонымен қатар «Аруна» баспасы оқулықтар, оқу 
бағдарламасына  енген  шығармаларды,  көмекші 
құралдарды  да  шығарды.  Оқушыларға  арналған 
сөздіктер, оқу-әдістемелік кешендер, 5-6 сыныптарға 
арналған  «Қазақстан  тарихы  туралы  әңгімелер», 
«Ежелгі  Қазақстан»,  баста-уыш  сыныптар  үшін 
«Ақпарат мәдениетінің негіздері», «Жазбаша сөйлеу 

А. Абсеитова 
KazNU Bulletin. Journalism series. №1 (31). 2012 
206 
ISSN 1563-0242 
өнері»,  «Өмір  қауіпсіздігін  сақтау  негіздері»  мен 
жұмыс  дәптерлері  жарыққа  шығып,  Білім  және 
ғылым  министрлігінің  қолдауына  ие  болды. 
«Самоучитель  казахского  языка»  -  қазақ  тілін  өз 
бетінше  үйренемін  деушілерге  арналған  көмекші 
құрал.  Кітапқа  45  сабақ  енген.  Әр  сабақ  ауызекі 
сөйлесуге  жетелейтін  ережелермен,  кестелер-мен, 
бекіту  тапсырмаларымен,  жаңа  сөздермен  және 
фразеологиялық сөз тіркестерімен толықтырылған. 
«Аруна»  баспасының  оқулықтары,  көмекші 
құралдары 
мен 
оқу-әдістемелік 
кешендеріне 
тоқталып кететін болсақ: 
«Саралап 
деңгейлеп 
оқытудың 
педаго-
гикалы 
технологиясы» 
топтамасы 
негізгі 
оқулыққа  көмекші  құрал.  Бұл  жұмыс  дәптерлері  өз 
бетімен  білім  деңгейлерін  көтеруіне  көп  көмегін 
тигізеді.  Оларды  оқуға  ынталандыра-ды.  Ойларын 
жинақтап,  тұжырымдауға  дағды-ландырады.  Алған 
білімдерін  рейтинг  жүйесінің  көмегімен  әділ 
бағалауға мүмкіндік береді. 
Оқу  -  әдістемелік  кешен  1-4  сынып  оқу-
шыларына  арналған  «Ақпараттық  мәдениет 
негіздері»  -  балалардың  ойлау,  тұжырым  жасау 
қабілеттерін  дамыту  мақсатымен  информатика 
сабағына  нені  және  қалай  үйрету  туралы  өзекті 
мәселелерді  қарастырады.  Пәнде  ғылым  сала-сы 
ретінде 
зерттеу 
ақпарттық 
технологияларды 
оқытумен  негізделген.  Оқу  кешеніне  енген  әрбір 
бөлім  белгілі  бір  жобаны  зерттеп,  оқушының  өз 
бетінше  де,  топпен  де  жұмыс  істеуіне  мүмкіндік 
береді. 

жүктеу/скачать 2,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: