ҔЮеЮҕ әвгЯжгпіліҗ пЮржты Н. Келімбесов едгйбі вәрір әвгЯжгпі Смйыҕпырыйын, гиілші ргп яюоыйры алмасы “ана сілі> 1991п
жүктеу/скачать 1,11 Mb. Pdf көрінісі
|
Ezhelgi dauir adebieti Kelimbetov (1)
| VIII. “БжоЮппыҗ Оръ регізінчі жъЯға Ұҕрар рбжессеЯ ҕазаҕ
СҲЯгиҲеві және ҕъЯғъз уолыклоЯънда жиі ҰчъЯайдъ. Ҳйпірбглі пррЮйы Мәрелен, оръндай рбжес “Жалғъз кҲзді дыр”. дәт” еЯсегірінде де баЯ. БҰл еЯсегіде СҲбекҲз дәт біЯде сажал, біЯде айдаһаЯ бейнерінде ртЯесселеді. АйдаһаЯ ҕалъң елге ралъҕ ралъп, жҰма райън кҲпсеген адам, мал алъп жеп сҰЯадъ. Елдің ҕҰсъ ҕачадъ. Рол кезде ЖандъбасъЯ ҕъЯъҕ ҕҰлач ремреЯімен айдаһаЯдъ ҲлсіЯіп, ел-жҰЯсҕа бейбіс ҲміЯ ръйлайдъ. Бирас стЯалъ жъЯдъң “ҔоЯҕъс аса кісабъндағъ” барҕа жъЯлаЯдан Ҳзіндік еЯекчелігі баЯ. БҰл еЯекчелігі — Бирас басъЯ стЯалъ бҰл жъЯ дүние жүзі фалъҕсаЯънъң уолыклоЯъмен мейлінче кең кҲлемде байланъръп, арсаръп жасъЯ детге боладъ. Оғъз- ҕъпчаҕсаЯмен сікелей ҕасъръ жоҕ уЯанхтз, исалыьн, немір, гЯек, уин, рлавьн фалъҕсаЯънда Бирас стЯалъ жъЯға аЯҕат болған рбжессің екі жүзден арсам нҰрҕаръ баЯ екен. ӘЯине, кезінде оғъз-ҕъпчаҕсаЯъмен атълъ аЯалар, ҕойъ ҕоЯалар жасҕан ОЯса Азиь, Кавказ, Саьт Цъғър фалъҕсаЯънда бҰл жъЯдъң ран ҕилъ нҰрҕалаЯъ одан да кҲп. “ҔоЯҕъс аса кісабъндағъ” СҲбекҲз әріЯере гЯек аңъзъндағъ Полиуемеге Ұҕрар болъп келеді. СебекҲздің ір-әЯекесі, әЯібіЯ ҕимълъ, ой-маҕрасъ, ҕасъгездігі “Одиррей” жъЯънъң үЯейлі ҕаһаЯманън еЯікріз ерке раладъ. “Бирассън, СебекҲзді ҲлсіЯгені стЯалъ жъЯдъң “ҕърҕача рбжесін ерке ралъп Ҳсейік. 81 БіЯ күні ҕалъң оғъз елін жат чабадъ. Бүкіл ел дүЯлігіп, кҲче жҲнеледі. Аръғър-үрігірсе АЯтз-ҕожанъң емчексегі баларъ жҰЯсса ҕалъп ҕоьдъ.Онъ ана-аЯърсан сатъп алъп, емізеді. ҮңгіЯіне апаЯъп бағадъ. АЯадан біЯаз жълдаЯ Ҳседі. Ел-жҰЯс бҰЯънғъ жайлатъна ҕайса кҲчіп келеді. Күн райън ҕамър аЯарънан адам рекілді біЯ жәндік чъғъп, ассаЯдъң ҕанън роЯъп кеседі екен. МҰнъ жълҕъчъ жҰЯсҕа фабаЯлайдъ. АЯтз- ҕожа Ҳзінің жоғалған Ұлъ рол жәндік екенін біледі. Әкері онъ Ұрсап алъп, үйіне әкеледі. БіЯаҕ жабайъ бала ҕайса-ҕайса ҕалъң ҕамър ічіне кесе беЯеді. АҕъЯъ оған ҔоЯ-ҕъс аса Ҳзі баЯъп, онъң адамзас баларъ екенін, ал адам ҕачанда адамдаЯ ічінде жүЯіп сіЯчілік есесінін сүріндіЯеді. Бала үйіне келеді. Оған ҔоЯҕъс аса Бирас деп ас ҕоьдъ. БіЯ жолъ АЯзт-ҕожа аң атлап жүЯіп, бүлаҕ барънда рт чачъп ойнап жүЯген пеЯі ҕъздаЯън кҲЯеді. БіЯетін Ұрсап алъп, онъмен кҲңіл ҕорадъ. ПеЯі ҕъзъ АЯтз-ҕожаға:— “Келері жълъ оръ аЯадан “аманасъңдъ” алъп кес”— дейді де кҲзден ғайъп боладъ. БіЯ жълдан кейін АЯтз-ҕожа рол жеЯден жалғъз кҲзді бала сатъп аладъ. Ол ере келе ҕолъна сүркен адамдъ да, малдъ да чесінен жалмай беЯесін жалматъз болъп чъғадъ. Ел-жҰЯс СебекҲзден ҕассъ ҕоЯҕъп, онъҕ күнделіксі азъғъна екі адам, бер жүз ҕойдан беЯіп сҰЯадъ. БҰл елдің адамъ азайъп, жҰЯс ҕасаЯъ риЯеп ҕаладъ. АҕъЯъ Бирас басъЯ СебекҲзбен чайҕартға чъғадъ. БіЯаҕ жеңіліп ҕалъп, жалғъз кҲзді дәт онъ ҕойлаЯмен біЯге үңгіЯіне ҕамап ҕоьдъ. СебекҲз Ұйъҕсап жасҕанда Бирас онъң жалғъз кҲзіне осҕа ҕъздъЯған семіЯ рҰғъп роҕъЯ еседі. БіЯаҕ СҲбекҲз әлі жеңілмейді. Ол Бирассъ Ұрсап алъп ҲлсіЯт үчін ҕойлаЯдъ біЯсіндеп Ұрсап, үңгіЯден чъғаЯа барсайдъ. Бирас біЯ ҕойдъ ройъп, ронъң сеЯірін киіп чъғъп кеседі. КейініЯек ол аҕъЯъ СебекҲзді ҲлсіЯеді. “Бирассъң СҲбекҲзді ҲлсіЯгені стЯалъ жъЯ”— ҕаһаЯмандъҕ апорҕа Ұҕрар рипассаЯъ баЯ. Алайда мҰнда Бирас жалғъз кҲзді дәтді басъЯлаЯ жъЯъндағъдай алъп күчімен емер, ҕтлъғъмен, епсілігімен жеңіп чъғадъ. МҰнъң Ҳзі Бирас стЯалъ жъЯ еЯсегіден стъндағанън кҲЯреседі. Ежелгі заманда сүЯкі фалъҕсаЯънда жалғъз кҲзді дәт жҲнінде ҕиьл-ғажайъп еЯсегілеЯ кҲп болған. Аҕън ронъң біЯін жъЯға негіз есіп алтъ әбден ъҕсимал. жүктеу/скачать 1,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|