145
даң ғы ра тып, сол ба ла лы ғым шы ға ке ле тін дей, ай на ла ңа жал тақ-
тай бе ре тін кез де рің жиі бо ла ды. Алай да бал ба ла лық қай дан кел-
сін?! О йыңа сол шақ тар дың өр нек те рі ға на, үзік-үзік бөл шек те рі
ға на, са пы ры лыс қан рет сіз саз да ры ға на ора ла ды. Сен со ны тұ-
шы на сың да там са на сың. Там са на сың да ерік сіз жы мия сың. Осы
сәт те бір шет тен ба ла лық дәуір дің бір еле сі де жы ми ып тұр ған дай
се зі ле ді.
* * *
Әлі есім де... Әкем нің кен же іні сі ме ні оң ала қа ны на тік тұр ғы-
зып алып, ал ты қа нат үй дің ор та сын да ар лы-бер лі жү ріп ал ды. Мен
бол сам зә ре құ тым қал май қо рық сам да, ті зем ді бүк пей қаз диып тұ-
ра бе ріп пін. Кө кем: «Қаз! Қаз!»– деп өзі мен-өзі. Атам ның ес кі түл кі
ты ма ғы на отыр ғы зып, ме ні ке ре ге ге іліп қой ған да сол кө кем ғой.
Өзі ки із ге жай ға сып алып, ұзақ уа қыт әуес тік пен әу ре леп еді. «Ал,
кә не, ба ла па ным? Қа нат та нып қашан ұша сың?..»– деп қоя ды. Мен
қың қыл дап жы лай бас та ға ным да, «дуана ке ліп қа ла ды» деп қор-
қыт қан... Со дан бас тап, кө кем нің кө зі не түс пеу ге ты ры са тын мын...
* * *
Әкем ба зар дан ке ле жат қан. Үл кен әп кем ме ні әкем нің
ал ды нан алып шық ты. Әкем қор жын ды тү зу леп, ер ге ме ні отыр-
ғыз ды. Жал ма-жан ер дің қа сы нан шап бе ріп ұс тай ал дым. Әкем
ат тіз гі нін же тек теп ке ле ді.
Үй ге дей ін отыз шақ ты қа дам бол са да, мен ер дің екі жа ғы на
ал ма ке зек ау ыт қып, қор жын іші не сыр ғып тү се бер дім. Әкем
ра хат та на кү ліп алып, қай та дан ер ге отыр ғы за ды. Әп кем бол са
қа тар ла са жү ріп: «Қо рық па, қо рық па! Бе рік отыр!» – дей ді. Бұл
ме нің ат жа лы на ал ғаш қы қол ар ту ым еді.
* * *
Та ғы бір жай о йыма ора ла ды... Ки із үй дің тө рін де бір топ ау-
ыл ақ са қал да ры жам бас тай жай ға сып, бап пен қы мыз ішіп отыр
екен... Әкем дас тар қан ше тін де қы мыз құй ып отыр. Ол ме ні ым-
дап ша қыр ды да құ ла ғы ма: «Сен не ме не, атала ры ңа сә лем бе ру ді
ұмыт па де ге нім қай да?!» – деп сы бырла ды. Мен қат ты қы за рақ-
тап, үй ден шы ға жө нел дім. Сырт та бі раз тұр дым да, нық ба сып,
үй ге қай та кір дім. Көп ші лік ке қол қу сы рып тұ рып: «Ас ся ла ма-
лей кум, аталар»,– деп, әр сөз ді қа дап-қа дап айт тым. Бұ ған, әри-
не, бә рі кү лі сіп жа тыр. Әйт кен мен ме ні араз етіп ал мау үшін бә рі
де бір ау ыз дан: «Әлей күм са лам!»– дес ті. Со нан соң әр қай сы сы
Достарыңызбен бөлісу: