262
9.11. сурет. Бір мембраналы электродиализато-
рдың схемасы
тасымалдағанда бір валентті электролит ағыны ҥшін келесідей:
бҧл жердегі К
Г
=
KC
e
— бӛліну коэффициенті;
С
е
— ионитты мембрана
сыйымдылығы.
Катионитты мембрана ҥшін анион диффузиясын ескермеуге болады.
Катионитты мембрана арқылы катиондар диффузиялану ҥшін оның бір
жағынан табиғаты бірдей катиондар, ал екінші жағынан таиғаты басқа
катиондар орналасуы қажет, яғни, ион алмасу диффузиясы қамтамасыз
етілуі тиіс. Онда бір иондардың бір жаққа ағыны басқа иондардың қарсы
жаққа ағынына тең болуы тиіс. Алдындағыдай, К
Г
= KC
e
, десек,
мембрананың екі жағындағы концентрациясы тең болған жағдайда катион
ағыны ҥшін ӛрнекті аламыз:
(9.44) теңдеуден мембрана сыйымдылығы кӛп болған сайын катион
мембранадан ӛтетін катион ағыны соншалықты кӛп екенін кӛреміз.
Осылайша,
ионитты
мембрана
электролит диффузиясына кедергі
келтіреді, бірақ тиісінше иондарды
(қарсы иондар) ӛткізеді.
Іс жҥзінде бӛлудің тиімділігі ҥшін
электродиализді қолданады.
Электродиализ
потенциалдар
айырмасы әсерінен мембрана арқылы
ӛтетін иондар миграциясын кӛрсетеді.
9.11
суретте
ең
қарапайым
электродиализатордың
схемасы
кӛрсетілген.
Электродиализді екі ион алмастырғыш
мембранамен ӛткізеді: катодта катионитты және анодта анионитты. Бҧл
жағдайда электродиализатордың электролит ерітіндісі енгізілетін ортаңғы
бӛлігінен катиондар сияқты аниондар да шығып кетеді. Бҧл нҧсқа мысалы,
гидрозольдерді әр тҥрлі электролит қоспаларынан тазарту ҥшін
пайдаланады.
Достарыңызбен бөлісу: