254
(9.32)
квадраты мен концентрациясына пропорционал. Бҧл бӛлшектердің
ӛлшемін және оның концентрациясын жҥйенің оптикалық тығыздығы
бойынша анықтауға мҥмкіндік береді. Рэлей теңдеуін қолдана отырып,
шар тәріздес бӛлшектердің ӛлшемін анықтауға болады, егер олардың
радиусы тҥскен жарық ҧзындығының 1/20 аспаса.
0 = 90° бӛлшектердің радиусын анықтауға арналған формула келесі тҥрде
болады
Бҧрын айтылғандай, (9.32) теңдеу «ақ зольдар» ҥшін ғана қолдануға
болады, яғни, дисперстік жҥйе жарығын жҧтпайтын, дисперстік фаза
концентрациясы ӛте аз болғанда.
Бӛлшектердің ӛлшемі артқан сайын Рэлей заңы сақталмайды және
шашыраған жарықтың қарқындылығы тӛрттен кем дәрежеге шығарылған
толқын ҧзындығына пропорционал. Ҧсақ бӛлшектері бар дисперсті
жҥйелерден шаыраған жарық табиғи жарық кезінде кӛгілдір тҥсте
болатыны осымен тҥсіндіріледі. Рэлей заңы жарықты жҧтатын бӛлшектері
бар дисперстік жҥйелер ҥшін де орындалмайды. Мысалы, кейбір метал
бӛлшектер жарықты жҧтады, бҧл тҥскен жарықтың бӛлшектердің
ӛлшеміне кҥрделі тәуелділігін кӛрсетеді. Осының бәрін дисперстік
жҥйелерді оптикалық әдіспен зерттеген кезде ескеру қажет.
Достарыңызбен бөлісу: