Негіздерімен "Ветеринариялық медицина", "Ветеринариялық санитария" мамандықтары бойынша ауыл шаруашылық жоғары оқу орындарына арналған оқу құралы Алматы, 2013 3

47 
- нозологиялық диагноз анықталғаннан кейін инфекциялық ауруға індет-
танулық балау қою. Індеттанулық балау – індет процесі мен індет ошағының 
толық сипаты.
1.3. Індеттанулық талдау объектілері: 
- инфекция анықталған мал табыны, отары; 
- мал қоралары мен аулалары; 
- суаттар, басқадай суару жүйелері; 
- ветеринариялық-санитариялық обьектілер; 
- синантропты кемірушілер; 
- мал өнімдері, қалдықтары; 
- ветеринариялық және санитариялық-эпидемиологиялық мекемелердің 
есептері; 
-лабораториялық сараптамалар, ветеринариялық куәліктер, сертифи-
каттар. 
2. Iндеттiң шығу және таралу
себептерiн анықтау 
2.1. Індеттің шығу және таралу себептерін анықтау үшін мынандай 
жағдайлар талданады:
- малдың күйі мен күтімі; 
- мал тұқымын іріктеу, табын құрау немесе толықтыру; 
- сол жерде және шекаралас аймақтарда бұл аурудың болу-болмауы.
2.2. Малдың күйі мен күтімін анықтау үшін: 
- меншік түріне қарамастан бруцеллезге бейім жануарлардың түрі, жасы, 
жынысына қарай саны (шаруашылық, әкімшілік есебі бойынша); 
- олардың таңбалануы; 
- клиникалық тексеру арқылы малдың жалпы күйі; 
- бағып-күтілу, азықтандырылуы, суару жүйесі және пайдалану жағдайы;
- ферма территориясының қоршалуы, зоналарға бөлінуі және онда 
санитариялық реттіліктің сақталуы (малды жасына, жынысына қарай бөлек 
ұстау, «бос, бос емес», «демалыс» қағидаларының орындалуы); 
- мал қораларының, мал төлдейтін бөлімдердің, қолдан ұрықтандыру 
пункттердің санитариялық жағдайлары және олардағы микроклимат; 
- мал серуендейтін ауланың бар-жоқтығы;
- ветеринариялық-санитариялық объектілердің (ветеринариялық-санита-
риялық жібергіш, дезинфекциялық тосқауыл, көң орны, биотермиялық апан, 
қалдықтарды өтелдеуші қондырғы, қасапхана, оқшауханалар) бар-жоқтығы, 
олардың жағдайы, орналасуы; 
- мал шаруашылығы өндірісінің қалдықтарын (көңді, өлексені, шуды, 
тастанды төл өлексесін, т.б.) жинау және зарарсыздандыру тәсілдері; 
- ферма территориясында, мал қораларында синантропты кеміруші-
лердің, бұралқы ит, мысықтардың, т.б. бар-жоқтығы; 

48 
- дезинфекция, дезинсекция, дератизацияның жүргізілу реттілігі, олар-
дың қолданылу сапасы.
2.3. Iндеттен таза шаруашылықтарда инфекциялық аурулардың (бруцел-
лез, туберкулез, лейкоз, лептоспироз, т.б.) шығуына көп жағдайда сырттан 
әкелiнген асыл тұқымды мал (тайыншалар) себеп болады. Сондықтан, мал 
тұқымын жетілдіру, аналық табындарды құрау немесе толықтыру жайындағы 
деректер соңғы 2 жыл бойынша талданып (бруцеллез, туберкулез), мынандай 
жағдайлар қарастырылады: 
- малды өз төлінен өсіру және табын құрау сипаты; 
- аталық малдың пайдаланылуы және жұқпалы ауруларға тексерулердің 
нәтижелері; 
- мал және мал өнімдерінің сырттан әкелінуі, бұл кезде тиісті ветерина-
риялық-санитариялық ережелердің орындалуы; 
- малды әкелмей тұрып және дауалық карантиндеу кезіндегі жұқпалы 
аууларға тексерулердің нәтижелері; 
- сүттің және көксүттің зарарсыздандырылу сапасына лабораториялық 
бақылау нәтижелері. 
2.4. Ауылдық округтің, елді мекеннің, шаруашылықтың және оларды 
қоршаған қатер төнген аймақтың бруцеллезден індеттік жағдайы, соңғы үш 
жылдағы ветеринариялық және санитариялық-эпидемиологиялық қызметте-
рінің есебін талдау арқылы анықталды, атап айтқанда:
- індетке бейім жануарлардың балаулық тексеру нәтижелері, ал 
бруцеллез мал анықталған жағдайда, сау емес пунктте жүргізілген сауықтыру 
шараларының нәтижелілігі; 
- эпидемиологиялық бақылау мәліметтері; 
- инфекциялық аурулармен (бруцеллез, туберкулез) ауырған адамдар-
дың, олардың меншігіндегі малдың лабораториялық зерттеу нәтижелері;
- мал айдайтын жолдың бар-жоқтығы, онымен жұқпалы ауруларға шал-
дыққан малдың өтуі және олардың тексеріліп жатқан территориядағы 
жануарлармен жанасу мүмкіндігі;
- мал өнімдерін өңдейтін, өндіретін орындардың (ет комбинаты, қасап-
хана, сүт өңдеу мекемесі) орналасуы және оларда өндірілетін өнімдері мен 
тастандыларының жұқпалы аурулардан санитариялық тазалығы; 
- жануарлар сататын базарлар, орындар болса, бұл объектілердегі 
індетке қарсы бақылаудың жағдайы. 

жүктеу/скачать 3,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: