АС.1 Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі

шешімдерді қабылдап, негіздей білу; өзінің 

физикалық және жан-сезімдік күштерін жылдам 

қалпына келтіру және өзіндік қызметін критикалық 

түрде бағалау қабілеті; жоғары динамика және 

анықталмағандық сипатты болған жағдайларда 

шешімдерді қабылдап, негіздей білу; ойларын анық 

баяндай алу. Пайымдамалар деңгейі; бейімделушілік 

және байланысушылық; автономды қызмет, 

өндірістегі ұсталымдар үшін жауаптылық, 

қызметкерлерді басқару, бірлескен жұмыс. 

қолдану; металл кеску жұмыстарының 

сапасын бақылау және ақаудың себептерін 

анықтау; жабдықты техникалық 

пайдаланудың ережелерінің және 

қауіпсіздік ережелерінің бұзылымдарын 

анықтау. 

құралдарды құрастыру 

әдістемесі, тағайындалымы 

және құрастырымы. 

Бақылау-өлшеу құралдары 

мен саймандары. 

 

АС.1 Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері, (4 деңгей) 

Элементтер 

Өлшемдер 

1. Бөлшектерді жонғыштап өңдеу 

технологиялық үрдісін жүргізу 

1.1 Қосарлы плазма-механикалық өңдеу әдісімен жону жұмыстарын біліктілігі жоғары 

жонушының жетекшілігімен орындау; 

1.2 жұқа қабырғалы бөлшектерді 1мм-ге дейінгі қабырға қалыңдығымен және 200мм-ге 

дейінгі ұзындықта жонғыштап өңдеу; 

1.3 сыртқы және ішкі үшбұрыш, төртбұрыш бұранданы бұранда кескішпен немесе 

таңбалағышпен кесу;  

1.4 сыртқы және ішкі үшбұрыш, төртбұрыш  және трапециялық бұранданы кескішпен 

кесу;  

1.5 бұранданы құйын тәрізді ұштарымен кесу;  

1.6 берілген конустық беттерді алуға қажетті есептеулерді орындау; 

1.7 Әр түрлі профильдегі және қадамдағы көп реттік бұранданы кесу және илеу;  

1.8 эксцентрлі орналасқан жырықтар арасындағы орталық өлшемдерін немесе үшкірлеу 

орындарының өлшемдерін дәл сақтауды талап ететін бөлшектерді өңдеу; қатты 

құймаларды өндіруге арналған графиттік бұйымдар мен бөлшектерді жонғыштап өңдеу; 

қарапайым және орташа күрделіліктегі профильдерді калибрлеу арқылы өндірілген 

илемдеу дестелерін қайрау және жаңаларын жонғыштап өңдеу;  

1.9 сыртқы және ішкі қалыпқа келтірілген беттерді және өңдеуге қиын, қисық сызықты 

цилиндрлік беттермен түйіскен беттерді   үшкірлеу; қозғалмалы және қозғалмайтын 

люнеттерді қолдану арқылы ұзын біліктерді және бұрамаларды өңдеу 

2. Өндірілетін өнім сапасын сақтау 

2.1 Өндіріс технологиясы істен шыққанда пайда болатын өнімнәі әр түлі ақауларын 

анықтау әдістемесін және оларды жою үшін қолданылатын шараларды білу 

2.2 Өндірілетін өнімнің сапасын нормативті құжаттамаға сәйкес бағалау 

2.3 Өндірілетін өнімде болатын ақаулардың алдын алу және жою; 

2.4 Өндірілетін өнім сапасын арттыру үшін білдектің қызметтік тәртіптемесін түзету; 

2.5 Технологиялық жабдықты сынауға, жобаланатын технологиялық үрдістер мен өндіріс 

тәртіптерін игеру және тексеру бойынша тәжірибелік жұмыстар жүргізуге қатысу 

3. Біліктілігі төмен жонушыларға 

жетекшілік ету 

3.1 Жонғыштап өңдеу кезіндегі қауіпсіздік техникасының, технологиялық нұсқамаларды 

және еңбекті қорғау ережелерінің сақталуын қамтамасыз ету; 

3.2 Апаттық жағдайларды жоюдың жоспарлық талаптарына саа апатты оқшаулау 

бойынша қызметкерлердің әрекетін басқару. 

 

АD.1 Модулінің технологиялық картасы«Өнім ақауының себебін анықтау, оның алдын алу және жою бойынша ұсыныстар 

дайындау. Технологиялық үрдістерді цехтарға ендіру» 

Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі: 112 

№ 

р/с 

Тақырыптық 

блок 

Кәсіби құзырлықтар 

Оқу модулі 

Оқу құралдары 

Теориялық оқыту мазмұны 

Тәжірибелік оқыту 

мазмұны 

1 

Техникалық 

өлшеулер 

Техникалық 

өлшеулердің негіздерін 

білу 

 

- рұқсаттар мен қондырмалар 

жүйесі; 

- кедір-бұдырлықтың 

параметрлері мен 

квалитеттері; 

- техникалық 

құжаттаманы талдау; 

- техникалық 

құжаттаманың, 

стандарт бойынша 

Жабдықтар: 

- үстелдер; 

- орындықтар; 

- компьютерлер; 

- жабдықтың 

- күрделі 

профильдердікалибрлеудің 

негізгі қағидалары; 

- өзара ауысушылықтың 

негіздері; 

- өлшеу қателіктерін анықтау 

әдістері; 

- машина жасаудағы 

түйіндестер жайлы негізгі 

мағлұматтар; 

- құрастырылатын 

бөлшектерді механикалық 

өңдеудің негізгі түрлеріне 

арналған рұқсаттардың 

өлшемдері; 

- қарапайым және орташа 

күрделіліктегі профильдерді 

калибреудің негізгі 

қағидалары; 

- материалдарға, бекіткіш 

және нормалданған 

бөлшектерге, түйіндерге 

қойылатын стандарттар; 

- жиынтық материалдардың 

атаулары және қасиеттері. 

өлшемдерінің шекті 

ауытқуларын 

анықтау; 

- сызба мәліметтері 

бойынша 

өлшемдердің шекті 

шамаларын есептеу; 

- белгіленген 

өлшемдердің 

жарамдылығы; 

- алынған есептеулер 

бойынша, сызбадағы 

мәліметтер бойынша 

түйіндес 

(қондырмалар тобы) 

сипатын анықтау; 

- алынған есептеулер 

бойынша рұқсаттар 

алаңының 

графиктерін салу; 

- бақылау-өлшеу 

құралдары мен 

саймандарын 

пайдалану. 

 

стендтері; 

- металл өңдеуші 

білдектер. 

Материалдар: 

- сыртқы 

құрылғылар;  

- ақпарат 

тасушылар; 

- саймандар; 

- бақылау-өлшеу 

құралдары және 

саймандары;  

- рұқсат етулер мен 

қондырмалар 

ксетесі; 

- профилометр; 

 - анықтамалық 

кестелер. 

Оқу 

материалдары: 

- ҚТ бойынша 

нұсқамалар; 

- дәрістер; 

- зертханалық 

жұмыстар; 

- тәжірибелік 

жұмыстар; 

Әдебиеттер: 

2 

Метрология,  

стандарттау және 

сертификаттау 

Өндірістік қызметте 

Метрология,  

стандарттау және 

-стандарттау; 

- сертификаттау 

- метрология; 

- технологиялық 

құжаттама толтыру. 

сертификаттаудың 

негізгі қағидаларын 

пайдаланудың негізінде 

әрекет етуші 

нормативтік қорға 

сәйкес техникалық  

және технологиялық 

құжаттаманы рәсімдеу 

- нормативті-технологиялық 

құжаттама; 

- технологиялық құжаттама 

толтыру ережелері. 

 

- Стандартизация и 

управление 

качеством 

продукции: 

Учебник для вузов/ 

В.А. Швандер, В.П. 

Купряков и др.; Под 

ред. Проф. В.А. 

Швандера. - М.: 

ЮНИТИ - ДАНА, 

2000. - 487 с. 

- Лифиц И.М. 

Основы 

стандартизации, 

метрологии и 

сертификации: 

Ученик - М.: 

Юрайт, 1999. - 285 

с. 

- Феллер М.Д., 

Полторак Ю.Л. 

Составление 

текстовых 

производственных 

документов. - М.: 

Изд-во стандартов, 

1990. - 324 с. 

- Закон Республики 

3 

Білдектерде 

жұмыс жасау 

кезіндегі 

бақылау-өлшеу 

құралдары мен 

саймандар 

Әмбебап және арнайы 

бақылау-өлшеу 

құралдары мен 

бейімдемелерін 

пайдаланып, бөлшек 

өлшемдерін бақылайды 

- бақылау-өлшеу құралдары 

мен саймандарының 

құрылымы, 

тағайындалымдары, баптау 

және реттеу ережелері; 

- Әмбебап және арнайы 

бақылау-өлшеу құралдары 

мен бейімдемелерінің 

түрлері, тағайындалымдары, 

қолдану тәсілдері; 

- өңделген беттердібақылау 

әдістері және құралдары 

- алынған 

бөлшектердің 

сапасын және 

өлшемдерін тексеру 

4 

Бұйымның 

ақаулары және 

сапасын бақылау 

Ақау түрлерін 

анықтайды және 

оларды жою тәсілдерін 

біледі 

- ақау түрлері; 

- туындау себептері; 

- алдын алу және жою 

тәсілдері. 

- ақау түрін анықтау; 

- ақаудың алдын алу 

шаралары. 

5 

Білдектің 

қызметтік 

тәртібін түзету 

 

Өндіріс тәртіптерін 

және технологиялық 

үрдістерді өнімнің 

қарапайым түрлеріне 

- жабдықтың технологиялық 

параметрлерінің 

материалдың және дайын 

өнімнің қасиеттеріне 

- технологиялық 

үрдістің карталарын 

құру; 

- бағдарлық карталар 

түзету, өнімнің жоғары 

сапасын сақтау, оны 

жасауға кететін 

материалды және еңбек 

шығындарын қысқарту. 

тигізетін әсері; 

- өнімнің талап етілетін 

қасиеттеріне байланысты 

тәртіптемені түзету; 

- патентті сынақтар жүргізу 

әдістері; 

- технологиялық үрдістерді 

және жабдықты жобалау 

кезіндегі ғылыми еңбек 

ұйымының негізгі талаптары. 

 

құру; 

- патентті сынақтар 

жүргізу; 

- жасалатын 

технологияның 

техникалық 

деңгейінің 

көрсеткіштерін 

анықтау; 

- жасалған 

технологияларды 

цехқа енгізу. 

Казахстан «О 

техническом 

регулировании» от 

9.11.2004 № 603; 

- Оглоблин А.Н. 

Основы токарного 

дела. 2-е изд., 

перераб.-Л.: 

Машиностроение,19

67.- 388 с. 

6 

Жабдықты 

жетілдіру 

Жабдықтың кенеттен 

істен шығуы болған 

жағдайды оны тез арада 

қалпына келтіру үшін 

технологиялық және 

құрастырымдық 

шешімдер қабылдау 

және енгізу 

- білдектердің жетегін 

жетілдіру; 

- басқару жүйесін жетілдіру; 

- жабдықты жетілдіру және 

автоматтандыруү 

- құрастырымдық 

және технологиялық 

қателіктерді жоюға 

мүмкіндік беретін, 

бұзылымдарды 

ауыстыруға арналған 

құрастырымдарды 

жетілдіру 

7 

Технологиялық 

құжаттама 

Атқарылған жұмыс 

туралы есеп-қисап, 

технологиялық 

құжаттаманы толтыру 

- нормативті-технологиялық 

құжаттама; 

- технологиялық 

құжаттаманы толтыру 

ережелері; 

- сапа менеджіментінің 

жүйесі 

- атқарылған жұмыс 

туралы есеп-қисап 

жасау; 

- технологиялық 

құжаттаманы 

толтыру 

8 

Экономиканың 

Экономиканың және 

- негізгі экономикалық 

 

және өңдірісті 

басқарудың 

негіздері 

 

өңдірісті басқарудың 

негіздері жайлы 

түсініктің болуы 

элементтер және өндірістік 

кәсіпорындардың қызметтік 

көрсеткіштері; 

- өндірістің ғылыми-

техникалық дайындығы; 

- өндірістік үрдіс және 

өндірістің типтері; 

- кәсіпорынның еңбек 

әлеуетін және материалды-

техникалық әлеуетін басқару 

және ұйымдастыру. 

 

 

АD.1 Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі, (5 деңгей) 

Жеке және кәсіби құзыреттер 

Дағдылар мен 

икемділіктер 

Білім 

Басқа ұйымдардың және салалардың 

тәжірибелерімен танысу; кәсіпорын жұмыс 

істейтін саланың даму мәселесі бойынша 

ақпаратты қолдану қабілеті; сынамалардың, 

техниканың, технологияның жағдайлары, 

бәсеклестік, ойларын анық баяндай алуы; 

пайымдамалар деңгейі; тапсырмаларды 

орындауға дайындығы; бейімделушілік және 

байланысушылық. 

Орта буын жетекшісінің 

басқарушылық және 

ұйымдастырушылық 

жұмыстары 

Бағынышты аумақтың қызметін ұйымдастыру, 

өндіру үрдістерін дайындау, механикалық өңдеу 

арқылы бөлшектер мен бұйымдарды дайындау,  

әр алуан металл кескіш құралдарды жөндеу 

және қайрау бойынша техникалық басқаруды 

жүзеге асыру; металл өңдейтін білдектерді 

басқару және жөндеу, металл өңдейтін 

білдектердің аймақ қызметін ұйымдастыру. 

 

АD.1 Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері, (5 деңгей) 

Элементтер 

Өлшемдер 

1. Илем сапасының техникалық 

құжаттама талаптарына сай 

болйын бақылау 

1.1 Қазақстанның стандарттау және сертификаттау жүйесінің ережелері мен құжаттарын 

білу; 

1.2 СМЖ құжаттамасын білу; 

1.3 Өндірілетін өнім сапасының нормативті құжаттамаға сәйкестігін бағалау; 

1.4 Стандарттау мен сертификаттаудың нормативті құжат талаптарын өнімнің сапасына 

қолдану; 

1.5 Құрастырымдары әр түрлі жонғыш білдектерде өңделген бөлшектердің өлшемдерін 

бақылау. 

 1.6 Құрастырымдары әр түрлі жонғыш білдектерде өңделген бөлшектердің беттік сапаларын 

бақылау 

1.7 Ақаудың себептерін талдау, ақауды жөнделетін және жөнделмейтінге жіктеу; 

1.8 Ілеспе құжаттама формаларын толтыру; 

1.9 Өнім сапасын басқару бойынша құжаттама құру. 

2.Металл өңдейтін білдеткреде 

бөлшектерді өңдеу сұлбаларын 

жасау және түзету 

2.1 өнімнің жоғары сапасын сақтау, оны жасауға кететін материалды және еңбек 

шығындарын қысқарту арқылы металл өңдейтін білдеткердегі бөлшектерді өңдеудің 

сұлбаларын жасау және түзету; 

2.2 Берілген технологиялық тәртіптемеге сай жабдықты және механизмдерді реттеу; 

2.3 жаңа технологияларды енгізуге, патентті сынақтар жүргізуге, жасалатын 

технологияның техникалық деңгейінің көрсеткіштерін анықтауға, бейімдемелерді, 

жабдықтарды және арнайы құралды жобалауға техникалық тапсырмалар құруға қатысу; 

2.4 Өнім ақауының себебін анықтауға, оның алдын алу және жою бойынша ұсыныстар 

дайындауға қатысу; 

2.5 Технологиялық жабдықты сынауға, жобаланатын технологиялық үрдістер мен өндіріс 

тәртіптерін игеру және тексеру бойынша тәжірибелік жұмыстар жүргізуге қатысу; 

2.6 техникалық түрде негізделген уақыт нормаларын (өнімділіктер) дайындауға, 

материалды нормативтерді, материалдардың, сайманның, отынның және энергияның, 

экономикалық тиімділіктің, шикізаттың шығындық нормаларын есептеу; 

2.7 Кәсіпорынның өндірістік бөлімшелерінде технологиялық тәртіптің сақталуын және 

жабдықты пайдалану ережелерінің сақталуын қадағалау. 

3. Құрылымдық  бөлімшенің 

қызметін жоспарлау  

3.1 Қызмет мерзімі және бос тұрулар бойынша алғашқы құжаттаманы рәсімдеу; 

3.2 Әрекет етпеудің салдарын және нәтижелерін құқықтық көзқараспен талдау және 

бағалау; 

3.3 Орындалған жұмысты талдау 

 

12 Кәсіп. 

 

Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы:  Техник-механик  

БCШ бойынша біліктілік деңгейі:: 5.    

 

АЕ.1 Модулінің технологиялық картасы«Мерзімінен бұрын тозуды анықтау мақсатында жабдықтың қызметтік шарттарын 

оқып білу. Жабдықты жөндеудің әр алуан түрлерінің күнтізбелік графиктерін құрау» 

Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі: 186 с. 

№ 

р/с 

Тақырыптық 

блок 

Кәсіби құзырлықтар 

Оқу модулі 

 

Оқу құралдары 

Теориялық оқыту 

мазмұны 

Тәжірибелік оқыту 

мазмұны 

1. 

Техникалық 

графика 

Өндірілетін бөлшектің 

құрастырымдық-

технологиялық 

карталарын жасау және 

оқу 

- геометрия және сызу 

негіздері; 

- құрастырымдық 

құжаттаманың бірыңғай 

жүйесінің (ҚҚБЖ) 

талаптары; 

- өңделетін бөлшектердің 

сұлбалары мен 

сызбаларын оқу 

- сызбаларды, сұлбаларды 

және графиктерді оқу 

және рәсімдеу; 

- рұқсаттар мен 

қондырмалар 

нұсқауымеен өңделетін 

бөлшектерге нобайлар 

құру; 

- анықтамалық 

Жабдықтар: 

- үстелдер; 

- орындықтар; 

- компьютерлер; 

- жабдықтың стендтері; 

- металл өңдеуші білдектер. 

Бағдарламалық 

қамсыздандырылуы: 

- MicrosoftOffice (Word, 

ережелері; 

-қызмет сызбаларын және 

нобайларын орындау 

тәсілдері  

 

әдебиеттерді пайдалану; 

- жинау сызбалары мен 

сұлбаларын оқу 

үрдісіндегі құжаттарды 

қолдану; 

- сызбадағы мәліметтер 

бойынша рұқсаттар мен 

шекті өлшемдерің 

шамаларын есептеу және 

берілген нақты 

өлшемдердің 

жарамдылығын анықтау 

Excel, MSAccess); 

- 

автоматтыжобалаужүйелері

(AutoCAD, Компас-3Dжәне 

т.б.) 

Материалдар: 

- сыртқықұрылғылар;  

- ақпараттасушылар; 

- стандарттар; 

- техникалық шарттар; 

- нормативті құжаттар; 

- графиктер; 

- дайындамалар, бұйымдар, 

әмбебап және арнайы 

бейімдемелер; 

- кескіш құрал. 

Оқу материалдары: 

- тестер; 

-өзіндік тапсырмалар; 

- зертханалық жұмыстар; 

- тәжірибелік жұмыстар. 

Оқу құралдары: 

- Покровский Б.С. 

Слесарно-сборочные 

работы (Учебник для НПО) 

- М.: ИЦ  

"Академия", 2008; 

- Покровский Б.С., Скакун 

2. 

Бұрғылауыш 

білдектердің 

құрылымы 

Бұрғылауыш 

білдектердің 

құрылымын білу 

- Бұрғылауыш 

білдектердің жіктелуі; 

- Бұрғылауыш 

білдектердің 

тағйындалуы; 

- негізгі таңбалары; 

- білдектердің 

сипаттамасы; 

- жұмыс тәртіптері; 

- құрастырымдық және 

кинематикалық сұлбалар; 

- бұрғылауыш 

білдектердің негізі 

түйіндері және 

механизмдері: атаулары, 

атқарымдары, 

- білдекті іске қосу және 

тоқтату 

құрастырымдық 

бірліктері; 

- білдекпен басқару 

органдары; 

- қызметтік қағиадалары. 

В.А. Слесарное дело 

(Учебник для НПО) - М.: 

ИЦ  

"Академия", 2007; 

- Покровский Б.С. Общий 

курс слесарного дела Учеб. 

пособие - М.: ИЦ 

"Академия", 2007; 

- Покровский Б.С. 

Производственное обучение 

слесарей. Уч.пособие для 

НПО - М.: ИЦ "Академия", 

2006; 

- Покровский Б.С. Основы 

технологии сборочных 

работ. Учебное пособие для  

УНПО. - М.: ИЦ Академия", 

2009.; 

- Фещенко В.Н., Махмутов 

P.X. Токарная обработка. 

Высшая школа. 1990 г.; 

- Вереина Л.И., Краснов 

М.М. Токарь. Краткий 

справочник.  Академия. 

2008; 

- Белецкий Д.Г., Моисеев 

В.Г., Шеметов М.Г. 

Справочник токаря-

3. 

Жонғыш 

білдектердің 

құрылымы 

Жонғыш білдектердің 

құрылымы н білу 

- жонғыш білдектер: 

жіктелімі, 

тағайындалымы, негізгі 

үлгілері, сипаттамасы; 

- жұмыс тәртіптемесі; 

- білдекті тәртіптемеге 

баптау тәсілдері; 

- құрастырымдық және 

кинематикалық сұлба; 

- бағдарламалық 

басқарылатын әмбебап 

бұрама кескіш-

жонғалағыш білдектердің 

негізгі түйіндері мен 

механизмдері: аталуы, 

атқарымдары, 

құрастырымдық 

бірліктері, әр түрлі 

берілістердің берілу 

қатынастары; 

- білдекпен басқару 

органдары; 

- қызметтік қағидалары 

- білдекті іске қосу және 

жұмысын тоқтату. 

4. 

Фрезерлік 

білдектердің 

құрылғысы 

Фрезерлік білдектердің 

құрылғысын білу 

- көлденең жонғылағыш 

білдектер: түрленімдері, 

кинематикалық сұлбасы, 

кескіш құрал және 

жабдық, үлгілік 

операциялар, жұмыс 

тәсілдері; 

-тігінен жонғылағыш 

білдектер: құрастырымы, 

кинематикалық сұлбасы, 

кескіш құрал және 

жабдық, үлгілік 

операциялар, жұмыс 

тәсілдері; 

- көшіре жонғылағыш 

білдектер: құрастырымы, 

кинематикалық сұлбасы, 

кескіш құрал және 

жабдық, үлгілік 

операциялар, жұмыс 

тәсілдері; 

- бойлай-жонғылағыш 

білдек: құрастырымы, 

кинематикалық сұлбасы, 

кескіш құрал және 

жабдық, үлгілік 

операциялар, жұмыс 

тәсілдері; 

- көлденең жонғылағыш 

білдектердің құрылғысы; 

- тігінен жонғылағыш 

білдектердің құрылғысы; 

- көшіре жонғылағыш 

білдектердің құрылғысы; 

- бойлай-жонғылағыш 

білдектердің құрылғысы; 

- көп шпиндельді, үстел 

ұзындығы 10000мм 

жоғары болатын бойлай 

жонғылағыш 

білдектердің құрылғысы. 

универсала. М.: 

Машиностроение, 1987.- 

560 с.; 

- Блюмберг В.А. Обработка 

деталей на токарных и 

карусельных станках DJVU 

М.: Машиностроение, 

1969.- 345 с. 

жүктеу/скачать 3,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: