Строительные нормы и правила строительная терминология

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
79 
видов  работ  в  рамках  одного  процесса  в  зонах 
чрезвычайной ситуации. 
байланыстырылған 
және 
бір 
жерден 
басқарылатын 
негізгі 
және 
қосалқы 
техникалық құралдар. 
Комплекс  (блок)  эскалаторов – 
эскалаторы, 
установленные  в  одном  наклонном ходе  с  общим 
машинным помещением. 
 
Эскалаторлар кешені (блогы)
 – ортақ машина 
бөлмесімен  бір  еңіс  жүрісте  орнатылған 
эскалаторлар. 
Комплект  мобильных  (инвентарных)  зданий  и 
сооружений – 
совокупность 
мобильных 
(инвентарных) 
зданий 
и 
сооружений,  
необходимых  для  организации  строительной 
площадки. 
 
Жеделәрекетті  (жабдықты)  ғимараттар  мен 
имараттардың  жиынтығы – 
құрылыс  алаңын 
ұйымдастыруға 
қажет 
жеделәрекетті 
(жабдықты)  ғимараттар  мен  имараттардың 
жиынтығы. 
Комплектация  производственно-технологическая
 
–  комплектная  поставка  в  рабочие  зоны 
материалов,  изделий  и  конструкций,  доведенных 
на  специально  организуемых  базах  до  полной 
готовности к производственному применению. 
 
Өндірістік-технологиялық жинақтау
 – арнайы 
ұйымдастырылған 
базаларда 
өндірісте 
қолданылуға  толығымен  дайын  жағдайға 
келтірілген  материалдарды,  бұйымдарды  және 
құралымдарды  жұмыс  аймағына  жинақтап 
жеткізу. 
Композиционные 
материалы – 
материалы, 
образованные  объемным  сочетанием  химически 
разнородных  компонентов  с  четкой  границей 
раздела между ними. 
 
Композициялық  материалдар – 
химиялық 
әртекті  құрауыштарды  араларын  нақты  бөліп 
көлемді біріктірумен жасалған материалдар. 
Компонент
 – составная часть, элемент чего-либо. 
 
Құрастырушы - 
бір  нәрсенің  құраушы  бөлігі, 
элементі. 
Компоновка – 
взаимное 
расположение 
различных  элементов  изделия,  устанавливаемое 
на 
основе 
закономерностей 
и 
приемов 
художественной  композиции  с  учетом  технико-
экономических и потребительских требований. 
 
Құрастырылым – 
көркемдік 
құрастыру 
әдістері 
мен 
заңдары 
негізінде 
техника-
экономикалық 
және 
тұтынушылардың 
талаптарын  ескере  отырып,  бұйымның  түрлі 
бөлшектерін өзара орналастыру. 
Компрессорная станция
 – комплекс агрегатов для 
получения 
сжатого 
воздуха 
или 
газа 
на 
промышленных  предприятиях,  магистральных 
трубопроводах и строительных объектах. 
 
Компрессорлық 
станция - 
өндірістік 
кәсіпорындарда,  магистральдық  құбырларда 
және  құрылыс  нысандарында  сығылған  ауа 
мен газ алуға арналған агрегаттар кешені. 
Конденсация
 – переход 
вещества 
из 
газообразного  состояния  в  жидкое  или  твердое 
вследствие его охлаждения или сжатия. 
 
Конденсация – 
суу  немесе  сығу  нәтижесінде 
заттың газ түрінен сұйық не қатты түрге көшуі. 
Кондиционер 
–  аппарат  для  обработки  и 
перемещения 
воздуха 
в 
системах 
кондиционирования воздуха. 
 
Кондиционер – 
ауаны 
кондициялау 
жүйелерінде  ауаны  өңдеуге  және  тасуға 
арналған аппарат. 
Кондиционирование 
воздуха
 – создание  и 
автоматическое 
поддержание 
в 
закрытых 
помещениях,  транспортных  средствах  и  т.п. 
температуры, относительной влажности, чистоты, 
состава,  скорости  движения  воздуха,  наиболее 
благоприятных  для  самочувствия  людей  или 
ведения  технологических  процессов,  работы 
оборудования и приборов. 
 
Ауаны  кондициялау – 
жабық  бөлмелерде, 
көлік  құралдарында  және  т.с.с.  адамдардың 
күйіне 
неғұрлым 
қолайлы 
немесе 
технологиялық  процестерді,  жабдықтар  мен 
аспаптардың  жұмысын  жүргізуге  арналған 
температура, 
салыстырмалы 
ылғалдылық, 
тазалық, 
ауаның 
құрамы 
мен 
қозғалу 
жылдамдығын  жасау  және  автоматты  ұстап 
тұру. 
Кондоминиум 
– совместное владение. 
 
Кондоминиум 
– бірлесіп иемдену. 
Кондуктор монтажный
 – устройство для выверки 
и 
временного 
закрепления 
монтируемых 
конструкций  или  их  элементов  в  проектном 
положении. 
 
Орнату 
кондукторы
 – орнатылатын 
құралымдар  немесе  олардың  бөлшектерін 
жобалық орындарына дәлдеп, уақытша бекітіп 
қоюға арналған құрылғы. 
Конек – 
верхнее  горизонтальное  ребро  крыши, 
образующее водораздел. 
 
Шатыржал  -
  суайырық  құрайтын  төбенің 
жоғарғы көлденең қабырғасы. 
Конек  в  архитектуре – 
верхний  гребень 
двухскатной или четырехскатной крыши. 
 
Сәулеттегі  шатыржал – 
екі  еңісті  немесе  төрт 
еңісті шатырдың жоғарғы қыры. 
Консервация
 – 1) консервация  металлов  и 
металлических 
изделий – комплекс 
мер, 
обеспечивающих 
временную 
противокоррозионную 
защиту 
на 
период 
хранения и транспортировки металлов и изделий, 
с  использованием  консервационных  масел  и 
смазок; 2) консервация  древесины – обработка 
древесины 
антисептическими 
средствами, 
обугливание  или  окрашивание  ее  для  придания 
 
Бұзылудан сақтау – 
1) металдар мен металдан 
жасалған  бұйымдарды  бұзылудан  сақтау – 
бұзылудан  сақтайтын  майларды  пайдалану 
арқылы 
орындалатын 
металдар 
мен 
бұйымдарды  сақтау  және  тасымалдау  мерзімі 
уақытында  тоттанудан    сақтау  шараларының 
кешені; 2)  ағашты бұзылудан сақтау – ағашты 
антисептикалық  құралдармен  өңдеу,  шіруге 
төзімді қылу үшін оны қарауыту немесе бояу.  

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
80 
стойкости против гниения. 
Консоль
 – 1) строительная  конструкция  или  ее 
часть,  выступающая  за  опору,  служащая  для 
поддержания  балкона,  устройства  козырька  над 
входом  и  т.п.; 2) элемент  интерьера  жилого 
помещения – прикрепленный  к  стене  столик, 
подставка для цветов или статуэтки. 
 
Консоль – 
1)  балконды  ұстап  тұруға,  кіре 
беріске  күнқағарды  орнатуға  және  т.с.с. 
арналған  тіректен  шығып  тұратын  құрылыс 
құралымы  немесе  оның    бөлігі; 2) тұрғын 
бөлменің  интерьерінің  элементі  –  қабырғаға 
бекітілген гүл, статуэтка қоюға арналған сөре.  
Консольные  системы  в  строительной  механике
 – 
несущие 
конструкции, 
основные 
элементы 
которых  имеют  выступающие  за  опоры  части – 
консоли. 
 
Құрылыс 
механикасындағы 
консольдік 
жүйелер – 
негізгі  бөлшектерінде  тіректен 
шығып  тұратын  бөліктері – консолдері  бар 
көтергіш құралымдар. 
Консольный  кран
 – грузоподъемный  кран  с 
несущей конструкцией в виде консольной фермы, 
по которой перемещается грузовая тележка. 
 
Консольді  кран – 
консольді  ферма  түріндегі 
көтергіш құралымы бойынша жүк тасушы арба 
жылжитын жүк көтергіш кран. 
Конструктивно-унифицированный  ряд
 – изделия, 
одинаковые  или  различные  по  функциональному 
назначению, 
но 
имеющие 
конструктивную 
общность деталей, блоков и агрегатов. 
 
Құралымы  бойынша  бірыңғайланған  қатар – 
қызметтік тағайыны бойынша бірдей немесе әр 
түрлі,  бірақ  бөлшектері,  блоктары  және 
агрегаттары 
құралымы 
бойынша 
бірдей 
бұйымдар. 
Конструкторская  документация
 – графические  и 
текстовые  документы,  которые  содержат  данные 
об  изделии,  детали,  плане,  схеме,  необходимые 
для  их  разработки,  изготовления,  контроля, 
приемке, эксплуатации и ремонта. 
 
Конструкторлық  құжаттар – 
бұйым,  бөлшек, 
жоспар,  сызбалар  туралы,  оларды  жасауға, 
тексеруге, 
қабылдауға, 
пайдалануға 
және 
жөндеуге 
қажетті 
деректер 
көрсетілген 
кескіндемелік және мәтіндік құжаттар. 
Конструкции 
комплексные
 – строительные 
конструкции,  состоящие  из  частей  различного 
назначения,  функционально  связанные  друг  с 
другом (например, плита покрытия с утеплителем 
и кровлей ). 
 
Кешенді 
құралымдар
 – тағайындалуы 
жағынан 
түрлі 
бөліктерден 
тұратын, 
функционалдық  өзара  біртұтас  байланысқан 
(мысалы,  жылытқыш  және  төсемі  бар  төбе 
жабын тақтасы) құрылыс құралымдары. 
Конструкции  легкосбрасываемые
 – наружные 
ограждающие  конструкции  (или  их  элементы) 
зданий, 
сооружений 
и 
помещений 
с 
взрывоопасными  производствами,  которые  при 
возможном  взрыве  должны  сбрасываться  (или 
разрушаться),  образуя  открытые  проемы  для 
уменьшения  давления  при  взрыве  и  обеспечения 
сохранности конструкций здания и сооружения. 
 
Жеңіл  түсетін  құралымдар
 – жарылыстар 
болуы  мүмкін    кезінде  жарылыстан  болған 
қысымды  азайту  және  ғимарат  пен  имарат 
құралымдарын  сақтап  қалуды  қамтамасыз  ету 
үшін  ашық  қуыстар  жасап    түсуге  (қирауға) 
тиісті 
ғимараттар, 
имараттар 
және 
бөлмелердің  сыртқы  қоршаушы  құралымдары 
(немесе олардың элементтері). 
Конструкции 
монолитные
 – строительные 
конструкции  (главным  образом,  бетонные  и 
железобетонные), 
основные 
части 
которых 
выполнены  в  виде  единого  целого  (монолита) 
непосредственно  на  месте  возведения  здания  и 
сооружения. 
 
Тұтасқұйма  құралымдар
  –ғимараттар  және 
имараттар  салынып  жатқан  жерде  негізгі 
бөліктері  біртұтас  (монолит)  етіліп  жасалған 
құрылыс  құралымдары  (негізінен,  бетон  және 
темірбетон). 
Конструкции 
несущие
 – строительные 
конструкции, 
воспринимающие 
нагрузки 
и 
воздействия 
и 
обеспечивающие 
прочность, 
жесткость и устойчивость зданий и сооружений. 
 
Көтергіш  құралымдар
 – жүктер  мен  әсерлерді 
қабылдайтын 
және 
 
ғимараттар 
мен 
имараттардың  беріктігін,  қаттылығын  және 
орнықтылығын  қамтамасыз  ететін  құрылыс 
құралымдары. 
Конструкции  ограждающие
 – строительные 
конструкции,  предназначенные  для  изоляции  от 
внешней  среды  или  между  собой  с  учетом 
нормативных 
требований 
по 
прочности, 
теплоизоляции,  гидроизоляции,  пароиэоляции, 
воздухопроницаемости, 
звукоизоляции, 
светопрозрачности и т.д. 
 
Қоршаушы  құралымдар
 – беріктігі,  жылуды 
оқшаулауы, 
суды 
оқшаулауы, 
буды 
оқшаулауы, 
ауа 
өткізуі, 
дыбыстарды 
оқшаулауы, 
жарық 
мөлдірлігі 
және 
т.б. 
бойынша  қойылатын  нормативтік  талаптарды 
ескере  отырып,  сыртқы  қоршаған  ортадан  
немесе  өзара  оқшаулауға  арналған  құрылыс 
құралымдары. 
Конструкции  ограждающие  вентилируемые
 – 
конструкции  в  наружной  стене  или  покрытии 
здания,  имеющие  полости,  сообщающиеся  с 
воздухом,  для  удаления  пара,  излишнего  тепла, 
подсушки утеплителя. 
 
Желдетілетін қоршаушы құралымдар
 –  буды, 
артық 
жылуды 
сыртқа 
шығаруға, 
жылытқышты 
кептіруге 
арналған 
ауамен 
қатынасқан қуыстары бар ғимараттың сыртқы 
қабырғасындағы 
немесе 
қабатындағы 
құралымдар. 
Конструкции 
плоскостные
 – конструкции, 
способные 
воспринимать 
только 
такую 
приложенную  к  ним  нагрузку,  которая  действует 
 
Жазық 
құралымдар
 – тек 
белгілі 
бір 
жазықтықта 
әсерін 
тигізетін 
 
түсірілген 
жүктемелердің  әсерін  қабылдауға  қабілетті 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
81 
в одной определенной плоскости. 
құралымдар. 
Конструкции пневматические
 – мягкие оболочки 
из 
армированных 
пленок 
или 
воздухонепроницаемых  синтетических  тканей  с 
резиновым  или  полимерным  покрытием,  во 
внутренний 
замкнутый 
объем 
которых 
нагнетается  воздух. 
 
Пневматикалық  құралымдар
 – тұйықталған 
ішкі  көлемі  қысылған  ауамен  толтырылатын 
арматураланған  үлдірлерден  немесе  резеңке  не 
полимермен 
қапталған 
ауа 
өткізбейтін 
синтетикалық  маталардан  тұратын  жұмсақ 
қабықтар. 
Конструкции  пространственные
 – конструкции, 
способные  воспринимать  приложенную  к  ним 
пространственную систему сил. 
 
Кеңістік 
құралымдары
 – түсірілген 
кеңістіктегі 
күштер 
жүйесін 
қабылдауға 
қабілетті құралымдар. 
Конструкции  самонапряженные
 – разновидность 
предварительно  напряженных  железобетонных 
конструкций,  напряжение  арматуры  которых 
достигается  в  результате  увеличения  объема 
бетона на расширяющемся цементе в процессе его 
затвердевания. 
 
Өздігінен  кернеуленген  құралымдар
 – алдын 
ала кернеуленген темірбетон құралымдарының 
бір  түрі,  оларда  арматура  кернеуі  қату  кезінде 
ұлғаятын 
цемент 
негізінде 
жасалатын 
бетонның көлемінің ұлғаюы нәтижесінде пайда 
болады. 
Конструкции  сборные
 – строительные  конструк-
ции, изготовленные на предприятиях и используе-
мые при возведении зданий и сооружений. 
 
Құрастырмалы құралымдар – 
кәсіпорындарда 
жасалған,  ғимараттар  мен  имараттарды  тұр-
ғызуда қолданатын құрылыс құралымдары. 
Конструкции 
совмещенные
 – конструкции, 
применяемые 
при 
строительстве 
зданий 
и 
сооружений 
различного 
назначения 
и 
выполняющие несущие и ограждающие функции. 
 
Біріктірілген құралымдар
 – түрлі мақсаттарда 
салынатын  ғимараттар  мен  имараттардың 
құрылысында  қолданылатын  және  көтергіш 
және 
қоршаушы 
қызметтер 
атқаратын 
құралымдар. 
Конструкции  строительные
 – элементы  здания  и 
сооружения, 
выполняющие 
несущие, 
ограждающие  либо  совмещенные  (несущие  и 
ограждающие) функции. 
 
Құрылыс  құралымдары
 – көтергіш  және 
қоршаушы немесе біріктірілген (көтергіш және 
қоршаушы) 
функцияларын 
атқаратын 
ғимараттар мен имараттардың элементтері. 
Конструкционная 
прочность – 
свойство 
конструкционных  элементов  в  определенных 
условиях  воспринимать,  не  разрушаясь,  те  или 
иные воздействия. 
 
Құралымдық 
беріктік – 
құралымдық 
элементтердің  белгілі  бір  жағдайларда  әлдебір 
әсерлерді қирамай қабылдау қасиеті. 
Конструкционные 
материалы – 
материалы, 
применяемые  для  изготовления  конструкций, 
воспринимающих силовую нагрузку. 
 
Құралымдық материалдар – 
күштік жүктемені 
қабылдайтын 
құралымдарды 
жасауға 
пайдаланылатын материалдар. 
Контактная  сварка
 – сварка,  при  которой 
свариваемые  детали  нагреваются  проходящим  в 
месте 
контакта 
электрическим 
током 
и 
сдавливаются (осаживаются). 
 
Түйіспелік  пісіру – 
пісірілетін  бөлшектер 
түйісу 
жерінен 
өтетін 
электр 
тогімен 
қыздырылатын 
және 
жаншылатын 
(отырғызылатын) пісіру түрі. 
Контейнер
 – стандартная емкость, служащая для 
бестарной  транспортировки  грузов  различными 
видами 
транспорта 
без 
промежуточной 
перегрузки при смене транспортных средств. 
 
Контейнер – 
көлік  түрі  ауысқан  кезде  жүк 
қайта  тиелмейтін,  түрлі  көлік  түрлерімен 
жүктерді  орамасыз  тасу  үшін  қызмет  ететін 
стандартты сыйымдылық.  
Контракт трудовой
 – срочный трудовой договор 
между  работодателем  и  работником,  в  котором 
оговариваются индивидуальные условия работы. 
 
Еңбек  келісімшарты
 – жұмыс  беруші  мен 
қызметкер 
арасында 
 
жұмыстың 
жеке 
шарттары аталып көрсетілетін мерзімдік еңбек 
шарты. 
Контрнаправляющая  ступени
 – элемент  трассы 
лестничного 
полотна, 
предназначенный 
для 
предотвращения    опрокидывания  ступени,  ее 
случайного 
подъема 
и 
препятствующий 
складыванию тяговой цепи внутри полотна при ее 
обрыве. 
 
Басқыштың 
бақылау 
бағыттағышы
 – 
басқыштың 
төңкерілуін, 
оның 
кездейсоқ 
көтерілуін  болдырмауға  және  тарту  шынжыры 
үзілгенде  төсем  ішінде  жиналуына  кедергі 
жасайтын баспалдақ 
төсемі 
трассасының 
элементі. 
Контролируемая зона
 – расположенная за грани-
цей полосы предоставления полоса местности, на 
которой 
устанавливаются 
ограничения  
пользования землей. 
 
Бақыланатын  аймақ
  –  бөлінген  жолақтың 
шекарасынан 
тыс 
орналасқан 
жерді 
пайдалануға шектеу қойылатын жер алқабы. 
Контроль качества производственный
 – входной, 
операционный  и  приемочный  контроль  за 
соблюдением  заданных  проектом  и  требуемых 
нормативными 
документами 
и 
стандартами 
геометрических, физико-технических и технологи-
ческих параметров и свойств конструкций зданий 
и  сооружений  и  их  составных  элементов  в 
процессе строительства объекта. 
 
Өндірістік 
сапасын 
бақылау
 – жобада 
көрсетілген  және  нормативтік  құжаттар  мен 
стандарттар  талап  ететін    ғимараттар  мен 
имараттардың  және      олардың  құрама 
элементтерінің 
геометриялық, 
физика-
техникалық 
және 
технологиялық 
шамаларының  нысанды  салу  кезіндегі  кіріс, 
операционалдық және қабылдау   бақылауы. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
82 
Контрфорс
 – поперечная  стенка,  вертикальный 
выступ  или  ребро  из  камня,  бетона  или 
железобетона,  укрепляющие  основную  несущую 
конструкцию (преимущественно наружную стену) 
и 
воспринимающие 
главным 
образом 
горизонтальные усилия. 
 
Контрфорс – 
негізгі  көтеруші  құралымды 
(көбінесе  сыртқы  қабырғаны)  нығайтатын 
және 
негізінен 
горизонталь 
күштерді 
қабылдайтын  тас,  бетон  немесе  темірбетоннан 
жасалған көлденең қабырға, вертикаль кертеш 
немесе қабырға. 
Контрфорсная  плотина
 – плотина,  в  которой 
давление  воды  верхнего  бьефа,  воспринимаемое 
напорными 
перекрытиями, 
передается 
контрфорсам и через них основанию. 
 
Контрфорстық 
бөгет – 
арындық 
жабу 
қабаттары  қабылдайтын  жоғарғы  бьефтегі  су 
қысымы  контрфорстарға  және  олар  арқылы 
негізге берілетін бөгет. 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: