Сборник содержит материалы избранных докладов участников международной

С  целью  уменьшения  отходов  в  ТОО «Восход-Oriel» предлагается  апробация  и

использование  научной  разработки Жарменов  А.А.,  Тельбаев  С.А,  Еденбаев  С.С.,

Жунусова  Г.Ж.;  Устемиров  Х.С.;  Кальяновой  О.А  по  переработке  шлама  хроматного

производства.

Данное изобретение относится к переработке шламовых отходов, образующихся при

обогащении  хромитовых  руд  с  получением  богатого  шлама,  соответствующего  по

содержанию  оксида  хрома  хромитовому  концентрату  с  разделением  оксида  хрома  и

магния и концентрированием магния в растворе.

Техническим  результатом  от  использования изобретения  является  вовлечение  в

сферу производства шламовых хвостов, получение богатого магнийсодержащего раствора

и обогащение хромом шлама до параметров хромитового концентрата.

Технический  результат  достигается  в  способе  переработки  шлама  хроматного

производства, включающем обработку его водной суспензии серной кислотой, отделении

раствора  сульфата  магния  от  твердой  фазы  (шлама),  при  этом  обработку  шламовых

хвостов  ведут  в  автоклаве  при  температуре  110-160°С,  начальной  концентрации  серной

кислоты  190-200  г/дм

3

,  давлении  в  автоклаве  0,15-0,7  МПа,  продолжительности

выщелачивания 2-3 часа при активном перемешивании механической мешалкой с числом

150-250 оборотов в минуту.

Кроме  того,  шлам  дополнительно  подвергают  обработке  карбонатом  аммония

(NH

4

)

2

СО

3

в количестве 10-20% от массы шлама.

Изобретение  относится  к  переработке  шламовых  отходов,  образующихся  при

обогащении  хромитовых  руд  с  получением  богатого  шлама,  соответствующего  по

содержанию  оксида  хрома  хромитовому  концентрату  с  разделением  оксида  хрома  и

магния и концентрированием магния в растворе.

Известен способ переработки хроматных шламов, заключающийся в восстановлении

содержащегося  в  них  шестивалентного  хрома  до  трехвалентного  состояния  путем

обработки  водных  суспензий  шлама  серосодержащими  восстановителями  в  щелочной

среде при температуре 122-160°С (А.с. СССР № 969674, Кл. С01G 37/02, 1982).

К  недостаткам  данного  способа  можно  отнести  то,  что  ни  сам  шлам,  ни  его

компоненты полезно не используются.

Известен  способ  переработки  хроматных  шламов,  основанный  на  обработке  их

углекислотой  (диоксидом  углерода)  с  одновременным  извлечением  соединений  хрома

(VI) и магния.

Техническая  сущность  способа  состоит  в

двухстадийной  обработке  водной

суспензии хроматных шламов с Т:Ж=1:20-40) при температуре 20-40°С 30% углекислотой

в присутствии сернокислого кальция [1].

К  его  недостаткам  следует  отнести  низкую  степень  извлечения  хрома  (VI)  из

хроматного  шлама  (48-60%),  его  многостадийность,  необходимость  использования

концентрированного газообразного диоксида углерода.

Наиболее  близким,  по  технической  сущности  к  заявленному  способу,  является

способ

переработки  шлама  хроматного  производства,  включающий  разложение

соединений  магния  и  хрома  путем  обработки  шлама  водной  суспензией  серной  кислоты

при  массовом  соотношении  Ж:Т  в  суспензии  в  пределах  3-8,  температуре  70-100°С,

конечном значении рН среды 4-7, поддерживаемом введением кислоты со скоростью 2,5-7

л  H

2

SO

4

/  кг  MgO  шлама.  Образовавшийся  раствор  сульфата  магния  и  хромовой кислоты

отделяют  от  твердой  фазы  обработанного  шлама,  который  после  довосстановления

остаточного хрома (VI) до хрома (III), подвергают обработке при температуре 150-180°С.

Далее проводят очистку растворов сульфата магния от соединений хрома и кальция[2].

Недостатком  этого  способа  является  относительно  низкая  степень  разложения

соединений  магния  (91%)  и  степень  извлечения  хрома  94,6%,  сложность  и

многостадийность  технологии  разложения  хроматного  шлама  и  разделения  соединений

магния  и  хрома  после  разложения  серной  кислотой,  низкая  экологическая  безопасность

способа при работе с кислотами и реагентами из-за негерметичности аппаратуры.

Целью  данной  работы  является  исследование  эффективного  способа  переработки

шламовых  хвостов  обогащения  хромитовых  руд,  обеспечивающего  повышение

концентрации  оксида  хрома  в  шламе  до  параметров  хромитового  концентрата,

максимальное  повышение  извлечения  магния  в  раствор,  предотвращение  выделения

вредных токсичных веществ в окружающую среду.

Техническим  результатом  от  использования  изобретения  является  вовлечение  в

сферу производства шламовых хвостов, получение богатого магнийсодержащего раствора

и обогащение хромом шлама до параметров хромитового концентрата.

Технический результат достигается за счет того, что шламовые хвосты обогащения

хромитовых руд подвергают автоклавному выщелачиванию серной кислотой с начальной

концентрацией  190-200  г/дм,  0,15-0,7  МПа,  продолжительности  выщелачивания  2-3  часа

при перемешивании  механической  мешалкой  150-250  об/мин.  С  целью  повышения

извлечения  магния  в  раствор  в  суспензию  подают  карбонат  аммония      (NH

4

)

2

CO

3

в

количестве 10-20% от массы шлама.

Способ  осуществляется  следующим  образом.  Шламовые  хвосты  обогащения

хромитовых  руд  направляются  на  приготовление  суспензии  при  соотношении  Ж:Т=4:1,

начальной  концентрацией  серной  кислоты  190-200  г/дм

3

.  Суспензию  загружают  в

автоклав,  туда  же  подают  карбонат  аммония  в  количестве  10-20%  от  массы  шлама.

Автоклав  герметизируется,  включаются  на-греватели,  приборы  КИПиА,  одновременно

включается  механическое  перемешивание  суспензии - 150-250  об/мин.  По  достижении

рабочей температуры автоклавного выщелачивания 110-160°С и давления 0,15-0,7 МПа в

изотермических  условиях  осуществляется  выщелачивание  загруженного  материала,

продолжительностью 2-3 часа. По завершении выщелачивания выключаются нагреватели

и  подается  холодная  вода  на  охлаждение  водяной  рубашки  автоклава.  При  охлаждении

пульпы  до  температуры  менее  70°С  останавливают  механическую  мешалку  и  начинают

слив пульпы в емкость (сборник). Полученную пульпу фильтруют на вакуум-фильтрах.

Полученный хромсодержащий осадок (кек) промывают водой, фильтруют, сушат и

после  проведения  химического  и  количественного  анализа  состава,  соответствующего

хромитовому  концентрату,  направляют  на  процесс  грануляции.  Магнийсодержащий

раствор (фильтрат) анализируется на содержание компонентов и направляется на процесс

очистки от примесей с целью получения в дальнейшем магниевой продукции.

В  таблице  1  приведен  рациональный  состав  шламовых  хвостов  обогащения

хромсодержащих руд.

Таблица 1. Рациональный состав шламовых хвостов обогащения хромсодержащих руд

Наименование

хим. соедин.

Элементы, %

Всего

Сr

Mg

Fe

Si

Сa

Al

S

общ

O

2

П.п

Сr

2

О

3

28,16

13

41,16

MgO

14,6

9,64

24,24

FeO

8,43

2,42

10,85

SiO

2

5,85

6,68

12,53

CaO

0,078

0,032

0,11

А1

2

О

3

3,3

2,93

6,23

FeS

2

0,075

П.п

4,74

4,74

Всего

28,16

14,6

8,495

5,85

0,078

3,3

0,075

34,702 4,74

100

Технология  такова,  берутся  200г  шлама  обогащения  хромитовых  руд  и  приготавливают

суспензию при соотношении Ж:Т= 4:1, начальной концентрации серной кислоты 190г/дм

3

(опыты  №1-6)  и  200г/дм

3

(опыты  7-9).  Полученную  суспензию  загружают  в  автоклав,

гуммированный  кислотоупорным  свинцом,  туда  же  подают  карбонат  аммония  в

количестве 10% (опыты №1-3; 7-9) и 20% (опыты №4-6; 10-12) от массы шлама. Автоклав

герметизируют,  включают  нагреватели,  приборы  КИПиА,  одновременно  включают

механическое перемешивание суспензии-200об/мин. По достижении рабочей температуры

автоклавного  выщелачивания  110-160°С  и  давления  0,15-0,7  МПа  в  изометрических

условиях  осуществляется  выщелачивание  загруженного  материала,  продолжительностью

2  часа  (опыты  №1-3;  7-9)  и  3  часа  (опыты  №  4-6;  10-12).  По  завершении  процесса

автоклавного  выщелачивания  выключают  нагреватели  и  после  окончания  охлаждения

пульпы  до  температуры  менее  70°С  останавливают  механическую  мешалку  и  сливают

пульпу, 

которую 

направляют 

на 

процесс 

фильтрации 

с 

целью 

разделения

неразложившегося осадка (кек) и раствора (фильтрат).

Просушенный кек и фильтрат анализируют на содержание основных компонентов, в

первую очередь, оксидов хрома и магния.

При  температурах  110-160°С,  концентрации  серной  кислоты  190  г/дм

3

,

продолжительности  2  часа,  количестве  добавки  (NH

4

)

2

CO

3

-10%  и  активном

перемешивании  150-250  об/мин  механической  мешалкой,  извлечение  оксида  хрома

составляет 98,15-95,20%, содержание его в кеке 51,80-52,35%, извлечение MgO раствор в

пределах 92,70-96,33%.

При  тех  же  температурах,  кислотности  и  перемешивании  автоклавного

выщелачивания,  продолжительности  3  часа  и  количестве  добавки  (NН

4

)

2

СО-20%,

извлечение  оксида  хрома  в  кек  составляет  98,0-94,9%  при  его  содержании  в  кеке  52,1%-

52,9%, извлечение MgO в раствор в пределах 93,0-97,0%.

При 

температурах 

110-160°С, 

кислотности 

серной 

кислоты 

200 

г/дм

3

,

продолжительности  2  часа,  количестве  добавки  (NH

4

)

2

CO

3

-10%,  механическим

перемешивании,  извлечение  оксида  хрома  в  кек  составляет  98,1-94,5%  при  его

содержании в кеке 51,9-52,8%, извлечение MgO в раствор в пределах 93,7-97,7%.

При 

тех 

же 

температурах, 

кислотности, 

перемешивании 

автоклавного

выщелачивания,  продолжительности  3  часа  и  количестве  добавки  (NH

4

)

2

CO

3

-20%,

извлечение  оксида  хрома  в  кек  составляет  97,7-94,7  %  при  его  содержании  в  кеке  52,2-

53,05%, извлечение MgO в раствор в пределах 94,3-98,3%. Таким образом, предлагаемый

способ  позволяет  проводить  автоклавное  выщелачивание  шламовых хвостов  обогащения

хромитовых руд и концентрировать оксид хрома до 51,6-53,05% в кеках выщелачивания,

соответствующего по содержанию оксида хрома - хромитовому концентрату с достаточно

высоким извлечением 94,7-98,15%, перевести MgO в раствор с высоким извлечением 92,7-

98,3% при технологических параметрах проведенных опытов.

Список источников и литературы

1. А.с. СССР № 969674, Кл. С01G 37/02, 1982.

2. Патент RU. 2083497. C1. 6C01G 37/02, 37/14, С01F 5/24 дата опубл. 1997.01.10

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫНЫҢ КЛИМАТТЫҚ ЖАҒДАЙЫНЫҢ ӨЗГЕРІСІ

Ташимова А.С., Алмат С.Қ., Жаппарова Б.К.

Қ.Жұбанов атындағы АӨМУ

Ақтөбе қаласы, Қазақстан

Tashim80@mail.ru

Бүкіл әлемде ауа -райының ғаламдық өзгеруі жайында жиі айтылуда. Қазақстанның

географиялық орналасу ерекшеліктері теңіздер мен мұхиттардан алшақтығы, ауа -райының

құрғақшылығы,  су  ресурстарының дефициті Қазақстанды  ауа -райының  өзгеруі  ерекше

әсер ететін елдерге жатқызуға мүмкіндік береді.

Соңғы  жүз  жылдың ішінде Қазақстандағы  климаттың  өзгеруін  зерттеп  шыққан

Казгидромет  орталығының мамандары ғаламдық жылынудың салдарынан  еліміздегі

климаттың жағдайы өзгеріп келетіндігін көрсетеді . Мәселен, соңғы 30 -40 жылдың ішінде

ауа  райы  температурасының орташа  көрсеткіші  1,5 -2  градусқа  көтерілген.  Бұл – үлкен

проблема.  Себебі ғаламдық температура  тек  1  градусқа ғана өзгереді.  Мұндай

өзгерістердің негізгі  себебі – адамның атмосфераға  сан  алуан парниктік  газдарды

шығарып, қоршаған  ортаны  ластап  отыруы.  Осының салдарынан  солтүстік  аймақтарда

жылы ауа райы сақталып, оңтүстікте, керісінше, күн суытып тұр.

Еліміздегі  бірден-бір өндіріс  орталығы,  ауа  бассейнінің ластану  жағдайы  жоғары

қалалардың бірі -Ақтөбе қаласындағы ауа -райы элементтерінің соңғы 55 жыл, яғни жарты

ғасыр ішіндегі өзгерісін анықтауда мынадай нәтижелер алынды.

Ақтөбе

қаласының

климат  ерекшеліктері

қыс  кезеңінде  арктикалық

ауа

массаларының  қалыптасуымен  күрт  төмендейтін,  ал  жазда  троп иктік  ауа  массасымен

сипатталатын қоршаған  орта  температурасы  жоғарлайтын  жағдаймен  анықталады.

Маусымдық ауысым  кезінде  температураның жиі өзгерістері  және  ылғалдылық төмен

континентальды климат Ақтөбе қаласының негізгі климатын сипаттайды.

«Қазгидромет» РМК Ақтөбе облыстық филиалының « Метеорология

бойынша  ағымдық және  режимді -анықтамалық ақпарат»  бөлімінен  алынған  1965 -2015

жылдар  аралығында  Ақтөбе қаласы  бойынша  метеожағдайлардың көрсеткіштерін  талдау

нәтижелері төмендегідей:

 соңғы 55 жылішіндеауатемпературасы 0,7

0

Скөтерілген;

 ауаныңсалыстырмалыылғалдылығы 0,5 пайызғатөмендеген, бірақбұлүлкенерекшелікемес;

 желдіңжыдамдығыныдажылдарбойыншаөзгерісжоқ.

Барлықжылдарбойыншажелдіңжылдамдығы 4,2 -4,3 м/сек аралығындақалыпотыр;

 бұлттылықдәрежесі 0,5 баллғакөтерілген;

 жауын-шашынмөлшері 38 миллимитрге аз түскен.

Жалпы, әрбір  бес  жылдың  үшеуі  барынша қолайлы  болса,  екеуінде құрғақшылық

орны  алады. Құрғақшылық кезінде  жылудың  өзгерісі  бұрын  аса қатты  білінбейтін.

Қазір бұл  ахуал өзгеруде, құрғақшыл ық кезінде  ауа  температурасы  күрт өсіп  отыр.Бұл

мәселе  экономиканың

көптеген  секторларында

өткір  сезілуде.  Соның

ішінде,

ауылшаруашылығы  саласына  ауа-райының  өзгеруі қатты әсер  етті.  Күннің жылынуы

салдарынан 

және 

жауын -шашын 

мөлшерінің

төмендеуіненегіндік , 

шабындық,

жайылымдық жерлер қажетті  суға қол  жеткізе  алмай  отыр.  Мамандардың айтуынша,

шаруалар  бүгіннен  бастап  бұл  мәселеге  шара қолданбаса  2050  жылға  дейін  астықтың

өнімділігі екі есеге дейін азаюы мүмкін.Сонымен қатар Ақтөбе қаласындағы 5 өндірістік

зонадан 8 нүктеден ауа сынамасы алынып, одан күкірт диоксиді, азот диоксиді, көміртек

оксиді және формальдегид мөлшерін анықталды.

Өндірістік зоналардағы ауа бассейннің зерттеу үшін белгіленген нүктелер

Өндірістік

зоналар №

Нүктелер

саны

Алынған нүктелер атауы

I

1

Бейбітшілік көшесі («Ақтөбе ЖЭО» АҚ маңы)

2

Солтүстік-батыс өнеркәсіптік аймақ -Победа даңғылы

II

3

Бейбітшілік даңғылы («АХҚЗ» АҚ маңы)

III

4

Рысқұлов көшесі

5

Сәңкібай батыр даңғылы («Ақтөберентген» АҚ маңы)

IV

6

41-разъезд бекеті

V

7

312 атқыштар дивизия даңғылы («Интерстиль» ЖШС маңы)

8

Тургенов көшесі

Сол  кездекүкірт  диоксиді  5  нүктеде  ШМК -дан  асқан.  Азот  диоксиді  барлық

нүктелерде ШМК -дан асады. Ең жоғары мәндері № 1 зонада 1,075 есе, № 2 зонада 0,125

есе, № 3 зонада 1,75 есе, № 4 зонада 0,95 есе, № 5 зонада 0,25 есе. Көміртек оксиді барлық

4 нүктеде ШМК-дан сәл ғана аспады. Формальдегид барлық нүктелерде ШМК -дан асады.

Ең жоғары мәндері № 1 зонада 1 есе, № 2 зонада 1,6 есе, № 3 зо нада 0,6 есе, № 4 зонада

0,3  есе,  №  5  зонада  1,6  есе.Өндірістік  зоналарда  осындай  кейбір  парниктік  газдар

мөлшерінің ШМК -дан  жоғары  болуы

қала  ауа  райының  өзгерісіне,  яғни  ауа

температурасының көтерілуіне,  шаңдану  дәрежесінің жоғарлауына  ал  бұл өз  кезегін де

бұлттылық пен  ауадағы  салыстырмалы  ылғалдылықтың  өзгерісіне әкеледі.Жоғарыда

көрсетілген  мәселелерге  байланысты қала  ауа  райындағы өзгерістерді  болдырмау,  яғни

жылыну жағдайын төмендету үшін мынадай іс -шараларды орындау қажет:

 ауа райының өзгеруіне байл анысты шығындарды есептеу әдістемесін жасау, жетілдіру;

 елімізде  экологиялық  қауіпсіздікті қамтамасыз  ететін  жаңа  заңдар  дайындау  мен

қолданыстағы заңдарға өзгертулер енгізу;

 қала экономикасында  табиғи  ресурстарды  тиімді  пайдалану,  жаңа  технологияларды

өндіріске енгізу, қуат көздерін үнемдеу бағытын жасау.

Әдебиеттер:

1. Қоршаған орта  статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру  бойынша әдістемелік

ұсынымдар. Астана, 2010ж.

2. Экологическое  партнерство  в  регионе  ЕЭК  ООН:  Экологическая  стратегия  для  стран

Восточной Европы, Кавказа и Центральной Азии, 2003 (ECE/СЕP/105/Rev.1).

3. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2000 год.

4. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2005 год.

5. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2010 год.

6. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2011 год.

7. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2012 год.

8. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2013 год.

9. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2014 год.

10. Данные  метерологических  наблюдений  Актюбинского филиала РГП «Казгидромет»   за

2015 год.

ПЛАСТМАССАНЫҢ ӨНЕРКӘСІПТЕГІ КОМПОЗИЦИЯСЫ

Қазақстан Республикасы, Ақтөбе қаласы,

Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті

Тургенова О.М. Экология кафедрасының доценті, б.ғ.к

Бакажанова А.К. Экология кафедрасының магистранты

Aikar05@mail.ru

Термопластар қалдықтары  жақсы  байланыстырғыш,  түрлі  композиция  алуда

қолданылады. Қазіргі  уақытта  мысалы  екі  топтағы қалдықтар  негізінде  композициялары

кеңірек  енгізіледі:  полистиролды  пластиктер  (ОПС)  және  ағаш өндіруші өнеркәсібінің

қалдықтары  (ОД)  (кесте  3).  Көрсетілген  мәліметтер  мұндай  композициялар құрамында

40% ОПС бар, физико-механикалық көрсеткіштері бойынша өнеркәсіптік полимерағашты

материалдан  асып  түседі,  ондағы  жалғастырғыш  фе нолформальдегидті  битум  (ФФС)

болып табылады.

Құрамның жақсы  кешені  болып әсіресе  бекемділік,  композициядан  ерекшеленеді,

АБС пластиктің құрамы бар (ОАБС). Физико - механикалық көрсеткіштерін жақсартудан

басқа,  ОПС  пен  ОАБС  колдану,  байланыстырғыш  ретінде қолданылатын, қымбат  және

тапшы ФФС ішінара ауыстыруға мүмкіндік береді.

Кесте 3.

ОПС пен ОД негізінде ағаш полимерлі материалдың құрамы

Одан  басқа,  композиция  су  сіңіргіштік қасиеті  төмен  және  төмен

тығыздылығына

ие, құрылымды  материалдарына  айтарлықтай  маңызды.  Еңбастысы,  мұндайполимер

ағаштыматериалдардан,  стандарттыараластырғышжабдыктардыалады  (кесте  3). Құрамы

көрсетілген  сығымдану  мен қайта өңделетін  композициядан  басқа, құрамында қосымша

термобелсенді  байланыстырғышы  жоқ. Мұндай  материалдар қысым  мен  және  экструзия

құю әдісімен қайта өңделуі  мүмкін.  Ағаш  полимер  композицияның  қолдану  саласы

әртүрлі:  олартүрлітүсті  және қараметалдар  ауыстыруда,  фрезермен өңделген  ағаш

бөлшектерін, құрылысқа  арналғ ан  тақталарды  жиһаз  бөлшектерін  және  де  жауаптыемес

құрылымды  және  электротехникалық мәндегі  бөлшектерін  алу үшін  жарамды.  Мұндай

материалдардың түрлі қалдықтар  жасалуы,олардың ауылшаруашылығында қолданудың

экономикалық тиімділігін ескертеді [1].

Термопластикалықбитум  мен  реактопласт  негізінде  (OP)  композициядаәдетте,

алғашқы  байланыстырғыш қызметін  атқарады  ,ал  екіншісі

- толтырғышқызметін

атқарады.  Полистиролды  пластиктен  (көбінеАБС  пластиктер  және  УПС)  және қағаздықа

батты  пластиктен  (ҚҚП)  немесе  шыны  пластиктен  (ШП)  жасалған  композициялары

Композиция құрамы % (масс)

Қиратушы

кернеуі

МПа

Соққы

тұтқырлығы к

Дж/м

2

Су

сіңіргіштігі

24 сағ,

%(айн)

Тығыздығы

г/см

2

од

one

ФФС

ОАБС

70

30

50

110

4,0

3,0

1,35

50

40

10

-

56

118

7,6

2,6

1,26

50

35

15

-

61

123

8,2

2,3

1,25

70

20

10

-

53

108

6,3

2,8

1,30

50

-

15

35

66

124

8Д

1,5

1,20

белгілі. [2].

БСП 

да 

байланыстырғыш 

ретінде 

феноформальдегидті 

және

мочевиномеламиноформальдегидті  битумдар  болып  табылады,  ал  СП –полиэфирлі

битумдар.  Жақсы  дисперсиялау  мақсатында  70 -400  мкм  дисперсерлі-ОР қолданылад ы.

Бұл  материалдардың байланыстырғыш  пен  жақсы  араласуына  мүмкіндік  береді.

Композицияларды,

құрамдардың

салқын  араластыру  жолымен,  жылдам  түрдегі

араластырғыштарда  келесі  экструзиялау  және  түйірлеу  мен  алады.  Бұйымдағы қайта

өндеу қысым мен құю мен сығымд ауменжүзеге асады. [3].

ОАБПС - БСПжэнеУПС-СП композициялардың физикомеханикалық қасиеттерінің

қүрамдарға  байланыстық алай өзгергендігі  көрсетілген  (кесте  4).  БСП  жэне  СП құрамын

20%  көтеру  морткомпозицияларды  алуға  алып  келеді,  практикалық  қолдануда  болуы екі

талай. Құрамында  БСП  және  СП  азкомпозициялардан  тұратын  физикомеханикалық

құрамы  жаман  емес,  кешенді  және  жауапты  емес құрылымдық бөлшектерін  алуға

қолданылады. [4].

Кесте 4.

ОПС және ұсақталған ОР негізінде композициялық материалдардың

физико-механикалық құрамы

Полимерлі

қалдықтарды

қолданудың

бір 

бағыты 

олардың

платмассалы

композицияда  түрлендіретін

қосымшалар  ретінде

қолданылуы  болып  табылады.

Композиция

O

P

к

ұ

ра

м

ы

 %

(м

ас

с)

 |

ү

зі

лі

ст

ес

алы

ст

ы

рм

алы

ұ

за

руы

Ү

зі

лі

ст

егі

қ

и

ра

тушы

 к

ерн

еуі

 МП

а

Шарпи

бойынша

Кесумен

кДж/м

2

соққы

тұтқырлы

ғы

Жылутұрақтылығы

Вика бойынша

°С

Бринел

бойынша

беріктілігі

МПа

П

ТР

 г/

10 м

и

н

С

ы

ғы

м

д

ал

ға

н

Ү

Л

Г

ІС

І

Қ

ұ

ю

ү

лгі

сі

С

ы

ғы

м

д

ау

ү

лгі

сі

 ,

‘Е

С

ы

ғы

м

д

ау

АБС +

0

13

30,8

2

104

20,0

+БСП

10

4

31,4

0, -

104

-

-

-

18,3

20

3

31,5

5, -

91

-

-

-

17,6

30

2

33,7

0

-

94

-

-

-

13,6

40

0

36,8

3,

8,6

101

105

76

-

11,1

Жоғарыда 

аталған 

полиэтиленнің 

(ПЭТҚ)

төмен 

молекуларлық 

қалдықтары

полистиролды  пластиктермен  композицияда

қолданылуы

мүмкін,  сонымен  бірге

соңғысының соққы  тұтқырлығы  секілді  және  салыстырмалы ұзаруының көрсеткіштері

өседі.  [5].

ПТЭҚ енгізу материалдың құю қасиетін жақсартады, біруақытта композициясының

жылу 

тұрақтылыгы 

мен 

беріктілігі 

төмендеуімен. 

Полистиролды 

пластик

композициясындағы ПТЭҚ пластификатор қызметін атқарушысы екендігінің дэлелі жэне

де қымбат  тапшы  вазелин  майы,  бутилстеарат,  пластификаторларды  ауыстыруда

полистиролды  композицияны  тек  техникалық мәнде қолдану  шартында қолданылу

мүмкін. [6].

Қолданылған әдебиет

1.Шефтель В.О. Вредные вещества в пластмассах: Справ. Изд.: М.:Химия, 1991 с.20-26

2.Шевченко  М.Г.,  Генель  С.В.,  Феофанов  В.Д.  Гигиенические  требования  к  полимерным

материалам, применяемым в пищевой промышленности.М.Медицина,1972с.119-141

3. Мадорский С.Л. Техническое разложение органических полимеров. М., Мир, 1977

с 302-307.

4.  Гуричева  З.Г.,  Петрова  Л.И.  и  др.  Санитарно-химический  анализ  пластмасс.

Л.,Химия,1977с.28-35

5. Облыстық СЭС материалдары

6.  Вронский  В.А.  Прикладная  экология:  Учебное  пособие.  Г.Ростов- на- Дону:  Изд-во

«Феникс»,1996c 455-457

жүктеу/скачать 8,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: