Сборник содержит материалы избранных докладов участников международной


КВАДРАТ ТЕҢДЕУЛЕРДІ ШЕШУДІҢ ТӘСІЛДЕРІ



Pdf көрінісі
бет49/70
Дата06.03.2017
өлшемі8,85 Mb.
#7959
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   70

КВАДРАТ ТЕҢДЕУЛЕРДІ ШЕШУДІҢ ТӘСІЛДЕРІ

Ұзақова Б..З., Бақытжан Н., Асылханов О.

Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты,

Арқалық қ., Қазақстан

«Квадрат теңдеулер» мектептегі алгебра курсының маңызды тақырыптарының бірі.

Көптеген  табиғи үдірістер  мен құбылыстар,  мазмұнды есептердің шығарылуы  квадрат

теңдеулерді  шешуге  келіп  тіреледі.  Теңсіздіктерді  шешу,  функцияларды  зерттеу

(функцияның нөлдерін, экстремум нүктелерін, өсу және кему аралықтарын табу), ең үлкен

және ең кіші мәндерді табу есептерін шығару және т.б. жағдайлар да квадрат теңдеулерді

шеше  білу қажеттігі  туындайды.  Сондай -ақ тригонометриялық, көрсеткіштік  және

логарифмдік  теңдеулерді,  физикада  және  техникада,  геометрия  курсының есептерін

алмастыру  тәсілімен  шешкенде  квадрат  теңдеулерге  келтіріледі. Квадрат  теңдеулерді

шешудің бірнеше әдіс -тәсілдері бар. Кейбір әдістерді тиімді жолдың бірі ретінде есептерді

шығаруда қолдануға болады. Атап айтқанда, олар төмендегідей болып табылады [1].

1-әдіс. Теңдеудің сол жақ бөлігін көбейткіштерге жіктеу



Мысал:  х

2

+4х+3 =0 теңдеуін шешейік.



Теңдеудің сол жақ бөлігін  көбейткіштерге жіктейміз:

х

2



+х+3х+3 =х(х+1)+3 (х+1) =(х+1)(х+3)

Демек, теңдеуді былай жазуға болады:  (х+1)(х+3) =0

Көбейтінді  нөлге  тең болғандықтан,  ең болмағанда  көбейткіштердің біреуі  нөлге

тең болуы керек. Сондықтан  теңдеулердің сол жақ бөлігіндегі х

1

=-1 және


3

2





x

сандары


х

2

+4х+3=0 теңдеуінің түбірлері болып табылады.



2-әдіс. Толық квадратқа келтіру әдісі

Мысал: х


2

+8х-9=0   теңдеуін шешейік.

Сол  жақ бөлігін  толық квадратқа  келтіреміз.  Ол үшін  х

2

+8х өрнегін  төмендегідей



жазып аламыз: х

2

+ 8х=х



2

+2х4


Алынған өрнектің бірінші қосындысы х -тың квадраты, ал екінші қосындысы х пен

4-тің екі еселенгені. Толық квадрат алу үшін 4

2

-ын қосу керек.



Сонда х

2

+2х4+4



2

=(х+4)


2

Енді  теңдеудің сол  жағын  түрлендіреміз.  Берілген  теңдеуге  4

2

-ын қосып,  алып



тастаймыз.

Сонда шығатыны: х

2

+8х-9=х


2

+2х4+4


2

-9-4


2

=(х+4)


2

-25


Сонымен, берілген теңдеуді былайша жазуға болады: (х+4)

2

-25=0, яғни (х+4)



2

=25.


Бұдан х+4=5, х

1

=1 немесе х+4=-5, х



2

= -9.


Жауабы: 1;-9

3-әдіс. Квадраттық теңдеулерді формула арқылы шешу

ах

2

+вх+с=0,    а≠0 теңдеудің екі  жағын  да  4а -ға  көбейтеміз  де,  төмендегі өрнекті



аламыз:

2



х

2

+4ахв+4ас=0



((2ах)

2

+4ахв+в



2

)-в


2

+4ас=0, (2ах+в)

2



2



-4ас

2ах+в=




ас

в

4

2





2ах= -в



ас



в

4

2





х

2

,



1

=

а



ас

в

в

2

4



2



(1)


Оған келесідегідей мысалдар келтіруге болады:

1) 3х



2

-7х+4=0 теңдеуін шешейік. а=3, в=-7, с=4. Д=в

2

-4ас=(-7)



2

-4·4·3=49-48=1.

Д>0 болғандықтан, екі әр түрлі түбір болады: х

1

=1, х



2

=

3



4

Сонымен,  дискриминант  оң болғанда,  яғни  в

2

-4ас>0,  ах



2

+вх+с=0  теңдеуінің екі

түрлі түбірі болады.

2) 9х


2

+6х+1=0 теңдеуін шешейік. а=9, в=6, с=1. Д=в

2

-4ас=6


2

-4·9·1=0.

Д=0 болғандықтан, бір ғана түбір бар болады: х=

а

в

2



,  х=

3

1



18

6

9



2

6





Сонымен, егер дискриминант нөлге тең болса, яғни в



2

-4ас=0, ах

2

+вх+с=0 теңдеуінің



жалғыз түбірі бар болады: х=

а

в

2



3) х

2

+2х+3=0  теңдеуін шешейік. а=1, в=2, с=3.  Д=в



2

-4ас=4-4·3·1= -8.

Д<0 болғандықтан, теңдеудің нақты сандар өрісінде түбірі болмайды.

Сонымен,  егер  дискриминант  теріс  болса,  яғни  в

2

-4ас<0,  онда  ах



2

+вх+с=0


теңдеуінің түбірі болмайды [2].

4-әдіс. Виет теоремасын пайдаланып теңдеулерді шешу

Келтірілген түбірлері Виет теоремасын қанағаттандырады.

Ол былай беріледі: а=1 болғанда,









р



х

х

q

х

х

2

1



2

1

Бұдан келесі тұжырымдарды шығаруға болады:



а)  Егер q  (1)  теңдеудің бос  мүшесі  оң болса  (q

0)  онда  теңдеудің екі  бірдей



таңбалы түбірі болады. Егер р >0, онда екі түбірі де теріс болады, егер р<0, онда түбірлері

оң болады.

Мысалы, 1) х

2

-9х+20=0, х



1

=4, х


2

=5, мұнда q=20>0, р=-9<0;

2) х

2

+5х+6 =0, х



1

=-2,  х


2

=-3, мұнда q =6>0, р =5>0.

б)  Егер  q  (1)  теңдеудің бос  мүшесі  теріс  болса  (q  <0),  онда  теңдеудің екі  түрлі,

таңбалы  екі  түбірі  болады,  түбірдің модулі  бойынша үлкені  оң болады,  егер  р  <0  болса,

теріс болады, егер р>0.

Мысалы, 1) х

2

+3х-4 =0;  х



1

=-4,  х


2

=1 мұнда q =-4 <0, р=-3>0

2) х

2

-7х-8 =0;  х



1

=8, х


2

=-1 мұнда q =-8 <0, р =-7 <0

5-әдіс. Теңдеуді «асыра лақтыру» әдісімен шешу

ах

2



+вх+с  =0  ,  а ≠0 квадрат  теңдеуін қарастырамыз.  Теңдеудің екі  жағын  да

а-ға

көбейтіп, мынаны аламыз: а

2

х

2



+авх+ас=0. ах =у деп белгілесек, х =

а

у

.

Олай болса у



2

+ву+ас =0 теңдеуіне келеміз. Бұл  бастапқы теңдеумен тең. Теңдеудің

түбірлерін у

1

, у



2

-ні Виет теоремасы арқылы табамыз.



Соңында х

1

=



а

у

1

,  х



2

=

а



у

2

-ны аламыз. Бұл жағдайда а коэффициентін бос мүшеге



көбейтеді. Сондықтан  да бұл әдісті «асыра лақтыру» әдісі деп атайды. Бұл әдісті көбінесе

Виет  теоремасын  пайдаланып  түбірді  оңай  табуда  және  дискриминант  дәл  квадрат

болғанда қолданады.

Мысалы, 2х

2

-9х+9=0  теңдеуін шешейік.



Шешуі: 2 коэффициенті теңдеудің бос мүшесіне асыра лақтырамыз, нәтижесінде

у

2



-9у+18=0 теңдеуін аламыз. Виет теоремасы бойынша

















5

,



1

3

2



3

2

6



3

6

2



1

2

1



2

1

х



х

х

х

у

у

Жауабы: 3; 1, 5. [3].

6-әдіс. Квадрат теңдеулердің коэффициенттерінің қасиеттерін қолдану

ах

2



+вх+с=0, а≠0 квадрат теңдеуі берілген.

Егер а+в+с=0  (яғни коэффициенттер қосындысы 0 -ге тең) болса, онда х

1

=1, х


2

=

а



с

Мысалы,  7+2-9=0 қосындысы  0 -ге  тең. Осы үш  сан үшін  квадрат  теңдеу

құрастырып, оны шешейік:

.

1



14

14

14



16

2

7



2

256


2

,

7



9

14

18



14

16

2



7

2

256



2

256


252

4

9



7

4

2



4

0

9



2

7

2



2

2

2



1























x

x

ac

b

D

x

x

7-әдіс. Квадрат теңдеуді циркуль және сызғыш көмегімен шешу.

ах

2

+вх+с=0  квадраттық теңдеуін  циркуль  және  сызғыш  көмегімен  шешу әдісін



ұсынамыз  (1-суретке  сәйкес).  Ізделінді  шеңбер  абцисса өсінде  В(х

1

;0)  және  Д  (х



2

;0)


нүктелерінде қиылыссын делік. Мұндағы х

1

, х



2

- ах


2

+ вх + с=0 теңдеуінің түбірлері және

ординат  осінен    А(0;1)  және  С(0;

а

с

)  нүктелері  арқылы өтеді  делік.  Олай  болса, қима

туралы теорема бойынша мынаны аламыз:


Сурет 1.

ОВ·ОД=ОА·ОС, бұдан ОС=



а

с

х

х

ОА

ОД

ОВ



1



2

1

Шеңбер  центрі  АС  және  ВД    хорда  ортасында  орналасқан  перпендикуляр  SF  пен



SК-ның  қиылысу нүктелері болып табылады, сондықтан

SК=


а

в

а

в

х

х

2

2



2

2

1





;



SF =

а

с

а

а

с

у

у

2

2



1

2

2



1





Сонымен,

1) S








а



с

а

а

в

2

,



2

(шеңбер центрі) және А (0;1)  нүктелерін тұрғызамыз;

2) SА  радиусты шеңбер  жүргіземіз;

3)  Осы  шеңбердің Ох  осі  арқылы өтетін қиылысу  нүктелері  бастапқы  квадрат

теңдеудің түбірі болады.

Сонымен үш түрлі жағдай болуы мүмкін:

1-ші  жағдай.  Шеңбер    радиусы  ордината  центрінен  артық  (АS > SК,  немесе,

a

c

a

R

2



шеңбер  Ох  осін  екі    нүктеде  (2.  а) -сурет)  В  (х

1

;  0)  және  Д  (х



2

;0)  нүктелерде

қияды. Мұндағы  х

1

және х



2

-ах


2

+вх+с =0 квадрат теңдеуінің түбірлері).

2-ші жағдай.

Сурет 1.


ОВ·ОД=ОА·ОС, бұдан ОС=

а

с

х

х

ОА

ОД

ОВ



1



2

1

Шеңбер  центрі  АС  және  ВД    хорда  ортасында  орналасқан  перпендикуляр  SF  пен



SК-ның  қиылысу нүктелері болып табылады, сондықтан

SК=


а

в

а

в

х

х

2

2



2

2

1





;



SF =

а

с

а

а

с

у

у

2

2



1

2

2



1





Сонымен,

1) S








а



с

а

а

в

2

,



2

(шеңбер центрі) және А (0;1)  нүктелерін тұрғызамыз;

2) SА  радиусты шеңбер  жүргіземіз;

3)  Осы  шеңбердің Ох  осі  арқылы өтетін қиылысу  нүктелері  бастапқы  квадрат

теңдеудің түбірі болады.

Сонымен үш түрлі жағдай болуы мүмкін:

1-ші  жағдай.  Шеңбер    радиусы  ордината  центрінен  артық  (АS > SК,  немесе,

a

c

a

R

2



шеңбер  Ох  осін  екі    нүктеде  (2.  а) -сурет)  В  (х

1

;  0)  және  Д  (х



2

;0)  нүктелерде

қияды. Мұндағы  х

1

және х



2

-ах


2

+вх+с =0 квадрат теңдеуінің түбірлері).

2-ші жағдай.

Сурет 1.


ОВ·ОД=ОА·ОС, бұдан ОС=

а

с

х

х

ОА

ОД

ОВ



1



2

1

Шеңбер  центрі  АС  және  ВД    хорда  ортасында  орналасқан  перпендикуляр  SF  пен



SК-ның  қиылысу нүктелері болып табылады, сондықтан

SК=


а

в

а

в

х

х

2

2



2

2

1





;



SF =

а

с

а

а

с

у

у

2

2



1

2

2



1





Сонымен,

1) S








а



с

а

а

в

2

,



2

(шеңбер центрі) және А (0;1)  нүктелерін тұрғызамыз;

2) SА  радиусты шеңбер  жүргіземіз;

3)  Осы  шеңбердің Ох  осі  арқылы өтетін қиылысу  нүктелері  бастапқы  квадрат

теңдеудің түбірі болады.

Сонымен үш түрлі жағдай болуы мүмкін:

1-ші  жағдай.  Шеңбер    радиусы  ордината  центрінен  артық  (АS > SК,  немесе,

a

c

a

R

2



шеңбер  Ох  осін  екі    нүктеде  (2.  а) -сурет)  В  (х

1

;  0)  және  Д  (х



2

;0)  нүктелерде

қияды. Мұндағы  х

1

және х



2

-ах


2

+вх+с =0 квадрат теңдеуінің түбірлері).

2-ші жағдай.


Шеңбер  радиусы  ордината  центрінде  (АS=  SК;  немесе

a

c

a

R

2



тең, шеңбер  Ох

осін В (х

1

; 0) нүктесінде (2. б)-сурет) жанап өтеді, мұндағы х



1

– квадрат теңдеудің түбірі)

[3].

3-ші жағдай.



Шеңбер  радиусы  ординат а  центрінен    кіші  (А  S  <  SК,  немесе

a

c

a

R

2



)  кем,


щеңбердің абцисса  осімен қиылысатын нүктесі жоқ (2. в) - сурет), бұл жағдайда теңдеудің

шешімі болмайды.



у

у

у

а)                                                    б)

в)

Сурет 2. Шеңбер мен түзудің орналасуы



а) АS>SВ,

a

c

a

R

2



екі шешімі бар: х

1

және х


2

б) АS=SВ,



a

c

a

R

2



бір шешімі бар: х

1

в) АS

a

c

a

R

2



шешім жоқ.

8-әдіс. Квадрат теңдеуді номограмма көмегімен шешу

S

S



S

В

А



0  х

1

А(0;1)              В



0             х

2

А(0;1)



0            В

х

х



х

O                B                        E

y   3


F                                          D

y

y



2

3y

H                 A



C

3                    3y     9

p                 q

Сурет 3.                                                             Сурет 4.

Бұл квадрат теңдеуді  шешудің бұрынғы және жөнсіз ұмыт болған әдісі .

Брадис  таблицасында  z

2

+pz+q=0    теңдеуін  шешуге  арналған  номограмманы



қарастырайық. Бұл  номограмма  квадрат  те ңдеудідің

түбірлерін  анықтауға  мүмкіндік

береді.Номограмманың  қисық

сызықты  шкаласы  төменгі  формулалар  бойынша

тұрғызылған (жоғарыдағы 3 -суретте бейнеленген).

ОВ=


z

z

AB

z

а



1



,

1

2



ОС=р,    ЕД=q,  ОЕ=а  десек,  мұндағы  САН  және  СДF

үшбұрыштарының ұқсастығына мынадай  пропорция аламыз:



OB

a

AB

p

q

p



Мұнда    z

2

+pz+q=0  теңдеуді  ауыстыру  жасағаннан  және    жеңілдеткеннен  шығады,



бұл жердегі z әрпі қисық сызықты шкала нүктесінің ке з-келген белгісін білдіреді.

9-әдіс. Квадрат теңдеулерді геометриялық әдіспен шешу

Көне  заманда  алгебраға қарағанда  геометрия  көбірек  жетілген  кезде,  квадрат

теңдеулерді  алгебралық жолмен емес геометриялық жолмен шеше білген. Ежелгі гректер

мына у

2

+ 6у-16=0 теңдеуін қалай  шешкендігіне тоқталып өтейік.



Шешуі:  жоғарыдағы  4 -суретте    көрсетілген,  мұндағы  у

2

+6у=16  немесе



у

2

+6у+9=16+9



у

2

+6у+9 және 16+9 өрнекті геометриялық тұрғыда  сол квадраттың өзін береді, ал



у

2

+6у-16+9-9=0 бастапқы теңдеу де сол теңдеу. Бұдан алатынымыз у+3=



5 немесе


у

1

=2, у



2

=-8.


[4].

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

1.

Көбесов А. Математика тарихы.Алматы «Қазақ университеті» 1993.



2.

Математика және физика журналы №2 2003

3.

Математика және физика журналы №1 2004



4.

Алгебра 8 сынып Ә.Н.Шыныбеков Алматы «Атамұра 2012 ж»



6  СЕКЦИЯ

ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ҒЫЛЫМДАРЫН ОҚЫТУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ПРЕПОДАВАНИЯ ЕСТЕСТВЕННЫХ НАУК

«100 НАҚТЫ ҚАДАМ» НҰРЛЫ БОЛАШАҚ – БАСТЫ МАҚСАТ!

Есеналиев А.Е. , Жумабаева Б.М.

М.Әуэзов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті

Шымкент қаласы, Қазақстан Республикасы

Askat_01.31 @mail.ru

«Халық  өмірі  оның келесі ұрпағымен  жалғасып  отырады.  Сондықтан  Халықтың

Мәңгілігі туралы арманнан асқақ арман жоқ. Мәңгілік Ел – бұл ертеңгі күнге есік ашатын,

болашаққа  сенімді  арттыратын  идея,  бұл – кері қайтпайтын және  берік  тұрақтылықтың

символ»  Н.Ә.Назарбаевтың  Қазақстан  Республикасының Тәуелсіздік  күніне  арналған

салтанатты  жиында  сөйлеген  сөзінен  2014  жылғы  15  желтоқсан

Біз,  байырғы қазақ

жерінде  бір  тағдыр  және  тарихи  жад  арқылы  байланысқан. Ұлы  кез  келген өркениетті

қоғам үшін ең өзекті мәселелердің бірі халықтың игілігі мен жастардың нұрлы болашағы

болып  табылады.  Елбасымыз  Н.Ә.Назарбаевтың салиқалы  саясатының арқасында

мемлекетіміздің дамуы  дараланып,  нұрлы  болашақтың іргетасын қалауына  бағытталған

құқықтық заңнамалар қабылданды.  Ел  экономикасы  тұрақтанып,  халықтың  әлеуметтік

жағдайы  жақсарды.  Отанымыз әлемдегі өркениетті  мемлекеттердің арасынан өз  орнын

айқындады.

Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың халыққа арнаған соңғы Жолдауында мемлектіміздің

жаңа  сатыда  жаңа үлгілермен  дамуына  арналған Ұлт  жоспары ұсынылған.  Яғни, ұлт

басшысының  «100 нақты қадам»  жоспарын  бүгінгі  таңда  халықтың жарқын  болашағы

үшін қабылданған өте  маңызды қа дам  ретінде қабылдауымыз қажет. Ұлт  жоспары  бүкіл

халықтың алдындағы  басты  міндеттердің біріне  айналды.  2014  жыл  Тәуелсіздік  күні

қарсаңында  Елбасымыз  «Нұрлы  жол – болашаққа  бастар  жол»  атты  Жолдауында  елдің

болашағына арналған бағдарлама қабылдады,  ал бү гінгі таңда осы бағдарлама «100 нақты

қадам»  жоспарында  одан әрі  жетілдірілді.  Елбасының БЕС  ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ

РЕФОРМАЛАРды    жүзеге  асыруда  «100  нақты қадам»  жоспары өміріміздің барлық

салаларын, мысалы, экономика, білім, ғылым, денсаулық, мәдениет, қоғамды қ және саяси

қарым-қатынас, мемлекеттік басқару, ұлттық қауіпсіздік және т.б. қамтиды. Президентіміз

негіздеп  берген әр  бір қадамды  біз  студенттер,  жастар қауымы  Елбасының басты

тапсырмасы ретінде қабылдауымыз қажет, деп ойлаймын.

«Жастар – болашаққа апар атын алтын көпір» - дейді дана халқымыз. Ал білім алып

жатқан жастар келешектің іргетасын қалайды, яғни, атап айтқанда, интеллектуалды ұлт

нұрлы  болашақтың кепілі. Қазіргі  уақытта  билікке  емес,  білімге  сенетін  көзқарас



қалыптасты.  Елдің  қуаты,  ең

алдымен ,  білім  мен

ғылымға  тәуелді.  Елбасы

Н.Ә.Назарбаевтың  «100 нақты қадам»  жоспарының  76,77,78,79  қадамдары ғылым  мен

білім  саласын  дамытуға  арналған.  Осы  аталған

қадамдардың

басты  мақсаты

қазақстандықтарды әлемдік  деңгейдегі  білім  мен  біліктілікте  бәсекелесті кке  дайын

болуына,  сонымен

қатар,  білім  мен  технологияны  дамыта  отырып,  халықтың

экономикалық, әлеуметтік жағдайын жақсартуға бағытталған.

Осы аталғандарды ескере отырып, бір шумақ өлең есіме түсіп отыр:



Арқауы ерен ерлік дастанының,

Қайраты елге әйгі жастарының,

Желбіреп көк байрағы тұрған шақта,

Жұлдызы жарқырайды аспанының.

Ата-бабаларымызға  арман  болған  тәуелсіздікке қол  жеткізген  бақытты  халықпыз.

Еліміз тыныш, аспанымыз ашық, жеріміз кең байтақ, мақсатымыз биік елміз.

Елбасымыз еліміздің одан әрі дамуы үшін және әлемдегі өзге де алдыңғы қатарлы

елдермен  тең терезелі  болу  мақсатында  көптеген  оңды  шешімдер қабылдап,  батыл

қадамдар жасап келеді. Осы ізгі мақсаттар 89 -қадамда да жалғасын табады. Онда «Нұрлы

болашақ» ұлттық жобасын әзірлеу және жүзеге а сыру міндеті алға қойылған. Егемен елдің

ертеңгі  болашағ болып  табылатын  жас  толқындар өздеріне  деген  жауапкершілік  жүгін

терең сезініп,  сенім  биігінен  көріне  алса, өркениетті  елдер  арасында  білім  саласындағы

бәсекелестікте өз  орнын  табатыны  сөзсіз.  Осы  талпыныстардың барлығы  келешекке қол

созған жас толқынның жарқын болашағына кеңінен жол ашады.

Бұл күнде мәңгілік ел құндылықтарын білім мен ғылым саласына енгізу талаптары

осы қажеттіліктерден туындайды. Өйткені, болашағы жарқын ел – білімді екендігі белгілі.

Қазіргі заман ғылым  мен  технологияның  қарыштап  дамып, өте  жоғары  деңгейге

жеткен шағы десек болады. Соған сай сана өркениеті өрістеп, биіктеп барады. Бір анығы,

адамның санасы, дүниетанымы жоғарылаған сайын қоғам да өзгереді.

Елбасы  Н.Ә.Назарбаев өзіні ң халыққа  Жолдауының  85 -қадамында  «Мәңгілік  ел»

патриоттық актісінің жобасын әзірлеуді  тапсырды.  Бұл  тапсырма  бүгінгі  таңдағы  аса

маңызды тапсырма.

Армансыз  адам – қанатсыз құспен  тең. Ал  «Мәңгілік  ел» құру

– Елбасының,

халқымыздың биік арманы.

«Үлкен  болып қалу үшін ғаламда, үлкен  арман  керек  екен  адамға»  деп  жазады

танымал  ақынымыз  Мұхтар  Шаханов.  Бұл  пікір – өте  дұрыс  пікір.  Елбасымыз  бастап

берген  «Мәңгілік  ел»  идеясы қоғамның негізгі  идеологиясы  ретінде қаблданды.  Осы

идеологияны жүзеге асыру үшін бүкі л халық бірігіп атсалысуы қажет деп ойлаймын.

2015  жылдың басында  Елбасының  «Бір  мақсат,  бір  мүдде,  бір  болашақ» атты

жолдауында Қазақстанның стратегиясының түпкі  идеологиясы  айқындалып,  осы  идеяны

елімізідің  әрбір  азаматының  өз  мүддесіне  айналдыруының нә тижесінде  жарқын

болашаққа қол  жеткізуді  жүзеге  асыру  жоспарланған  болатын. Әрине,  осы  мақсаттарға

жету  жолында Қазақстанның  әрбір  азаматы  ретінде өзінің негізгі  патриоттық парызын

ұмытпай өмір сүруі қажет.

Мәңгілік  ел  болу,  дамыған  мемлекет құру – сонау  түркі заманынан  бері  желісі

үзілмей келе жатқан ұлттық арман -аңсар. Мәңгілік ел болу – болашаққа ашылған жол. Ос

жолды ұстану үшін патриотизмге ерекше назар аудару қажет. Ал патриотизмге біз ұлттық

тәрбиенің көмегімен жетеміз.

Тәуелсіздігімізді  ал ып,өркениеттілікке құлаш  сермеген  бүгінгі  таңда  адамгершілігі

мол,сапалы  да  салауатты ұрпақ

тәрбиелеуде  халықтық

тәрбиенің алатын  орны

ерекше.Қазір  оқу  орындарында ұлттық тәрбиеге  айрықша  мән  берілуде.  «Жастар  біздің

болашағымыз»  дейтін  болсақ, сол  жастары мызды ұлтын  сүйетін ұлтжанды,  Отанын

сүйетін  патриот,  жоғары  адамгершілік  иесі, ұлттық рухы  биік  парасатты  азамат  етіп

тәрбиелеу үшін  оларға ұлттық тәрбие қажет  екенін өмірдің  өзі -ақ көрсетіп  отыр.  Сабақ

үрдісінде  оқушыларға  тұрмыстық тәрбиеге  байланысты  с алт-дәстүрлер,  бала  дүниеге

келгеннен өскенге  дейінгі  аралықта қолданылатын  салт -дәстүр,  ырым -тыйымның рөлі,

сәлемдесу әдебі,  сыйластық,  қонақ күту,  ас  ішу әдебі,  инабаттылық дәстүрлері,  сөйлеу

әдебі және киім кию тәрбиесі, ұлттық тәрбиедегі еңбек тәрбиесі нің орны, қазақ халқының

озық мәдениет үлгілері мен олардың тәрбиелік мәні сияқты ұлттық құндылықтарымызды

оқытуымыз керек. .




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   70




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет