Тәрбиенің ТҰжырымдамалық негіздері

12 
діни құндылықтарға; 
ой, сөз және іс бірлігіне; 
өзінің мінез-құлқын жетілдіруге;
ар-ұжданымен орындалған қылықтарға; 
түрлі мәдениет пен нанымның бірлігіне; 
адамдарға риясыз қызмет етуіне; 
өз ата-анасы, Отан, қоғам алдындағы парызына адамгершілік сезім 
білдіру. 
Іске асыру механизмдері
Оқу пәндері мазмұнына құндылықтарды кіріктіру арқылы оқытудың 
тәрбиелік әлеуетін күшейту; педагогикалық консилиумдар, ата-аналар 
институты; «Өзін-өзі тану» адамгершілік-рухани тәрбие бағдарламасының 
метапәндік және тәрбиелік рөлін күшейту, рухани-адамгершілік тәрбие 
тұрғысынан қосымша білім беру жүйесінің мүмкіндіктерін кеңейту арқылы 
жүзеге асырылады. 
Үшінші бағыт – Ұлттық тәрбие 
Мақсаты: 
Тұлғаны ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға, ана тілін және 
мемлекеттік тілді, қазақ халқының, Қазақстан Республикасындағы этностар 
мен этникалық топтардың мәдениетін құрметтеуге бағдарлау.
Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы):
этникалық өзіндік санаға, этникалық сәйкестікке; 
мемлекеттік тілді және ана тілін меңгеруіне;
өз халқының мәдени мұрасына;
қазақ халқының және өз халқының дәстүрлері мен әдет-ғұрпына; 
Қазақстанның этномәдениетіне; 
этносаралық бейбітшілік пен келісімге мақтаныш сезім және 
жауапкершілік таныту. 
Іске асыру механизмдері
Сабақтар, оқу пәндерінде, қосымша білім беруде, сабақтан тыс іс-
әрекеттерге жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарды кіріктіру 
Этнопедагогика кабинеттерінің қызметі; «Мәңгілік Ел» жобасы аясында 
акциялар, ҚР Елтаңбасы, Туы мен Гимнін, мемлекеттік тілді, қазақ халқының 
мәдениеті мен дәстүрлерін, Қазақстан тарихын білу бойынша фестивальдер 
және байқаулар өткізу; өлкетану жұмыстары және т.б. арқылы жүзеге 
асырылады. 
Төртінші бағыт – Отбасы тәрбиесі 
Мақсаты: 
Ата-аналарды оқыту, бала тәрбиесінде олардың психологиялық-
педагогикалық құзыреттіліктерін және жауапкершіліктерін арттыру.

13 
Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы): 
этноәлеуметтік рөлдерге; 
өз отбасына және ұрпақ жалғастыруға; 
адамгершілік қағидаларын қолдау арқылы отбасы және неке 
құндылықтарына құрметпен, ұқыпты қарау.
Іске асыру механизмдері 
Білім беру ұйымдарының қамқоршылық кеңестері және ата-аналар 
комитеті; репродуктив денсаулық орталықтары, мамандар кеңесін және 
бірлескен отбасылық іс-шаралар өткізу; «Өзін-өзі тану» АРБ бағдарламасы 
аясында ата-аналарды оқыту, жасөспірімдер мен бойжеткендердің жүріс-
тұрыс мәдениеті туралы жастармен әңгімелер жүргізу, жоғары сынып 
оқушылары мен ЖОО студенттері үшін «Отбасылық өмір этикасы» электив 
курсын кіргізу; ата-аналардың мектеп өміріне қатысуы; әкелер, әжелер 
клубтары; ақсақалдар алқасы; мемлекеттік тапсырыс бойынша ата-аналардың 
психологиялық-педагогикалық жаппай оқуы; мемлекеттік емес ұйымдармен 
ынтымақтастық; аула клубтарының жұмыстарын қалпына келтіру; балалар 
мен жастардың қосымша білім беру нысандарына ақысыз негізде қол 
жеткізуін ұйымдастыру; элективті курстар, фестивальдер, байқаулар, «Менің 
отбасым», «Жыл отбасы» жарыстары арқылы жүзеге асырылады.
Бесінші бағыт – Еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие 
Мақсаты: 
Тұлғаның өзін кәсіби анықтауына саналы қарым-қатынасын 
қалыптастыру, экономикалық ойлауын және экологиялық мәдениетін 
дамыту.
Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы):
мемлекеттің экологиялық даму саласы бойынша саясатына, атап 
айтқанда «Жасыл экономика» бағдарламасына; 
экологиялық сауаттылыққа, табиғатқа, қоршаған адамдарға және өзіне;
«адам-қоғам-табиғат» жүйесіне; 
табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау саласындағы әр 
түрлі қызметке; 
кәсіби білім мен өнімді еңбекке; 
нарықтық экономика заңдарына құнтты және позитивті көзқарас 
қалыптастыру; 
экологиялық қауіпсіздік тәртібінің нормаларын сақтауға;
еңбек қызметінде мақсатқа қол жеткізуге; 
мамандық таңдауына; 
үздіксіз білім негізінде кәсіби жинақылыққа саналы қатынас таныту. 
Іске асыру механизмдері 
Сабақтар, оқу пәндері, қосымша білім беру, туған өлкеге жасаған 
экспедициялар, туристік жорықтар, сенбіліктер, мектепті, ауданды, қаланы 

14 
көгалдандыру мен абаттандыру, жасыл желек отырғызу, «Жасыл ел» 
қозғалысы және «Өзін-өзі тану» АРБ бағдарламасы аясында волонтерлық 
қозғалыстар, экологиялық форумдар, ғылыми экологиялық жобалар, табиғат 
зоналарын қоқыстан тазартуға қатысу.
Технология сабақтарындағы еңбек тәрбиесі, қосымша білім беру, 
мектептен тыс, сабақтан тыс іс-әрекеттер; кәсіпорындарға саяхаттар, 
тәлімгерлермен, жаңашылдармен, табысты кәсіпқорлармен кездесулер, 
тәлімгерлік, дуальдық білім беру, кәсіби шеберлік байқаулары, студенттердің 
құрылыс және педагогикалық отрядтары; «Өмірді және мансапты 
жоспарлау», «Кәсіби сынамалар» жобаларын іске асыру; «Технология» 
пәнінің, оқу шеберханалары мен зертханалардың материалдық-техникалық 
базасын нығайту арқылы жүзеге асырылады. 
Алтыншы бағыт – Зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениет тәрбиесі 
Мақсаты: 
Әрбір тұлғаның зияткерлік мүмкіндігін, көшбасшылық қасиеттерін және 
дарындылығын, сондай-ақ ақпараттық мәдениетін дамытуды қамтамасыз 
ететін уәждемелік кеңістік қалыптастыру.
Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы):
өмір бойы білім алуына; 
өздігімен білім алуы және алған ақпаратты пайдалану біліктілігіне; 
сыни тұрғыдан ойлау, талдау және алған ақпаратты тиімді пайдалану 
қабілетіне; 
зерттеушілік және жобалық қызмет біліктерін, инновацияға 
қабілеттілікті меңгеруіне; 
пікірталас жүргізу дағдыларына; 
жасампаз қызметке;
топтағы жұмысқа, корпоративтік рухты нығайтуға;
ақпарат көздерін сыни іріктеуге; 
Интернет-қауымдастығына қосылу дәрежесіне; 
Интернеттегі девиантты мінез-құлыққа қарсылық білдіру; 
Интернет-сауаттылық қалыптастыруға; 
ақпараттық қызметте және байланыс жасауда этикалық нормаларға; 
жоғары ақпараттық мәдениет қалыптастыруға ұмтылу және қызығушылық 
білдіру. 
Іске асыру механизмдері 
Сабақтар, оқу пәндері, электив курстар, қызығушылығы бойынша 
үйірмелер және сабақтар, мектептік және желілік дебат турнирлері, 
балалармен және жастармен бірлескен жобалық жұмыстар; сабақтан тыс 
қызметтер, балалар мен жастар бірлестіктеріндегі қызмет, түрлі деңгейдегі 
бірге 
басқару 
органдарына 
қатысу, 
қосымша 
білім 
беру, 
жаратылыстануғылыми және гуманитарлық циклдары пәндерінің «Өзін-өзі 
тану» пәнімен кіріктіру, «Физика жүрек үнімен», «Математика рухани-

15 
адамгершілік заңдары туралы ғылым ретінде», «Тарихтың адамгершілік 
тағылымдары», «Ақпараттық мәдениет негіздері» және т.б. элективті курстар 
жүргізу. Зияткерлік ойындар, байқаулар, тренингтер, викториналар, 
олимпиадалар, 
ғылыми-практикалық 
конференциялар. 
Дарынды 
мамандармен және замандастарымен кездесулер, рефераттар, ғылыми-
зерттеу, ғылыми-тақырыптық ақпараттық жобалар, шығармашылық 
жұмыстар, баяндамалар, мәлімдемелер, мектептік және студенттік медиа-
орталықтар, бұқаралық ақпарат құралдары, сайттар, кітапханаларды 
дәріптеу. Психометриялық және социометриялық тесттер мен әдістемелер; 
көшбасшылықты дамыту жөніндегі бағдарламалар және т.б. арқылы жүзеге 
асырылады. 
Жетінші бағыт – Көпмәдениетті және көркем-эстетикалық тәрбие 
Мақсаты: 
тұлғаның 
жалпымәдени 
мінез-құлық 
дағдыларын 
қалыптастыру, тұлғаның өнердегі және болмыстағы эстетикалық нысандарды 
қабылдау, меңгеру және бағалау әзірлігін дамыту, білім беру ұйымдарында 
көпмәдениетті орта құру. 
Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы):
толеранттылыққа және ғаламдық пікірге; 
көпмәдениеттілікке және көптілділікке; 
мемлекеттік тілді, орыс, ағылшын және өзге тілдерді білуге; 
мәдениетаралық әрекетке; 
қоғамда және қоғамдық орындардағы жалпыға ортақ мінез-құлық 
нормаларына; 
қарым-қатынас мәдениетіне; 
эстетикалық мұраттарға, көркемөнер құндылықтарына; 
шығармашылықпен ойлауға және қиялға, шығармашылық-эстетикалық 
қызметті қалыптастыруға қызығушылық, ұмтылыс таныту. 
Іске асыру механизмдері 
Сабақтар, жалпыадамзаттық құндылықтар бірлігін барлық мәдениеттен 
айқындауда «Өзін-өзі тану» АРБ бағдарламасын кіріктіру, жастарда 
мәдениеттер мен халықтардың алуан түрлі бірлігін көру біліктілігін дамыту. 
Үйірмелер, әдеби клубтар және т.б.; театрларға, мұражайларға, көркемсурет 
көрмелеріне, галереяларға, тарихи орындарға саяхаттар; шығармашылық 
кештер, оқушылар жұмысының көрмелері, байқаулар; белгілі тұлғалармен, 
өнер қайраткерлерімен және т.б. кездесулер; Қазақстан халқы 
Ассамблеясымен және этномәдени орталықтармен ынтымақтастық; білім 
беру ұйымдарында Қазақстан халқы Кіші Ассамблеяларын құру арқылы 
жүзеге асырылады. 

жүктеу/скачать 259,62 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: