Тҥйін
Біздің зерттемелеріміз жаттығу үрдісі турасында спорт теориясына деген бұрында қалыптасқан кӛзқарасын қайта
қарастыруға ұсыныс жасауға және спортқа деген қабiлеттiлiкті шектейтiн фактордың және спорттық жаттығу
жүйесінде негiздi биологиялық негiз болатын спортшылардың функционалдық дайындығына жүйелi түрде бақылау-
ды спортшылар дайындау құрылымына енгізуге мүмкіндік береді.
Resume
Our studies allow us to offer to revise the previously established approaches in the theory of sports in relation to the
training process, and that the structure of training of sportsmen for the systematic control of functional preparedness of
sportsmen, as a basic biological basis for the system of sports training and is a limiting factor for sport performance.
THEORETICAL MODEL OF PROFESSIONALLY-PERSONAL DEVELOPMENT
OF FUTURE TEACHER
T.N. Zhundybayeva – Senior lecturer of pedagogy of preschool and primary education division Abay KazNPU,
A.N. Nurekenova – Postgraduate student in Pedagogy and Psychology, Jetysu State University named
I.Zhansugurov, Taldykorgan, Kazakhstan
In modern philosophic and psychological-pedagogic literature of theoretically-methodological level is
distinctly declared a problem of human, as a subject of his own activities and behavior, and that sets the task of
maximal expose in a person his/her individually original creative potential, exposing and development of
subjective and personal features and peculiarities before the whole educational system.
Such approach maximally actualizes the problem of qualitative changing of professionally-pedagogical teacher
training system. Success of pupils’ personal growth, formation of their value system, culture sense, intellectual
development, choice of fate in most cases depends on wholeness of a person, on his personal and creative
potential exposing in co-activity with students. Qualitative changing can take place if accents in content of
education and future teacher training process is removed from passing knowledge, skills and habits to creating
pedagogical conditions that provide effective self-development of a person.
U.K. Babansky’s, N.V. Kuzmina’s, V.A. Slastenin’s, A.E. Kondratenkov’s pedagogical researches are
devoted to theoretical cultivation of pedagogical staff training problem, forming of pedagogical skill and
professionally important features.
Theoretically-methodological cultivation of Kazakhstani scientist teachers such as A.E. Abdimanapov,
A.E. Abilkasimova, S.K. Kaliev, B.K. Momynbaev, K.C. Uspanov, N.D. Khmel have a special meaning.
Before discussing professionally-pedagogical model content we should express number of principal notions
concerning the problem of model and modelize. System of objects or signs that reproduce some important
features of an original object is a model in its scientific meaning. Model is an artificially created for research
phenomenon (thing, process, situation) analogous to another phenomenon direct research of which is difficult or
impossible.
In O.A. Abdullina’s, E.P. Belozertsev’s, V.A. Slastenin’s researches there are three main components of
personality model of a future teacher. They are professional knowledge, skills and habits.
Вестник КазНПУ имени Абая, Серия «Начальная школа и физическая культура», №1 (36), 2013 г.
22
V.A. Slastenin includes professiogramma of a modern teacher in teacher’s personality model. There are
following types of readiness in professiogramma: psychological, scientific-theoretical, practical and physicalones
[1]. K.A. Abulkhanova-Slavskaia A.M. Markova, E.F. Zeer’s confirmation is important for our research, which is
about that in modern conditions we should take into account not only professional knowledge and skills of a
future teacher, but his personality position as well.
Taking into consideration theoretical thesis set above we tried to construct future teacher’s professionally-
personal development model. Initial preconditions for its create are labour market’s need in pedagogical staff
capable to compete, orientation of educational process on personal development of a future teacher, exposing its
potential, self-education need of a future teacher.
The model is created on the base of personally-active, personally oriented, appreciative, system approach
supporting the conception of a humanization and humanitarisation of a pedagogical process.
Appreciative approach is oriented on clarifying and developing the idea of a future teacher about high
meanings of a future professionally-pedagogical activity and appreciating it. Pedagogical values are peculiarities
that allow a teacher to satisfy his material and moral requirements, they serve as a point of his social and
professional activeness as well as personal and professional self-development directed to reach socially important
humane aims. Pedagogical values have following group of values: 1) human, 2) professional 3) personal.
This makes us examine the appreciative approach as cognition of students’ professionally-personal
development in position of its value. To our point of view, this very process of future teacher orientation on
professionally important values assists the development of individuality, appreciative attitude towards pedagogical
profession, exposing creative capability of a person. At the same time appreciative orientations and meanings are
the criteria of professional maturity of students’ personality.
System approach has an aim to clarify mechanism of function and development of an object in its internal and
external connects. It supposes comprehensive, complex examine of a researching object as an aggregate of
different elements, an appointment of integrative system making connections and relations, registration of internal
and external factors and conditions.
In our research work system approach is used in correlation with personal oriented and activity approach.
According to A.N. Leontiev, A.V. Petrovsky, S.L. Rubinshtein, it supposes treatment of a person inner world and
maximal development of his individual peculiarities by involving them to different types of activities, provides
direction to student’s personality as a subject of professionally-oriented activity. We issue from the essence of
professional development as a subject of an activity, from that person develops in an activity and firm activeness
in its different types one can consider it display of activeness as characterological feature of a personality that
correlates with all elements of its structure.
In this way activity approach is considered as professional development in student’s activity. In course of
professional development students realize the activity which consists of following structural components: aims,
motives, to project future job, means of reaching the aim, activity, result, evaluation [2].
To our point of view, including the future teacher into different types of activities on the base of reflexion that
assists conscious professional formation at the stage of mastering the profession acquires special meaning. The
whole personality with its needs, aspirations, motivation sphere is directed to realize this activity.
Basing on A.G. Asmolov’s, E.A. Klimov’s, A.K. Markova’s researchers we consider personal oriented
approach to a process of professionally – personal development of a future teacher as a providing of condition to
form students’ positive, emotional relation to themselves as a subject of an activity [3].
This approach supposes development of creative features of a person, exposing its ability to permanent self-
improvement, self-development, to recognize the human being as the highest value, who actively influences his
own live, who is a source of his self-defining, self-realization. Personal oriented approach means that in case of
having some pedagogical conditions and psychological support a person can independently and consciously
realize his professional choice with its individually-psychological peculiarities.
Sh.A. Amonoshvily, O.C. Gazman, L.N. Maksimova and others put forward humanistic education direction
which supposes that a person plays an active role in his education and upbringing. Humanize education is based
on activization of autonomic, self-managing mechanisms such as self-cognition, self-evaluation, self-
development, self-defining, self-realization [4].
On the base of above set approaches the structure of professionally-personal development model was
indentified. It includes the components such as aim, content, result that operate high schools realizing preparation
of specialists. Correlation of these structural components of professionally-personal development provided its
function and integrity.
Realization of presented professionally-personal development model in case of high school has realized the
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Бастауыш мектеп және дене мәдениеті» сериясы, №1 (36), 2013 ж.
23
following functions: motive causing (provides motivational side of professionally-personal development of
students in case of high school), communicative (reflects the questions of subject correlation of educational
process), projecting (provides prediction of qualitative characteristics of professionally-personal development of
students), researching (provides a work on researching contradictions, regularities, and content of high school
students’ professionally-personal development), transforming (reflects the activity improving the process of
student’ effective professionally-personal development.
Main principles laid in our model correspond to principals of personal-oriented approach:
-
principle of self-actualization. Every student has a need in actualization his intellectual, communicative, art
and physical abilities. It is important to motivate and support aspiration to clarifying and developing their natural
and socially acquired possibilities;
-
principle of individuality. To create a condition to form individuality of a student and teacher personality
assisting their further development;
-
principle of subjectivity. Individuality is a characteristic of a person who really has subjective features and
authority and uses them effectively to create activity, communication and relations;
-
principle of choice. It is pedagogically expedient that pupil have a subjective authority to choose an aim,
content, form and ways of organization educational process;
-
principle of creativity and success. Individual and collective creative activity allows to identify and develop
individual peculiarities of students and training groups. Achieving success in this or that type of activity assists
forming positive «I» conception of a student’s personality.
Student future teacher’s professionally-personal development model introduces the system that is showed in
the scheme 1.
Scheme1. Future teacher’s professionally-personal development model
Aim: to provide integral realization of future teacher’s personal development and professional forming
Stages
Complex of pedagogical conditions
Forms and methods
I.
Development of motivate processes,
cognition of personal peculiarities,
help in real evaluation of their
possibilities. 1-year
Psychologically-pedagogical:
-
psychologically-pedagogical
accompaniment (psychological help,
correction,
consulting,
enlightment,
legal, informative, valeological)
- orientiation on subject-subject relation
of educational process participants
- communication, sensitivity trainings,
- individual consults, conversations,
- to analyze problematic situation,
- to take part in creative club work
- health day, health festivals
II.
Development
of
value-motivate,
intellectual, emotional strong-willed
sphere.
Forming
professionally
important features of future teacher’s
personality. 2-3 years
Organizationally-methodological:
- Materially-informative provide (single
informative net, to create database of
`Student`, renew the university site of a
high school, creation and approbation of
tests/ web-systems,
- active forms and methods of teaching
- success school,
- to create portpholio
- training of personal development
- program of personal development
III.
To increase the self-development and
self-realization level. 4-5 years
Didactical:
- optimal harmony of innovative forms
and teaching methods,
- projecting
creating
and
partly
checking of chosen activity model
- business games
- discussions
- reports
- to analyze pedagogical practice
- scientific student company work
- to realize own development program
Result: effective development of future teacher’s personal features, professionally important features, forming
pedagogical competence.
Thus, on the base of scientific literature, modern requirements to future teachers analysis, leaning on above set
approaches as methodological base of the research work, we have constructed student’s professionally-personal
development model. We comprehend the model as a system that provides finding and enrichment of personal
experiment of a future teacher in spheres of pedagogical and psychological interaction, self-cognition, self-
regulation, self-realization.
Such model must provide acquire of personal experience for future teachers in spheres of pedagogical and
professional interaction, integrity of professional and student’ personal development on the base of interaction its
structural components, to clarify the aims and reflexive processes that indentify personally oriented character of
professional training of a future teacher.
Вестник КазНПУ имени Абая, Серия «Начальная школа и физическая культура», №1 (36), 2013 г.
24
1.
Slastenin V.A. Pedagogika professionalnogo obrazovaniya [Pedagogy of vocational education] / Slastenin V.A. – М.:
Akademiya [Moscow: Publishing house «Academy»], 2004 – 368 p.
2.
Bruner J.S. The relevance of education. – NY.: Norton, 1971 – 320 p.
3.
Markova A.K. Psihologiya professionalizma [Psychology of professionalism] / Markova A.K. – М.: Prosveshenie
[Moscow: Publishing house «Education»], 1997. – 208 p.
4.
Amonoshvily Sh.A. Razmyshlenie o gumannoi pedagogike [Thinking of humane pedagogics] / Amonoshvily Sh.A. –
М.: Izdatelsski dom Shalvy Amonoshvily [Moscow: Publishing house of Shalva Amonoshvily], 1996 – 496 p.
Тҥйін
Мақалада болашақ педагогтардың кәсіби-тұлғалық қалыптасуының теориялық моделі қарастырылады.
Резюме
В статье рассматриваются теоретическая модель личностно-профессионального становления будущих педагогов.
АРНАЙЫ МЕКТЕПТЕ МӘТІНДІ ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
К.Б. Бектаева – п.ғ.к., проф., Абай атындағы ҚазҰПУ
Арнайы мектептің оқулықтарындағы түрлі тақырыптық мәтіндерді дұрыс түсініп, қабылдату үшін әр
түрлі бағытты жұмыстар жүргізіледі. Мәтінді оқыту барысында алдымен дайындық жұмыстар ӛткізіледі:
алдын-ала жүргізілген әңгімеде мұғалім оқылатын мәтінде кездесетін жаңа сӛздер мен қиын ұғымдарды
түсіндіруді ұмытпаған жӛн. Әңгіменің ішіндегі түсінбеген сӛздердің мән-мағынасын біліп амайынша,
оны оқығанда мазмұнын ұғу зияты зақымдалған балаларға қиынға соғады.
Жаңа материалды түсініп қабылдау үшін сабақ үстінде мынадай жұмыстар жүргізіледі:
Кіріспе.
Мұғалімнің мәтінді тұтас баяндауы және оқып беруі.
Сӛздік жұмысы.
Сұрақтар арқылы не түсінгенін, қалай түсінгенін байқау.
Бӛлімдер бойынша оқушыларға дауыстап оқыту.
Іштей оқыту
Қажетті жағдайда оқудың басқа түрлерін іске асыру. Мысалы: рӛлге бӛліп оқу, теріп оқу, бӛлімге
бӛліп оқу.
Түсінгендері бойынша бӛлімге ат қою, мазмұнына сай сурет салу, мақал-мәтел айту.
Осындай жұмыс түрлері бойына ӛз жүйесін тауып жүргенде ғана зияты зақымдалған бала мәтінді
толық түсініп, ӛз бойына рухани азық алады.
Мәтін-бірнеше сӛйлемдерден құралған белгілі ойды,оқиғаны білдіреді. Мәтінге әңгіме, ӛлең, ертегі си-
яқты жанрлар жатады. Мәтінді оқушыларға мынадай түрлерімен береді:әңгімелесу пайымдау, сипаттау.
Әңгімелесу арқылы мәтінді бергенде тек мұғалімнің ӛзі емес оқушылар да қатысып, топқа талқылана-
ды. Ал, сипаттау арқылы мысалы бір нәрсенінің бейнесін немесе табиғат кӛріністерін сипаттайды.
Мысалы: күзде жапырақтар сарғайып, айнала сары алтынға малынады.
Пайымдау дегеніміз-бір сӛзбен алғанда, болжау дегенді білдіреді. Мәтін арқылы оқушылардың тіл
байлығы жетеліп, ой-ӛрісі дамиды. Мәтін неше сӛйлемнен құралса да, белгілі бір түйіні болады. Соны
ажырата білу керек. Мәтін түрлерін ажырата білуге дағдыландыру, мәтінді әңгімелегенде сӛйлемдердің
мағыналық байланысына қарай ретімен әңгімелеу дағдыларын қалыптастыру.
Оқушылардың сӛйлеу, әңгімелесу дағдысын жетілдіре отырып, мәнерлеп сӛйлеуге баулу. Мысалы:
Ақбӛкен қойға ұқсайды. Бірақ оның басы үлкен, тұмсығы жалпақтау. Артқы аяқтары қысқалау, кӛздері
мӛп-мӛлдір.
а) мәтінге ат қою
ә) мәтіннің қай түріне жатады.
Оқушылар жауапты тақтада ілулі тұрған кестеден кӛрсетеді.
Ӛткенді бекіту сұрақтары:
Берілген сызбамен мәтін туралы қорытындылау.
а) қыс а) әңгімелесу а) ақбӛкен
ә) кӛктем ә) сипаттау ә) қой
Мәтінді қабылдауына оқушыларға психологиялық жағынан дайындау. Кӛркем шығарма жазушының
ӛз арқылы жасаған кӛркем бейнесі – сурет арқылы қабылданады. Шығарманы оқыған кезде оқушыға елес
туады. Бұл оқушының сезімін қозғайды. Мысалы: балалар қояннан қорққан қасқыр туралы оқығанда
күледі. Яғни, мәтінді әр түрлі қабылдайды (күледі, кӛзіне жас алады, қорқыныш езімі туады т.б.).
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Бастауыш мектеп және дене мәдениеті» сериясы, №1 (36), 2013 ж.
25
Мәтінді саналы түрде түсініп оқуға дағдыландыру.оқушылардың мәтінді саналы түрде түсініп оқу
дағдысын қалыптастыру жолын сӛз етпес бұрын ол ӛзіне, оны меңгеруде қандай қиындықтар кездеседі
дегенге тоқталайық. Оқушылардың мәтінді саналы түрде түсініп оқығаны – оқушының дұрыс оқуы мен
мазмұнын саналы түрде меңгергендігінен кӛрінеді. Мұндай жағдағдайда оқушыда белгілі бір кӛзқарас
қалыптасады. Ол оқығанының мазмұнын ұғып, ондағы суреттерден адамдардың ӛзара қарым-қатынасын,
іс-әрекетінің болу себебін анықтайды. Автордың не айтқалы тұрғананын түсіне алады.
Бастауыш сыныптағы оқу сабақтарында оқушылардың оқу дағдысын қалыптастыру негізінде оқыған-
дарын қабылдау, түсіну мүмкіндіктерін арттыру мақсаты кӛзделгенімен, оны іске асыру әсіресе, 1-сынып-
та ӛте қиын. Мәтінді оқушылардың тезірек меңгеріп кетуі үшін мұғалім әрбір жеке сӛздің мән-мағынасы-
на баланың кӛңілін үнемі аударып,оған сӛйлемдегі сӛздердің ара қатынасын байланыстырып, мәтінді
негізгі ой бағытын аңғартып отыру қажет.
Дайындық оқылғалы отырған шығармадағы оқиаға ұқсас баланың ӛз ӛмірінде болған оқиғаларды еске
түсіру сияқты тәсілдерімен ӛткізіледі. Алдын ала жүргізілген әңгімеде мұғалімнің оқылған мәтінде кезде-
сетін жаңа сӛздер мен қиын ұғымдарды түсіндіруді ұмытпағаны жӛн. Бұларды біліп алмайынша әңгіме-
нің негізгі идеясы мен мазмұнын ұғу балаларға қиынға соғады. Дайындық әңгіменің ұзақтығы оқылатын
материалдың ауыр жеңілдігіне байланысты. Сонымен, шығарманы оқуға дайындық жұмысы біріншіден,
балалрды оқылатын әңгіменің мазмұны мен ондағы кеіпкердің ісін саналы түрде білуге дайындау.
Екіншіден, оқылатын әңгіменің мазмұнына қызықтыру, үшіншіден ондағы сӛздер мен ұғымдарды түсін-
діру мақсатында жүргізіледі.
Жұмыстың кӛзейтін мақсаты-балаларға щығармашылық толық та саналы қабылдауға мүмкіндік
туғызады. Дайындық жұмысында қандай әдіс-тәсілдер қолдануға болады?
а) оқушының ӛзіне әңгіме айтқызу;
ә) мұғалімнің кіріспе әңгімесі;
б) ұжымдық түрде әңгіме айту.
Әңгіменің барысында оқушыларға қосымша материал беру, немесе бұрын ӛткен материалды қайталау
тиімді.
в) экскурсияда білгендерін пайдалану(серуен, саяхат);
г) суреттерді қарау;
д) сұрақтар қою.
Кіріспе сӛз тақырыптары аша алатындай болуы тиіс. Ұзақтығы 3-5 минут.
Мәтінді мұғалім ӛзі оқиды.
Мәтінді оқымас бұрын мұғалім оқушылардың қызығушылығын оятып, назарын аударуы қажет.
Түсініксіз сӛздерді бірде оқушылардың ӛздеріне айтқызып, бірде ӛзі атап, оқушылардың түсінігін жанама
жетекші сұрақ арқылы анықтау тиімді.
Мәтінді түсініп оқу үшін істелетін жұмыстар.
Оқылатын мәтінге дайындық ретінде алдын-ала экскурсияларға шығару, әр түрлі тәжірбие жасату.
Ӛтілетін тақырып мазмұнын толықтай қосымша сабақтан тыс оқу материалдарымен беру.
Жұмбақтар, мақал-мәтелдер, тақырыптық суреттер іздету.
Түсіндірмелі оқу сабақтарында оқушыларды қатесіз әрі мәнерлеп оқуға, саналы түрде түсініп оқуға
жаттықтыру жұмыстары жүргізілуі тиіс. Бұл талап оқу сабақтарында оқушыларға дауыстап және іштен
оқыту, мәтіннің мазмұнына байланысты қойылған сұрақтарға толық жауап бергізу,әңгіменің мазмұнын
жоспар бойынша баяндату т.б. Осы сияқты жұмыстарды іске асыру оқытылады. Оқушыны дұрыс оқуға
үйрету жұмысы 1-сыныпта басталып, әрбір жеке сӛзді дыбыстап емес, буындап оқуға үйретеді.
Түсініп оқу. Шапшаң оқуда назар негізінен оқушының оқу жылдамдығына аударылса, түсініп оқуда
мәтіннің мазмұнын қаншалықты түсінгенін және оны қалай айтып бере алатындығы ескеріледі.
Оқушы оқыған мәтіннің мазмұнын түсіну үшін оқығанның мазмұнын айттыру, сұрақ беру, бір оқыған-
ды қайта оқыту, бір оқушының мазмұндағанын басқалалрына толықтырып қорытынды шығару керек.
Оқушы оқығанын түсіну үшін онда кездесетін жаңа сӛздерді алдын ала түсіндіріп отыруы керек.
Мұндай жұмыс оқушыға оқығанының мазмұнын жеңілдірек түсінуіне кӛмектеседі. Оқушыларды оқу
машығына үйретумен бірге оларға білім, тәрбие беру мақсаты кӛзделеді. Білім мен тәрбиені оқушы тек
оқығанын саналы түсінгенде ғана ала алады.
Шығарманың мазмұнын айту. Мұғалім ӛзі жатқа айтқан, не оқып берген мәтіннің мазмұнын оқушы-
лардың түсінген-түсінбегенін білу үшін сұрақтар қоюға болады. Ол сұрақтар ӛтілген шығарманың мазмұ-
нын беретіндей болуға тиіс. Егер оқушылар қойылған сұрақтарға жауап берсе, онда олардың әңгіме
мазмұнын түсінгені.
Вестник КазНПУ имени Абая, Серия «Начальная школа и физическая культура», №1 (36), 2013 г.
26
Міне, осындай жұмыстар жүргізу арқылы мұғалім оқыған мәтінді оқушылардың қаншалықты ұққанын
байқауына болады.
Оқыған мәтіннің мазмұнын айтудың ӛзі түрліше болады: оқығанның мазмұнын мұғалімнің қалауына,
тыңдауына қарай айту, даяр жоспар бойынша айту, толық және қысқаша айту. Мұғалім шығарма мазмұ-
нын олардың қай түрімен айтқызамын десе де ерікті, тақырыпты мұғалімнің жатқа айтуы немесе оқуы
оқушыларға үлкен әсер етеді. Бұдан оқушылар ляззат алуға жаттығады. 6 сыныптан бастап оқушылар
шығармаға жоспар жасауға үйренеді. Олар бӛлім-бӛлімге бӛліп оқып, мазмұнын айтқан соң осы бӛлім-
дерге ат қоюға, жоспар жасауға кӛшуге болады. Мысалы: «Сауысқан мен кӛкек» ертегісін алатын болсақ,
оқушылар оқып алады да, бӛлім-бӛлімге бӛліп, әр бӛлімде не жайында айтылғанын ұғып, оған орай
бӛлімге ат қояды.
Шығарманы бӛлімге бӛліп оқыту күн сайынғы сабақта іске асқанымен, бӛлімдерге үнемі ат қойғы-
за беруге болмайды. Мұның ӛзі – қиын жұмыс. Сондықтан мұғалім оқулықтағы жоспар жасап, бӛлім-
дерге ат қою қолайлы материалдарды ғана ұсыну керек. Сонымен, бірінші рет бӛлімге бӛліп оқытқан-
да, оқушылар материалды саналы түсінгеніне кӛз жеткізсек, екінші рет оқығанда, оған жоспар жасау
жағын қарастырамыз.
Жоспар шығарма мазмұнын кӛрсететін оқиғаның жүйесін білдіреді.
Жоспар жасау жұмысы екі түрлі жолмен іске асады.
Әңгімені бӛлімге бӛлу
Бӛлімдерге ат қою. Оны тәртіптеп жазу.
Оқушылар әңгімені бӛлімге бӛлу үшін ондағы ойды және қосымша мәселелелрді анықтайды.
Оқу жылының басында істелетін жұмыстарды жоспар жасауға дайындық деуге болады. Мұнда суретті
жоспар жасалады. Ол үшін мынадай жұмыстар жүргізіледі.
Оқулықта берілген суреттердің қайсысы мәтіннің қай бӛліміне жататынын анықтау және оған ат қою.
Егер суреттер оқиғаны толық қамтитын болса, тағы қандай суреттер салуға болатынын ойлау, қиялында-
ғы суреттерге ат қою.
Мұғалім әңгімеге, не ертегіге бірнеше сурет береді. Оны оқушылар шығарманың желісі бойынша
реттейді.
Бӛлінген бӛлімдерге қандай суреттер салуға болатынын оқушылардың ӛздері айтады, оған ат қоюды.
Берілген тақырыптарды шығармалардың желісі бойынша реттейді.
Мұғалім берген тақырыптары бойынща шығарманы әр бӛлікке бӛледі.
Мұғалімнің берген жоспарын дайындайды.
Сонымен, мәтінді қабылдаттыру үшін оның жұмыстардың барлығы да зияты зақымдалған балаларды
ӛз беттерімен ізденуге үйретіп, ақыл-ойы мен дүние танымын кеңейтуге, тілін дамытуға септігін тигізеді.
1.
Аксенова А.К. Методика обучения рускому языку во вспомогательной школе. – М., 2004.
2.
Бектаева К.Б., Букежанова Г.Ж. Ана тілі кӛмекші мектептің 3-4 сыныбына арналған оқулықтар. –
Алматы, 2003.
3.
Бектаева К.Б. Ана тілі әдістемесі. – Алматы: Мектеп, 2004.
4.
Таурбекова А.С. Бастауыш сынып оқушыларын байланыстырып сӛйлеуге үйретудің әдіс-тәсілдері //
Бастауыш мектеп. 2008 - №11.
Достарыңызбен бөлісу: |