Сенсорлық ЖҮйелер физиологиясы талдагыш деген не, оның қүрылыс принципі кандай



Pdf көрінісі
бет7/13
Дата12.05.2023
өлшемі0,96 Mb.
#92051
түріАнализ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   13
Байланысты:
глосарий

Иірімді түтік (ұлу) - орталық білікті бойлай спираль тәрізді екі 
айналым жасай орналасқан иірімделген қүрылым. Рейснер 
мембранасы мен негізгі мембрана арқылы ол 
үш жіңішке арнаға - сопақша тесіктен 
басталатын 
саға өзегіне, дөңгелек тесікпен жалғасатын дабыл өзегіне және иірімді түтік өзегіне,- 
бөлінеді. Алғашқы екі өзек иірімді түтіктің төбесіңде бір-бірімен тар тесік — геликотрема, - арқылы 
жалғасады және олардың куысы перилимфамен толған. Ал, иірімді түтік өзегі эндолимфамен толады 
да, мүнда дыбыс толқынын қабылдайтын Корти мүшесі орналасады. 
Корти мүшесі- күрделі күрылым (34-сурет). Ол негізгі мембрананың ішкі беткейін бойлай 
орналасқан есту торшалары мен сүйеніш торшалардан қүралады. Есту торшаларының үшыңда 
жіңішке кірпікшелер болады. Олар дыбыс толқынының әсерін қабыддайды. Осы торшалардың 
үстіңде бір үшы сүйекті түлғаға жалғасқан екінші үшы бос жататын жабынды табақша орналасады. 
2 сурет 
Иірімді түтіктің көлденең кесіндісі: 1-сага /вестибула/ өзегі, 2-дабыл 
өзегі, 3-жабынды табакша, 4-улу /иірім тутік/ өзегі, 5-Рейснер 
мембранасы, 6-негізгі мембрана, 7-улу нерві, 8-тукті торшалар. 
Аыпулалар 
АмпулалвР 
идопимфалмм, 
вэек 
2-сурет. Ішкі қулақ 


Қүлақ қалқаны қабылдаған дыбыс толқыны есту жолы арқылы дабыл жарғағын тербелтеді. Бүл 
тербеліс есту сүйектерінің тізбегімен сопақша тесікке беріліп, саға өзегіңдегі перилимфаны 
толқытады. Одан әрі толқын геликотрема арқылы дабыл өзегіндегі сүйыққа тарайды. Осы толқын 
әсерімен негізгі мембрана тербеліп, оған бекіген есту торшаларының түктері жабынды мембранамен 
түйіседі де, бүл торшаларда қозу пайда болады. Қозу проиесі үлу жүйкесінің үштарынан есту 
жүйкесіне беріледі де, одан әрі есту жолымен сопақша ми, аралық ми арқылы үлкен ми 
сыңарларының самай бөлігінде орналаскан есту талдағышының қыртыстық бөліміне беріледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет