«togb 4350 тағам өндірісіндегі гигиеналық бақылау»

сауу орындарынан азық қалдықтарын шығарып, сумен жуады. Ауру малдар шыққан 
кезде, ғимараттарды дезинфекциялайды. 
Сүт қоймасы – бұл сүтті алғашқы өңдеп (фильтрация, салқындату, пастерлеу) және 
оны сүт фермасынан жөнелтуге дейінгі сақтайтын орын. Жұмыс орындарының жоғары 
санитарлық жағдайына вентиляцияны жақсарту, сүтті суыту қондырғыларын жуып, 
дезинфекциялау және еден мен қабырғаларды дезмол немесе басқа жуғыш-
дезинфеккциялық ерітінділермен жууарқылы жетеді. 
Сүт сауу қондырғыларын, құрылғыларын және ыдыстарын санитарлық 
өңдеу.Сиырды әрбір сауып болғаннан кейін немесе сүт сауу қондырғылары сүттен 
боасғаннан кейін, сүт сауу қондырғыларын, құрылғыларын және ыдыстарын сумен (25-
30С) жуу қажет. 
«Елочка», «Тандем», «Карусель» сияқты сауын аппараттарыайналмалы жуғыш 
және дезинфекциялағыш құрылғыларымен комплект түзеді. Сүт сауу аппараттары сүт 
қалдықтарынан 0,5% А,Б немесе В жуғыш ұнтақтардың ерітіндісін (55-65С) 15 минут 
бойы циркуляциясынан кейін, толық тазартылады. А жуғыш ұнтақты негізінен суы 
кермекті (кальций және магний тұзы 8мг-экв/кг) шаруашылықтарда, Б – ұнтағын суы 
орташа кермекті (4-8мг-экв/кг), ал В – ұнтағын суы жұмсақ шаруашылықтарда (4мг-
экв/кг-нан төмен) қолданылады. 
Сүт сауын қондырғыларын санитарлық өңдеудің алдында, жуғыш ерітінділердің 
температурасы 70-75С болуы қажет, өйткені сүтөткізгіштердің жылу сіңіргіш қасиетіне 
байланысты ертіндінің температурасы 55-60С-қа дейін төмендейді. Жуғыш заттарды 
қолданып болғаннан кейін, олардың қалдықтарын кетіру үшін сүтөткізгіштерді жылы 
сумен шаяды. Микроорганизмдерді жою мақсатында сүт сауын аппаратарын, құрамында 
0,02% белсенді хлоры бар хлорлы әктің ақшыл ерітіндісімен, натрий гипохлорит немесе 
гипохлор ерітіндісімен дезинфекциялайды. Бұл қондырғыларды әрі жуып, әрі 
дезинфекциялау үшін, құрамында 0,5% дезмол және збруч ерітіндісі бар жуғыш-
дезинфекциялағыш заттар қолданылады. Сүт сауын аппаратарының санитарлық өңделуі, 
олардағы дезинфекциялық заттар қалдықтарын сумен шаюмен аяқталады.
Сиырды сауып болғаннан кейін, сүт сауын аппараттары, сүт тоңазытатын және 
оны сақтайтын ыдыстар жылы сумен шайылады. Сүт сауын аппараттарын екі секциялы 
ваннада жуып, дезинфекциялайды. Ваннаның бір секциясын сумен толтырады (50-60С), 
ал екіншісін 0,5% дезмол ертіндісі (70-75С), натрий гипохлорит ертіндісі немесе А,Б,В 
жуғыш ұнтақтарының бірімен хлор белсенді препараттардың қоспасымен толтырамыз. 
Кейін сауын аппаратарын, жуғыш-дезинфекциялағыш заттар толық кеткенше жылы сумен 
шаямыз. Сүт дөңдердің (фляга) фонтанды буландырғыштардың (БФ) буында 5-7 минут 
ұстау арқылы, ал сүт сауын шелектерін және сүт өлшегіштерін 3-5 минут ұстау арқылы 
дезинфекциялайды. Жуу және дезинфекцияны «Сүт сауын құрылғылары, аппараттары 
және сүт ыдыстарының күтімінің санитарлық ережесіне» сәйкес жүргізеді. Дезинфекция 
сапасы, 
1см
2
зерттелетін 
жерге 
100-ге 
дейін 
микробтық 
торша 
анықталып,жұғындыларында ішек таяқшасы табылмаған жағдайда, қанағаттандырарлық 
болып саналады. Өңдеуге түсетін сүт, кілегей және қосымша шикізаттар, сонымен бірге 
материалдар МемСТ және ТШ-ң талаптарына толық жауап беруі тиіс. Қабылдаған сүтті 
және кілегейді тез арада 4-6
о
С-қа дейін салқындатып немесе пастерилизацияға жібереді. 
Сүт, сүзбе және қаймақты сауда орындарына пастерленгеннен кейін ғана жіберіледі.шикі 
және пастерленген сүттерді жеке ыдыстарда сақтап, жеке сүт өткізгіштер арқылы 
тасымалданады. Пастерилизациялық құрылғылар және терморегуляциялық қондырғылар, 
өлшеуіш құралдардың бақылауыш мекемесімен бақыланады.
Физикалық факторлар әсеріне, құрамында ақзат, майлы және сүт қанты (лактоза) 
мол шикі сүт және сүт өнімдеріндегі микроорганизмдердің төзімділігі жоғары болады. 
Бұл қасиетті, сүтті термиялық өңдегенде немесе құрал-жабдықтары мен мүліктерін 
дезинфекциялағанда ескереді. Физикалық факторларға, жоғары және төмен температура, 

ультрадыбыс, ультракүлгін және иондаушы сәулелер, центрафугалау, осмостық қысым, 
кептіру, беттік керіліс және қысым жатады.
Жоғары температураны, сүт және сүт өнімдерінде, сүт құрал-жабдықтарында, 
мүліктерінде, ыдыстарында және әртүрлі материалдардағы микроорганизмдердің санын 
азайту немесе толық жою үшін қолданылады.
Нысандардағы немесе сутегі микрорганизмдер саны, темпаратураға және оның 
әсер ету уақытына байланысты болады. Микроорганизмдердің жоғары температураға 
төзімділігі қыздыратын ортадағы органикалық заттар (май, ақзат, қант) мөлшеріне, кейбір 
микроорганизмдер түрлерінің жоғары температураға (термофил) бейімделуіне 
байланысты болады, сонымен бірге ортаның РН-а байланысты болады. Температурасы 
жоғары, төмен немесе РН көрсеткіші жоғары ортада микроорганизмдер бейтарап РН-қа 
қарағанда тез өледі. 
Бір түрге жататын микроорганизмдердің штаммдарының, жоғары температураға 
байланысты төзімділігі әртүрлі болады. 
Бұл жас бактерия торшаларының жетілген бактерия торшасына қарағанда жоғары 
температураға төзімділігінің төменділігімен түсіндіріледі. Бактерия спораларының және 
микобактериялардың жоғары температураға төзімділігі, микроорганизмдердің вегетативті 
формасына қарағанда жоғары болады. Судағы бактериялар шөгіндісіне жоғары 
температурамен әсер еткенде, олар бір жерге шоғырланып үйлеме түзеді. Үйлеменің 
ішіндегі бактериялар сыртқы бактерияларға қарағанда тіршілігі ұзағырақ болады. 
Микроорганизмдердің жоғары температураға төзімділігі қышқылды және сілтілі ортада 
төмен болады, ал май мен ақзатта суға қарағңанда жоғары болады. 
Сүттің термиялық өңдеу арқылы (пастерилизация, стерилизация) ондағы 
микроорганизмдердің түрлік және сандық құрамын азайтады. Сүттегі патогенді 
микрофлораны және жалпы микроорганизмдер санын азайту үшін, оның сақталу мерзімін 
ұзарту үшін және мүмкіндігінше дәмдік қасиетін, витаминдер және тағамдық 
құндылығын сақтау үшін, сүтті пастерлейді. 
Сүтті пастерлеу кезінде ондағы психрофильді (төмен температураға төзімді) 
микроорганизмдер толығымен қырылады немесе ұзақ уақыт бойы өнімді бұзбайды, ал 
термофильді (жоғары температураға төзімді) микроорганизмдер саны тек екі есе ғана 
азаяды. Егерде бактериялардың протеолитикалық қасиеті болса, онда 4С-ден жоғары 
температуралардан сүт көп ұзамай бұзылады. Сүтті пастерлеу кезінде, бактериялардың 
споралары, ішекпен шыққан сүт қышқылды стрептококктар, микрококк және 
микробактериялар өлмейді. Сүтті пастерлагеннен кейін онда ішек таяқшасынан кейбір 
штаммдарын арамат түзгіш мамакокктарды, сүт қышқылды бактерияларды және ыстыққа 
төзімді микрококктарды табуға болады. E. coli энтеропатогенді штаммпы өте сирек 
кездеседі. 
Жұқалы аурулардан таза емес шаруашылықтардағы сүттің патогенді 
микробтармен ластануын алдын-алу үшін, сүтті тек пастерленген (75-80С) күйінде ғана 
жібереді. Пастерленнен кейін сүт құрал-жабдықтар мен ыдыспен жанасу арқылы 
ластанады. 72С-де 15-20 секунд бойы жүргізілетін қысқа мерзімді пастерилизация, ұзақ 
мерзімге қарағанда (30 минут) нәтижесі жоғары болады, өйткені термофильді 
стрептококктар 72С-де өлетін болса, ал 60-65С-та өлмейді. Бірақта микроорганизмдермен 
қатты ластанған (1мл-ондағы миллион бактерия) шикі сүті қысқа уақытты 
пастерилизациядан өткізгенде, ол оң нәтиже бермейді. 
Сүтті 104-116С-де 20-30 минутбойы немесе128-150С-де бірнеше секунд ұстау 
арқылы стерилизациялайды (ультрапастерилизация немесе жоғарры пастерилизация- 
уперизация). Бірақ та стерильденген сүтте аз ғана мөлшерде бактериялардың споралары 
сақталып, оны бұзуы мүмкін. Сүтті қысқа уақытты пастерилизациялау кезінде, онда 
барлық микроорганизмдер өледі, бірақ та бұл кезде сүттің ақзаты ұйып кетеді. 
Төменгі температуралар (0-4С) микрорганизмдердің ақзат алмасуы мен 
биохимиялық реакциялардың жылдамдығын төмендетеді, ал 15С-де олардың көбеюі мен 

дамуы толығымен аяқталады. Төменгі температуралардағы ұсталған сүт өнімдеріндегі 
микроорганизмдер 
саны 
аз 
ғана 
азаяды. 
Төменгі 
температура 
жағдайы 
микроорганизмдердің негізінен судың кристаллдануына байланысты, торшаның 
бүтіндігінің бұзылуынан өледі.
Микрорганизмдер санын азайтуға байланысты, сүтті ультрадыбысты өңдеу, жиілігі 
1600 Гц-н жоғары дыбыс толқындарымен әсер етіп, бактериялар құрылысын бұзуға 
негізделген әдіс. Бірақ та бұл әдіс сүтте бірқатар өзгерістер тудыруына (тұтқырлығы, 
тығыздығы, химиялық құрамы) байланысты, оны сүтті пастерилизациялауда 
қолданбайды. Ультрадыбысты негізінен санитарлық өңдеуде кеңінен қолданады, бұл 
кезде ыдыстардың былғаныштардан тазаруы және бактериялардың құрылу көрсеткіші 
99% дейін жетеді. 
Ультракүлгін сәулелердің толқын ұзындығы 2697А болғанда, олардың 
бактериоцидтік қасиеті максимальды болады. Ультракүлгін сәулелерді негізінен сүт 
кораптарын дайындайтын қағазды, өндіріс орындарының ауасын дезинфекциялауда, 
сонымен бірге май, ірімшік бетіндегі зеңдермен күресу үшін және аз ғана мөлшерде сүтті 
пастерилизациялау үшін қолданылады.
Ультракүлгін сәулелердің бактериоцидтік қасиеті, бактериялардың ақзаттық 
кешендерін фотохимиялық ыдыратып, оларды денатурацияға негізделген. УКС сүттің 
0,05мм тереңдігіне дейін еніп, оның тек беткі жұқа қабатын сәуселендіреді. 
Қазіргі кезде тағамдық өнеркәсібінде радиоактивті сәулелер қолдану мүмкіндігі 
зертелуде. Сүттегі микроорганизмдерді жою үшін радиоактивті сәулелердің үлкен 
мөлшері қажет. Оларды қолдану кезінде сүттің органолептикалық қасиеті өзгеріп, оның 
тағамдық құндылығы төмендейді. Рентген сәулелерімен сүтті стерилизациялау кезінде 
оның сапасы нашарламайды. 
Сүтті сепаратордан өткізіп, центрифугалау арқылы ондағы стрептококктар, 
спорлар, зең саңырауқұлақтар және спора түзгіш бактериялар санын 73-99%-ке дейін 
төмендетуге болады, бірақ та ондағы ішек таяқшасының саны азаймайды. 
Қазіргі кезде екі реттік суперцентрифугалау тәсілі шығарылған. Бұндай әдіспен 
өңделген сүт 15С-де 1 тәулік бойы ешбір өзгеріссіз сақталады. 
Микроорганизмдердің көбеюін тежеу және сүзбеге, ірімшікке және майға өзіне тән 
дәмді беру мақсатында, оған ас тұзын қосады. Натрий хлоридінің гипертониялық 
ерітінділерінде микроорганизмдер сусызданады. Плазмолиз кезінде бактериялар 
клеткаларында еріген амин қышқылдары азайып, бактериялардың өсуі және көбеюі 
тежеледі. Бірақта стафилококктар және тағы бір микрорганизмдер сусызданбайды. 
Қоюланған сүт және шоколадты май өндірісінде, қантты тек тағамдық және дәмдік 
қасиеттерін жақсарту үшін ғана емес, сонымен бірге микроорганизмдердің өсуін тежеу 
үшін ғана пайдалынады. Қанттың жоғары концентрациясы бактерияларды плазмоптиске 
ұшыратады (әсіресе жас торша), яғни бұл кезде бактериялар сусызданып солып қалады. 
Қоршаған ортаның төмен ылғалдылық жағдайында микроорганизмдердің 
қырылуы, осмостық қысымның өсуімен, ондағы химиялық заттардың концентациясының 
өсуімен, торша ішілік су мөлшерінің азаюымен (онда биохимиялық процестер жүреді) 
түсіндіріледі. Бактериялардың, ашытқы және зең саңылауқұлақтардың дамуы, өнімнің 
ылғалдылығы 15-30% болғанда аяқталады. Сүтті, ұйындыны және майды кептіру арқылы 
құрғақ өнімдерді дайындайды. Бұндай құрғақ өнімдерді ылғалдандырмаған жағдайда, 
сақтау барасында ондағы микроорганиздер тек дамымай ғана қоймай, сонымен бірге 
бірте-бірте қырылады.
Сұйықтық 
қысымы 
немесе 
0,4-0,6 
МПа 
дейін 
тығыздалған 
ауада 
микроорганизмдердің тіршілігі тежелмейді. 
Өнімдерге механикалық қоспалардың алдын-алу үшін, өндірістік цехтарға 
металлдан және шыныдан жасалған құралдарды, айналарды, ароматтық заттарды және 
темекіні алып келуге тиым салынады. Электр шамдары қорғаныс плафондармен бекітеді. 
Ұнды және қантты механикалық қоспалардан тазартып, мейізді жеке орындарда жуады. 

Өнімдерді сақтау барысында олардың микробтық ластануын азайту мақсатында май-
ірімшік сақтау камераларын айына бір рет жүктен босатып, ақтап және 
дезинфекциялайды. Ауа салқындатқыштары бар камералар, корридорлар және ауа 
құбырларындағы зең саңылауқұлақтардың спораларын жою үшін, оларды ең алдымен 
ерітіндімен ылғалдандырып, кейін қырып алады, ал жұмыс орындардың қалған бөлігін 
натрий диоксофенолят ерітіндісімен дезинфекциялайды. 
Цехқа қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар.Әрбір цехтың кіре берісіне 
биіктігі 2см, ұзындығы 1,5м және ені есіктің еніне тең болатын металлды кюветтің ішіне 
саңылаулы резинадан жасалған кілемше орналастырады. Кілемшенің бетін металлдық 
тормен жауып, дезинфекциялық ерітіндімен ылғалдандырады. 
Барлық өндірістік, қойма және қосалқы орындардың сыланған төбелері мен 
қабырғаларын ластану дәрежесіне қарай немесе 4 айда бір реттен кем болмайтындай етіп, 
ақтап және бояумен сырлап отырады. Ақтаумен қатар дезинфекцияны да қоса жүргізеді. 
Әйнектелінген плиткалармен қапталынған қабырғаларды және ішкі есіктерді 
күнделікті сабынды-сілтілі ертіндіге малынған таза шүберек немесе щеткамен тазалап-
сүртіп отырады және аптасына бір рет құрамында сабынды ерітіндісі бар ыстық сумен 
шайып, хлорбелсенді препараттардың ерітіндісімен дезинфекцияланады. Барлық жұмыс 
орындарының, құрал-жабдықтардың және мүліктердің жалпы тазалануы және 
дезинфекциясы айына бір рет өткізілетін күнде жүргізіледі. Барлық жұмыс орындарының 
қабырғалары мен төбелерін аптасына бір рет жұмсақ щеткамен сүртеді, ал онда 
былғаныштар болса оны ақтайды. 
Өндірістік жұмыс орындары едені су өтпейтін, қышқылға төзімді немесе тайғанақ 
емес материалдармен, көбіне метлахск плиткаларымен қаптайды. Және едендер сұйықтар 
ағып отыру үшін жол өтпесіне немесе трапқа қарай қиғаш орналастырады. Едендерді 
жұмыс барысында және жұмыстан кейін ылғалды тәсілмен тазартып отырады. Майлы 
жерлерді құрамында 1% сабын және 2% кальциленген содасы бар сабынды-сілтілі 
ертіндісімен (65-70С) жуып, соңынан жуғыш заттар толық кеткенше ыстық сумен шаяды. 
Кейін едендерді судан щетка немесе қырғыш арқылы кетіріп, ыентиляция арқылы 
кептіреміз. 
Техникалық 
құрал-жабдықтарға, 
мүліктерге 
ыдыстарға 
қойылатын 
талаптар.Құрал-жабдықтар, мүліктер және ыдыстар сүт және сүт өнімдерінің иісі мен 
дәміне зиянды әсерін тигізбеу қажет. Оларды дайындау үшін, мемлекеттік санитариялық 
қадағалау мекеменің рұқсаты бойынша, тат баспайтын болат, шыны, беткейі эмальденген 
металл, тағамдық маркалы алюминий және синтетикалық материалдар қолданылады. 
Құрал-жабдықтар мен мүліктерді дайындауға қолданылатын материалдар, химиялық 
заттарға төзімді, су өткізбейтін, тегіс, коррозияға ұшырамайтын және былғаныштардан 
оңай тазаланып, дезинфекцияланатын болуы қажет. 
Цехтағы құрал-жабдықтар, өндірістік жұмыс орындардағы тазалау және 
дезинфекциялауға кедергі жасамайтындай етіп орналасуы қажет. Сүт және сүт 
өнімдерімен жанасқан құрал-жабдықтардың, аппараттардың және сүт өткізгіштердің 
бөлшектері тазалауға келетіндей болуы қажет.
Канализациялық құбырлардан жағымсыз иістер мен микроорганизмдердің енуін 
алдын-алу үшін, сүт өнімдерін өндіретін құрал-жабдықтарды канализацияға сифондар 
және варонкалар арқылы жалғастырамыз. 
Құрал-жабдықтарды, мүліктерді және сүт өткізгіштерін мұқият тазалап, жуғыш 
ертінділермен жуып, дезинфекциялайды. Мүліктер мен ыдыстарды, су өтпейтін едені бар, 
ыстық бу, ыстық және суық су жүргізілген және ағынды суларды сыртқы ағызатын 
құбырғылары бар арнайы бөлмелерде, жуып және дезинфекциялайды. 
Құрал-жабдықтарды, ыдыстарды және мүліктерді санитарлық өңдеу.Нашар 
санитарлық өңделген технологиялық құрал-жабдықтар, мүліктер және ыдыстар, сүт және 
сүт өнімдерінің микробтық ластануының негізгі көзі болып табылады. Былғаныштың 
түріне, құрал-жабдықтардың, мүліктердің, ыдыстардың жасалған материалына, 

конструкциясы және қолданылу бағытына байланысты жуудың және дезинфекциялаудың 
әртүрлі әдістері қолданылады. Құрал-жабдықтар мен мүліктердің санитарлық өңделуі 
қолмен немесе механикалық әдіспен жүргізіледі. Құрал-жабдықтарды жуу үшін, ҚР-ң 
денсаулық сақтау Министрлігімен рұқсат етілген келесідей заттар қолданылады: 
кальциленген сода, үшнатрий фосфат, күйдіргіш натрий, азот қышқылы, синтетикалық 
және басқа жуғыш заттар. Жуғыш және дезинфекциялағыш ертінділерді дайындау және 
оларды шаю үшін қолданылатын су, Мем СТ-қа сай болуы тиіс. 
Жуғыш ертінділер иіссіз, көп көбік түзбейтін, өңделетін нысандар беткейінде із 
қалдырмайтын, металлдарды коррозияға ұшыратпайтын, сонымен бірге жақсы 
ылғалдандырғыш, эмульдеуші және дисперстеуші қасиеті болуы қажет. Қазіргі кезде бізге 
белгілі жуғыш заттарда жоғарыда айтылған барлық қасиеттер болмайды. Сондықтанда 
технологиялық құрал-жабдықтарды және ыдыстарды құрамында бір уақытта 
кальциленген сода, үшнатрий фосфат, сұйық шыны, күйдіргіш натрий немесе әртүрлі 
қатынастағы басқа компоненттерді ыстық сумен араластырып жуады. Ертіндідегі әрбір 
компоненттің мөлшері, олардың бағасына, химиялық және жуғыш қасиеттеріне, сонымен 
бірге өңделетін нысанның физикалық және химиялық қасиеттеріне байланысты болады. 
Кальциленген сода – бұл ең арзан және кеңінен қолданылатын препарат.
Аллюминий және оның қоспаларынан дайындалған бұйымдарды күйдіргіш натрий 
және кальциленген сода ерітінділерімен жуу кезінде, олардың әсерін төмендету үшін, 
оған кремний қышқылды натриді (сұйық шыны) қосады.
Сүт өндірісінде келесідей синтетикалық жуғыш заттар ұсынылған болатын. Олар: 
Триа-А, Вимол, Мойтар. Бұл заттардың құрамына 50% кальциленген сода, 13-20% натрий 
үшполифосфаты, 10-15% натрий метаселикаты кіреді. Бұдан басқа, алғашқы екі 
препараттың құрамына 10-12% сусыз натрий сульфаты қосылады. Бұл жуғыш заттар бір-
бірінен құрамындағы компоненттердің сандық қатынасымен және түрлі болуымен 
ерекшеленеді. Триа-А басқа жуғыш заттардан құрамында алкилсульфат және 
алькилсульфонаттың болуымен ерекшеленеді. Олардың жоғарғы жуғыш және көп 
мөлшерде көбік түзгіш қасиеті болады. Вимолдың құрамында 2,8% сиптонал ДС-10 
болады. Оны негізінен қолмен немесе механикалық әдіспен, шыныдан жасалған 
ыдыстарды жуу үшін қолданады.
1%-ды азот қышқылын жуғыш зат ретінде, сүт тастарын кетіру үшін қолданады. 
Пастерилизаторларды сүт тастарынан тазарту үшін 4% сульфаминді қышқылдың 
(75
о
С) ерітіндісі қолданылады. 
Жуғыш заттармен жуып, сумен шайғаннан кейін, құрал-жадықтарды әртүрлі 
химиялық және физикалық әдістермен дезинфекциялайды. 
Өңдірістік цехтардың жұмыс орындарын (еден, қабырғалар), құрал-жабдықтарын 
және ыдыстарын профилактикалық дезинфекциялау үшін, хлорлы әк және оның ақшыл 
ерітінділері, хлорамин, жаңа сөндірілген әктің тұнбасы, натрий дихлоризоциянураты, 
үшхлоризоцианур қышқылы, қолданылады. Шыныдан жасалынған ыдыстарды және 
жұмысшылардың қолдарын дезинфекциялау үшін 0,01% белсенді хлоры бар хлорлы әктің 
ақшыл ерітіндісі, ұсақ металды бұйымдар үшін – құрамында 0,015% белсенді хлоры бар 
хлорлы әктің ақшыл ерітіндісі, ірі металды аппараттар үшін (цистерна, ванна) – 
құрамында 0,02% белсенді хлоры бар әкті, еден мен қабырғалар үшін құрамында 0,022% 
белсенді хлоры бар хлорлы әкті, ағаштан жасалған құрал-жадбықтар мен мүліктер үшін – 
құрамында 0,04% белсенді хлоры бар хлорлы әкті қолданылады. 
Белсенді 
хлордың 
консентрациясы 
зарарсыздандырылатын 
нысандағы 
саңылаулардың көлеміне байланысты болады. Үлкен саңылаулардан органикалық 
заттардың қалдықтарын тазарту қиын, олар ертіндідегі белсенді хлорды сіңіріп, 
дезактивацияланады. 
10-20% жаңа сөндірілген әктің тұнбасымен өндірістік және тұрмыстық 
орындардың қабырғалары мен төбесін дезинфекциялау және сыртқы келбетін дұрыстау 

үшін оларды ақтайды, бұдан басқа оны ағаштан жасалған құрал-жабдықтарды 
зарасыздандыру үшін қолданады. 
Химиялық заттардың кемшілігі, олардың құбырлардағы тығыз қосылыстарындағы 
микроорганизмдермен байланыс түзе алмайтынында және дезинфекциялық заттардың 
қалдықтарын сумен шаю қажеттілігінде жатыр. Физикалық заттарда мұндай кемшіліктер 
болмайды. 

жүктеу/скачать 1,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: