Павлодар мемлекеттік педагогикалық институты т.Қ. Қойбағарова информатика
жүктеу/скачать 7,08 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Операндалардың Амалдың нәтижесі
- Логикалық формула немесе өрнек
- Логикалық амалдардың орындалалу үстемділігі
- 4.4. Логикалық элементтер Логикалық элемент
- аргумент
- Вентиль
| Терістеу (инверсия)–ЕМЕС сөзімен айтылады. Математикалық логикада белгісі қолданылады Терістеу бір орынды унарлық амал,
функциясының пішімі: F = X немесе F = X , егер X –ң мәні «жалған» болса, онда нәтиже керісінше ақиқат болады. мысал. Пікірді қарастырайық: «4 саны 3 ке бөлінеді деген дұрыс емес» Жай «4 саны 3 ке бөлінеді» деген пікірді А деп белгілесе, онда осы пікірдің логикалық терістеу формасы А болады. Ақиқаттық кесте. Қарастырылған логикалық амалдардың ережелері ақиқаттық деп аталатын келесі кестеде көрсетілген.
Логикалық формула немесе өрнек – тек қана логикалық шамалармен және логикалық амалдардың бегілерінен тұратын өрнек. Логикалық формуланың нәтижесі АҚИҚАТ немесе ЖАЛҒАН болады. Логикалық формулаларда амалдардың орындалу тізбегі, амалдардың үстемділігімен айқындалады. Логикалық амалдардың орындалалу үстемділігі: терістеу; конъюнкция; дизъюнкция. Логикалық формулаларда амалдар солдан оңға қарай, үстемділіктерімен және жақшаларға байланысты орындалады. 4 мысал. Мына логикалық өрнектің мәнін есептеу керек: емес X және Y немесе X және Z, мұндағы логикалық айнымалылардың мәні: X = ЖАЛҒАН, Y= АҚИҚАТ, Z= АҚИҚАТ болғанда. Шешімі: өрнектің жоғарғы жағында операциялардың орындалу ретін белгілеп, шындық кестесін пайдаланып әр амалды ретімен орындайық: 1 2 4 3
емес X және Y немесе X және Z емес ЖАЛҒАН = АҚИҚАТ; АҚИҚАТ және АҚИҚАТ = АҚИҚАТ; ЖАЛҒАН және АҚИҚАТ= ЖАЛҒАН;
77
Тапсырма. Логикалық формуланың мәнін есептеу керек: (А және В) немесе (емес А және В) немесе (емес А және емес В), мұндағы логикалық айнымалылардың мәні: А = ЖАЛҒАН, В = АҚИҚАТ болғанда. 4.4. Логикалық элементтер Логикалық элемент – сол арқылы электр сигналы өткенде, 0 және 1 –ді бейнелейтін, бір немесе бірнеше кірісті және бір шығысты электрондық схема. Логикалық элементтер – есептеуіш техниканың көп бөліктерінің функционалды негізі болып табылады. Ол элементтер әртүрлі электр схемаларынан құрылады. Онда, схеманың кірісіне келген сигналдар – аргумент болады ал, схеманың шығысында өндіріліп шыққан сигналдар, осы аргументтің функциялары болады. Егер, сигнал болса, онда оны бейнелейтін аргумент бірге тең, сигнал болмаса – нөлге. Екілік сигналдармен кез келген логикалық амалдарды орындау үшін, логикалық элементтердің негізгі үш типі: және, немесе, емес жеткілікті. Вентиль – деген компьютерде қолданылатын негізгі ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС, электронды схемалары. ЖӘНЕ элемент схемасы. Бұл элементе екі кіріс бір шығыс бар. Кірісте X және Y–те қатар – сигналы пайда болғанда қана шығысында 1-сигналы өндіріледі, басқа жағдайда 0 болады. Яғни, екі қосқыш бірдей қосылғанда шам жанады.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||