Педагогических работников по актюбинской области


Список использованной литературы



Pdf көрінісі
бет39/105
Дата06.03.2017
өлшемі5,85 Mb.
#8085
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   105

Список использованной литературы: 

1.  Закон  Республики  Казахстан  от  11  июля  1997  года  №  151-I  «О  языках  в  Республике  Казахстан»  (с 

изменениями и дополнениями по состоянию на 03.07.2013 г.). 

2.  Закон  Республики  Казахстан  «Об  образовании»  от  27  июля  2007  года  №  319  –III  (с  изменениями  и 

дополнениями по состоянию на 04.12.2015 г.). 

3.  Назарбаев  Н.А.  Послание  Президента  Республики  Казахстан  Н.А. Назарбаева  народу  Казахстана  от 

27.01.2012 г. 

4.  Назарбаев  Н.А.  Указ  Президента  Республики  Казахстан  от  29 июня  2011 года  № 110  «О  Государственной 

программе функционирования и развития языков на 2011—2020 годы». 

5.  Назарбаев Н.А.  Социальная  модернизация  Казахстана:  Двадцать  шагов  к  обществу  Всеобщего  Труда  // 

Казахстанская правда – 2012 – 10 июля. 

6. Назарбаев Н.А. Стратегия трансформации общества и возрождения евразийской цивилизации.  – М., 2000. – 

С.16-18. 

7. Жетписбаева Б.А. Полиязычное образование: теория и методология: Монография.-Алматы: Білім,2008. 



 

 

ҤШТІЛДІ БІЛІМ БЕРУ– КӚПМӘДЕНИЕТТІ ТҦЛҒА ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ НЕГІЗІ 

 

Нҧрмҧханбетова М.Ш., 

«Баспа бҿлімі жҽне қоғамдық ортамен байланыс» бҿлімінің бастығы жаратылыстану магистрі, «Ҿрлеу» БАҦО 

АҚ филиалы Ақтҿбе облысы бойынша ПҚБАИ 

Жолдыбаева А.М., 

Ақтҿбе облыстық дарынды балаларға арналған физика-математика мамандандырылған мектеп интернатының 

тҽрбиешісі Қазақстан Республикасы Ақтҿбе қаласы 

 

Қазақстанды  бҥкіл  ҽлем  халқы  ҥш  тілді  бірдей  пайдаланатын  жоғары  білімді  мемлекет  ретінде  тануы 



керек.  Олар:  қазақ  тілі  –  мемлекеттік  тіл,  орыс  тілі  –  ҧлтаралық  қарым-қатынас  тілі  жҽне  ағылшын  тілі  – 

жаһандық  экономиканы  ойдағыдай  тҥсіну  тілі.  Дҽлірек  айтқанда,  ҥштҧғырлы  тіл  идеясы  -  мемлекеттік  тілді 

дамыту,  орыс  тілін  қолдау  жҽне  ағылшын  тілін  ҥйрену.  Ҥштҧғырлы  тіл  идеясын  дамыту  ҥшін  мемлекет 

тарапынан  елімізде  жағдайлар  жасалынған.  Ҿмірде  кҿптілді  игерген  адам  сол  халықтың  ішкі  жан-дҥниесін 

тҥсініп,  кҥллі  мҽдени  қҥндылықтарымен  танысады.  Азаматтарымыздың  қазіргі  ай  сайын  алға  ілгерілеп,  кҥн 

сайын жаңарып, тез қарқынмен дамып бара жатқан ҿзгермелі қоғамға ойдағыдай сҽйкес болуы ҥшін, қос тілді 

біліп  қана  қалмай,  қайта  ҥш  немесе  одан  да  кҿптілді  білу  қажеттілікке  айналуда.  Бҧл  ҽр  азаматтың  ҿзіне  де, 

ҿзгеге де тиімді. Сондықтан қазіргі қоғамда кҿп тілді болу кез келген адамды кең ҿріске, тың ҿмірге бастайтын 



188 

жол. Қазақ тілін мемлекеттік тіл ретінде меңгерсе, орыс тілі ғылыми-техникалық ақпараттың кҿзі, басқа да шет 

тілдер адамның ҽлемдік қоғамдастықтағы мҥмкіндігін дамытуда маңызды.  

«Ҥштҧғырлы  тіл»  туралы  идеяны  мемлекет  басшысы  2006  жылдың  қазанында  ҿткен  Қазақстан  халқы 

ассамблеясының XII қҧрылтайында жария етті. Ал 2007 жылғы ―Жаңа ҽлемдегі жаңа Қазақстан‖ атты халыққа 

Жолдауында ―Тілдердің ҥштҧғырлылығы‖ атты мҽдени жобаны кезең-кезеңмен іске асыруды ҧсынды. 

Елбасымыздың «Жаңа ҽлемдегі жаңа  Қазақстан» атты  Халқына  Жолдауында: ―Тілдердің ҥштҧғырлығы 

мҽдени  жобасын  кезеңдеп  жҥзеге  асыруды  қолға  алуды  ҧсынамын.  Қазақстан  бҥкіл  ҽлемге  халқы  ҥш  тілді 

пайдаланатын мҽдениетті ел ретінде танылуға тиіс. Бҧлар  - қазақ тілі - мемлекеттік тіл, орыс тілі  - ҧлтаралық 

қатынас  тілі  жҽне  ағылшын  тілі  -  жаһандық  экономикаға  ойдағыдай  кіру  тілі‖  дегендей  ҽлемдік  кеңістікке 

енуде ағылшын тілінің маңызы зор [1]. 

Ағылшын тілін білу - жаһанданудың кепілі. «Ақпараттық технология дамыған қазіргі қоғамда кҥн сайын 

ағылшын  тілі  дҥние  жҥзі  халықтарының  тілдеріне  жаңа  сҿздер  мен  ҧғымдар  арқылы  батыл  ену  ҥстінде.  Бҧл 

ҥдерістен біз де тыс қалмауымыз керек» [2]. 

«Ҥштілділік - нақты тҧлға, ҧжым, халықтың белгілі бір қоғамда қарым-қатынас ҥдерісінде қажет болған 

жағдайда ҥш тҥрлі тілді алма-кезек қолдану қҧбылысы»,-Б. Хасанҧлы анықтама бергендей [3].  

Бҥгінде  оны  қолдануға  жан-жақты  кҥш  салынуда.  Елбасының  ҥштҧғырлы  саясаты  аясында  қазақ 

жастары  ана  тілінде  еркін  сҿйлеп,  шетел  тілін  ҥйреніп,  оның  қолданыс  аясын  кеңейтуде.  Сондықтан  да 

жастарымыздың болашағы ҥшін ҽлемдік деңгейдегі зияткерлік мектептер мен кҽсіптік-техникалық колледждер 

жҧмыс  жасап,  «Болашақ»  бағдарламасының  негізінде  олардың  шетелге  шығып  білім  алуына  жан-жақты  жол 

ашылған.  «Ҿрлеу»  біліктілікті  арттыру  ҧлттық  орталығы  акционерлік  қоғамы  филиалы  Ақтҿбе  облысы 

бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты педагогтермен ҥштілді ҥйлесімді орта 

қалыптастыру  нҽтижесінде  сыни  ойлауға  бейімділік,  проблемаларды  жедел  жҽне  сапалы  шешу,  кҽсіби 

қҧзыреттіліктерін  дамыту  мен  шеберліктерін  шыңдауда  отандық  жҽне  шетелдік  тҽжірибелер,  халықаралық 

зерттеулерді қарастыруды кҿздейді. 

Биылғы  жылғы  Елбасының  дҽстҥрлі  Жолдауынан  кейін  тіл  саясатында  да  біраз  тың  ҿзгерістер  орын 

алды.  Атап  айтқанда,  ҧлттық  терминологияны  дамыту,  мемлекеттік  тілдің  бҽсекеге  қабілеттілігін  арттыру 

тҧжырымдамасын  ҽзірлеу,  ағылшын  тілін  ҥйретудің  курстарын  ашу,  мемлекеттік  қызметке  қабылданатын 

ҥміткерлерге  мемлекеттік  тілден  тест  тапсыру,  қолданыстағы  тіл  туралы  заңнамаларға  ―Тілдердің 

ҥштҧғырлығы‖, дҽлірек айтқанда – ҥш тілдің бірлігі бойынша ҿзгерістер енгізу жҽне тағы басқалар. ―Ҥш тілдің 

бірлігі‖  мҽдени  жобасы  –  ҥш  тілді,  қазақ,  орыс  жҽне  ағылшын  тілдерін  Қазақстан  азаматтарының  бірдей 

меңгеруін  меңзегенімен,  бҧның  тҥпкі  негізі,  кҿздеген  мақсаты  –  мемлекеттік  қазақ  тілінің  халықаралық 

қолданыстағы орыс, ағылшын тілдерімен терезесін теңестіріп, ҽлемдік деңгейге кҿтеріп, жаһан тілдерімен тең 

қолданылатын  биікке  жеткізу.  Қандай  мемлекет  болмасын  оның,  ең  ҽуелі  мҽн  беріп,  ҧлықтайтын  тілі  - 

мемлекеттік  тілі.  Ҽлемдік  қауымдастықтағы  мемлекеттердің  сипатты  белгілерінің  бірі,  ҧлттық  саясатының 

кҿрсеткіші де мемлекеттік тіл. Ҥш тілді оқыту моделін жетілдіруде: 

оқушыларға тіл қҧзыретін жҽне пҽндерді ҥш тілде оқыту;  

қабілеттілікті ҿрістетуге кҿмектесу ҥшін ҥш тілді орта қҧру;  

ағылшын жҽне бірінші тілдерде командалық оқыту ҽдісін енгізу;  

ҿзіне  тілді  оқытуды  жҽне  мазмҧнды,  тіларалық  интеграция  мен  кооперацияның  элементтерін  ҥйлестіретін 

бағдарлама ҽзірлеу;  

оқулықтар мен басқа да білім беру ресурстарын ҽзірлеу;  

мектепте  жҽне  одан  тысқары  жерде  ҥш  тілді  қолданып,  сабақтан  тыс  іс-  шаралар  ҿткізу  ҥшін  мҥмкіндік 

жасау;  


ҥш тілде білім беруді ҽзірлеу жҽне енгізу нҽтижесінде алынған білімді айқындау жҽне оларды басқара білу;  

білім беру процесін қажетті жабдықпен жҽне бағдарламалық қамтыммен қамтамасыз ету;  

оқушыларға  басқа  оқушылармен  жҽне  ересек  адамдармен  ҥш  тілде  сындарлы  коммуникация  мҥмкіндігін 

беру;  


тҥпнҧсқамен ҥш тілде кітапхана қорын жасау;  

білім беру процесінің барлық мҥдделі адамдарына ақпараттық материалдар ҽзірлеу;  

ҥш  тілді  ортада  жҧмыс  істеу  ҥшін  директорлардың,  директорлардың  орынбасарларының,  ҽдіскерлердің, 

мҧғалімдердің,  жаттықтырушылардың,  кітапханашылардың  жҽне  қосалқы  персоналдың  біліктілігін  арттыру 

маңызды. 

Жоғарыда кҿрсетілген міндеттерді іске асыру ҥшін ДББҦ-ға орта білім беруде ҥш тілде оқытуды ҽзірлеу, 

енгізу  жҽне  іске  асыру  саласында  жҧмыс  тҽжірибесі  бар  халықаралық  танылған  стратегиялық  ҽріптестер  мен 

сарапшылар  тартылды.  Қазақ,  орыс  жҽне  ағылшын  тілдері  бойынша  деңгейлі  оқу  бағдарламаларын  ҽзірлеу 

ҥшін  негіз  ретінде  шет  тілін  меңгерудің  алты  деңгейден  тҧратын  жалпы  еуропалық  қҧзырет  жҥйесі 

пайдаланылды. Осы жҥйеге сҽйкес А1 тілді білу деңгейі ең тҿменгі, ал С2 ең жоғары болып табылады.  

Зияткерлік мектептердің оқушылары 12-сыныпты бітірген кезде бірінші тілді С2 деңгейінде, екінші тілді 

С1 деңгейінде жҽне ағылшын тілін С1 деңгейінде білетін болады деп кҥтілуде. Ағылшын тілін С1 деңгейінде 

білу  IELTS  халықаралық  тестінің  6,5-7,5  балына  сҽйкес  келеді,  бҧл  ҽлемнің  жетекші  университеттеріне  тҥсу 

жҽне оқу ҥшін академиялық ағылшын тілін білудің кҿрсеткіші болып табылады [4].  

Бҧл ҥрдістің ерекшелігіне тоқталатын болсақ:  


189 

бағдарлама бойынша пҽндер тҥрлі тілдерде жҥргізіледі;  

қажет болған жағдайда ана тіліндегі материалмен қамтамасыз ету ҥшін командалық оқытумен;  

сабақтан тыс шараларда: факультативтерде, ҥйірмелерде (драма клубы, хор, спорттық секциялар, оқырмандар 

клубы, т.б.) тілдердің кіріктірілуі;  

тҥпнҧсқадан оқытуға мҥмкіндік беру ҥшін мектеп кітапханасының ҥштілді ресурстармен қамтамасыз етуі;  

барлық маңызды қҧжаттамалардың (саясаттар, қарым-қатынастар, веб-сайттар) ҥш тілде жҥргізілуі;  

тіл қҧзырлығының дамуына себепші болатын тілдік курстарды ҧйымдастыру;  

шет елдерде оқыту арқылы ынталандыру;  

халықаралық  стандарттар  талабына  сҽйкес  келетін  халықаралық  ойлауды,  оқушыларды  дамыту  мақсатында 

тіл тҽжірибесін мҽдениетке, ҽдебиетке т.с.с. апаратын жол ретінде қарастыру арқылы қолдау табады.  

Қазақ тілі – мемлекеттік тіл. Еліміздің тҽуелсіздігінің нышаны. Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде, 

яғни  қазақ  тілі  –  болашақтың  тілі.  Орыс  тілін  білу  –  тарихи  артықшылығымыз.  Орыс  тілі  арқылы 

қазақстандықтар  бірнеше  ғасыр  бойы  қосымша  білім  алып,  ел  ішінде  де,  шет  жерлерде  де  ҿз 

дҥниетанымындары  мен  араласатын  орталарын  кеңейтіп  жатыр.  Ағылшын  тілін  меңгеру  –  жастарға  ҽлем 

танудың  кілті  болмақ.  Ағылшын  тілін  білу  біздің  жастарға  шексіз  мҥмкіндіктер  ашады.  Ол  –  жаһанданудың 

кепілі.  

Сондықтан  қазіргі  қоғамда  кҿп  тілді  болу  кез  келген  адамды  кең  ҿріске,  тың  ҿмірге  бастайтын  жол 

есептелмек.  «Тілі  бірдің  –тілегі  бір»,  «Тіл  тағдыры  –  ел  тағдыр»  екендігін  жадымызда  ҧстай  отырып,  ел 

бірлігінің негізі- тіл бірлігіне қол жеткізу жолында қызмет ету парыз. Ендеше жас ҧрпақтың қазақ тіліне деген 

сҥйіспеншілігін,  ҿзге  тілдерді  оқып-білуге  деген  қызығушылықтары  мен  ҧмтылыстарын  арттыру  арқылы 

олардың  Отанға  деген  махаббатын  оятып,  ҿз  тағдырын  ел  тағдырымен  мҽңгілікке  байланыстыратын  ҧрпақ 

болып  қалыптасуына  қол  жеткізу-басты  міндетіміз.  Ой-ҿресі  биік,  сауатты  жеке  тҧлғаны  қалыптастыру  – 

бҥгінгі заман талабы. Мҧндай азаматтардың қалыптасуына педагог кадрлардың орны ерекше деуге болады. 



Пайдаланылған әдебиеттер: 

1.

 



Назарбаев Н.Ҽ. (Қазақстан халқына Жолдауы). Жаңа ҽлемдегі жаңа Қазақстан. – Астана, 2007 

2.

 



 Назарбаев  Н.Ҽ.  «Қазақстан  жолы-2050:  бір  мақсат,бір  мҥдде,  бір  болашақ»  Қазақстан  халқына  жолдауы. 

Астана.2015. 

3.

 

Педагогика. Оқу қҧралы /Жалпы ред. басқарған А.Қҧдиярова. – Алматы: «Дарын», 2004. – 448 б. 



4.

 

Қазақстан  Республикасы  Білім  жҽне  ғылым  министрлігі  Ҧлттық  білім  беру  статистикасы  жҽне  бағалау 



орталығы сайты. http://www.bilimstat.edu.kz/kz/ylymi-distemelik-ke-es/ram?id=171.  

5.

 



Габышева Ф. Государственный билингвизм и полиязычие – основы межкультурного диалога. [Электронный 

ресурс]. – Режим доступа: http://ilin-yakutsk.narod.ru/2005-3/06.htm 

 

 

КӚП ТІЛДІ МЕҢГЕРУ - ЖАҢАШЫЛДЫҚҚА, ОБЪЕКТИВТІ ОЙЛАУҒА ЖЕТЕЛЕЙДІ 



 

Оразымбет Б.Қ., 

Елек орта мектебінің ағылшын тілі мҧғалімі Қазақстан Республикасы Ақтҿбе қаласы 



 

Тҽуелсіздікке  қол  жеткен  жылдардан  бері  ҽлемдегі  кҿптеген  елдермен  саяси-ҽлеуметтік,  экономикалық 

жҽне  мҽдени  байланыс  жасауға  кеңінен  бет  бҧрдық.Бҧл  қарым-қатынастың  нҽтижелі  болуы,  ел  мен  елдің, 

халық  пен  халықтың  ҿзара  ынтымақтасқан  бірлігін  ҿркендетуге  тіл  білудің  мҽні  кҥн  сайын  арта  тҥсуде. 

Қазақстан  Республикасының  Президенті  Н.Ҽ.Назарбаев  Қазақстандағы  тілдердің  ҥш  тҧғырлығы  туралы  ойды 

алғаш  рет  2006  жылы  Қазақстан  халқының  Ассамблеясында  айтқан.  2007  жылғы  «Жаңа  ҽлемдегі  жаңа 

Қазақстан»  жолдауында  Елбасы  «Тілдердің ҥш  тҧғырлығы»-«Триединство языков» мҽдени жобасын кезеңдеп 

іске асыруды ҧсынды. Тілдердің ҥш тҧғырлығы идеясында Елбасы оған нақты анықтамасын берген, қазақ тілі-

мемлекеттік  тіл,  орыс  тілі-ҧлтаралық  қатынас  тілі,  ал  ағылшын  тілі-жаһандық  экономикаға  ойдағыдай  кірігу 

тілі.  


Елбасының  2011  жылғы  «Болашақтың  іргесін  бірге  қалаймыз!»  атты  жолдауында  2020  жылға  дейінгі 

еліміздің  ҽлеуметтік-экономикалық  дамуының  нақты  жоспарын  айқындап  берді.Бҧл  жоспар  Қазақстанның 

ҽлемдік  дағдарыстың  қашан  аяқталуын  кҥтпей,ҿзіндік  даму  стратегиясын  белгіледі.Президентіміз 

Н.Ҽ.Назарбаевтің  тек  экономиканы  ғана  емес,сонымен  қатар  ғылым  мен  білім,денсаулық  сақтау  салаларын 

барынша  дамытуға  кҿп  кҿңіл  бҿлгендігі  ерекше  аталып  ҿтілді.Осы  жолдауда  білім  мен  ғылымның 

модернизациясын  жалғастыру  қажеттігін  меңзеді.  2020  жылға  қарай  ағылшын  тілін  білетін  халықтың  саны 

кемінде  20  %  -ды  қҧрауы  тиіс  делінген.  Ҽрбір  қазақстандық  қазақ  тілімен  қатар,ағылшын  тілін  де  терең 

меңгеруі  керек.Осы  мақсатта  елімізде  жалпы  білім  беретін  мектептерде  ағылшын  тілі  бірінші  кластан  бастап 

оқу бағдарламасына енгізілді. 

Бҥгінгі  ҽлемде  мыңдаған  адамдар  шетел  тілін,соның  ішінде  ағылшын  тілін  жҧмыста  немесе  оқуда 

пайдаланады  жҽне  ана  тілі  ретінде  меңгереді.  Қазіргі  заманда  ағылшын  тілі  «21  ғасырдың»,  халықаралық 

бизнес,  қазіргі  ғылым  мен  технологиялар  тілі  мҽртебесіне  ие  болды.  Ағылшын  тілі-дҥние  жҥзіне  ең  кең 

таралған  халықаралық  тіл.  Ҽлемдегі  ең  кҿп  тараған,ҽрі  қытай  тілінен  кейінгі  халық  саны  бойынша  ең  кҿп 


190 

пайдаланатын  тіл.  Ағылшын  тілі-бҥгінде  халықаралық  қатынастың,  ғылым  мен  техниканың,  бизнес  пен 

журналистиканың барлық салаларында кеңінен қолданылып келе жатқан тілдердің қатарына жатады. 

Кҿп  тіл  білу  біздің  мемлекетіміздің  халықаралық  байланыстарын  дамытуға  мҥмкіндік  беретін 

тҧлғааралық жҽне мҽдениаралық қарым-қатынастардың аса маңызды қҧралы болып табылады. 

Қазақстан  Республикасының  шетелдермен  халықаралық  байланыстары  кҥннен-кҥнге  арта  тҥсуде.  Сол 

байланыстарды  дамыту  ҥшін  шет  тілін  білетін  мамандар  қажет-ақ.  Президентіміз  Н.Ҽ.Назарбаев  Қазақстан 

халқына  Жолдауында  бҽсекеге  қабілетті  маман  даярлау  міндетін  атап  кҿрсеткенін  білеміз.  Бҧл  дегеніміз  оқу 

орындарына  жаңа  міндеттер,  жаңа  талап,  жаңа  мақсаттар  қойып  отыр  дегенді  тҥсіндіреді.  Негізгі  мақсаты  – 

ҿмірден ҿз орнын таңдай алатын ҿзара қарым – қатынаста ҿзін еркін ҧстап, кез келген ортаға тез бейімделетін, 

белгілі бір ғылым саласында  білімі мен білігін кҿрсете  алатын, кҿптілді жҽне  кҿпмҽдениетті қҧзіреттіліктерді 

игерген полимҽдениетті жеке тҧлға қалыптастыру. Тек қана жоғары оқу орындарында ғана емес, сонымен бірге, 

мектептерде де кҿптілді білім беру ҥшін тілді терең меңгерген мҧғалімдер дайындау жҧмысы да дҧрыс шешілуі 

тиіс.  


Бір жағынан мемлекеттік тілдің қызмет аясын кеңейту бізде шешімін таппай жатқан мҽселе. Ол ҧлттық 

келісім  мен  қазақстандық  патриотизмді  нығайтудағы  рҿлін  арттыру  ең  басты  мҽселелердің  бірі.  Орыс  тілінің 

лингвистикалық  белсенділігін  сақтау  жҽне  ағылшын  тілін  жаhандану  экономикасындағы  ғылыми  –  ақпарат 

алудағы желісін кеңейту негізгі тақырыбына айналды. Еліміздің басқа мемлекеттермен қарым-қатынасы артып 

отырған шақта  ағылшын тілін еркін меңгерген,  келешекте  білімін тҥрлі саладағы қарым-қатынас  жағдайында 

пайдалана алатын адамды мектеп қабырғасынан оқытып шығару – біздің казіргі кездегі міндетіміз. 

Қазіргі  кездегі  жаңа  білім  саласына  қойылатын  талап,  маманның  кҽсіби  білімділігін,  біліктілігі  мен 

дағдысын  қойып  отыр.  Қазіргі  кезде  оқушыларға  ағылшын  тілін  оқытудың  ҽртҥрлі  деңгейлеріне  сҽйкес 

оқытудың  жаңа  технологияларын,  ақпараттық  жҽне  компьютерлік  жҥйелер  арқылы  ізденіс  жҧмыстарын 

жандандыра  тҥсудің  барлық  мҥмкіндіктері  жасалған.  Шетел  тілін  оқытуда  лингафондық  қҧрал-жабдықтар, 

аудио, видео кешені – оқушылардың ауызша жҽне жазбаша аударудағы білім жетілдіру, сҿздік қорын қосымша 

жаңа сҿздермен байыту, толықтыру, ой-ҿрісін дамыту мақсатында қолданылады. Сондай-ақ оқыту процесінде 

мультимедия  бағдарламасының  кҿмегімен,  ғаламтордан  алынған  ҽлемдік  жағдайлар,  педагогикалық 

технологиялардың тҥрлі ҽдіс – тҽсілдері, комуникативтік бағыттағы оқыту элементтері кең қолданылады. Тілге 

байланысты  оқу  процесінде  жҥйелі  жетілдіру  жҧмыстары  жҥргізіліп  отырады,  атап  айтсақ  ашық  сабақтар, 

пікір-сайыстар, семинар, конференциялар, практикалық сабақтар, дҿңгелек ҥстелдер, кездесулер, ҿзара сабаққа 

қатынасып талдау, оқушылардың зерттеу жҧмысымен айналысулары, сонымен қатар студенттердің жеке ізденіс 

жҧмыстарына басшылық ету. 

Міндеттері: 

– ҽр оқушының жеке қабілеттерін кҿптілді дамытуды қамтамасыздандыратын жағдай жасау; 

– ҽртҥрлі деңгейдегі мҽселелерді шешуге бағытталған оқушылардың жобалары. 

Кҥтілетін нҽтиже: 

Кҿптілді  меңгерген,  ҿзін-ҿзі  ҽлеуметтік  жҽне  кҽсіби  билеуге,  ҿздігінен  дамуға,  ҿздігінен  жетілуге 

қабілетті тҧлға. Бҥгінде елімізде ағылшын тілді мамандарды даярлау ісіне ерекше мҽн берілуде. Алайда, бізде 

қазақ  жҽне  орыс  тілдерін  игеру  сияқты  ағылшын  тілін  ҥйрену,  сондай-ақ  осы  тілде  сабақ  беруде  кҿптеген 

кемшіліктер  бар.  Оның  салдарын  барлығымыз  сезініп  отырмыз.  Кҿптілді  білім  беру  жҥйесі  аясында  білім 

саласындағы  оқу-ҽдістемелік  қҧралдар  қайта  қарастырылады.  Себебі  осы  саладағы  ағылшын  тілін  оқыту 

жҧмысы ҽлемдік талапқа сай емес. Осыған байланысты келешекте осы мҽселені шешу ҥшін нақты іс-шаралар 

ҿткізілу  керек.  Сондықтан  жоғары  білім  беруді  жаңартудың  негізгі  қҧжаттарында  ең  негізгі  мақсат  білікті 

маман  даярлау  деп  кҿрсетілген  болатын.  Ол  жауапкершілігі  мол,  ҿз  мамандығы  бойынша  халықаралық 

стандарт  деңгейінде  тиімді  іс-ҽрекетке  қабілетті  болуы,  кҽсіби  деңгейінің  ҿсуіне  ынталы  болуы,  ҽлеуметтік 

жҽне кҽсіби бейімділігі жоғары, ҥш тілді: мемлекеттік тілді-қазақ тілін, ҧлтаралық қатынас қҧралы ретінде орыс 

тілін,  дҥниежҥзілік  экономикалық  кеңістікке  кірігу  тілі  ретінде  ағылшын  тілін  еркін  меңгерген  тҧлға  болуы 

тиіс.  Бҧл  міндетті  шешудің  маңыздылығы  Қазақстанның  жаhандану  жағдайында  ҧлттық  білім  жҥйесінің 

бҽсекеге  қабілеттілігін  арттыруға  ҧмтылысымен  анықталады.  Оның  жҥзеге  асырылуына  Елбасы 

Н.Ҽ.Назарбаевтың «Тілдердің ҥш тҧғырлылығы» мҽдени жобасы септігін тигізді деп айтар едім.  

Қазақстандықтардың  ҥш  тілді  еркін  меңгеруі  туралы  идеяны  тҽжірибе  жҥзінде  іске  асыру  бҥгінде 

отандық  мектептен  маманның  шығармашылық  ҿзін-ҿзі  жетілдіру  саласын  дамытуға,  мемлекеттік  тілдің 

қоғамдық ҿмірдің барлық саласында қызмет етуін қамтамасыз етуге, оның ҧлтаралық келісім мен қазақстандық 

патриотизмді нығыйту факторы ретіндегі рҿлін арттыруға, орыс тілінің лингвистік белсенділігін сақтауға жҽне 

ағылшын  тілін  ғылыми  ақпарат  пен  жаhандану  экономикасына  сҽтті  кірігу  тілі  ретінде  енгізу  бағытталған 

кҿптілді  білім  беруді  енгізуді  талап  етеді.  Бҧл  мҽселенің  бҥгінде  мемлекеттік  деңгейде  талқыланып,  білім 

реформалары  аясында  қарастырылып  отырғандығы  қуантады.  Қазіргі  таңда  оқушыларға  компьютермен, 

интернетпен, интербелсенді тақтамен сабақ ҿткізу толығымен жолға қойылып отыр. Кҿптеген мҧғалімдер осы 

уақытқа дейін техникалық қҧралдармен сабақ ҿтіп, оның қаншалықты тиімді екенін дҽлелдеді. Компьютермен 

сабақ ҿткізу арқылы оның қолданылуын ҥйрене отырып телесабақтарды тың, жаңа деңгейде ҿткізуге, оқытушы 

мен  оқушының  қарым-қатынасының  педагогикалық  жҽне  методикалық  тҧрғыдан  сараланып  алынған  алуан 

тҥрлі қызмет тҥрлерінің қолданылуы жҥзеге асады. Компьютерді қолдану барысында ҿздерін қызықтыратын ҽр 

тҥрлі  мҽселелерді  шешуге  болады  жҽне  талқылайды.  Компьютермен  оқушы  жазады,  оқиды,  тҥрлі  тестер 


191 

орындайды.  Техникалық  қҧралдарды  пайдаланудың  ең  тиімді  жағы  уақытты  ҧтасың,  дҽл,  тиянақты  оқу-

материалдарын алдын-ала дайындап, оқушыға беріп отырсаң ҿзінен-ҿзі жасауға тырысады, қызығады, жасамай, 

ҥлгермей отырған оқушы болмайды, себебі оның алдында бҽрі дайын тҧр.  

Сонымен  қатар  мҧғалім  қазіргі  ақпараттық  қҧралдарды  жетік  меңгеру,  Power  Point,  Active  Studio 

бағдарламаларымен жҧмыс істеп қана қоймай ҥнемі интернет жҥйесіндегі жаңалықтар мен ҿзгерістерді ҿзінің 

кҽсіби шеберлігіне қолдана білу, білім кеңістігін кеңейту, ашу бағытындағы ҿзгерістер мен ҽлемдік білім беру 

кеңістігіне кіруге талпыну керек. Соңғы кезде уақыт кҿрсетіп отырғандай, мҧғаліммен салыстырғанда оқушыда 

кҿп ақпарат болатыны кейінгі кҿрсетілген тҽжірибелер дҽлелдеп отыр. Сондықтан ҽрбір мҧғалім ҿз қызметіне 

ақпараттық  технологияны  пайдалана  білуі  қажет.  Бҧл  мҽселе  білім  беруді  ақпаратттындырудың  қажетті 

шартына айналып отыр. Қазіргі кезде адамның кҽсіби шеберлігіне, білім ҿрісіне, зиялылық жҽне танымдылық 

деңгейіне ҿмірдің ҿзі биік талаптар қойып отыр. 

Қорыта  айтатын  болсақ,  кҿптілді  білім  беру  бағдарламасы  аясында  ҥштілді  меңгеру  тҽжірибесін 

жинақтап, ҽлемдік деңгейде кҿтерілуіміз керек. Бҧл оқушылардың халықаралық жобаларға қатысуын кеңейту, 

шетелдік  ҽріптестермен  ғылыми  байланыстарын  нығайтуға,  шетел  тілдеріндегі  ақпарат  кҿздеріне  қол 

жеткізуіне  мҥмкіндік  береді.  Елдің  ертеңі  ҿресі  биік,  дҥниетанымы  кең,  кемел  ойлы  азаматтарын  ҿсіру  ҥшін 

бҥгінгі  ҧрпаққа  ҧлттық  рухани  қазынаны  ҽлемдік  озық  ой-пікірімен  ҧштастырған  сапалы  білім  мен  тҽрбие 

берілуі қажет. 



Пайдаланылған әдебиеттер: 

1.

 



Қ.Р «Білім туралы» Заңы 

2.

 



12 жылдық білім. ғылыми-ҽдістемелік, ақпараттық-сараптамалық журнал, №3 2008ж 

3.

 



12 жылдық кҿшуге арналған білімді дамыту бағдарламасы. 

4.

 



Мектептегі шет тілі. Республикалық ҽдістемелік-педагогикалық журнал. №4 (22), 2006 

5.

 



Мектептегі шет тілі. Республикалық ҽдістемелік-педагогикалық журнал. №2(44), 2010 

6.

 



Мектептегі шет тілі. Республикалық ҽдістемелік-педагогикалық журнал № 3(57),2012 

 

 

ҤШТІЛДІ МЕҢГЕРУ – ЖАРҚЫН БОЛАШАҚТЫҢ КЕПІЛІ 

 

Орынбасарова Б.Д., Уразтаева М.К., 

Ақтҿбе гуманитарлық колледжінің математика пҽні оқытушылары 

Қазақстан Республикасы Ақтҿбе қаласы 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   105




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет