Тақырып:психометрика элементтері.
Қарастырылатын сұрақтар:
1.Үрейлену деңгейін анықтау.
2. Эмпатияны диогностикалау.
3. Тартылу деңгейі.
4. «Монада» психодиогностикалық жүйесі бойынша комьютер арқылы психологиялық мінездеме құрастыру.
Мақсаты: Үрейлену деңгейін анықтау, эмпатияны диогностикалау, тартылу деңгейі, «Монада» психодиогностикалық жүйесі бойынша компьютер арқылы психологиялық мінездеме құрастыру.
Дәрістің мазмұны
Ситуативті үрейлену шкаласы (СҮ)
Нұсқау: Сіз мұқият төменде берілген сөйлемдерді оқыңыз және графаға сәйкесті цифрларды дәл уақытта өзіңіздің қалай сезінуіңізге байланысты белгілеңіз дұрыс немесе дұрыс емес сұрақтар жоқ болғандықтан, сұрақтарға көп ойлаңбаңыз.
Номер
тізім б/ша
|
Пікір
|
Жауаптар
|
Жоқ, бұл олай емес
|
Мүмкін, солай
|
Дұрыс
|
өте дұрыс
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
|
Мен салмақтымын
Мені ештеңе қорқытпайды
Мен қысымшылықта жүрмін
Мен іштен бүгілген
Мен өзімді тәуелсіз сеземін
Менің көңіл – күйім бұзылып тұр
Мені мүмкін болатын сәтсіз дінтер алаңдатады
Мен жан дүниемнің тыныштығым сеземін
Мен алаңдаулымын
Мен ішкі қанағаттылық сезімін кешудемін
Мен өзіме сенімдімін
Мен күйгелектенемін
Мен өз орнымды таппаймын
Мен булығып тұрмын
Мен қысымшылық, іштей бүгілушілікті сезбеймін
Мен ризамын
Мен қам жеудемін
Мен тым қозулымын және өзімен өзім еместеймін
Маған қуанышты
Маған жағымды
|
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
|
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
|
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
|
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
|
Қосымша 10.6.1 жалғасы
Тұлғаның үрейлену шкаласы (ТҮ)
Нұсқау: Сіз мұқият төменде берілген сөйлемдерді оқыңыз және графаға сәйкесті цфрларды күнделікті өзіңізді қалай сезінуіңізге байланысты белгілеңіз. Дұрыс немесе дұрыс емес сұрақтар жоқ болғандықтан, сұрақтарға көп ойланбаңыз.
Номер
тізім б/ша
|
Пікір
|
Жауаптар
|
Ешқашан
|
Ешқашанға
жақын
|
Жиі
|
Әрқашан
солай
|
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
|
Менде көтеріңкі көңіл – күй болып тұрады
Мен ашуланшақ боламын
Мен жеңіл бұзыла аламын
Мен басқалар сияқты сәттілікті қалаймын
Мен жағымсыз әсерге қатты уайымдаймын және ұзақ оны ұмыта алмаймын
Мен күштің құйылуын сеземін, жұмыс жасау ынтам ашады
Мен салмақты және салқынқанды тас түйіндімін
Мені мүмкін болатын қиындықтар алаңдатады
Мен кез – келген болмашы нәрсеге уайымдаймын
Мен толықтай бақытты боламын
Мен барлығы жүрегіме жақын қабылдаймын
Менде өзіме сенімділік жетіспейді
Мен өзімді қорғансыз сезінемін
Мен сын оқиғалардан және қиындықтан қашуға тырысамын
Менде қайғыру болып тұрады
Менде ризалық сезім болады
Болмашы нәрселер мені алаң болып және уайымдатады
Менде өзімді сәтсіз ретінде сезіну болып тұрады
Мен байсалды адаммын
Мен жұмыс және қамқорлық туралы ойлағанда, мені мазасыздық қамтиды
|
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
|
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
|
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
|
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
|
Қосымша 10.6.2
Нөмер
тізімі
б/ша
|
Жауаптар
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
|
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
|
∑СҮ=
|
Нөмер
тізімі
б/ша
|
Жауаптар
|
|
Нөмер
тізімі
б/ша
|
Жауаптар
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
|
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
|
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
|
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
1 2 3 4
4 3 2 1
1 2 3 4
|
|
∑ТҮ=
|
Жұмыс тәртібі: Зерттелу жекелей зерттелгендей топтада жүргізіледі. Экспериментатор сыналушыға нұсқаумен келісе отырып, сауалнамада орналасқан сұрақтар тізіміне жауап беруді, ұсынады және сыналушының жекелей жұмысталуын еске түсіруі керек. Әрбір сұрақта қарқындылық деңгейі бойынша 4 варианты болуы мүмкін.
Нәтижені өңдеу:
Ситуативті және тұлғалық үрейленушілікті кілт көмегімен көрсеткішін анықтау.
Үрейлену деңгейін бағалау негізінде сыналушының мінез – құлқын коррекциялауға кепілдеме құру.
СҮ және ТҮ орташа топтың көрсеткішін және олардың салыстырмалы тәуелділік анализін, мысалға, сыналушының жынысына тислілігі бойынша бөлеміз.
Өзін бағалау нәтижесін анализдеуде жалпы қорытынды көрсеткіші әрбір шкала асты бойынша 20 – дан 80 ұпайға дейін диапазонды болуы мүмкін. Осыдан келіп жоғары қорытынды көрсеткіш жоғары үрейленгіш деңгейін (ситуативті және тұлғалық) көрсетеді. Көрсеткішті интерпретациялауда мынадай үрейленушілік бағалау ұсынылады: 30 баллға дейін – төмен, 31 – 44 балл-қалыпты, 45 және одан көп-жоғары.
Әрбір сыналушының үрейлену деңгейі бағасы және оны корреляциялау кепілдемесінің қажеттілігі бойынша қорытынды жазу ұсынылаы. Сонымен, үрейленушіліктің жоғары көрсеткіші бар адамның жетістікке сенімділік сезімін қалыптастыру ұсынылады. Оларға сыртқы мәселені қоюда қызметтің мазмұнды ойлау және әрбір міндет бойынша нақты жоспарлауда талапшылдық, үзілді – кесілділін және жоғары маңыздылын акцентімен араластыру қажет.Төмен үрейленушілік адамдарға керісінше, блсенділікті ояту, әрекеттердің мотивациялық компоненттерін нақтылау, қызығушылықты қоздыру, оң немесе сол тапсырмаларды орындауда жауапкершілік сезімін анықтау. Топтық зерттеу нәтижесі бойынша, ситуативті және тұлғалық үрейленушілік деңгейі бойынша топты бағалауды тұтастай қорытынды жазылып, сонымен бірге жоғары және төмен үрейленушілік адамдар
ажыратылады.
Бақылау сұрақтары
“Тұлғаның үрейленгіштік” және “ситуативті үрейленгіштік” түсінігінің мазмұны қандай?
Үрейленгіштікке қандай факторлар әсер етеді.
Қандай жағдайда жоғары үрейленушілікті төмендетуге болады?
Оптимальды үрейленушілік деңгейі дегеніміз не?
Пікір нөмері
|
Иә
(әрқашан)
|
Жоққа қарағанда иә басым
(жиі)
|
Иәға қарағанда жоқ жылдам
(сирек)
|
Жоқ
(ешқашан)
|
1
2
...
25
|
|
|
|
|
Эмпатияны диагностикалау
Кірістірілген ескерту. Эмпатия (грек тілінен аударғанда empatheia – “көңіл – күйге ортақтасу”) – басқа адамдарға көңіл – күйіне ортақтасу және алушылық түріндегі эмоциональды жағдайдың көрінуі. Эмпатия адам мен адамдардың, жануарлардың өзара әрекетіне әсер етуге, өнер туындыларын қабылдауда туындайтын әлеуметік – психологиялық шығу феномені. Жекелей – психологиялық қасиет ретінде эмпатия адамның көңіл – күйге ортақтасу, алушылық қабілетін сипаттайды.
Эмпатия қарым – қатынастың ядросын құрайды. Қарым – қатынас әрекетінде ол тұлғааралық қатынаста тепе – теңдікке қабілеті, адамның мінез – құлқын әлеуметтік себепші етеді. Эмпатияны дамыту – қатынаста жолдастың жан дүниесіне ене білуді қажет ететін психология, педагогика, өнер, медицина, журналистика және т.б. әрекет түрлеріне басты маңызды фактор болып табылады.
Сабақ протоколы
Фамилия, аты, әкесінің аты .............................................................................
Күні ......................... Жасы ................................. Білімі ...................................
Достарыңызбен бөлісу: |