Пәні: Қылмыстық құқық Тақырыбы: Меншікке қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар Орындаған



бет6/9
Дата27.05.2022
өлшемі39,9 Kb.
#35768
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Алаяқтық
Алаяқтық Қылмыстық Кодекстің 190 бабының 1‑ші тармағында «Алаяқтық, яғни бөтеннің мүлкін жымқыру немесе алдау немесе сенімді теріс пайдалану
жолымен бөтен мүлiкке құқықты иемдену» екендігі қарастырылған.
Алаяқтықтың объектісі - мүлік болып табылады.
Ал, алаяқтың заты тек мүлік қана емес, сол мүлікке берілген құқықта болады.
Алаяқтық екі тәсілмен жасалады, ол:
- алдау жолымен;
- сенімге қиянат жасау жолымен.
Алаяқтықтың ең басты ерекшілігі осы.
Объективтік жағынан алаяқтық бөтен мүлікті талан‑таражға салу немесе бөтен мүлікке құқықты алумен сипатталады.
Жәбірленуші кінәлі адамға өз мүлкін және сол мүлікке құқықты алданып немесе сеніп өз қолымен тапсырады. Алаяқтыққа тән тағы бір ерекшілік осында.
Субъективтік жағынан қылмыстық әрекет тек қана тікелей қасақана­лықпен жүзеге асады.
Қылмыс субъектісі он төртке толған адам болып табылады.
190 баптың 2‑ші және 3‑ші тармағы алаяқтықтың ауырлататын және аса ауырлататын құрамдарын көрсеткен.
190 баптың 2‑ші тармағына сүйенсек, ауырлататын құрамдарға:
1) адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен;
2) бiрнеше рет;
3) адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырып;
4) ақпараттық жүйені пайдаланушыны алдау немесе сенімін теріс пайдалану жолымен;
5) мемлекеттік сатып алу саласында жасалған алаяқтық жатады. Ал, осы баптың 3 тармағы:
1) ірі мөлшерде;
2) мемлекеттiк функцияларды орындауға уәкiлеттiк берілген адам не оған теңестiрiлген адам не лауазымды адам не жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адам жасаған алаяқтық, егер ол өзінің қызмет бабын пайдалануымен ұштасса;
3) екі немесе одан да көп адамға қатысты жасалған алаяқтық-мүлкi тәркiленiп, ал
2) тармақта көзделген жағдайларда белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан өмір бойына айыра отырып, мүлкi тәркiленiп, үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Осы баптың 4 - тармағы бiрiншi, екiншi немесе үшiншi бөлiктерiнде көзделген әрекеттерді егер:
а) оларды қылмыстық топ жасаса;
б) олар аса iрi мөлшерде жасалса, -
мүлкi тәркiленiп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланатынын көрсеткен.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет