Енді дамыта оқытуды дәстүрлі оқытумен салыстырайық

1. Баланың өзінің жеке басын дамыту үшін өзінің сөзі мен ісіне талдау жасауы, өз жұмысын жоспарлауы, өз бетімен білім алуға, өзін-өзі тәрбиелеуге үйренуі, жақсы болуға ұмтылуы: " Оқушы мектепке барып мұғалімнің айтқанын екі етпейтін, үй тапсырмаларын мұқият орындайтын ғана адам емес, ол өзін-өзі жетілдіретін тұлға " (Д.Б. Эльконин)

2. Дәстүрлі оқыту баланың соңынан ілініп келе жатады.

2. Оқытуда мұғалім баланың білетіндеріне сүйенеді. Баланың білімі, мәдениеттілігі, ойы, сезімі, бір нәрсені анық түсінуі оған өз бетімен жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Олар кейде ересектердің көмегенсіз де тапсырмаларды орындай алады. Ал олар үшін қиын тапсырмаларды ересектердің бағыт берумен өздері орындай алады Бүгін жұмыс істеп үйренген оқушыға ертең өмірде ондай болады.

3. Бала-оқыту объектісі. Барлық жұмысты істейтін мұғалім, ал бала-тыңдаушы.

3. Бала-оқу субъектісі, мұғалімнің бағыт берумен өзін оқытатын жеке тұлға.

4.Мұғалім сабақ түсіндіруші, оқушы түсінгенін қатайлап айтып беруші.

4. Бала сабақ үстінде тек бір тақырып бойынша көптеген жұмыстар істейді.

5.Мұғалім оқу ақпараттарын хабарлаушы, оларды қайта айтып беруге жаттықтырушы. Мұғалімнің ең басты жұмысы білімді оқушының есінде сақтату, іскерлікке үйрету, дағдыландыру.

5. Жұмысты істеуге оқушылардың өздерін үйрету. Қарапйым зертеулер арқылы оқушының теориялық білімінің қалыптасуы.

6.Мұғалім оқытушы, оқушы үлгі бойынша есептер шығарады, жаттығулар жазады.

6. Оқушы мен мұғалім бірге жұмыс істейді. Мұғалім оқытпайды, қайта тақырыпты түсіну үшін оқушыларды жұмыс істетеді.

7.Сонымен дәстүрлі оқытудың міндеті белгілі бір білімдерді түсіндіріп, есте сақтау. Оқушылардың іскерлікке үйрету, дағдыландыру негізінен сөз, жаттығу, практикалық әдістері арқылы жүреді. Мұнда ұғым- абстрактілі, тек сөзбен тұжырымдалған.

7. Дамыта оқытуда білім, ұғым қатар жүреді. Дамыта оқыту мазмұнның негізгі бөлігі ұғымдармен жұмыс істеу. Ұғымның мәні заттармен жұмыс істеу арқылы ашылады.

Мысалы: Шама ұғымдағы негізгі іс-әрекет өлшеу жұмыстары. Матеметика курсында сандарды оқып үйренбестен бұрын түрлі өлшемдер арқылы шамалар өлшенеді.

8. Негізгі әдістер түсіндіру, көрсету

8. Дамыта оқытуда балалардың жұмысын ұйымдастыратын әдістер қолданылады.

9. Дәстүрлі мектепте көбіне сабақ, тәрбиелік шара өтеді. Әуелі материал даңдалады, содан кейін оқушы онымен жұмыс істеу керек.

9. Дамыта оқытуда оқушылардың алдына оқу міндеттері қойылады. Пән мазмұнында оқушы істейтін жұмыстар көптеп құрастырылады. Оқыту мақсаты оқушыны өзгерту, дәлірек айтсақ жұмыс істей алатын жеке тұлға.

10. Дәстүрлі оқытуда сабақ, жаттығу мақсаттары жоғарыдан қойылады. Мақсатты ересектер қояды. Оқушының пікірімен санасу жағы аз.

10. Дамыта оқытуда мұғалім өзінің балалар алдына қойған міндеттерін олардың қабылдауына к.ш салады. Үлгі- объектінің ішкі құрылымын белгілеу құралы. Ол оқушыға жұмыс тәсілдерін таңдауға, оқу міндеттерін жаңа варианттармен орындауға көмектеседі.

11. Дәстүрлі оқытуда жаппай, жеке, топтық жұмыс түрлері қолданылады. Бұл әдістеме негізінен технологияландырылған, себебі оқушы алгоритм бойынша жұмыс істейді

11. Дамыта оқытуда ұжыммен де, жеке оқушымен де жұмыс істеледі. Оқу міндеттерін шешу кезінде балалар түрлі жұмыс тәсілдерін қолданса да оларды орындай алмайтын кездері болады. Шебер мұғалім ең болмаса бір оқушынығ міндетті дұрыс шешуіне жағдай жасайды. Диолог оқу міндетін орындауға әкеледі. Ситуация шешу кезіндегі оқушының өз жауабын талдауы, түрлі жорамалдау айтуы оның дамуына себепші болады. Жұмыстың негізгі түрі сұрақ-жауап (диолог). Диолог кезінде оқушылар өз білгендерін ортаға салады, пікірлерін айтады. Дамыта оқытудың дәстұрлі оқытудан түбірлі айырмашылығы да осында. Ол технологияландырылмаған. Егер бала әңгіменің не туралы болып отырғанын түсінбесе, онда оған ойлануға мүмкіндік беріледі. Бірақ оның ойын тиянақтайтын алгоритм берілмейді.

12. Сабақта оқушылардың іс-әрекеті аз.

12. Ұғымдар жүйесін түсіну, есте сақтау үшін оқушылар түрлі іс-әрекет жасайды. Мысалы, дамыта оқыту талаптары тұрғысынан жазылған бастауыштың математика оқулығындағы " тік төртбұрыш қасиеті" деген жаңа ұғым тік тқртбұрыштың қызыл түсті қабырғасын, көк түсті қабырғасын өлшеу, оларды салыстыру, қорытынды жасау арқылы меңгеріледі.

13. оқушы өзінің іс-әрекетін жете бақыламайды. Оқушыны көбіне мұғалім бағалайды.

13.Оқушыны өзін бақылауға үйретеді.

14. Дәстүрлі оқыту оқушының жасын, психологиясын көп елемегендіктен, оның іс-әрекетін ұйымдастыруға да жете мән бермейді. Бұл адам табиғатына қайшы келетін құбылыс.

14. Дамыта оқыту оқушының жас ерекшеліктерін, негізгі атқаратын жұмыстарын есепке алады.

15. Дәстүрлі оытуда өктем педагогика қолданылады, ол бала дамуын тежейді.

15. Сабақта мұғалім мен оқушы ынтымақтаса шығармашылықпен жұмыс істейді. Балалар ынтымақтаса жұмыс істеп жатады. Оқушы өзін-өзі жақсы сезінеді.

16. баланың өзінің жеткен табысына қуанту жағы аз.

16. Оқушылар өздерінің істеген жұмыстарына риза, жан аямай еңбек етеді, өздерін-өздері басқарады. Әр бала өзін жақсы жағынан көрсетеді.
Сонымен, дамыта оқыту, түсіндіру-сипаттау арқылы оқыту түрінің орнына келе жатқан, жаңа, оқушыларды жұмыстандыратын оқыту тәсілі.

Ол жеке тұлғаның барлық сапаларын дамытады.