ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

Жоспар:

4. 
   Арнайы мектеп бағдарламаларының құрылуындағы ерекшеліктер.
   
5. 
   Бағдарлама материалының концентрлік жүйе бойынша игерілуі.
   
6. 
   Арнайы мектеп бағдарламаларының мазмұны.
   

Арнайы мектептің бірінші сыныбында математика пәнін оқытудың көп ерекшеліктері бар. Көп сөздерді балалар естіп жүрсе де мағынасын түсінбейді, түсінген жағдайда қолдана алмайды, заттар топтарын салыстыра алмайды, кеңістікке бейімделе алмайды ( оң, солды ажыратуға қиналады), заттардың кеңістікте орналасуын анықтауды білмейді.

• 
  Натурал сандар, нөл саны, сандардың қатары мен қасиеттері. Қарапайым және ондық бөлшектер
  
• 
  Негізгі өлшем елестетулер (ұзындық, масса, сыйымдылық, уақыт, аудан, көлем, қолданылуы, өлшем бірліктері)
  
• 
  Өлшем құралдарын пайдалана алу мен өлшеулер жүргізе білу (сызғыш, таразы, сағат және т.б.)
  
• 
  Негізгі 4 арифметикалық амалдарды білу және олармен есептер шығара алу. Бүтін мен бөлшектік сандармен есептер шығару.
  
• 
  Жай және күрделі сөз есептерді шығару
  
• 
  Жазықтықты және көлемді геометриялық фигураларды тану, олардың қасиеттерін білу, өлшем аспаптарды қолданып сызу, өлшеу, құрастыру(сызғыш, циркуль, үшбұрыш, транспортир және т.б.)
  

• 
  Көлемдік жағынан тақырыптардың қысқартылып берілу
  
• 
  Бағдарламада тақырыптардың ерекше орналасу реті («алға жүру», дайындық жаттығулардың болуы)
  
• 
  Салыстыру, теңеу тәсілдеріне тіректеніп, оқу үрдісімен басқару
  
• 
  Материалдың бағдарламада концентрлік негізінде орналасып және бөлшектеп берілу ( 5 концентр бар)
  
• 
  Көркемдік және дидактикалық жабдықтардың пайдалануы
  
• 
  Оқу үрдісінің тәжірибелік бағыттылығы
  
• 
  Тәжірибелік операциялар мен нақты көріністер арқылы білімнің индуктивті түрде меңгерілуі
  
• 
  Оқудың түзету сипаты
  

1. 
   Ақыл-ой дамуы кешеуілдеген балалардың оқу материалын үлкен еңбекпен, жай қабылдайтындығы бағдарлама материалын әрбір класта аз көлемде берілетіндігімен сипатталады. Мысалы, 1 класта оқушылар алғашқы ондықпен, 10 көлеміндегі сандарды қосу, азайтумен, өлшем бірліктерімен ғана танысады. Ұзындық өлшем бірліктерімен танысу 1 класта басталып 8-9 кластарда аяқталады, бөлшектер мен қарапайы жақшамен танысу 4 кластан басталып 8-9 кластарда аяқталады.
   
2. 
   Бағдарламадағы материалдардың орналасуында «алға қарай» жүру байқалады, мысалы қандай да бір түсінікті қалыптастыру үшін оқушылармен дайындық жаттығулары жүруі керек, яғни, салыстырулардың әр түрлілігін VIII түрдегі коррекциялық мектептерде математиканы оқыту бағдарламалары үлкен санның артық бірліктерін өзінен кіші санмен салыстыру арқылы туралы түсінікпен 4 класта оқиды, бірақ олар 1-2 класта танысып кетеді. Осындай жағдайлар геометриялық фигуралар, олардың қасиеттері, арифметикалық амалдардың қасиеттері мен заңдылықтары туралы ұғыммен танысқанда да анық байқалады. Мысалы, 1 класта оқушылар тіктөртбұрыштың образымен танысса, 2 класта тіктөртбұрышты нүктелер бойынша сызады, 3 класта осы геометриялық фигуралардың қасиеттерімен, элементтерімен, бұрыштарымен, қабырғаларымен, 4 класта сызғыштың көмегімен қабырғаларының ұзындықтарын сызумен, 5 класта тіктөртбұрыштың аралас қабырғаларымен және диагоналдарымен, 6 класта параллелограммның бөлшегі екендігімен, 7-8 кластарда тіктөртбұрыштың ауданы туралы ұғыммен танысады.
   
3. 
   Ақыл-ой дамуы кешеуілдеген балалар қалыптасқан түсініктердің мағыналық белгілерін қиындықпен түсінетіндіктен, бағдарламада мұғалімдердің оқу процесін ұйымдастыру кезінде әрбір тақырыпты салыстырулар арқылы ұғындыруын талап етеді, яғни азайту амалын қосу амалымен, қосу амалын азайту амалымен салыстыра отырып түсіндіру.
   
4. 
   VIII түрдегі коррекциялық мектеп оқушылары жай қабылдап, тез ұмытуға бейім болғандықтан бағдарлама жаңа материалды түсіндірумен қатар өткен материалды қайталап, бекітіп, еске түсіріп отыруды қажет етеді. Әрбір кластың бағдарламасы өткен жылға оқу материалын еске түсіріп, қайталау арқылы игеріледі. Қайталау бірте-бірте кеңейіп, жаңа материал өткен материалды кенейтуге бейім болуы керек. Мысалы, 4 класта
   

5. 
   Ақыл-ой дамуы кешеуілдеген балалардың абстрактілі ойлауы әлсіз болғандықтан оқушылардың қорытындылау, бекіту жасау, ережедерге талдау жасау, заңдылықтарды бекітуді бағдарлама мазмұны мұғалімдерден кең көлемдегі көрнекі құралдарды, дидактикалық құралдарды қолдануын талап етеді.
   
6. 
   Коррекциялық мектептердің алдындағы негізгі мақсаттардың бірі-оқушыларды кәсіптік еңбекке баулу болғандықтан, бағдарламада оқушылардың практикалық іскерліктері мен дағдыларын қалыптастыру қарастырылады.
   
7. 
   Практикалық іскерлік, дағдыларды қалыптастырумен қатар нақты құбылыстарға бақылау жасау арқылы практикалық операцияларды орындауға үйрету мәселелері де қарастырылған.
   
8. 
   VIII түрдегі коррекциялық мектеп оқушыларының құрамының әр түрлілігін және математикалық білімді игерудің түрлі жолдарын есепке ала отырып, бағдарлама мазмұны балалардың категориясына сәйкес оқу талаптарын дифференсациялауды талап етеді. Бағдарлама көп жылға еңбектің жемісі көрсеткендей білім, іскерлік, дағдының оптимальды көлемін анықтайды. Практикада көрсеткендей әрбір класта математикалық білімді игеруде артта қалып отыратын балалардың болатынын көрсетеді. Олардың жаңа материалды бір түсіндіргеннен кейін түсінбейтінін, олардың қайталап түсіндіруді қажетсінетінін көрсетеді. Мұндай балалар үшін бағдарламада әрбір бөлімдерде қысқартулар енгізілген. Сонымен мұғалім жеке жұмысты қажет ететін оқушылар үшін талаптарды өзгереді. Бас миының қабығының локальдық бұзылуы анықталған балалар үшін (арнайы мектептің барлық пәндерін игергенімен математика сабақтарынан үлгере алмайтын оқушылар) қосымша сабақтар жүргізгеннің өзінде де ол балаларды мектеп әкімшілігінің келісімімен мұғалімнің құрған жоспарына сай жеке сабақтар ұйымдастырылу жағы да қарастырылған. Мұндай жағдайда жеке бағдарлама нақты баланың математикалық білімінің деңгейі, үлгерімін есепке ала отырып құрылады.
   
9. 
   Бағдарлама математиканы оқытудың негізгі міндеттерін шешуде мұғалімдерден коррекциялық-дамытушылық міндеттерді шешуді жүктейді. Математиканы оқыту бағдарламасының түсінік хатында баланың танымдық қабілеті мен жалпы дамуының жағдайларын қарастыру керек екендігі айтылған.
   

1. 
   геометриялық фигуралар (сызық, бұрыш, дөңгелек, көпбұрыш, геометриялық денелер-параллелепипед, куб, цилиндр, конус, пирамида, шар) және олардың қасиеттері;
   
2. 
   квадрат және куб өлшем бірліктері, кубтың параллелепипедтің, кубтың ауданын, көлемін табу;
   

9. 
   сыныптарда математикаға берілген жалпы сабақтардан аптасына бір сағат геометриялық материалдарды оқытуға бөлінеді. Геометриялық білімдерді қайталау, бекіту және математика сабақтарында графикалық икемділіктерді қалыптастыру көзделеді.