Практикалық сабақтың тақырыбы №8 Оқу мақсаттарының таксономиясы: Блум пирамидасы. Блум таксономиясы негізінде білімді бағалау
Лекцияның оқыту нәтижелері: 1. Блум таксономиясы туралы мағлұматты және педагогикалық өлшеу мен бағалаудың ерекшеліктерін, мүмкіндіктерін меңгерген
2. Әртүрлі педагогикалық әдіс-тәсілдерді өз деңгейінде қолдануға қабілетті
3. Іс – тәжірибеде таксономияны қолдануға, таксономия негізінде сабақ мақсаттарын, тапсырмалар құруға, білімді бағалау үшін топқа педагогикалық кеңестер беруге қабілетті
Практикалық сабақтың мазмұны:Таксономия (грекше. taxis-орналасу, құрылыс, тәртіп және nomos-заң) - әдетте иерархиялық құрылымы (органикалық әлем, география, геология, тіл білімі, этнография, математикалық процестер және т.б. объектілері) бар шындықтың күрделі ұйымдастырылған салаларын жіктеу және жүйелеу теориясы.
"Таксономия" термині алғаш рет 1813 жылы өсімдіктердің жіктелуімен айналысатын Декандольмен ұсынылған және бастапқыда тек биологияда ғана қолданылған. Кейінірек бұл термин биологияда, сондай-ақ білімнің басқа да салаларында, Лингвистикада, географияда, геологияда және 1956 жылдан бастап педагогикада күрделі жүйелерді жіктеу мен жүйелеудің жалпы теориясын белгілеу үшін қолданыла бастады.
1956 ж.Блум, Энгельхарт, Фурст және Картволь американдық ғалымдар тобы педагог жұмысында "оқыту мақсатының таксономиясын" пайдаланудың бірнеше нұсқаларын ұсынды.
Бұл ғалымдар оқу жоспарын құрастырған кезде оқытушыларға танымдық салада мүмкін болатын мақсаттар мен нәтижелердің кең ауқымын белгілеу керек деп санайды.
Оқу жоспарларында қойылған мақсаттарды ықтимал нәтижелермен салыстыра отырып, мұғалімдер өз оқу жоспарына енгізу үшін тапсырмалар түрлері мен қосымша мақсаттарды анықтай алады.
Блум және оның әріптестері таксономия мақсаттарды анықтауға айтарлықтай көмек көрсете алады деп санайды, бұл оқу процесін жоспарлауды жеңілдетеді және бағалау әдістемесі мен рәсімдерін жасауға ықпал етеді.
Таксономия оқытудың үйренушілердің есте сақтау, ойлау және тапсырмаларды шешу қабілеттерінің дамуына әсерін талдаудың тиімді құралы болып табылады.
Блуммен ұсынылған идеялар мен әдістер "оқыту мақсатының таксономиясы"басшылығында егжей-тегжейлі баяндалған.
Блум таксономиясы педагогтармен білім алушыларға қойылатын міндеттердің жіктелуін және сәйкесінше оқыту мақсаттарын ұсынады.
Ол білім беру мақсаттарын үш салаға бөледі: когнитивті, аффективті және психомоторлық. Бұл салаларды шамамен "білемін", "сеземін" және "жаратамын" деген сөздермен сипаттауға болады. Әрбір жеке саланың ішінде неғұрлым жоғары деңгейге өту үшін осы салада ерекшеленетін алдыңғы деңгейлердің тәжірибесі қажет.
Блум таксономиясының мақсаты-педагогтарды барлық үш салаға назар аударуға ынталандыру.
Блум таксономиясы білім беру саласындағы базалық және маңызды тақырып болып саналады. Ол туралы көптеген қате пікірлер бар, мүмкін, адамдар бір-бірінен ол туралы білетін кезде ол туралы ақпарат бұрмаланады. Блум өзінің кітабын "АҚШ педагогикасындағы ең дәйексөз, бірақ ең аз оқылатын кітаптардың бірі"деп санаған.
Когнитивтік саладағы іскерліктер мен дағдылар білімге, түсінуге және сыни ойлауға қатысты. Мұнда алты деңгей бар.
Оқу мақсаттарының деңгейлері осы деңгейге жетуді куәландыратын білім алушылардың нақты іс-әрекеттері
1. Білу Бұл санат зерттелген материалды — нақты фактілерден тұтас теорияға дейін есте сақтауды және жаңғыртуды білдіреді. - терминдерді, нақты фактілерді, әдістер мен рәсімдерді, негізгі ұғымдарды, ережелер мен қағидаттарды жаңғыртады.