Практикум по возрастной и педагогической психологии / под ред. А. И. Щербакова / М.,1987
дәріс. Психологиядағы жас кезеңдеріне топтастыру мәселесі
жүктеу/скачать 112,64 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәрістің жоспар
- Әдебиеттер тізімі
- Жастық кезеңдерге бөлу
| 5 дәріс. Психологиядағы жас кезеңдеріне топтастыру мәселесі
Дәрістің мақсаты: Студенттерге жас кезеңдер туралы түсінік беру, Ғалымдардың адамды жас кезеңдерге бөлуі жөніндегі ой пікірлеріне тоқталу, салыстыру. Іс әрекеттің түрлеріне түсінік беру. Дәрістің жоспар: 1.Балалар жасын тиісті кезеңдерге бөлу мәселесі. 2.Жетекші іс-әрекет түсінігі. 3.Іс-әрекеттің жетекші түрі негізінде жасалған психикалық дамуды кезеңдерге бөлу(Д.Б.Эльконин). 4.Бұрынғы қазақ елінде баланың жасын кезеңдерге бөлу тарихынан. Әдебиеттер тізімі: 1. Леонтьев А.Н. Деятельность. Сознание. Личность. М., 1975 2. Лисина М.И. Проблемы онтогенеза общения - М., 1986 3. Эльконин Д-Б. Избранные психологические труды - М., 1983 4. Нечаев А.П. Очерк психологии для воспитателей и учителей- Спб, 1915 5. Ушинский К.Д. Человек как предмет воспитания /Собр. соч. - М.,1976 6. Ярошевский М.Г., Анцыферова Л.Н. Развитие и современное состояние зарубежной психологии -М., 1974 7. Возрастные и индивидуальные особенности младших подростков/Под ред.Д.Б.Эльконина.-М.,1967. 8. Жарықбаев Қ.Б. Этнопсихология ұлт тәрбиесінің өзегі Алматы 1995 Бала туғаннан ересек кезеңге дейін бірнеше жастық кезеңдерден өтеді. Әрбір кезең өзінің психофизиологиялық ерекшеліктерімен, белгілі бір ұзақтығымен өтеді, бұл ерекшеліктерді әрбір ата-ана, мұғалім білуі керек. Жастық кезеңдерге бөлу – бұл әрбір кезеңнің-айналадағылармен қарым-қатынас, жеке адамдардың психикалық құрылымы, анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, жүргізіледі. 1.Нәрестелік кезең – туғаннан бір жасқа дейін. Жетекші іс-әрекеті – эмоциональды қатынас. Осының нәтижесінде балада бағдарлау және сенсорлы-манипулятивті әрекет, көру, есту, қимыл-қозғалыс әрекеттері жүзеге асады. Бұл кезеңде үлкендермен қарым-қатынас қалыптасады. 2. Сәбилік кезең – 1-3 жас. Алғашқы балалық, бөбектік кезең. Жетекші іс-әрекет-заттық іс-әрекет, үлкендердің қатысуымен заттық байланыс. Бұл уақытта баланың тілі шығып, сөйлейді. Көрнекі-іс-әрекетті ойлау қалыптасады. 3. Мектепке дейінгі кезең – 3-7 жас. Жетекші іс-әрекеті – рөльдік ойындар, баланың қимыл-қозғалысы ойын үстінде қалыптасады. Бұл уақыт мектепке дайындық кезеңі. 4. Кіші мектеп жас кезеңі – 7-10 жас. Жетекші іс-әрекеті – оқу. Оқу нәтижесінде, танымдық құбылыстары қалыптасып, заттар, айнала қоршаған орта туралы білімі қалыптасады. 5. Жеткіншектік кезең – 11-15 жас. Жетекші іс-әрекеті – қоғамдық пайдалы еңбекке араласуы. Басты ерекшелігі - өзін-өзі бағалау, айналадағыларға «сын» көзбен қарау, ересектерге еліктеу т.б. 6. Жасөспірімдік кезең – 15-18 жас. Жетекші іс-әрекеті – кәсіби бағдар. Осының нәтижесінде оның өмірге көзқарасы, мамандыққа қызығушылығы, өзіндік сана-сезім, арманы мен мұраты қалыптасады. Жас кезеңдеріне бөлуді біле отырып, мұғалім мынаны білуі қажет: бала дамуы жай, бірқалыпты және дағдарысты, кризистік жағдайда өтеді. Зерттеушілер баланың кризистік кезеңдері – 3 жаста, жеткіншектік жаста күшті өтетінін анықтаған. Мұғалім сондай-ақ, баланың әрбір жас кезеңінде психикасының белгілі бір жағының оптимальды даму жағдайда өтетінін атап өтеді. Бұндай кезеңді сензитивті (сезгіштік) кезең деп атады. Мысалы, 1-3 жасқа дейін баланың тіл үйрену кезеңі, яғни тіл дамуының сензитивтік кезеңі. Мектепке дейінгі кезең-мектепке оқуға бейімделу кезеңі т.б. жүктеу/скачать 112,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|