Психология кафедрасы


Пайдаланған әдебиеттер тізімі



бет4/31
Дата03.05.2023
өлшемі245,66 Kb.
#89523
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31
Байланысты:
ОФПД лекция жинағы (4)

Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
1 Даму психологиясы ,оқулық ,М. Қ. Бапаева, 2017 ж
2. Психология және адам дамуы: оқу құралы. - Алматы: : Қазақ университеті,, 2017. – 186 б.Қасымова Р.С., Төлешова Ұ.Б.
3. К.Ж.Төребаева. М.Н.Есенғұлова.Психологиялық-педагогикалық диагностика. 2018.
4. ПСИХОЛОГИЯ И РАЗВИТИЕ ЧЕЛОВЕКА. СХЕМЫ Лазарева Е.А., Жансерикова Д.А., Сабирова Р.Ш. , 2019 (https://aknurpress.kz/
5. Қойшиев, Қ.Е. Даму психологиясы [Электрондық ресурс]: электрондық оқу құралы / Қ.Е. Қойшиев.- Электрон. дан.224Кб.- Шымкент, 2016.- 1 эл. опт. диск (CD-ROM).
2-лекция


Лекция сабағының тақырыбы: Психикалық даму теориялары


Сабақ жоспары:
1.Тұлғаның эпигенетикалық теориясы (Эрик Эриксон)
2. Пиаженің интеллектінің операционалдық теориясы
3. Л.С.Выготскийдің мәдени-тарихи тұжырымдамасы
4. Д.Б.Элькониннің психикалық даму тұжырымдамасы


Сабақтың мақсаты:
Қысқаша теориялық мәліметтер: Психикалық даму теорияларына түсінік беру


Эрик Эриксонның тұлға теориясы. Бұл генетикалық принципті ұстанатын және адам дамуының бірқатар кезеңдерін қамтитын психоәлеуметтік теория. Эрик Эриксонның адам дамуының кезеңдері туралы теориясы келесі кезеңдерді қамтиды:

  • І кезең: сенсорлық-ауызша кезең

  • II кезең: бұлшықет бұлшықет сатысы

  • III кезең: жыныс-қимыл-қозғалыс кезеңі

  • IV кезең: кешіктіру кезеңі

  • V кезең: жасөспірім кезеңі

  • VI кезең: жас ересек кезең

  • VII кезең: ортаңғы ересек кезең

  • VIII кезең: ересек жастың кешігу кезеңі

Дамудың әр кезеңі келесі кезеңге өту үшін аяқталуы керек. Эриксон теориясының әр кезеңінің қызметі бар, егер орындалатын міндет орындалса, ізгілікке үйренеді, керісінше, дезадаптация немесе қатерлі ісік дамиды, дейді Эриксон.
Э. Эриксон (1904-1994) өз теориясында Фрейдтің тұлга моделіне сүйеніп, тұлға құрылымын Ид, Эго, Супер Эго инстанцияларына бөліп қарастырған. Ол «Мен» және қоғам арасындағы өзара қатынас жөніндегі психоаналитикалық тұжырымдама шы-ғарды. Тұлга дамуында Менге айрықша көңіл бөлді. «Меннің» калыптасуына әлеуметтік қоғам әсер етеді деді. Ол соғыстан кейін америка солдаттарының тұлғалық
Ерекшеліктерінің өзгеруін бақылау арқылы оларда агрессивті бейсана мотива-циясының қалыптасып, әлеуметтік, тұлғалық сенімсіздік орын алуын, өз «Эго-сәйкестілігінә» жоғалтуын ерекше атап көрсетті.
Э. Эриксон адам өмірін тарихи дәуіріне байланысты зерттейтін психиканы зерттеудің жана әдісі психотарихи әдісті ойлап шығарды. Осы әдістің көмегімен Мартин Лютердің, Махатма Гандидің, Бернард Шоудың т.б. өмірбаянын талдады. Кроссмә-дени әдісті қолданып Э. Эриксон үнді тайпалары мен АКШ-тағы тәрбие берудің ерекшеліктерін зерттей келе, әр мәдениеттің өз тәрбие беру тәсілі бар деген шешімге келді. Бірақ аналық тәрбие беру стилі баланың әлеуметтік тобына, орта талабына сәйкес анықталады. Тұлға әлеуметтік ортаның талабы мен міндеттерін орындауы да, орындамауы да мүмкін. Бұл жағдайда ол ортаға бейімделуі немесе қоғам талабын жоққа шыгаруы мүмкін.
Негізгі ұғымдар: топтық сәйкестілік және «Эго-сәйкестілік». Топтық сәйкестілік бала өмірінің алғашкы күнінен-ақ басталатын берілген әлеуметтік топқа жаткызылуы, сол топтық дүниетанымын меңгере бастауы. «Эго-сәйкестілік» топтық сәйкестілікпен параллельді түрде қалыптасады. Адамның өміріндегі даму процесіндегі өзгерістерге қарамастан, өз «Менінің» үзілместігі және тұрактылығы сезімі пайда болады. Эго-сәйкестілік адамның өмір бойында қалыптасады және бірнеше кезеңдерден өтеді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет