Психология - психикалық құбылыстардың (жан қуаттарының) пайда болу, даму және қалыптасу заңдылықтарын зерттейтін ғылым. Психикалық құбылыстар бізді қоршап тұрған сыртқы дүние заттары мен құбылыстардың мидағы әр түрлі бейнелері болып табылады.
Психология даму кезеңдері
Психология өз алдына ғылым ретінде ХІХ хасырдың 60 ж. бөлініп шықты. Оған себеп болған ғылыми-зерттеу мекемелері-психологиялық лабораториялар және институттар, жоғары оқу орындарындағы кафедралар сонымен қатар пихикалық құбылыстарды оқып-білуге байланысты экспериментті насихаттау жұмыстары.
Аристотель (384-322)
Психологияның даму кезеңдері
1 кезең (б.з.дейінгі 5ғ.)
Психология – жан жөніндегі ғылымы ретінде қалыптасты
2 кезең Психология – сана жөніндегі ғылымы ретінде қалыптасты
3 кезең Психология – мінез-құлық жөніндегі ғылым болып қалыптасты
4 кезең Психология – психика деректері, заңдылықтарымен тетіктерін зерттеуші ғылым
Психологияның дамуына үлес қосқан ғалымдар
1953 жылдары республика үшін психологтар даярлауда профессор Т.Т.Тәжібаев (1910-1964) пен профессор И.Л.Стычинский (1896-1969) зор үлес қосты. Елуінші жылдары Қазақстанның өзінде психология ғылымынан бірнеше диссертация қорғалды.
Осы кезде ғұлама ақын М.Жұмабаев (1893-1937) «... қазақ баласының тәрбиесі қазақ тұрмысына қабысуы мақұл» дейтін аталы сөзін өзінің «Педагогика» атты кітабындағы психологиялық түйіндердің негізгі арқауы етті. 1923 жылы Орынборда В.Я.Струминскийдің (1880-1967) «Психология» атты көлемді еңбегі жарық көрді.
Психология қазіргі күнде маңызыды рөл атқаратын ғылым саласына айналып отыр. Адамның өміріндегі маңызды кезеңдердің бірі – ол жоғарғы орын оқу орнын аяқтап, дипломын алып жұмысқа орналасуы. Мамандықтардың түрлері саусақпен санарлық емес. Кейбір мамандықтардың қоятын белгілі бір психологиялық-физиологиялық талаптары болады. Яғни сенің бұл мамандыққа деген жарамдылығыңда тексереді. Егер де сен әскери қызметкер болғын келетін болса, сенің физикалық дайындығыңды тексереді. Мүмкін сен медицинаға қызметкері болғын келетін шығар, онда сен психомериялық тестілеуден өтуге міндеттісің. Міне психология адамның өмір жағдайларына қаншалықты дайындығын, бейімділігін тексеруде өте қажет екен.
Танымал психологтардың қанатты сөздері
-Өзінің ішкі сарайына көз жүгірте білетін әрбір адам — психологияның дап-дайын тұрған курсы. Константин Ушинский
-Егер сіз дарынды адам болсаңыз, елден ерекпін дей алмайсыз. Дарынды болу берешегіңіз бар деген сөзді ғана білдіреді.
-Мен – менімен болған жағдай емеспін, мен – кім болуымды шеше білген жанмын.
-Өзгенің бойындағы ұнамаған қылықтардың бәрі өзімізді түсінуге көмектеседі. Карл Густав Юнг