4Тапсырма. Биологиялық мембрананың бір бағытта өткізгіштік қасиетін Вергеймер тәжірибесінің мысалында зерттеу. Қорытындыны жазып, схеманы салыңыз Тәжірибе схемасы Қорытынды: Алдымен бақаның артқы аяқтарының терісінен екі қап дайындаймыз. Ол үшін бақаны әдеттегідей иммобилизацияланады, омыртқаны сакральды сүйектердің үстінен қайшымен кесіп, бақа арқылы бөліп, ішектерін алып тастайды. Сол қолдың саусақтарымен олар сегізкөзді, оң қолдың саусақтарымен - теріні (салфетка арқылы) ұстап, тобық буындарына абайлап шығарады. Тізе буындарының аймағында теріні үлкен қиындықпен алып тастайды, сондықтан тері қаптарының бүтіндігін сақтау үшін ерекше күтім қажет (теріні буын капсуласымен өткір қайшымен байланыстыратын тіндерді бөлшектеуге болады). Жіліншектер тобық буындарының деңгейінде кесіледі. Қалған аяқтар - бұл табиғи қапшықтардың тері тығындары. Алынған теріні бойлық тілікпен екі қапшыққа бөледі. Бір сөмке ішінен жұмыс істеуге пайдаланылады, ал екінші сөмке ішке қаратылмаған. Сөмкелерді тығын сақиналарына бұрап, терінің шеттерін қаптардың кірісі ашық болатындай етіп түзетіп, оларды тығынға кішкентай тырнақтармен (инелермен) бекітеді. Содан кейін дорбаларды тұзды цилиндрлерге батырады және алмұрт бар пипетканы қолданып метилен көк ерітіндісімен толтырады. Бояудың тұзды ерітіндіге түсіп кетпеуіне және теріні сыртынан былғамауына мұқият болу керек. Бірнеше минуттан кейін төңкерілмеген дорбаның терісі сыртынан боялады, ал 20-30 минуттан кейін бояу цилиндрдегі тұзды ерітіндіге дақ түсіреді, бірақ төңкерілген дорба боялмайды және бояу тұзды ерітіндіге шықпайды. (Сурет-1) ↓
Келесі (Сурет -2) - Биологиялық мембраналардың бір жақты өткізгіштігінің бұзылуын көрсету. Ол күкірт қышқылының күшті ерітіндісімен өңделген тері қалтасы (бұл үшін инвертирленген және инвертирленбеген тері қапшықтары алдын-ала 10% күкірт қышқылының ерітіндісіне орналастырылады), бір жақты өткізгіштік қасиетін жоғалтады және метилен көгін екі бағытта еркін өткізеді.
