ҚҰрастырған шығыс қазақстан облысы, абай ауданы, архат



бет7/16
Дата25.11.2023
өлшемі2,57 Mb.
#127971
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16
Байланысты:
9-сынып дидактика

Салыстыру белгілері

аналық гамета

Аталық гамета

атауы







Пішіні мен көлемі







құрлысы







қозғалысы






«Кесте толтыру» әдісі


    1. Берілген ұғымдар мен сипаттамаларды сәйкестендіріңдер.




Ұғымдар

Сипаттамасы

А .Етеккір циклы

1.овуляция кезеңі

В .Етеккір циклінің фазалары

2.8 күн – бір ай

С .Етеккір циклының ұзақтығы

3.фолликулдың жетілуі, овуляция – ұрық жасушаларының аналық безден шығуы, оның жатыр қуысына өтуі, эндометрияның қалыңдауы және оның ажыратылуы, сырт көзге жатырдың қан ағуы болып көрінетін етеккір

Д .Менструальды цикл неше күнге созылады?

4.жатыр қуысындағы ішкі қабаты жуандап, эндометрияның өсуін тудырады, ол ұрықтанған ұрық жасушаларын қабылдауға
дайындалады.

E.Эстрогендердің әсері

5.3 күннен 7 күн

F. Безді көпіршік жарылып,
ішінен жұмыртқа жасушасының сыртқа шығуы.

6. жатыр қабырғасына қолдау жасайды

H.прогестерон гормоны

7.овуляция

G.ұрықтануға қолайлы кезең

8.Аталық және аналық гаметалардың
қосылуы

D.Ұрықтану дегеніміз

9.овуляция кезеңі

K.Овуляция үшін қатысатын гормон

10.Гипофизден бөлінетін фолликул ынталандырушы гормоны

L.ФЫГ

11.доминантты фолликул жарылып,
жетілген ұрық жасушалары алдымен жатыр
қуысына, сонан соң жатыр түтікшесін түседі.

M. лютеиндеуші гормонның (ЛГ) әсері

12.бала көтеру мен жүктілікке дайындайтын әйелдің жыныстық жүйесінің жалғасып
отыратын циклдік өзгерістері.




А

В

С

Д

Е

F

H

G

D

K

L

M







































«Сәйкестендіру» әдісі


    1. Жыныстық жолмен берілетін ауру аттарын суреттерімен сәйкестендіріңдер.



1





А .Гепатит В

2




В .Гептит С

3




С .ЖИТС




4




Д .Сифилис (мерез)

5




Е.Соз (гонорея)

15-бөлім. Өсу және даму


«Бейнені танып біл» әдісі

    1. Суретте ұрықтың даму кезеңі берілген, үдерістің жүру ретін сипаттап жазыңдар.





1 2

3




1 - -,


2 - -;
3 - .

«Иә», «Жоқ» ойыны


    1. Құрсақтық дамуы туралы сипаттамаларға жауап беріп, иә н/е жоқ жауабын кестеге жазыңдар.




Бластула- бір қабатты ұрық







Гаструла -екі қабатты ұрық







Нейрула- жеке мүшелердің дамуы







Эктодерма –гаструладағы ұрықтың сыртқы қабаты







Энтодерма –гаструладағы ұрықтың ішкі қабаты







Бластула - сатысында жүйке түтігі қалыптасады







Эмбриогенез –ұрықтың дамуы







Онтогенез –эмбриондық, постэмбриондық деп екі
кезеңге бөлінеді






16-бөлім.


Эволюциялық даму

«Сәйкестендіру тесті» әдісі


    1. Эволюцияның бағыттары мен мысалдары арасындағы сәйкестікті анықтаңыз







Ароморфоз

Идеоадаптация

Дегенерация

А

Тірідей туу

Паразиттердің сезу
мүшелерінің жоғалуы

Жануарлардағы
бүркеніш рең

В

Жылықандылық

Жануарлардағы бүркеніш рең

Паразиттердің
сезу мүшелерінің жоғалуы

С

Паразиттердің сезу
мүшелерінің жоғалуы

Жылықандылық

Жануарлардағы
бүркеніш рең

Д

Жануарлардағы бүркеніш рең

Тірідей туу

Паразиттердің
сезу мүшелерінің жоғалуы



«Дұрыс жауапты тап» әдісі


    1. Табиғи сұрыпталуға тән тұжырымдарды анықтаңыз. І. Адамның қатысынсыз жүреді

ІІ. Жануарларды белгілі бір белгісіне қарап іріктеп алады
ІІІ. Табиғаттағы өзгеріске бейімделушілігі төмен ІV. Жаңа түрлер пайда болады

      1. Бейімделе алмағандары жойылады

      2. Жануарлардың жаңа қолтұқымдары шығарылады

  1. I II III

  2. I VI

  3. І IV V

  4. II IV

«Сәйкестендіру тесті» әдісі


    1. Түр және оның критерийлері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз:


1

Физиологиялық критерий

А

Әр түрдің мекен ететін белгілі бір
таралу аймағы болады(ареал)

2

Географиялық критерий

В

Белгілі бір нәруыз ж/е нуклеин қышқылдарының молекулаларының
құрамы мен құрылымы бойынша ажыратылытын критерий

3

Биохимиялық критерий

С

Әр түрдің қоршаған ортаға байланысты белгілі бір жағдайда ғана тіршілік ететініне негізделген
критерий

4

Экологиялық критерий

Д

Тіршілік әрекет үдерістерінің
ұқсастығына негізделген (зат алмасу, көбею, тітіркену )

А 1-С; 2-В; 3-D; 4-А
В 1-D; 2 А;3-В;4-С
С 1-D; 2-A; 3-C; 4-B
D 1-B; 2-C; 3-D; 4-A


3
«Сәйкестігін анықта» әдісі


    1. Ұғымдар мен сурет арасындағы сәйкестікті тап.




А .Ароморфоз















1








В .Идиоадаптация








2



С. Дегенерация














3






«Сәйкестігін анықта» әдісі


    1. Суретті мұқият қарап, бос шаршыға тіршілік үшін күрестің түрлерін анықтап жазыңда



1




2














«Биологиялық диктант» әдісі


    1. Қажетті сөздерді пайдалана отырып, биологиялық диктантты жаз.

1 бір түрге жататын даралар арасындағы күрес.
2. Әр түрге жататын ағзалар арасындағы күрес деп
аталады.
3 күреске ағзалардың қоршаған ортамен барлық
күрделі әрі алуан түрлі қарым-қатынасы жатады.
4.Тура күрес кезінде даралар
5 кезінде дара өз туыстарынан айырмашылық жасап қоймай, осы өзгерістерді тұқымқуалап береді.
6. Тұқым қуаламайтын өзгергіштік - - -
деп аталады.
Қажетті сөздер: модификациялық, түрішілік, түраралық, ашық соғысады, абиотикалық факторлармен


«Дұрыс», «Бұрыс» ойыны


  1. Әр жолдағы "дұрыс" және "бұрыс" жауаптарының бірін айналдыра сыз




Жаңа түрлермен түрішілік санаттар түзу үдерісі микроэволюция деп аталады

Д /Б

Түр түзілудің үш типі бар

Д /Б

Географиялық түр түзілу кезінде ағза географиялық
тұрғыда оқшауланады

Д /Б

Экологиялық түр түзілу көбею мерзімінің өзгеруіне
байланысты

Д /Б

Ароморфоз –морфофизиологиялық үдеріске жатпайды

Д /Б

Нақтылы орта жағдайына аз-аздап, жеке бейімделуі ароморфоз деп аталады

Д /Б

«Жұбын тап» әдісі


  1. Суреттен бейімделушілік типі мен мысалдары арасындағы байланысты тап




1





2


3


Климатқа бейімделу -

Қорғаныш рең -

Қоректенуге
мамандану -

«Бейнені таны» әдісі


  1. Суретте түр түзілудің үш типі берілген, суретке сәйкес бос шаршыға аттарын жазыңдар.


«Сәйкестігін анықта» әдісі



«Сәйкестендіру тесті» әдісі


  1. Бейімделушілік түрлері мен сипаттамалары арасындағы байланысты анықтаңдар.



1.Қайтадан бейімделгіштік

А) Бұл қарсыласын үркіту н/е абдырату жолы

2.Қорек талғауға бейімделу

В ) қорғанышсыз жануарлар н/е өсімдіктердің біреуі екінші бір едеәуір қорғанышы бар н/е
жеуге жарамсыз түрге ұқсас болу нәтижесі

3.Климаттық бейімделу

С) Қоршаған орта түсіне ену

4.Еліктеу реңі

Д ) Денедегі рең тұтастығы жойылады

5.Бүркемелеу рең

Е)Жарық пен көлеңкенің құбыла көрінуі

6.Бөлшектену реңі

Н) Жағдай өзгергенде ағзалардың қайта
бейімделуі

7.Көлегейлену реңі

К) Тіршілік үшін күрестің түр ішінде
шиеленісуінен пайда болады

8.Көрнекілеу реңі

М) Табиғи жағдайдағы тіршілікке байланысты кең өрісті бейімделу




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет