Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет37/40
Дата15.03.2017
өлшемі7,78 Mb.
#9902
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   40

Литература:
1.  Назарбаев Н.А. «В потоке истории» стр.200, 1998 г.
2. «История Казахстана» А.Абдакимов «Казахстан»-А, 
2003г. стр.21,49,129-130.
3. «История Казахстана с древнейших времен до на-
ших дней» в 5-ти томах, том 3, «Атамура»-А, 2000 г. стр.96-
147.
4.  С.Кляшторный,  Т.Султанов  «Казахстан-  летопись 
3-х тысячелетий»-А, «Рауан», 1992 г. стр.305-312.
5. «История Казахстана» «Шын», А, 2006 г. «Учебно-
методическое пособие стр. 102-114.
6. «Исторический опыт защиты Отечества», А, 1999 
г., .стр.57-82.
7. «История Казахстана с древнейших времен до на-
ших дней» Е.К. Кайназаров, А.Е. Кайназарова, А, 1992 г., 
стр.77-95.

_______________________________________________________________________
264
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №4 (31). 2015
Ергешов Е. 
Абай атындағы КазНПУ 2 курс магистранты 
РЕСЕЙ ИМПЕРИЯСЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫ ЖАУЛАП АЛУ САЯСАТЫНЫҢ 
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫ ОҚУЛЫҚТАРЫНДАҒЫ КӨРІНІСІНІҢ 
МӘНІ МЕН МАЗМҰНЫ
Түйін. Тарих ғылымынын адамзат және қоғам өміріндегі мәні мен маңызы ерекше және ол ежелгі ғылымдардың 
бірі болып табылады. Әрбір ұрпактың өткен тарихты оқып үйренуі, одан тағылым алуға деген талпынысы барлық 
ұлттар  мен  халықтар  үшін  заңды  құбылыс.  Әрбір  азамат  өз  елінің  өткені  мен  тарихын  білуге,  Отан  тарихының 
тәжірибесі мен құндылықтарын келесі ұрпаққа үйретуге міндетті. 
Резюме. История имеет особое значение  в человеческой жизни и общества, и является одной из самых древних 
наук. Желание каждого поколения учиться и изучать историю является природным явлением и наследием всех народов 
и наций. Каждому гражданину необходимо знать прошлое и историю своей страны,  и в дальнейшем перенимая опыт 
своей страны обязан уважать национальную истории и ценности своей народа.
Summary. The story is of particular importance in human life and society, and is one of the oldest sciences. The desire of 
every generation to learn and study history is a natural phenomenon and the heritage of all peoples and nations. Every citizen 
must know the past and the history of their country, and subsequently adopting the experience of his country is obliged to 
respect the national history and values of its people.
Тарих  барлық  ғылымдардың  атасы  деп 
бекер  айтылмаса  керек.  Қазақ  елінің  ежелгі 
дәуірден қазіргі күнге дейінгі тарихы әлемдік 
тарихтың құрамдас және маңызды ажырамас 
бөлігі болып табылады.
Қазақ халқы кәзіргі мекеніне басқа жақтан 
ауып  немесе  басқыншылық  жолмен  келген 
жоқ. Олар ғасырлар бойы осы аймақта мекен-
деген тайпалар мен халықтардан қалыптасты 
және  қазақ  халқының  қалыптасу  тарихы 
мейлінше терең және күрделі. ХVІІІ ғ. басын-
да қазақ халқының тағдырына жазылған азап-
қасіреттің,  яғни  жан-жақтан  шабуылдарға 
тап  болған  тұрақсыз  және  бытыраған  елдің 
ауыр жағдайы Ресей империясының алдында 
күмәнсіз да қалаулы сауал туғызады.[1 c.41]
Бұл  пікір  көшпелілер  мен  отырықшы-
лардың 
өмірлік 
рухани 
мүдделерінің 
ешқашан  бітіспейтін,  ежелден  бір-біріне  де-
ген жауластығы бар деген қисынға сүйенгені 
де  бар.  Бұл  қисынды  өздерінің  отарлық  са-
ясатында  шебер  пайдаланған  Ресей  жау-
лаушылары  Орталық  Азия  кеңістіктеріне 
қол  сұғушылықты  өркениетті  әлемнің 
қауіпсіздігіне  жасалып  жатқан  қамқорлық 
ретінде  түсіндіруге  тырысты.  Патша  гене-
ралдары бастаған отарлық саясатты бүтіндей 
халықтардың  тарихи  санасын  жаулап  алу-
да  кешегі  кеңес  өкіметінің  тоталитарлық 
жүйесі  еселей  жүргізді.  Халықтар  тарихын 
қолдан  бұрма-лаудың  қаншалықты  зардапты 
болғандығы енді аңғарылып отыр. [3 c.15]
Көшпенді өмірдің болашағы жоқ бұлдыр 
қоғам  ретінде  дәріптелуі  20-30-жылдардағы 
тәркілендіру мен жаппай ұжымдастыру зоба-
ландары кезінде айқын көрінді. Бар тіршілігі 
мен  тұрмысы  көшпенділікке  негізделген 
қазақ  кауымы  улкен  күйзеліске  ұшырады. 
Бұл бүтіндей бір халықтарды қыруды қолдан 
үйымдастырған  қызыл  империяның  нәубеті 
еді. Тарихи дамудың сан алуан жолынын бәрі 
жоққа  шығарылып,  тек  тап  күресі  ғана  бір 
жақты  дәріптелді.  Оны  мойындағысы  кел-
мегендер  аяусыз  жазаланды.  Кеңестік  жүйе 
адамдарды  тарихи  санадан  айыру  арқылы 
халықтарды  тек  өткенінен  ғана  емес,  оны 
болашағынан да айыруды көздеді. [4 c.142]
Білектің  күшімен,  найзаның  ұшымен 
және  акылгөй  де  болашакты  көрс  білген 
көрнекті ел билеушілердін ішкі және сыртқы 
саясапағы нәтижелі қызметтерінің барысында 
қалыптасқан және кең байтақ аумақты бүгінгі 
ұрпаққа  дейін  жеткізген  сан  килы  оқиғалар 
қазақ  тарихының  үлкен  құрамдас  бөлігі. 
Қазақ  халкының  әлемдік  еркениетке,  оның 
мәдениетіне қосқан үлесі де зор. Көшпелілер 
тарихы  мен  мәдениетін  тек  тағылық  деп 
түсінетіндер де кездеседі. Отарлық тәуелділік 
кезінде,  кеңестік  тоталитаризм  мен  идеоло-
гия түсында қазақ халкының тәуелсіздігі мен 
табиғат байлыктары ғана емес, өткен тарихы 
да  бүрмаланлы,  халықтың  тарихи  санасы  да 
жаулап алынды.   [1 c.33]
Ресей 
импсриясының 
отаршылдық 
саясатының құрсауына тартылған қазақ елінін 
өзінін  үлттық  мемлекеттілігінен  айырылып 
қалуына  және  отаршылдық  әкімшілік  тара-
пынан жүргізілген орыстандыру саясаты сал-

265
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №4 (31). 2015
дарынан  ұлттық  және  әлеуметтік  қыспаққа 
ұшырауына  ұрындырды.  Ең  күшті  соққы 
ең  алдымен  ұлттық  саңа-сезімнен  айыруға 
бағыталды.  Екі  ғасырдан  астам  уақытқа 
созылған  отаршылдықтың  бұл  жымысқы 
әрекетіне  қарамастан,  ҚАЗАҚ  ХАЛҚЫ 
ӨЗІНІҢ  ТІЛІ  МЕН  ДІНІ,  мәдениетті  мен 
қазақи болмысын сақтап қалды. Қазақ болма-
сы  ерекшеліктерінің  бірі  оның  ұлтына  деген 
баға-байламы мен тарихшылдығы. Қатардағы 
дала  қазағы  өз  халқының  тарихымен  бірге 
өсіп, өзін үнемі халық тарихының бір бөлшегі 
ретінде сезінген. [1 c.35]
Қазақ  қоғамы  басшыларының  Ресей-
ге  үміт  артуы  сол  кезде  орын  алған  курделі 
жағдайдан  шығудың  жолы  еді;  қазақ  еліне 
шапқыншылығын қоймаған Жоңғар мемлекеті 
тарапынан  қауіп  кушейген  шақта  арқа  сүйер 
тірек іздемеске болмады. 
1729 
жылдың  басында  Кіші  жүздің 
ханы  Әбілқайыр  Петерборға  Қойбағар 
Көбекұлын  елшілікке  жібереді.  Ондағы 
мақсаты  Ресейден  жоңғарларға  қарсы  соғыс 
бола  қалса  қолдау  табу  және  Ресейдің  қол 
астындағы  башқұрттар  иелігі  мен  Жайық 
арасында  көшіп-қонуға  құқық  алу,  казақ 
көпестерінін  Ресейдің  қалалары  мен  селола-
рына еркін баруын қамтамасыз ету және олар-
ды  жайықтық  қазқатар  мен  башқұрттардан 
қорғау,  сондай-ақ  тұтқындармен  алмасу. 
Алайда  елишлікгің  сапары  сәтсіз  аяқталды. 
Оған  елшінің  өкілеттігін  дәлелдейтін 
құжаттың  жоқтығы  формалды  себеп  бол-
ды.  Шын  мәнінде  оның  себебі  тереңіректе 
жатты, 
оны 
самодержавиенің 
өзіне 
Қазақстаннын бір бөлігін ғана емес, оны тұтас 
күйінде  бағындырмақ  болған  стратегиялық 
мақсатынан іздестірген жөн. [2 c. 57]
1730 
ж.  маусымда Әбілқайыр өзіне 
бағынышты  қазақтарды  Ресейдің  қол  асты-
на  алуын  сұранып  патша  Анна  Иоановнаға 
тағы да өтініш хат жолдайды. Хат жеткізуші 
елшілікті Сейтқұл Қойдағұлов пен Құлымбет 
Қоштаев  бастап,  1730  жылы  8  кыркүйекте 
Уфа қаласына келді. Мұңдағы оның мақсаты 
Ресей  империясына  арқа  сүйеу  арқылы  өз 
ықпалын күшейтуді, қазақтың үш жүзін түгел 
бағындырып,  бір  орталықтан  басқарылатын 
билік орнатуды, сондайақ өкімет билігін бала-
ларына сайлау арқылы емес, мұрагерлік жолы-
мен  қалдырып  отыруға  жету.  Әбілқайырдың 
бұл 
пиғылын 
сезіп, 
біліп 
отырған 
Петербордағы  билеушілер  ханның  хатын 
құшақ жая қарсы алды. Қазақтардың бағынуы 
Ресей империясы үшін барлық жақтан пайда-
лы  еді.  Ұлы  Петр  Қазақ  хаңдығын  “Барлық 
Азия елдері мен жерлеріне кірудің кілті” деп 
қарап, оны өзіне бағыңдырудың стратегиялық 
маңызын жоғары бағалаған. [1 c.41]
1731 
жылы  19  акпанда  патша 
әйел  Әбілқайыр  ханға  және  “бүкіл  қазақ 
халқының  Ресейдің  қол  астына  ерікті  түрде 
қабыдданғаны туралы” Грамотаға қол қойды. 
1731 жылы 10 қазанда Әбілқайыр және оның 
серіктері  тиісті  құжатқа  қол  қояды  да  оны 
елшісі А. И. Тевкелевке табыс етеді. Хан Ресей-
ден “өле-өлгенше қол үзбеймін, қасық қаным 
қалғанша  оған  адал  қызмет  етемін”  деп  ант 
береді.  Орыс  мемлекетіне,  оның  жауларына 
қарсы күресте қазақ жасақтарының жергілікті 
әкімшіліктің  талабы  бойынша  жіберіп  оты-
ратыны  атап  көрсетілді.  Қазақ  сұлтандары 
жайықтық  казақтарға,  башқұрттарға,  Еділ 
қалмақтары  мен  “Ресейдің  басқа  да  қол 
астындағыларға”  шабуыл  жасамауға,  еш-
кандай  жәбір-жапа  көрсетпеуге,  “олармен 
дау-дамайсыз  тату”  түруға  міндеттенді. 
Сондай-ақ  сауда  керуендерін  қорғау  үшін 
арнайы  жасауылдар  бөле  отырып,  олардың 
қауіпсіздігін  қамтамасыз  ету  де  көзделді. 
Қазақ  тұтқындарының  “Христиан  заңында 
тұратындардан 
басқаларын” 
қайтарған 
жағдайда барлық орыс тұтқындарын қайтару 
жөнінде міндеттемелер алынды. [6 c.99]
Ресейдің 
Қазақстанды 
отарлауы 
Әбілқайыр кол қойған осы актіден басталады. 
Әңгіме  сол  кездегі  қазақ  қоғамындағы  түрлі 
саяси  күштердің  нақты  мүдделерін  ‘ескере 
отырып,  тек  қазақтарға  тиімді  одақтас  және 
сүйеніш бола алатын сюзеренді іздестіру жай-
ында болуға тиіс еді.
Орта жүз бен қарақалпақтар Кіші жүздің 
жолын  қуды.  1735  жылы  желтоқсанның 
аяғында  Орта  жүздің  Ресей  қоластына  ка-
былдануын  қуаттаған  жаңадан  сайланған 
Күшік  хан  мен  Барак  сұлтан  Орта  жүзге  Ре-
сей  елшілігін  жіберуді  өтінді.  Орта  жүздің 
ханы Әбілмәмбет 1740 жылы Ресейге қосылу 
жөнінде Орынборда ант береді.
XVIII 
ғасырдың 40-жылдарының ба-
сында  қазақ-орыс  қарым-қатынастары  одан 
әрі  жандана  түсті.  Бүған  кедергі  келтіруді 
көздеген Жоңғар билеушісі әскери сипаттағы 
бірқатар  шаралар  қолданды:  қазақтардың 

_______________________________________________________________________
266
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №4 (31). 2015
қоныстарымен  және  орыс  қамалдарымен 
іргелес  жерлерде  20  мыңнан  астам  әскерін 
шоғырландырды.  Осыны  сылтауратқан  пат-
ша үкіметі Қазақстан өңіріңде көптеп әскери 
бекіністер  салуға  кірісті.  Қазақстанмен  ше-
каралас  аудандарда  шептердің  негізі  Жайық 
өзені  бойындағы  қазақ  қамалдары,  фор-
посттар  мен  редуттер  болды.  Осы  кезде  оң 
жағалауда  жайықтық  қазақтардың  күшімен 
14  қамал  салынды.  Осыдан  соң  қазақтардың 
дәстүрлі көшіп қону өрісі тарылды. [5 c.74]
Патша  өкіметі  жер  мәселесіндегі 
отаршылдық  шараларын  біртіндеп  жүзеге 
асырды:  1742  жылы  19  қазанда  Жайық  бой-
ында Жайық қалашығы мен салынып жатқан 
қамалдар  маңында  қазақтардың  көшіп-
қонуына  тыйым  салған  жарғы  шығарылды; 
Еділ мен Жайық өзендері аралығында көшіп-
қонып жүрген қазақ ауылдары, Жайықтың сол 
жағалауына көшіруге бүйрық берілді. Бұл ша-
раларды жүзеге асыру үшін Жайық гарнизоны 
атты казактарынан күшті топ жарақталды. [3 
c.66]
Патша  әскерлерінің  алдына  қазақтарды 
Жайықтың оң жағалауына өткізбеу ғана емес, 
сонымен  бірге  оларды  ендігәрі  бүл  жаққа 
аяқ  баса  алмайтындай  болуы  үшін  қолдан 
келгеннің бәрін істеу, тіпті тұтқындауға дейін 
бару міндеті қойылды. Қазақтар түз өндірілетін 
Елек  ауданына  бару  мүмкіндігінен  айырыл-
ды.  Олардың  Каспий  теңізінің  жағалауында 
көшіп-қонып жүрген жерлері де шектелді.
50-60-жылдары  Ертіс,  Тобыл,  Есіл, 
Үй  озендері  бассейіңдерінде  Орта  жүздің 
қазақтары  да  жерлерінен  ығыстырылды.  Бүл 
аудандарда  қазақ  еңбекшілерінің  толқулары 
басталды.  Патша  өкіметі  жеңілдіктер  жасап, 
шектеуді  жоюға  мәжбүр  болды:  қазақтарға 
Ертістің оң жағалауына, шепке 25 шақырымнан 
артық  жақындамай,  казактардың  күзетімен 
малдарын айдап өтуіне рұқсат етілді. [2 c.132]
Қазақ  қоғамындағы  негізгі  материалдық 
игіліктерді  өндірушілер  —  шаруалар  өлке 
халқының басым көпшілігі болатын, олардың 
онсыз  да  ауыр  жағдайы  патша  әкімшілігінің 
жерді  шектеуі,  феодалдардың  қауымдық 
жерлерді басып алуы салдарынан одан әрі на-
шарлады, ауылда мүліктік теңсіздік өсті.
Қазақ  коғамының  билеуші  тобының 
Әбілмәмбет  қайтыс  болғаннан  кейін  заңды 
мұрагері  —  оның  ұлын  таққа  отырғызбай 
Абылайға тоқтам жасағандарының себебі мы-
нада еді. XVIII ғасырдың бірінші жартысында 
Жоңғар  әскерлеріне  қарсы  күресте  ол  қазақ 
жасақтарын  басқарған,  халық  бұқарасының 
азаттық  соғысын  ұйымдастырған  талантты 
қолбасшы-стратег  екенін  танытты,  одан  көп 
бұрын 20-50 жылдарда болған аса ірі шайка-
старда  ерен  ерлік  көрсетті,  сол  үшін  де  оны 
халқы батыр атады. Абылай қазақтардың бірігу 
тенденциясына  басшылық  жасады  әрі  қазақ 
қоғамында  өкімет  билігінің  орталықтануына 
көмектесті. [5 c.14]
Кіші  жүз  бен  Орта  жүз  Ресей 
империясының құрамында болғанымен патша 
үкіметінің  қазақтардың  басына  қиын-қыстау 
күн туа қалғанда көмекке келмейтініне оның 
көзі  жеткен.  Солай  болды  да,  қазақтардың 
жоңғар басқыншыларымен бірнеше рет қарулы 
шайқастары  болды,  бірақ  Ресей  жағынан 
әскери көмек көрсетілмеді. Керісінше, патша 
үкіметі жергілікті әкімшіліктеріне қазақтарға 
қару-жарақ,  оқ-дәрі  бермеу  жөнінде  қүпия 
нұсқаулар жіберген.
Қолданылған әдебиеттер
1  Ремезовская  летопись:  летопись  Сибирская: 
исследование, текст и перевод: науч.- справ. – Тобольск: 
Возрождение Тобольска, 2006. – 167 с. 
2  Октябрьская И.В. Казахи Алтая: энополитиче-
ские и социокультурные процессы в пограничных райо-
нах Южной Сибири XIX-XX вв.: автореф. … докт. ист. 
наук. – Новосибирск, 2004. – 46 с. 
3.  Есмаганбетов К. І.Сазакстан шетел әдебиетінде. 
Алматы. 1994.
4.  Ерофеева И. Хан Абулхаир: полководец, прави-
тель и политик. Алматы, 1999.
5.  Қазақстан тарихы. Хрестоматия. Кұрастырғандар 
Козыбаев М.К. Козыбаев Ғ.М. Алматы, 1994.
6.  Күл-Мүхаммед М. Колониальный режим в Ка-
захстане. (1868-1917 г.г.) Алматы, 2000.

267
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №4 (31). 2015
Ismail Nestai Mansurovna, Professsor, Abay Kazakh National Pedagogical University
Shamsharkhan Raushan, graduate student of  Abay Kazakh National Pedagogical University 
JANE AUSTEN AND MUKHTAR AUEZOV: 
A COMPARATIVE ANALYSIS OF TIMELESS GENII 
Abstract. Jane Austen and Mukhtar Auezov have both been great artists who painted life as they saw it— truthfully, with a 
delicate brush dipped in various hues of life. Austen was an English novelist, born in 1775, long before Mukhtar Auezov, at a 
quiet and calm place in England. She left behind her, some very memorable and timeless works of fiction—which have passed 
into the category of ‘classic literature’.  Mukhtar Auezov, on the other hand, was born in a traditional rich Kazakh family. He 
belongs to the foremost line of Kazakh  writers and has to his credit a number of books. Both Austen and Mukhtar Auezov, 
though different from each other, are alike in their popularity and appeal which has transcended the boundaries of time, age 
and clime. Immense is their contribution to English literature. Against the background of differences in various aspects of their 
works, some common factors can be found in their writings. It is these few subtle links and strand of similarities which this 
paper probes into. The most striking similarity is that both these writers have focused mostly on the extraordinary element in 
the ordinary lives of the common men and women. Far from the maddening crowd, theirs is a quiet and serene world, full of 
people who have strong yet meek, courageous yet humble, vivacious yet taciturn personalities. 
Key words: Literature, traditional, similarities, humanity
Introduction
Mukhtar  Auezov  was  Kazakhstan’s 
Shakespeare . There certainly are many parallels 
between  the  Jane Austen  and  Mukhtar Auezov, 
yet there is also a great contrast. Mukhtar Auezov 
surpasses Austen in his deeper understanding of 
human mind and in his truthful picture of life and 
understanding of that subtle, hidden sorrow and 
loneliness of the human heart.  Not just social and 
cultural  factors,  but  individual  and  independent 
thoughts, work together to influence the essence 
of  his  works  and  shape  his  characters.  Both, 
the  social,  as  well  as  the  cultural  climate  of  a 
writer‘s age, have a great effect on his or her own 
personality, outlook and creativity. A writer and 
his work of art is the product of various factors 
like  his  family  background,  values,  education, 
upbringing, but above all, his social conventions, 
customs and culture. Try as hard as he or she may, 
a  writer‘s  creation  cannot  shed  off  the  effects 
of  his  social  and  cultural  climate,  which  is  all 
prevailing and a part and parcel of his conscious 
and  sub-conscious  mental  make-up.  But  even 
remaining  within  this  confinement,  very  few 
writers achieve the scale of perfection, which, I 
think, both Jane Austen and Mukhtar Auezov did. 
Beautifully perfect and complete within borders 
given  the  fact  that  both,  Austen  and  Mukhtar 
Auezov are great novelists in British and Kazakh 
Literature,  it  can  be  said  with  conviction,  that 
they not just great, but are also absolute masters 
of  their  art.  Both  the  authors  have  neither  any 
predecessor nor have they left any successor or 
follower;  they  are  simply  unsurpassable.  They 
gave  novel,  Austen  –  the  English  novel,  and 
Mukhtar Auezov  –  the    Kazakh  novel,  distinct 
forms,  unique  themes,  remarkable  subject  and 
original  craftsmanship;  but  above  all  they  gave 
it  what  good  and  classical  literature  truly  stand 
for,  i.e.  –  human  values.  Their  works  not  just 
bring out the humour and agony of ordinary life 
but they do so while displaying deep humanism. 
The  similarities  between  the  two  authors  also 
extend  to  their  juxtaposing  the  demands  of 
society  against  the  confusion  of  individuality— 
and  while  doing  so  both  the  writers  sometimes 
directly, and sometimes indirectly, instill in their 
characters as well as in the readers, the essential 
human  values  viz.  goodness,  tolerance,  mercy, 
honour and softness of speech and conduct. They 
throw  light,  with  most  sincerity,  on  the  various 
aspects of societies to which they belonged and 
also  on  various  phases  of  life. Their  novels  are 
original  conception  of  their  social,  moral  and 
spiritual  vision.  Though  they  are  different  in 
their subject matters – the former, purely a social 
novelist  dealing  with  the  life  of  women  mostly 
in early nineteenth  British society and the latter, 
a moral thinker dealing with several problems of 
life, such as human relations. These relations are 
based on the effect of love, paradoxes of life and 
destiny. 
Art of Characterisation
Both  Austen  and  Mukhtar  Auezov  have 
an  extraordinary  sensitive  understanding  of 
the  mind  and  heart  of  their  characters.  In  their 
characterization, both the writers show remarkable 
understanding  of  human  nature  and  keen 
observation of human actions. They penetrate into 
the spirit of their characters and then they unfold 
them. They step into their personalities and look 
at the world through their eyes. An essential gift 

_______________________________________________________________________
268
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №4 (31). 2015
of a great novelist is the power of creating living 
characters, and Austen and Mukhtar Auezov are 
endowed with this gift to the highest degree. They 
have given us deep psychological study of men 
and women. They realize that a circle of everyday, 
humdrum, common people could supply material 
of  infinite  human  possibilities  of  thought  and 
action; and, like Chaucer, they did it with joyful 
and sometimes sorrowful detachment. The vitality 
of their characters never runs dry. They are not 
like  delicate  machines  going  on  for  an  allotted 
course  of  actions.  This  quality  of  everlasting 
freshness is a token of human reality; for human 
beings—  even  the  most  ordinary  of  them,  have 
the immense possibility to provoke thought and 
inspire creation of a great work of art—and this 
is  precisely  what  Austen  and  Mukhtar  Auezov 
have  done.  Characters  created  by  Austen  and 
Mukhtar Auezov seem traditional and bound by 
their customs as their creators are children of their 
respective  Ages.  Very  true,  they  indeed  are  as 
they clearly reflect the social cultural, economic 
and philosophical outlook of their times. But we 
can also conclude, quite appropriately that both 
Austen and Mukhtar Auezov have a strong streak 
of individuality. The most striking characteristic 
about  them  is  that  despite  being  conventional, 
both Austen and Mukhtar Auezov were modern 
and  had  an  open  outlook,  ahead  of  their  ages. 
Both  chose  to  refrain  from  the  major  political, 
historical,  national  and  international  upheavals 
and changes of their times. Both are masters of 
irony and yet their view and world is gentle, kind 
and free from cynicism. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   40




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет