Реферат метрология, стандарттау және сертификаттау Орындаған: Мұратбаев Ж. А. Қарағанды 2020


СИ (SI) жүйесіндегі негізгі физикалық шамалар бірліктеріне келесілер жатады



бет8/14
Дата29.09.2023
өлшемі43,12 Kb.
#111412
түріРеферат
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14
Байланысты:
Ðåôåðàò ìåòðîëîãèÿ, ñòàíäàðòòàó æ?íå ñåðòèôèêàòòàó Îðûíäà?àí Ì?

    Бұл бет үшін навигация:
  • Метр
СИ (SI) жүйесіндегі негізгі физикалық шамалар бірліктеріне келесілер жатады: ұзындық-метр (м), масса-килограмм (кг), уақыт-секунд (с), электр тогының күші-ампер (А), термодинамикалық температура-Кельвин (К), жарық күші-кандела (кд), зат саны-моль (моль).
Көрсетілуі қысқартылған орыс және латын әріптерімен берілген СИ жүйесінің негізгі бірліктері 1-кестеде көрсетілген.
Өлшем мен салмақ жөніндегі Бас конференцияның (01.01.80) шешімі бойынша негізгі бірліктердің анықтамалары:
Метр 1/299792458 секундтың үлесінде жарықтың вакуумда өткен жолының ұзындығына тең ара қашықтық;
Килограмм - халықаралық килограмм массасының түпңұсқасына тең салмақ;
Ампер - бір-бірінен 1 м қашықтықта орналасқан шексіз ұзын және дөңгелек қимасы өте кішкентай көлемді екі параллельді түзу, вакуумда 1 м аралықта өзара 2х107, Н әсер беретін күшке тең өзгермейтін тоқтың күшіне тең;
Кельвин - судың үш еселенген нүктесінің термодинамикалық температурасының 1/273,16 бөлігіне тең температура;
Моль - массасы 0,012 кг 12 көміртегіндегі атомдар қүрамындағыдай элементтерден құрылған жүйе затының санына тең;
Кандела - жарық күшінің белгіленген бағытта шығарылатын монохроматикалық сәулеленуінің жиілігі540x10 Гц тең, осы бағытта жарықтың энергетикалық күші1/683 ВТ/ср тең жарық күші.
Хальқаралық бірлік жүйесінде екі қосымша - жазықты және дене бұрыштарын өлшейтін бірліктер бар.
Радиан (рад) - жазықты бүрыш өлшемі шеңбердің екірадиусының арасындағы бұрыштың, екеуінің арасындағы доғаның ұзындығы шеңбердің радиусының үзындығына тең. Градуспен өлшесек 1 радиан - 57°17' 44,811
Кесте 2.1 - СИ жүйесінің негізгі бірліктері

Шама

Өлшем бірлігі

Бірліктің қысқаша
көрсетілуі

орысша

халықаралық

Ұзындық

Метр

м

ІП

Масса

Килограмм

кг

ч

Уақыт

Секунд

с

8

Әлектр тогының куші

Ампер

А

А

Термодинамикалық температура

Кельвин

К

К

Жарық күші

Кандела

кд

сй

Заттың саны

Моль

моль

тоі



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет