Реферат пән атауы: Психология Тақырыбы: " Өмір жолы" жобасын даярлау
Өмірлік жоспарлар мен өмірлік сценарий
жүктеу/скачать 21,04 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланылған әдебиеттер
| Өмірлік жоспарлар мен өмірлік сценарий
Өмірлік процестің құрылымдық көрінісі және оның жағымды бөлігі - өмірлік перспектива - өмірлік стратегия болып табылатын өмірлік жоспарға айналады. Өмірлік тактиканың жиынтығы өмірлік сценарийді құрайды. Жоспарлау және сценарийді жүзеге асыру арқылы өмір жолын құрылымдау процесін түсіндірудің кем дегенде екі тәсілі бар. С.Л.Рубинштейн, Б.Г. Ананьев еңбектерінен бірінші көзқарас бойынша адам өмір сүру процесін саналы түрде таңдап, реттейді. Баланың өмір жолының мақсаттары мен құрылымы туралы идеяларын қалыптастырудағы ата-ананың рөлі атап өтіледі. Сайып келгенде, С.Л. Рубинштейннің айтуынша, трагедия, драма және комедияны үйлесімді немесе үйлесімді емес байланыстыра отырып, адамның өмірге деген көзқарасын өзі анықтайды. Ол осы идеологиялық сезімдердің белгілі бір корреляциялары ғана этикалық тұрғыдан негізделген, қолайлы және адамның типтік өмірлік жағдайларға қатынасының көрінісі ретінде табиғи деп санайды. Екінші тәсіл (Альфред Адлер (1870-1937), Карл Рэнсом Роджерс (1902-1987), Эрик Берн (1902-1970) және т.б.) өмірлік жоспар мен өмірлік сценарийді негізінен бейсаналық таңдауға сенімділікке негізделген. бала дамуының ерте кезеңдерінде жүзеге асырылады. Бұл концепцияларға сәйкес өмірлік жоспар адамның өз өмірінің болжамы және оның идеялар мен сезімде жүзеге асуы, ал өмірлік сценарий жеке адамның өмір сүру кеңістігін шектейтін және құрылымдайтын бірте-бірте ашылатын өмірлік жоспар ретінде қарастырылады. Өмірлік жоспар ерте өмірдегі оқиғалар, балаға таныс кез келген сценариймен сәйкес келетін әсерлер негізінде қалыптасады, ертегіден, әңгімеден, тарихтан, мифтен, аңыздан, суреттен алынған. Сценарий бала кезінен басталады. Жасөспірімдік кезеңде ол нақтылану кезеңінен өтіп, белгілі бір құрылымға ие болады. Кейінірек оны ересек адам өмір сүру кеңістігін құрылымдау, сыртқы әлеммен оңтайлы әрекеттесу, жақын және алыс болашақты болжау үшін пайдаланады. Сценарийдің негізгі компоненттері: · бала онымен сәйкестендіретін кейіпкер; · бала қабылдамаған қасиеттерді қамтитын антиқаһарман; · идеалды қаһарман, оның мінезі балада әлі жоқ, ол тұлғалық өсу бағытын анықтайды; · сюжет – оқиғалардың үлгісі; · өмірлік процеске қатысатын басқа кейіпкерлер; · моральдық ережелердің жиынтығы. Адам әртүрлі сценарийлерді немесе мінез-құлық үлгілерін таңдай алады. Олардың кейбіреулері табысқа ықпал ете алады, басқалары сәтсіздікке әкелуі мүмкін, бірақ олардың барлығы бала мен ересекке өмірді құрылымдауға, оған белгілі бір бағыт беруге мүмкіндік береді, бұл өмірлік мақсатқа жетуге мүмкіндік береді.Өмірлік жоспарлардың теориялық және эмпирикалық зерттеулеріне сәйкес диагностикаға және қажет болған жағдайда «жеңілген сценарийді» өзгертуге бағытталған психотерапиялық әдістер әзірленуде. Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Абульханова-Славская К.А. Стратегия жизни. - М.: Мысль 1991. 2. Асмолов А.Г. Психология личности. - М., 1990. 3. Гиппенрейтер Ю.Б. Введение в общую психологию. - М., 1996. 4. Мерлин B.C. Психология индивидуальности. - Москва - Воронеж, 1996. 5. Введение в психологию / Под общ. ред. проф. А.В. Петровского. - М., 1995 жүктеу/скачать 21,04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|