Тежелу коэффициенті - компонентті элюциялауға өлі уақыттан қанша есе көп уақыт кеткенін көрсететін шама
�=��−�0�0
Салыстырмалы тежелу (кейде, бөліну коэффициенті) - екі компоненттің қаншалықты бөлінгенін көрсететін шама. Салыстырмалы тежелу ағын жылдамдығына тәуелсіз, сондықтан ағын жылдамдығы өзгеретін эксперименттерде компоненттерді анықтау үшін қолданыла алады.
�=�1�2= мұндағы �1>�2
Ажыратымдылық және өнімділік[өңдеу | қайнарын өңдеу]
:
�=�4���exp(−�24��)
Еріген зат баған бойымен қозғалған кезде ол гаусс қисығына ұқсас болып жайыла бастайды, оның тежелу уақыты ұзарған сайын, қисықтың ені өсе береді. Жалпы алғанда бұл қисықты келесі теңдеумен сипаттауға болады:
�=�4���exp(−�24��)Мұндағы � - концентрация, �- уақыт, � - Фик заңдарындағы диффузия коэффициенті, � - баған басының шыңнан қашықтығы, � - белгілі бір константа.
Көріп тұрғанымыздай, бұл гаусс қисығының орташа квадраттық ауытқуы:
�=2��Гаусс қисығының теңдеуінен қорытсақ, шыңның түбіндегі ені �=4� ал шыңның жарты биіктігіндегі ені �1/2=2.36� екені анықталады.
Хроматографияда, екі шыңның бір-бірінен ажыратылымдылығы компоненттердің тежелу уақыттарының айырымының шыңдардың орташа еніне қатынасы ретінде анықталады:�=Δ���¯=2(��′−��″)�′+�″мұндағы ��′ және ��″ сәйкесінше бірінші және екінші компоненттің тежелу уақыттары, �′,�″ сол компоненттерге сәйкес шыңдардың түбіндегі ені.Егер шыңды Гаусс қисығы ретінде қарастырсақ, онда�=1.177(��′−��″)�1/2′+�1/2″мұндағы ��′ және ��″ сәйкесінше бірінші және екінші компоненттің тежелу уақыттары, �1/2′,�1/2″ сол компоненттерге сәйкес шыңдардың жарты биіктігіндегі ені.