айналасындағылар бөлініп шығып, қоғамның әлеуметтік жіктелісі тереңдеп, шаруашылық байланыстар кеңейген кезде қоғамдағы қатынастарды реттеу үшін пайда болған құбылыс. Қазіргі уақытта мемлекетті анықтауда плюрализмге жол берілген. «Мемлекет» ұғымы кең мағынада жоғарғы мемлекеттік билік және басқару органдары бар,белгілі бір аумақта орналасқан ел, қоғам, халық ретінде түсіндіріледі. Сөйтіп, мемлекет дегеніміз саяси аумақтық басқару және күштеу аппараты бар, көпшілік биліктің тәуелсіз саяси ұйымы. Мемлекет бүкіл қоғамды қамтый отарып қоғамның ішінде де, басқа сыртқы мемлекеттермен де қызмет атқарады. Мемлекет-ерекше қоғамдық құбылыс. Құқықтық мемлекеттің мынадай жалпы белгілерін бөліп көрсетеміз: 1) конституциялық тәртіпке сай биліктің жоғарғы органы қабылдаған заңның жоғары тұруы; 2) биліктің заң шығарушы, атқарушы және сот буындарына бөлінуі; 3) адам және азаматтың құқықтық қорғалуы; 4) заң және құқықтық бірлігі; 5) мемлекет пен жеке адамның теңдей жауапкершілігі; 6) азаматтық қоғамның орнауы; 7) қоғамда құқықытық сана және құқықтық мәдениеттің жоғары болуы; 8) құқықтық мемлекетті қамтамасыз етудің құралы мен моделі ретінде соттардың тәуелсіздігі; 9) антимонополиялық құрылымдардың күшеюі; 10) мемлекеттің ішкі заңдарының халықаралық құқық прициптері мен нормаларына дәл келуі; 11) мемлекеттік билік жүйесінің құқығына және құқықтық ұйымдастырылуына заңдардың сай келуі. Құқықтық мемлекет туралы идея ежелгі дәуірде-ақ пайда болған.
