Республикалық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары



Pdf көрінісі
бет206/225
Дата31.10.2022
өлшемі12,23 Mb.
#46351
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   225
Байланысты:
ЖИНАҚ Ә. Рақыш (1)

Әңгіме құрастыру 
Мұғалім тақтаға бірнеше сөз жазады. Әрбір студент осы сөздерді пайдалана отырып, 
өздігінен сөйлем құрастыруы тиіс. Мысалы, оқу, келу, достар, бару, ағылшын тілі, Қазақстан... 
Немесе: экономика, 
пайдалы кендер, бай, кедей, дамыған, ақша, несие, қаржы
... мәтін жазу 
өнерін дамыту.
Аудармашы 
Бұл ойында студенттер үш топқа бөлінуі мүмкін. Олардың біреуі аудармашы, ал екіншісі 
қазақ және ағылшын тілдерін біледі. Ойын жағдайын жалғастыру үшін ойынға 
қатысушылардың орны ауыстырылады. Аударуға арналған тақырыптарды қатысушылар 
өздері таңдауы мүмкін. Бұл ойын ауызекі тілдесу мен тіл үйренуді дамыту үшін маңызды. 
Жоғарыда аталған ойындар қазақ тілінің әртүрлі деңгейлерінде топтарда қолданылуы мүмкін. 
Ол үшін ойын мазмұны әр түрлі болуы мүмкін және тілдік деңгейге сәйкес күрделене түсуі 
мүмкін. Ойын студенттердің бір-бірімен байланысуына және мұғалімге тілдік серіктестікте 
теңдікке жағдай жасайтындығын, оқытушы мен студенттің арасындағы дәстүрлі тосқауылдың 
бұзылуын қалайды.
Ойын студенттері уайым, сенімсіз оқушыларға сөйлеуге және психологиялық 
тосқауылдарды жеңуге мүмкіндік береді. Ал тілде жоғары деңгейде оқитын студенттер 
арасында әр түрлі пікірталастар мен күрделі платформалар қолданып, өз ойларын ашық және 
көп қырлы білдіруге мүмкіндік береді.
Тілдік ортада ән салу 
2014 жылы «Тұран» университетінде қазақ халық аспаптарының ансамблін 
ұйымдастырдық. Оған кіру қарапайым болды. Қазақ тілінің сабақтарында мен цифрлық 
ноталар әдісіне сай домбырамды қалай ойнауды үйренуді қалайтындарға бір ай дәріс бердім  
бір ай бойы оқушылар қазақтың күйлерін орындады. Олардың ішінде басқа ұлттар өкілдері, 
сондай-ақ алыс шетелден, әсіресе Тәжікстаннан келген бірнеше студент болды. Ұлттық 
музыкалық ортаға ену, сөзсіз, студенттерге қазақ тілін үйренуге көмектесті.
Домбыра ойнап жүрген жігіттердің кейбіреулері осы құралды өздері үшін сатып алып қана 
қоймай, олармен бірге шетелде де өткізді. Шынында да, қасиетті домбыраның тек қазақтардың 
ғана емес, қазақстандықтардың өмірінде де лайықты орынға ие бола алатын мәдени жетістік 
емес пе, сондай-ақ басқа ұлттар өкілдері де насихаттаумен айналысады. Әрине, домбырада 
ойнауды үйрену қазақ әндерін орындаумен жалғасты. Диалогтық сипатта әндер, жеке әндер, 
хор, дуэт.
Мәселен, «Еркем-ай» әніне жазылған мына өлеңге, студенттер Полина Зеленцкая және 
Дима Бирюков Наурыз күндері сәтті өнер көрсетті.
Мен боламын Поля ақын – 
Надя апайдың сіңлісі.
Мен боламын Дима ақын – 
Ақындардың ірісі.
Қайырмасы: 
Money-money көп болсын! 
Көңілдерің тоқ болсын! 
Ойнап-күліп осындайда,
Уайымдарың жоқ болсын! 
Біз сөйлейміз барлық тілде: 
Пардон, мерси, danke schon.
Ойнап бізбен, күлмесеңіз,
Үйіңізге қайтқан жөн.


317 
Амандассақ көріскенде: 
Good moning, боңжур деп,
Қоштасамыз қайтар кезде: 
Auf wiederschen деп.
Құттықтаймыз Жаңа Жылмен: 
«Happy new year!» – айтамыз.
«See you soon»-ды айтқаннан соң,
Үйімізге қайтамыз.
Біз тойлаймыз Жаңа Жылды,
Тамсандырып талайды.
Әттең, шіркін мұндай күндер 
Жиі-жиі, болмайды.
Менің бақылауым бойынша, студенттерге қазақ әндерін орындап, тілдегі материалдарды 
үйреніп, оқып үйрену оңайырақ. Оқуды үйрену барысында, студенттер мәтінді бірнеше мәрте 
оқиды, оқуға және айтылу ережелерін ерікті түрде игереді. Музыка арқылы, яғни ән айту 
арқылы тілді үйрету өте тиімді. Оқуға түскен студенттер тек қана музыкалық мәдениетті ғана 
емес, қазақ халқының әдебиетін, әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлерін де игеретін болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   225




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет