11
11
.2
.201
013
3 жы
жыл,
л,
б
бейс
йсен
енбі
бі
www.alashainasy.kz
e-mail: info@alashainasy.kz
y
y
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ
Айтпақшы, «ұшақ
қ жа
жаса
сайм
йм
ыз
ыз»
» де
де
п
п
жа
жал-
л-
пақ жұртқа жар салға
ан
н жа
жалғ
лғ
ыз
ыз Қ
Қар
ар
ағ
аған
ан
ды
ды
емес. 2010 жылы Оралдағы Батыс Қазақ-
стан машина жасау компаниясы осындай
әңгіменің шетін шығарды. Шығарып қана
қоймай, Елбасының Жайық өңіріне келген
кезекті бір сапарында дайын тұрған ұшақ-
ты
тың
ң үл
үлгі
гі
сі
с
н
н
кө
көрс
рсет
етіп
іп тте
е
жі
ж
берді. Компания
ба
басш
сшыл
ылығ
ығ
ы
ы
та
тара
рапы
пына
нан: «Біздің ұшақ
жанармайды аз жейді. 25 литр керосинмен
100 шақырымға дейін ұша алады. Ұшу
ұзақ тығы – 2 200, жылдамдығы сағатына
– 600 шақырым. Қарапайым түрі 400 мың
доллар, бизнес-класс 500 мың доллар
тұрады. Ал бұл батыста
та
ж
ж
ас
а алатын осы
сы
үлгі дегі ұшақтардан б
бір
ірне
неше
ше е
е
се
се
а
а
рз
рз
ан
а
.
.
Бұ
Бұл
л
ұшақ тар шалғайдан н
н
ау
ауқа
қаст
стар
арды
ды
т
т
ас
ас
ы
ыма
ма
л
л-
дауға пайдаланылады. Қалталы кәсіп кер-
лер аламын десе де, қолдарын қақпаймыз»
делінгені тағы есімізде. Күні бүгін бұл жо-
баның бар-жоғы да белгісіз. Осындайда
Елбасымыздың бір жылдары айтқан: «Біз
ұш
ұшақ
ақ ж
жас
а
ай
ай
мы
мыз
з
де
деп
п «Б
«Боингтан» оза ал-
ма
май
й м
м
ыз
ыз
,
, ав
авто
то
кө
көлі
лікт
кт
і
і
не
немістен артық құ-
растыратын халық жоқ. Одан да өзіміздің
әлеуетіміз жететін, күшіміз келетін және
нарықта сұранысқа ие өндірістерді құруы-
мыз керек» деген сөздерінің айна-қатесіз
келгендігіне көз жеткізесің.
Елбасы Үкіметтің кеңейтілген оты ры-
сында қадап айтқан тағы бі
і
р
р кемшін тұс –
өндірістердің өңірдің
ң тұ
тұты
тыны
нысы
сын
н ес
еске
ке
рм
рмей
ей
орналастырылуы. Соны
ны
ң
ң са
салд
лдар
ар
ын
ынан
ан
б
бюд
юд-
-
жеттің қыруар қаржысына салынған
кәсіпорындар тоқтап тұр. Бірінде шикізат
жоқ, екіншісінде, өнімді өткізетін нарық
жоқ. Мәселен, цемент зауыттарын алайық.
Кезін
де кенді өлкені сапалы цементпен
қа
қам
м ты
тыға
ға
н
н Қа
Қа
ра
раға
ға
нд
нд
ы
ы ас
ас
бе
б
ст-цемент зауыты
«А
«АТФ
ТФ Б
Б
ан
анкт
кт
ен
ен»
» 20
2008
08 ж
жыл
ы
ы алған 19 млн
доллар несиесін өтей алмай, банкрот
болудың аз-ақ алдында тұр. Ауаға зиянды
қалдықты көп бөлген Жамбыл це
мент
зауытының жұмысы уақытша тоқ та тыл ды.
ААЙЙ
ММ
АҚ
ТЫ
Қ
ДАМУ
Сонау бір жылдары өндірістік қуа
ты
жылына 1 млн 200 мың тонна өнім беру ге
жететін цемент зауыты Батыс Қазақ станда
да салынбақшы болды. Даниялық
«F.L.Sch
chmi
m dt
dt»
» ко
комп
мпан
ания
иясы
сыны
ның
ң
ең
е соңғы,
эко ло
логи
гиял
ялық
ық
т
таз
аза
а өн
өнім
ім
ш
шы
ыға
ға
р
р
ат
ат
ын
ын ж
жаб дық-
тары орнатылған зауытта 300 адам тұрақ ты
жұмыспен қамтылады деп жос парланды.
Бірақ құны 213 мил лион АҚШ долларына
бағаланған жобаны қуат көз де рімен қамту
әу бастан-ақ толық еске
ріл
мегені
анықталды. Мамандар цемент зауы тының
жобасында кеткен тағы бір кемшілі
л
кті
кө
көрс
рсет
етті. Жобада өнімнің 50 па
пайы
йызы
зын
н
Ка
Касп
спи
ий шельфін игеруші ком
мп
п
а
ани
ниял
ялар
ар
тұтынады делінген. Алайда Орал мен Ақтау
арасында не теміржол қатынасы, не су
жолы жоқ. Тиімсіз тасымал тауар құ нын
еселеп көтеретіні белгілі. Абырой бол ған да
«серпінді жобадан» бас тартылды. Әйт-
пегенд
де
е та
ағы
ғы б
б
ір
ір д
дуа
уалм
лмен
ен қ
қор
ор
ша
ш
лғ
л
ан өлі
кәсіпо
поры
рынғ
нғ
а
а
ие
ие б
бол
олуы
уымы
мыз
з
ға
ғажа
жап
п ем
емес еді.
Өңірлер өндіріс орындарын ашқанда
ішкі-сыртқы нарықты мұқият зерттеуге
басты назар аударылуы тиіс. Әзірге қан ша-
лықты тиімділігі белгісіз, дегенмен Қызыл-
ТҮЙТКІЛ
Үстіміздегі жылы да сондай игілікті іс-
те
т
р жүзеге асты. Облыс әкімі Қырымбек
Кө
Көш
шер
ерба
ба
ев
ев
а
агр
гр
оө
оөне
нерк
р
әсіп саласына
қо
қо
лд
лдау
ау
к
көр
өрсе
сетт
тт
і
і. О
Осы
сы к
күн
үн
г
ге дейін аймақтың
басты дақылы – күрішке ешкім өз дең-
гейін де мән берген жоқ еді. Соның салда-
ры нан диқандар біршама проблемаға
кезікті. Күріш сорттары жаңартылған жоқ.
Аймақ басшысы оның жолдарын іздеді.
Соның арқасында күрі
р
ш
ш кл
лас
асте
те
рі
рі к
к
он
о ссор
ор--
циу мы құрылды. Сонд
ндай
ай-а
-ақ
қ ма
мал
л тұ
тұқы
қы
м
мда
да-
-
рын жаңарту бағытында тек осы өңірді
жер сінген түлік түрлерінің тұқымын алып
келуді міндеттеді.
АСЫЛТҰҚЫМДЫ МАЛ КӨБЕЙДІ
Сыр өңірі бұ
бұрыннан төрт түлікті түлет кен
ай
айма
мақт
қт
ың
ың б
б
ір
р
і
і
са
са
на
нала
лады
ды. Мал шаруа шы-
лы
лығы
ғына
на қол
олай
айлы
лы ж
жер
ерл
лер аз емес. Сол
себепті қай кезде де елдегі ағайын түлікті
түлету ісіне ерекше мән беріп келеді. Үсті-
міздегі жылдың 1 қарашасына дейінгі ста-
тистикалық мәлімет бойынша 253 819
мүйізді ірі қара, 446 651 қой, 219 342
ешкі, 80159 жылқы мен
н 34
34 4
462
62 т
т
үй
үйе
е ма
ма
лы
лы
есептеліп отыр. Өткен
н жы
жы
лд
лдан
ан б
б
ер
ер
і ке
кейб
йбір
ір
заңнамалық актілерге өзгерістер мен
толықтырулар енгізілді. Бұрынғы асыл-
тұқымды шаруашылық мәртебесі бар
мүйізді ірі қара шаруашылықтары респуб-
ли калық ет және сүт бағыттары бойынша
бі
б
ріктіріле ба
аст
ст
ады. Сыр өңірінде мұндай
мә
мәр
р те
тебе
беге
ге
и
и
е
е бо
болғ
лғ
ан
ан ж
жет
ет
і
і шаруашылық бар.
Он
Оның
ың
ііші
шінд
д
е
е 3
3-іі – ет
ет, 4
4-іі ссүт бағытында жұ-
мыс жасайды. Олардың қолында 3351 бас
сиыр малы бар. Оның барлық мүйізді ірі
қара бойынша үлес салмағы 1,3 пайыз ды
шамалайды. Сонымен қатар асыл тұ қым ды
қаракөл қойын өсірумен айна лысатын 6
шаруашылықта 29 180 мал болса, оның
облыс тағы жалпы қой б
бой
о
ын
ынш
ша
а
үл
үл
ес
е і 5,
5,7
7
пайызды маңайлап тұр
ұр
.
Об
Облы
лы
с
ста
та
б
б
ес
ес асы
сы
л-
л-
тұқым ды жылқы шаруа шы лығы бар, олар-
да 3758 Қамбар ата түлігі күтімге алынған.
Асылтұқымды жылқының үлес салмағы –
4,6 пайыз. Айыр өркешті түйені өсірумен 6
шаруа шы лық шұғылданып келеді. Бұл
құ
қ
ры лым дар д
дың
ы үлес салмағы – 7 пайыз.
Үс
Үсті
т мі
м зд
д
ег
егіі жы
жы
лд
лдың
ың 25 қаңтарында
Қа
Қаза
за
қ
қ
ст
ст
ан
ан Р
Р
ес
еспу
пу
бл
блик
ик
ас
асы
ы Үкіметінің «Асыл-
тұқым
ды мал шаруашылығын қолдауға
арналған субсидиялау қағидаларын бекіту
туралы» қаулысы қабылданды. Аталмыш
қаулыны іске асыру жөніндегі Ауыл шаруа-
шы лығы министрлігінің бұйрығымен бекі-
тіл ген «Тауар өндірушіл
л
ер
ер ота
танд
ндық
ық а
а
сы
сы
л
лтұ
тұ-
қы
қымд
мды мал зауыттарынан
н
н
нем
емес
есе
е
асыл тұ қымды мал шаруашылықтарынан
сатып алған асылтұқымды төлінің құнын
ішінара арзандату мақсатындағы» рес пуб-
ликалық бюджеттік нормативтері бекітілген.
Осының негізінде әрбір бас қойға – 8, жыл-
қыға – 40,
,
түйеге – 37,, мүйізді ірі қара ға
118 мы
мы
ң
ң те
теңг
ңг
е
е қа
қара
а
лғ
лған
ан
.
Се
Се
ле
лек
к ц
ция лық
және
е а
а
сы
сылт
лтұқ
ұқым
ымды
дық
қ жұ
жұ
мы
мыст
стар
арды
ды
ж
ж
ү
үргізуге
әрбір мүйізді ірі қара аналығына 14 мың
теңгеден төленеді. Бекітілген ере
же
талаптарына сәйкес, 30 бас ана лыққа
1 асылтұқымды бұқадан келуі шарт. Тағы
бір айта кетерлігі, үстіміздегі жылдың 25
қа
қаңт
ңтар
а ында Қазақстан Респу
у
бл
блик
икас
асы
ы
Үк
Үкім
ім
ет
етінің «Мал шаруашылығы
ы өн
өнім
м
ін
інің
ің
өнімділігі мен сапасын арттыру мақсатында
субсидиялау қағидаларын бекіту туралы»
қаулысы шықты. Осыған сәйкес, Ауыл
шаруа шылығы министрлігінің бұйрығымен
бекітілген республикалық бюджеттік суб си-
дия но
о
рм
р ат
а ивтері қолда
данысқа енгізілді.
Осын
ның
ың н
нег
егіз
із
ін
інде
де
ссүт
үтті
ті
ң
ң бі
бірі
рінш
нші
і
сұ
сұры
рыпының
бір ли
ли
тр
трін
іне
е –
25
25, ек
екін
нші
шісі
сіне
не
–
– 1
15,
5 үүшін ші-
сіне 10 теңгеден белгіленген. Сондай-ақ ет
бойынша бір келі сиыр етіне – 100, қой
етіне – 50, жылқы етіне 92 беріледі. Оған
қоса, бір литр қымызға – 60, шұбатқа 55
теңгеден қарастырылған.
«С
«СЫБ
ЫБАҒАНЫҢ» СЫБАҒАСЫ А
АЗ
З ЕМ
ЕМЕС
ЕС
Елімізде қолға алынған «Сыбаға» бағ-
дар
ламасы бойынша облыста көптеген
жұмыс тар жасалуда. Аталмыш бағдар ла-
маға сәйкес, облыста 2011-2015 жылдар
аралығында 5 мың бас сиырға арналған 2
бордақ
қыл
ы ау
ау алаңын, 2,7
,7 м
м
ың басқа арнал-
ған 2
2 өс
өсір
іріп
іп т
тар
арат
атуш
ушы (р
(р
еп
епро
ро
ду
дукт
ктор
ор), жал-
р
у
у
р
пы а
на
налы
лы
қ
қ ма
ма
л
л
ба
басы
сы 7
7 1
,1 м
м
ың
ың б
бас
ас
қа
қа жететін
80 фермерлік шаруашылық құрылуы тиіс.
Селекциялық тұқым жаңарту жұмыстарына
мүйізді ірі қара малының аналықтарының
қатыстырылуы облыс көлеміндегі барлық
аналық басқа шаққанда 12,3 пайызды
құрайды. Аудандар арасында төменгі көр-
се
се
т
т кі
к шк
ш е тоқталсақ, ол Қармақшыда
да – 2
2,9
9,,
Ар
Арал
алд
да – 5,2, Жалағашта – 9,1 па
пайы
йы
з.
з.
Жергілікті мал тұқымын асылдандыру
жө ніндегі мамандар осы бағытта тексеру
жүргізді. Соның нәтижесінде Аралдағы
«Құ ланды» ЖШС, «Байдәулет», Қаза лы-
дағы «Жеңіс», «Аржиков Б», «Атамекен-2»,
«Бай қоң
оңыр
р
газ», «Аян», Ш
Шиелідегі «Асан»,
Жаңа
ңақ
қор
орға
ғанд
нд
ағ
ағ
ы
ы «Ы
«Ынт
нтым
ымақ
ақ»,
», «
«Ақ
Ақсе
с ңгір»,
«Бақ
қ
ыт
ытжа
жан»
н» қ
қ
ож
ожал
алық
қ
та
тары
ры
а
асы
сылт
лтұ
ұқымды
мал шаруашылығы нысандарының рес пуб-
ликалық тізбесіне енгізілді. Қалған құры-
лымдар асылтұқымды мал шаруа шы лығы
мәртебесін алуға байланысты заң талап-
тарына сәйкес болған жоқ. Сон дықтан бұл
ба
бағы
ғытт
тта ғылыми-зерттеу инс ти ту
ту
тт
ттар
арым
ым
ен
ен
«Бизнес-кеңесші» оқыту семинарынан кейін жаңа бастамамен жұмыс
істеуд
уд
і ойлаған талдықорғандық Ермек Ешмұханбетов тың кәсіпті қолға
ал
лды
ды.
.
Павлодар облысында мемлекеттік «Жұмыспен қамту – 2020»
бағдарламасына қатысқан 2,5 мыңнан астам жас «екі қолға бір күрек»
тапты. Бұл туралы аймақтағы облыстық жастар саясаты жөніндегі
басқарма басшысының міндетін атқарушы Д.Шәпішев мәлім етті.
Қы
Қызы
зы
лж
лжар
арда
да ж
ж
ұм
ұм
ыр
ыр
тқ
тқ
ан
ан
ы
ың бағасы шарықтап к
кет
етті
ті.
Өн
Өн
ім
імні
ні
ң
ң құ
құ
ны
ны
180 теңгеден 225 теңгеге бір-ақ көтерілді. Осындай қымбатшылық
еліміздің көп бөлігінде орын алып отыр.
Ол «
Б
Бизнестіің жо
л ка
рт
асы
- 20
2020
20» бағ-
дар ламасымен алған қаржысын бір отар
ешкі сатып алуға жұмсаған. Мемлекет қол-
дауының нәтижесінде қазір ешкінің сүтін
өндіре бастады. Жеке кәсіпкер тәулігіне 30
ли
литр
тр ссүт
үт сау
а ып, оның тең жартысын са
са
ты
ты-
лы
лым
мға
ға ш
шығ
ығарып отыр. Ал қалғанынан
н іірі
рім
м-
шік пен сүзбе дайындайды.
Әзірге шаруашылықтағы ешкі саны –
36, дегенмен болашақта мемлекеттік сатып
алу тендеріне қатысуды жоспарлап отыр.
«Жалпы
пы,, еш
ешкі
кі
ссүт
үті і– то
тоқс
қсан
ан ттоғ
оғыз
ыз аур
у
уға
ем болатын ерекше қа
си
еті ба
б
р та
ға
м»
, –
дейді мамандар. Ана сүтін алмас тыр ма ға-
ны мен, оны емшектегі балаға да беруге
бола тынын білеміз.
Сондықтан болашақта шаруашылықтың
ір
ірге
гесі
сі кең
еңей
ейіп
іп,, тұ
тұ
ты
тыну
нушылар табиғи таза
өн
өнім
імд
дер
ерді
дің
ң па
пайд
йдас
асы
ын көріп жатса, бұл
кәсіп керлікпен қатар, денсаулық сақтау
сала сының дамуына да тигізер пайдасы
зор болмақ.
Сағыныш НАМАЗШАМОВА,
Ал
Ал
ма
маты
ты о
обл
блыс
ысы
ы
Ре
Ре
см
сми деректерге сүйенсек, биы
ы
лғ
лғы
ы
жы
жыл
л
ба
ба
сы
сы
н
нан бері өңірдегі жұмыспен
н қ
қам
ам--
ту органдарының көмегіне 6 мыңға жуық
азамат жүгінген. Олардың қатарындағы 3
мың ға жуық павлодарлық жұмысқа орна-
ласты. Оқу орнын тамамдаған 900 түлек
әлеуметтік
ік ж
жұм
ұм
ыс оры
р нд
дар
арына тарт
р ылса,
500-ге ж
жуы
уық
қ ұл
ұл-қ
-қ
ыз
ыз к
кәс
әс
іп
іп
ті
ті
к
к оқ
оқуғ
уға
а жә
ж
не
біліктілігін арттыруға жіберілді. Сонымен
қатар 917 жұмыссыз қоғамдық жүмыс
орын дарына бағытталған. Ал облыстағы
жастар тәжірибесін ұйымдастыруға жер гі-
лі
лік
к
ті
ті б
бюд
юдже
жетт
ттен
ен 7
7
9,
9,5 ми
м ллион теңге бө лін-
ге
ге
н.
н.
– «Жұмыспен қамтудың жол картасы
– 2020» бағдарламасына 2,5 мың жас
қатыс ты. Үстіміздегі жылы жасалған 3644
әлеу меттік келісімшарттың 1544-і – жас
буын өкілдеріне тиессіл
ілі. М
М
емлекеттік б
бағ-
дарлама бойынша
а бе
бері
рі
ле
ле
ті
т н
н
48
487
7 ша
шағы
ғын
н
несие нің 142-сі жастарға үлестірілді», –
дейді Д.Шәпішев.
Жарқын ШЫНТАЙ,
Кереку
Мамандар бағаның өсуі көршілес мем-
лекет Ресейдегі жағдайға байланысты деп
от
о ыр
ыр. Се
С
бебі жақында көрші елде жұмырт
ртқа
қа
ба
баға
ға
сы
сы
ө
ө
ск
скен болатын. Оған басты ссеб
ебеп
еп
ретінде құс жемінің қым бат ты ғы айтылған.
Ресей өніміне тәуелді облыс тардағы қым-
бат шылықты түсінуге болады. Алайда
Қызыл жардың үш бірдей құс фабрикасының
ба
а
ға
ғ
ны ш
шар
арық
қта
таты
ы
п жібергеніне ел аң-таң.
Мә
Мә
се
се
л
лені
ні
ң
ң
ал
алды
дын
н ал
ал
у
у м
мақсатында әкімдікте
арнайы жиын өткізіліп, құс фабрикалары
басшыларымен меморандум жасалды.
келісімшартқа от
от
ыр
ырып
ып, ма
ма
л
л
тұ
тұқ
қым
ымын
ын а
асы
сыл-
л-
дан дыру құжаттта
тары
ры д
дай
ай
ын
ынд
д
а
а
лы
лып
п жа
жаты
ты
р
р.
Достарыңызбен бөлісу: |