Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет
жүктеу/скачать 8 Mb. Pdf көрінісі
|
lenta.ru e e e e e xage e e e xage e e age xage xagexagexage xage xage a x x x x x xx x x x xxxxxxxxxx uu u uuuuu u uuuuuuuuuuu rrr r r r r r r r . . . . . . . А А А А А А А А А А А А А А л л л л л л л л м м м м м м м м м м м м м м а а а а а а а а а а а а а а тты ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы ң ң ң ң ң ң ң ң ң ң ң ң ң ә ә ә ә ә ә ә ә ә ә ә ә ә ә з з з з з з з з з з з з з з і і і і і і і і і і і і і і і і лдер р р р р р р р р р р р р р і і і і і і і і і і і і Сәтбаев көшесі Абай даңғылы Құрманғазы көшесі Қабанбай батыр көшесі Дост Д ДД ық даңғылы Луга у Лу нски й көшес і БегаБег Бе лин көшес і Бега Бега Бега а лин лин ин н көше көше көше көше с с сі «Алаш айна на на на сы сы сы сы » » » » га га га га зе зе зе зе тi тi тi тi не не не не ж ж ж жаз аз аз аз ыл ыл ыл ыл у у у у ин ин ин ин де де де де ксi: 64259 Редакцияның мекенжайы: Алматы қаласы, Бегалин көшесі, 148/1 А Телефон: 8(727)388-80-60, Факс: 8(727)388-80-61 e-mail: info@alashainasy.kz Республика сарайы Коккинаки көшесі Байтасов көшесі «АЛАШ АЙНАСЫ» Бегалин көшесі, 148/ 1а Газетіміздің №156 (1067) санында жарияланған сканвордтың жауабы КӨЛДЕНЕҢІНЕН: Шала. Анна. Фәни. Абат. Скат. Игуасу. Клон. Гормон. Яго. Ати. Петит. Ұлан. СААБ. Шар. Ди. Үскі. «Адай». ТІГІНЕН: Гарболог. Лас. Опа. Рафтинг. Енші. Ост. Қансуар. «Исра». «Ника». Мата. Аскот. Ада. Марту. Ниобий. 06 06 06 2 ,2 2 7 7 7 12,43 19 19 19 1 1 ,10 0 0 Құ Құ рм р етті оқырм рм ан! Газетіміздің алдағы санд д ар ар ын ында да д д а а қа қа за зақт қтың ың ә ә де де т- т-ғұ ғұры рып ишараларын бөлім- бөлімімен назарларыңызға ұсынатын боламыз. Жарияланған сөздерге қатысты айтар ой, қосар пікірлеріңіз бен ұсыныстарыңыз болса, хабарласа жүріңіздер! Байланыс телефон он ы: ы 8 8 ( ( 727) ) 3 888 8 0 0 62 АН Н Ы Ы Ғ ҒЫ Ы – – О О О С СЫ «Алаш айнасы» газеті ел ішінде жиі айтылып, жиі жазылса да, көп адам мән-мағынасын біле бермейтін кейбір сөздерге талдау жасайтын бо бо ла ла ды ды . . «А А ны ны ғы ғы – о о сы сы » ай а дары арқылы газетімізд зд ің і ә ә р р са са ны ны нд д а а мә мә н- н ма мағы ғы на насы сы б бей еймә мә лі лім м сө сө зд зд е ердің түбірі неден шық қ қа қа ны ны, ха ха лы лы қ қ ар ар ас ас ын ын да да тез тарап кетуіне не себеп деген сұрақтарға жауап іздемек. Мәселен, қазіргі уақытта қазақ тілінде кірме (парсы және араб тілінен енген) сөздерді айтпағанда, арамызда қазақтың кейбір сөздерінің мағынасын түсіне бермейтін қандастарымыз баршылық. Сондықтан біз бүгінгі санда қазақтың салт-дәстүрі, ұлт лт ты ты қ қ өнер р інің бір ір қатары р н тізбектеп шықпақпыз. Бүгінгі санда марқұм м д дра ра ма мату ту рг рг, , пу публ бл иц ицис ис т т Тұ Тұ рсынқан Әлқанұлы шығармалар жинақтарының бірінде анықтама берілген мына сөздерді ұсынып отырмыз. К е зекшi ред ак то р –– Санд уға уғауға
ш ш ш ӘЛ ІМЖ
АН ОВ
б ликалық қо ғ а м д ы қ - са я си а қп ара ттық г азе т Ба ББ с р едакто р – Се рi к ЖА А А НБ НБНБ ОЛАТ Мұ М М ратқали ДҮ Й СЕНБАЕВ Ба Б Б с ре да к тор дың бi рi ншi ор ынын
ын ба бб са ры
Д Д рхан БЕЙСЕНБЕКҰЛЫ Ба Б Б с ред
а к тордың орын б ас а ры рыры
А й дын ҚАБ А – ж
а апап
уа п ты ты ты ха тш ы Та л ға т КIРШIБ А ЕВ – – – ж а уапты х а тшыны ң о о о рын ры ры б а сары Н ұр лы б ай ИТЕКБ
А ЕВ
ВВ – те х .р ед ак то р К ү ләш НАҚЫПОВ А
–– – аға к
о рр ек то р , т е л.:
388 388 388 -80 -76 зе зе Га зе т 20 т 20 т 20
08 жылдың 17 қа р ашасынд а ҚР Мәде
т ние
т жән
жән жән
е ақе е па р ат
мини ини
ини стрл
iгiнде тi р ке лiп, б ұ қа р алық ақпа р ат
ұр ал ын еын ын сепк
е қою ра ра ту ра лы №лы № лы № 9650-Г к у әлiгi берiлг ен. Ре д а да да кция кц кц авт орлар мақаласы мен ж арнама м мұ азмұ м нынаны
ны жа
уа п ерм ерм берм
ейдi ей е . вт о Авт о вт о рлар
рл рл қо лж азб
асы өңде лмейдi және к е р
та р ы ры ры лмайлм лм ды.
өле Көле
өле мi е
м м кi к омпью те рлiк бе тт ен (14 к
е гль) ас
н а тын ма т ма т ма т ериалд ар
қабы лд ан б айды
. «Ала
Ала Ала
ш ай шш насы нд а» жа р ияланған ма териа лд
мен мен
мен су р с е тт ердi шi көшi өшi рiп
рiп рiп немесе өңдеп б а су
акцияның ж зб а азб а зб а ша р
ша ша ұқс а ты ын ын алын
ып,ы ы га зе тк е с iлт еме ж
а са луы м iнде тт i. Құр ылт айш айшайш ысы және мен шiк шiк шiк ие ие ие сi – «Т ОЛ ҒА У » ЖШ С Дир екто р – Александр Ф илимоно вич ч АНАН АН А лма ты қала
сы « Дәуi
р» Р ПБК ЖШС
Қалд аяқов көшесi, 17- үй. Т ел.:
8 (727 ) 27 2 3-12 12 -04,-04, -04 273-12-54 Тапсы
р ыс – №1757 А ст
А ст ана- П ол и гр аф ия», Бр ус иловский көшесi, 87-үй. Т ел.: 8 (717 3 3 2) 3 7-05 7-05 7-05 -5 9 Тапсы
р ыс – №1481 Бағасы к е лiсiмд i Та р алым ы – 1 1 1 0 0 0 000 дан а Газе
т сейсен б i, сәрсен б i,
бе ейсен
б i,
жұмажұма жұма
, се , с
, с н б i күндерi шы «Ал
аш айн
й й асы » г аз ет iнн е ж
ы ы азы лу лу лу ин д ин ин ек сi : 6 4 2 59 Ре д ак ц ияны ң мек
енж ай ы: Ал м ат ы қ ал ас ы ,0 5 0 0 551 , Бе
л л га линин ин
кө ш ес і, 1 48 /1 А e-m
ai l:
o @ a lashain aas y. kz Аймақт ы ғы ағы тi тi тi лшi л л лер: қр А тыр а у –
ақ қ Бақ ытг ытг
ытг үл
үү БА БА Ш , т
е л.:
8 7 0 155 336
5 3 Қа р ағанды
– – – Қыз ҚызҚыз
ғалд ақ А ЙТЖ А НОВ А , т
ел .:
8 7 0 14 90 1 9 7 6 Жа м б ыл – ГүлГүл
Гүл жа н жаж КӨШЕРОВ
А , тел .: 8 7 0 1 7711
6 4 8 Қ ызылж
а – – р – ЕрЕр
Ер ба қ б б ыт АМАНТ А Й, те л.:
8 7 0 5 441 82 5 5 Қызыло
рд а – Әді Әд Ә лж ан
ҮМБ ЕТ , те л.:
8 777 7
0 544
66 Өск
емен – Аз АзАз ама амам
т ҚА С Ы М , те л.: 8 777 3 55411
4 Шымк
ент – Нұ Нұ Нұ рша
ршрш т ТӨК Е Н , тел .:
8 77 5 4 3650
4 0 Ор а л – Т
о қт а таа р К
р Кр К ЕНЖЕҒА
ЛИЕВ, т е л.: 87756720806 Бөлiм редакторлары: рд р р Құ б аш МЕҢДIҒА Л ИЕВ – с сс аяс
иби б и б
юро ю ю , т е л.: 388 - 80 -7 2 Бер
iк ӘШIМОВ – нарық, т е л.:л.: л.: 388 3 3 -80 -69 Қалд
а р К
Ө МЕКБ
А ЕВ – қо
амғам м , т , т , т
ел .:
- 80 - 65 Алма
т И СӘ ДIЛ – өрк ение т, тете те л.:
л.л 388 - 80 - 64 Нұрғазы СА САЕВ – дод а ( с пор
пор пор
т), тт т е л.:
388 - 80 -7 4 Бо ла тб ек МҰХТ
АРОВ – ж аңа
ңа а лықлы лы тар, т
е л.:
388 - 80 - 68 Д ә у рен ҚҰДА
Й БЕРГЕН – ен ен
шiкшiк шiк
тi тi лш iлер қосыны, т е л.: 388 -80 -80-80 -62 -6- Нұрғис
а ЕЛЕУБЕК О В – ф о о ото тілтілтіл ші шш Та р ат у қызме тi
(бө лшек
те п с
ат у және ж
аз ылу
ылу ылу
) ру тел .: 8 ( 727 ) 388-80- 88 Жа рнама бөлім і тел
.: 8 (7 2 7) 388 -8 1- 00 8 (7 2 7) 3 0- 80- 0- 41-41- 41- 78 e- m ai l:
alikulova.a@orangepoi nt. nt. nt. kzkzkz Қ а б ылда у б өлмесі: ( ( 8( 72 7272 7)388-80-60, факс: 8(727 )3)3 )3 88 88 -80-61 Астана бю рос ы: ы: ы: р Мек
енж айы: С
ейф йф ейф ул л ул л ул л ин көшесi, 31, офис 414«б » Те л .:
(7172 ) 5 55 4-24-2 4-2 7-31 E-mail: aa _ as
na@ na@
na@ maim
m l.r
u Ай б ын ШАҒ
А АЛ А А ҚОВ
ҚОҚО – Аста н а б
ю р ос ыны ң жң
ет екшiсi
Қан ат ТО Қ АБ А ЕВ ЕВ ЕВ – т– т – ілш і А р ман АС Қ АРО О О В В В – – – тіл тіт
ші Белгілі есімнің белгісіз сыры КАМАЛ – таза ар ар ар ар аб аб аб аб и и и и ес ес ес ес ім м м м . . А А ра ра рабш
бш бш бш ад ад ад ад а а а а «к «к «к «к ам ам ам м ал ал ал ал ь» немесе «камиль» болып айтылатын б бұ б л сөздің қазақшадағы аудармасы «кемелденген», «кемелдену» және «шарықтау шегіне жету» дегенге саяды. Бұл есім де қазақ арасына Ибрагим, Абдолла секілді ислам дінімен бірге келсе де, ел ішінде жиі кездеседі деп айтуға келмейді.
СКАНВОРД
«Қуаныш» гормоны
Құшнаш БҰҰ
Ұ Ұ б б . бес
тілдің бірі Поэзияның күлдіргі, әзіл жанры Көне жазу Шеше
Орд Орд
Орд рд ен ен ен ен Жорға дуадақ
Испания ф/клубы
Бидегі бір қадам Қатты бағалы ағаш
Кеңсе Тәжік.
ұрмалы муз. аспабы
Қарт Жас
Жас Жас
Жа анд
анд анд
д ы ы ы ы қуа қуа қуа
қ тты
тты тты
т сә сә сә сә уле уле уле
уле Ер Тарғынның тұлпары Швейцария өзені Сүт
Тампон Мұнара
сағаты ы ы ы Қиял, аңызға негізделген эпикалық
шығ ы ы арма Шұб
Шұб Шұб
ұб ар ар ар Тау жынысы Шолжаң Лат
Лат Лат
ат вия
вия вия
вия қал
қал қал
қ асы
ас асы
а Жансыз
Жоғарғы Парламент мүшесі Жан
... (актер)
Өрмекшінің торы
Бағалы тас Қобыздың қияғы Екі достың ң ң ң әңгімесінен: Кара
а а а ок ок ок ок ем ем ем ем ен е ен ен ә ә ә ә н н н н ай
ай ай ай ту ту ту у ү ү ү ү ші ші ші ші н н н н да да да да уы уы уы уы с с с с пен таланттың қажеті шамалы. – Неге олай дейсің? – Көзің жақсы көрсе болды емес пе?.. *** Емханада. Бас дәрігердің қаб б б ыл ы ы да д д уына кір ре- е бе бе бер
рі ріст
ст ст ег ег егі
і і ж
ж жазу:
«Әр науқас өзімен бірге екі науқас ерте келсе, ем алу ақысына арнайы жеңілдіктер қарастырылады». *** Достар
р р р ым ым ым ым ен е е е қ қ ыд д ыр р уғ у у у а а а а ке к к к тіп бара р р р жатқан күйеуіне әйелі:
– Көп ішпе, мас болып қалып жүрме... – Қорықпа, жігіттер әкеліп тастайды ғой. *** Бл
л ог о та та ғы жазбадан: «Ф «Ф
он он онограммамен ән айтыла а аты
ты ты н н н ко ко конц
нц нцер
ер ертт
тт ттер
ер ер де де де
әншінің өзі келмей-ақ қойса да болады. Тыңдап отыра береміз». ҚҰН – өткен шақта қазақ қоғамында әс с с ір ір ір ес сс е е е «жер р р д дау
у у ы» » » мен «жесір дауы» тө тө төбе бе беле
ле лесс
с пе пе пен н н жа
жа жа нж нж нжал
ал ал с с с ек ек екіл
іл іл ді ді ді с
с с а ан алуан қайшылықтар мен қақтығыстар әркез кездесіп отырғаны аян. Тіпті оның аяғы кісі өліміне де ұласып жататын жағ- дайлар болатын. Осындай жағдайда кісі өлімі орын алып, оның арт рт рт
р р лар ар а а асындағы қақтығысқ қ қ а а а ұл ұл ұл ас ас асқа қа қан
н н кездері осы дауларды қараған б билер
мен билер кеңесі айыпты жақты құн төлету арқылы жазалап отырған. Мұндайда қазақ билері «Жеті жар- ғыны» негізге алып, құн кескен. Ол «Ж «Ж
ар арғы
ғы ғы да да да»
» » тө тө төре
ре ре м
м м ен ен ен қ
қ қ ар ар ар ан ан ан ың ың ың , ер мен й әй әйел ел дің
құ құны қ
қанша б б б ол олатындығы нақты белгіленген. Атап айтқанда, онда «өнер құны» және «сүйек құны» деп ата латын ерекше екі жосық бар. Мәсе- лен: XVII ғасырда Әли Солтанның бала- сы сы
біреудің ақын қызын а а а за за зап пт птап
ап ап ө ө ө л- л- л- ті ті тіргенде, дауға араласқан би би би
ле ле р р р өл өл өлге
ге ге н н н қыздың өнерлі екенін ескеріп айыптыға жарты құн, елдің намысына тиіп, дөрекі сөз айтып, сүйекке таңба салғаны үшін тағы да жарты құн төлеткен.
– – ж ж ж өн өн өн -ж -ж -ж ос ос ос ын ын ынға ға ға қайшы келгендер, ұрыс-жанжал тудырушылар, ұр р р лы л қ істеп, өтірік айтушылар, би- леуш
уш уш ілерге қарсы келіп, алым-салық төлеуге разы болмаушылар бұрынғы қазақ дәстүрін н н
де де а а йыпты ре ре ре
т т нд де кешірім сұрап, п, п, а
а а йы йы йып
п п тө
тө тө ле ле леп
п п от от отыр
ыр ыр ға ға ға н. н. н.
Жай айыптылар шапан немесе ат- шапан айып төлеген. Ал үлкен айып- тылар «тоғызға» жығылған. Айыптың дәрежесі күнәнің харектеріне қарай жоға ары
р р латылып, күнәсі ауыр ларына «ү «ү «ү ш ш ш то то то ғы ғы ғыз»
з» з»,,
, «б «б «б ес тоғыз» және «жеті тоғыз» айып салынған. Ең ауыры «тоқал то ғыз» болған. Осы айып бейне жоға рыдағы құн төлеу сияқты жазықты бол
ған жеке адамдарға ғана емес, оның тұтас рулы еліне де салынатын болған. Салынғ нғ нғ ан ан ан айы йы йыпт пт пт ың ың ың к
к көл
өл өл ем ем еміі
і ке ке кей й й кездері бірнеш ш е е мы мың жы жылқ
ығ ығ а а дейі йі й н н салынған деген деректер де бар. Яғни бір жазықтының айыбы мен төлейтін құны үшін оның ауылы, қала берді, ру да шығынға ұшыраған. Бұл құбылысты «Б «Б «Б ір ір ір ді ді ді ң ң ң ке ке ке се се се лі л л мыңды әкетеді» деп жи жи
на на нақт қт қтау
ау ау ға ға ға д д да а а б б болады. Мұның өзі енді бір жағынан ел ішіндегі түрлі сотқарлар мен қиқарларды тыйып, оның алдын алудың тамаша шарасы ретінде рөл ойнаған. Былайша айтқанда, «Сен үшін айып тартып, қ құн ұн
төл өл өл ер ер ер ж ж ж ай ай ай ым ым ым ж ж ж оқ оқ оқ » » деп ендігі жер р р де де де р р ру
у у мү
мү мү ше ше ше ле ле лері
рі м м мен ен ен р р р у у у ақсақалдары өздерінің арасындағы сотқарлар мен тентектерін теже е п п п ұстайтын болған.
Б ББ Б о оо л л л л а а а а тт т А А А А ю ю ю ю х х х х ановтың 75 жасы тойланады Қыркүйектің 13-і күні қазақ балетінің аңыз адамы, ҚР мемле кеттік академиялық би театрының негізін қалаушы әрі тұрақты ы ы ы же же же е те те те т к кш кш кш іс с ссі, і, і, і Қ Қ Қ Қ Р Р Р Х Ха Х Х лық әр і ті і і і сі і і , әйгілі хореограф, профессор Болат Аюханов 75 жасқа толады. Соған орай Алматыда «Балетт тт тт тт ің ің ің ң м м м м ер ер ер ер ей ей ей ей то т то тойл йл йл л ық ық ық ық кештері» атты шара өтеді. АЛАШ БАЛАСЫНЫҢ АЙТАРЫ КЛАССИКА
Кеш алдымен атақты балетмейстердің туған күні Студенттердің Ө.Жолдасбеков атын дағы сарайында болады. Қазақтың әйгілі лиро-эп ээ остық дастаны – «Қыз Жібек- ті ті тің» ң» ң» » б б б б ес ес ес ғ ғғ ғ ас ас асыр ы ыр ы лы лы лы лы қ қ қ қ ме ме м мер рейтойына арналған Қ «Қ
Қ ыз Ж Ж Жіб
б б б ек» (« Г Гә Г Г кку» ) балеті тұңғыш рет қ о й ы л а д ы . А в то р ы – М ә с ке у М . М . И п п ол и то в - И ва н о в ат ы н да ғ ы мемлекеттік музыкалық-педагогикалық институтының профессоры Аида Исакова. Сонымен бірге Жорж Бизе мен Родион Щедриннің «Кармен- н- н- н- сю ю ю ю ит и и асы»,,, Мо о о
р ри р с Равельдің «Болеро» » »
ш ш ш ш ығ ығ ығ ығ ар ар ар ар ма ма ма а сы сы сы с , , , Ни Ни Ни и кк кк кк к ол ол ол о о о о Паганинидің музыкасына қойылған «Мәңгілік қозғалыс», Камиль Сен-Санстың шығармасы бойынша жасалған «Суретші мен аққу» балеттері де орындалады. Дәл осы бағдарлама қыркүйектің 16-сы күні Қа Қа
за за за қт қт қ қт ың ың ң ың А А А А ба ба ба ба й й й й ат ат ат ат ын ын ын ын дағы мемлекеттік ак ак
ак ад ад ад ад ем ем ем ем ия ия ия ия лы лы лы лы қ қ қ қ оп оп оп оп ер ер ер ер а а а а жә жә жә жә не балет театрында да қойылады. Б.Аюхановтың 75 жасы мен Мемлекеттік академиялық би театрының 46 жылдығына арналған бағдарламалар қазан айында толықтырылып, Өскемен, Семей қалалары жұртшылығының назарына ұс ұұ ұ ы- нылады. Болат Ғазизұ зұ зұ
лы лы лы лы 1 1 1 1 93 9 93 93 8 8 8 8 жы жы жы жы лы лы лы лы С С С С ем ем ем м ей ей ей й қаласында туған. Лен ен ен
ин ин ин ин гр гр гр ад а ад ад х х х х ор ор орео ео гра ра ра ра ф ф ф ия и ия и - лық училищесін тамамдаған соң Алматыдағы опера және балет театрының солисі болған әртіс 1964 жылы Алматы хореография училищесінің басшылығына тағайындалды. Үш жылдан н н соң «Алматының жас балеті» ұж ұж ұж ұж ы ы ы ы мы мы мы м н н н құ құ құ құ рд рд рд р ы, ы, ы, ы, б б б б ұл ұл ұл ұл – – – – қазіргі Мемлекеттік акаде миялық б
Болатбек МҰХТАРОВ ttrk .kz Document Outline
жүктеу/скачать 8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|