Республикасы білім жəне ғылым министрлігі ы. Ə. Əміреев, Ж. Ы


Негізгі капитал статистикасы



бет75/184
Дата06.01.2022
өлшемі1,16 Mb.
#11524
түріОқулық
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   184
Байланысты:
Әлеуметтік-экономикалық статистика. Оқулық. Оқулық. Оқулық

Негізгі капитал статистикасы




      1. Негізгі капиталдар туралы түсінік жəне оның құрамы

Нарықтық экономика кезеңінде «капитал» деген жаңа тер- мин бұрынғы қолданылып келген «қор» деген сөздің орнына қолданыла бастады. Бұл дегеніміз – ақша қоры мен материалдық игілікті бірге алғанда жəне оған қосымша ретінде материалдық емес элементтер де жатқызылады деген ұғымды білдіреді. Шын мəнінде, «капитал» сөзі: өндірістік, ақшалай жəне тауарлы болып келеді. Ал өндірістіктің өзі негізгі жəне айналым капиталы болып екі бөлімге бөлінеді немесе оны статистикада еңбек құралдары мен еңбек заттары деп те айтады. Қазіргі кезде ұлттық байлықтың негізгі элементі ретінде, яғни 80%-дан астамы негізгі капитал бо- лып табылады.



Сонымен, практика мен статистикада негізгі капиталға қызмет ету уақыты бір жылдан кем емес обьектілер жатқызылады жəне əр данасының құны 600 теңгеден кем болмауы тиіс. Ал натуралды- заттай түрлерінің қолданылуына байланысты материалдық жəне материалдық емес болып екі топқа бөлінеді жəне оны 6.2-сурет- тен көруге болады:

Табиғи – заттай түрлеріне қарай материалдық негізгі капи- талдар активтік (белсенді) жəне пассивтік (белсенді емес) болып екі жікке бөлінеді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   184




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет