Рылыс академиясы


 Композициялық материалдар негізінде



Pdf көрінісі
бет134/149
Дата03.11.2022
өлшемі7,3 Mb.
#47271
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   149
13.2 Композициялық материалдар негізінде 
ҥгітілген сҥректі ағаш 
 
Композициялық материалдар осы кіші топтың дайындауы негізінен тӛмен 
сапалы ағаш және қалдықтарды ӛндіру. 
Тӛменде қысқаша материалдар қаралды,оларға мемлекеттік стандарттар 
бар, сондай-ақ кейбір басқа да материалдар шығаратын ӛнеркәсіпті ірі ауқымда. 
Ағаш-жоңқалы тақталар (ДСтП). Бұл композициялық материал арқылы 
ыстық престеу ағаш бӛлшектерін алады, аралас екпелерді байланыстырушы. 
Ағаш-жоңқалы тақталар кеңінен пайдаланылады, жиһаз ӛндірісінде, сондай-ақ 
құрылыс және басқа да салаларда қолданылады. 
Ағаш бӛлшектерді технологиялық шикізат ӛңдеу кезінде негізінен қайта 
алады (тӛмен сапалы ағаштан), технологиялық жоңқа сондай-ақ кесекті 
қалдықтарды ағаш ӛңдеу ӛндірістері мен үгінділер. Байланыстырушы ретінде 
ӛндіру үшін ағаш-жоңқа плиталарды қолданады, кӛбінесе карбамидо-
формальдегидты және фенолформальдегитты шайыр қолданады. МемСТ 10632-
89 сәйкес тақталар дайындау арқылы жалпақ престеу қалыңдығы (тегістеу) 8-
ден 28 мм градациямен 1 мм. Плитаның ұзындығы 1830-ден 5680 мм дейін (18 
мӛлшерін), ал ені 1220-дан 2500 мм дейін (9 мӛлшерін). Ажарланбаған 
плиталар үшін ені бойынша әдіс 1,5мм-ден артық болмайтындай қарас-
тырылған. Плиталардың тығыздығы 550...820кг/м
3
, ылғалдылығы 5...12%. 
Плиталардың екі маркасы бекітілген: П-А және П-Б олардың басқа физика-
механикалық кӛрсеткіштерінің нормасы басқаша. Демек, мысалы, қалыңдығы 
8-ден 12-ге, 13-тен 19-ға және 20-дан 30 мм-ге дейінгі П-А маркалы плита-
лардың майыстыру кезіндегі беріктік шегі сәйкесінше 18, 16 және 14МПа-ға 
тең, ал П-Б маркасында 16, 14 және 12МПа. Созу кезіндегі беріктік шегі плита 
пластына перпендикуляр қалыңдығы 8...12 мм П-А маркасында 0,35МПа-ға, ал 
П-Б маркасында 0,3МПа тең; 13...19 мм және 20...30 мм-де бұл кӛрсеткіш екі 


219 
марка үшін де сәйкесінше 0,3 және 0,25МПа-ға тең болады. Кӛріп 
тұрғанымыздай жұқарақ плиталардың тығыздығы жоғары. 
П-А маркалы плиталардың қайқаюы 1,2 мм-ден артық болмауы керек, ал 
П-Б маркасы үшін 1,6 мм, құрғақ ажарланған плита бетінің кедір-бұдырлығы 
R

П-А маркасы үшін 50мкм, П-Б маркасы үшін 63 мкм-ге тең. Плиталардың 
қалыңдығы бойынша ісінуіне, шуруптарды суыруға меншікті кедергісіне, 
сыртқы қабаттың қалыпты ажырауын және басқа да жағдайлар үшін қойылатын 
талаптар деформацияланған. Екі маркадағы плиталар үшін де серпімділік 
модулі майыстыру кезінде 1,4...4ГПа, соққыға тұтқырлығы 0,4...0,8Дж/см
2

қаттылығы 20...40Н/мм
2

Беттерінде кездесетін ақаулардың ӛлшемдері мен түрі бойынша плита-
лардың І жіне ІІ сұрыбын бӛледі. Плиталарды қарапайым немесе ұсақ-
құрылымды (М) беттермен, ажарланған (Ш) немесе ажарланбаған, суға тӛзім-
ділігі қарапайым немесе жоғарылатылған (В) етіп жасайды. Плиталардың 
құрамында формальдегидтің үлесі бойынша олар екі сыныпқа бӛлінеді: Е1 
және Е2. Бұл уландырғыш заттардың едәуір кӛп мӛлшері Е1 сыныпты плита-
ларда кездеседі. Плиталардың барлық аталған қасиеттері мен ӛлшемдері және 
стандарт нӛмірі шартты белгіленуінде кӛрініс табады, мысалы, «П-А, І, М, В, 
Ш, Е1, 3500х1750х15, МЕМСТ 10632 – 89». Плиталар шаршы немесе кубтық 
метрмен ӛлшенеді. 
Сүректік-жоңқалық плиталарға био, су, отқа тӛзімділікті беру үшін оларға 
химиялық қоспарларды енгізеді [23]. Халықаралық желекірибеде құрылыста 
ОСБ (Jriented Strand Board) бӛлшектерімен бағытталған плиталар кең қолданыс 
тапқан. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   149




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет