Құрмалас сөйлемдердің топтастырылуындағы функционалды ұстаным. Теңдік және айқындауыштық қатынастар


Адвербиалдық (пысықтауыштық) қатынастағы құрмалас сөйлемдер



бет6/6
Дата06.10.2022
өлшемі82,5 Kb.
#41632
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
4 лекция

Адвербиалдық (пысықтауыштық) қатынастағы құрмалас сөйлемдер.

  • Мезгіл мəнді құрмаластар: Біз барғанда, ауыл өзен жағасында екен. Жұман бай Көпей бәйбішенің бір қапысын таппай да қалған емес, бәйбіше зекімей де қалған емес. Бұл сөзді Мәриямның аузынан естуі-ақ мұң екен – Бәкен ұшып кете жаздады. Арада екі-үш күн өтпей жатып, аңшы досы шатырға тағы келді. Себеп мəнді құрмаластар: Биыл қар ерте түсіп, егіннің біразын жинап үлгермедік. Аяғының сырқырағаны басылар ма екен деп, ол тізесін отқа қыздырды. Ауылдары алыс болған соң, олар бір-біріне сирек баратын. Мәди үндемеген соң, журналисттің сұрағына, Әзиза жауап берді. Ағасы сыйлаған, сондықтан оны үнемі өзімен алып жүреді. Әлде кімнің әлі келмей жатқанын аңдап қалған болуы керек, оқыс қимылдап, тез барып жетті.
  • Амал мəнді құрмаластар: Қалжыңы, күлкісі араласа, шай өте көңілді ішілді. Қоңыраулары шылдырап, үлкен күймелер лек-легімен келді. Маған Кәкітайды итере түсіп, өзі соның артын ала жүгірді. Мақсат мəнді құрмаластар: Хабар келіп қала ма деп, күн сайын күтеді. Оқығандарым есте қалсын деп, қайталап жатырмын.
  • Шарт пен қарсылықты қатынас

Әдебиеттер тізімі:

  • Байтұрсынұлы А. Қазақ тіл білімінің мәселелері. – А.: Абзал-Ай, 2013. -640.
  • Əмір Р., Əмірова Ж. Қазіргі қазақ тілі құрмалас сөйлемдер жүйесі. – Алматы: «Қазақ университеті», 2014.
  • Әмір Р., Әмірова Ж. Жай сөйлем синтаксисі. – Алматы, 2003.
  • Балақаев М., Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тілі. Сөз тіркесі мен жай сөйлем синтаксисі. – Алматы: «Санат», 2003. – 240 б.
  • Қазіргі қазақ тіліндегі синтаксистік парадигмалар: (монография-оқулық) / – Алматы: Мемлекеттік тілдерді дамыту институты, 2016. 464 б.
  • Шалабай Б. Қазіргі қазақ тілі: синтаксис. – Алматы, Қазақ университеті, 2012ж. – 186 б.
  • Ермекова Т.Н. Құрмалас сөйлемдер жүйесі. – Алматы: «Жəния-Пресс», 2008. – 290 б.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет