Ќ±рметті жас дос



бет48/61
Дата10.12.2023
өлшемі2,27 Mb.
#135766
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   61
Байланысты:
Биология Олимпиада тапсырмалары 6 12 (1)

Есеп №2. (7,5 ұпай)


Төменде жоғарғы сатылы және төменгі сатылы өсімдіктер өкілдері және оларға тән мүшелер тізімі көрсетілген. Өсімдіктер аттары:

1 Көкек зығыры

2 Хлорелла




3 Сфагнум

4 Арша

5 Фукус

6 Плаун

7 Кипарис

8 Улотрикс

9 Қырықбуын

10 Адиантум

11 Тисс

12 Кладофора

13 Қарағай

14 Маршанция



Мүшелері:


А Қабаттама

Б Өркен

В Ризоидтар

Г Антеридии




Д Архегонии

Е Қауашақ

Ж Өскінше

З Гаметофит

И Спорофит

К Діңше

Л Тамыршақ

М Тамыр

Н Сабақ

О Жапырақ

П Спорангий

Р Сорустар

С Аталық бүрлер

Т Тозаң

У Аналық бүрлер

Ф Тұқымбастама



Жоғарыда аталған өсімдіктердің қандай топтарға жататынынын анықтап, оларға тән мүшелерді анықтаңдар. Жауаптарыңды кестеге жазыңдар.




Балдырлар

Мүктер

Папортниктер

Жалаңаштұқымдылар

Өсімдіктер













Мүшелері













Есеп №3. (3.5 ұпай)


Жапырақ бөлімдерінің қызметтерін анықтаңыз.

Жапырақ бөлімдерінің қызметтері

Жапырақ сағағы

Жапырақ негізінде пайда болған қосжапырақша

Жапырақ тақтасы

Жапырақ негізі

Жапырақты
сабақпен байланыстырады













Жас жапырақты және қолтық бүршігін
қорғайды













Фотосинтез













Газалмасу













Транспирация













Жапырақты
сабаққа бекітеді













Жапырақ тақтасын жарыққа
бағыттайды













Есеп №4 (7 ұпай). Суретте жапырақтың көлденең кесіндісі берілген.
Суреттегі деректер негізінде кестені толтырыңыздар.

Ұлпалар құрамына кіретін клеткалар

Жабын ұлпа

Негізгі ұлпа

Өткізгіш ұлпа

Механикалық ұлпа

Өткізгіш
шоқтың талшықтары













Тін













Сүрек













Борпылдақ
клеткалар қабаты













Бағаналар
клеткалар қабаты













Төменгі
қабат клеткалары













Жоғарғы
қабат клеткалары















Есеп №5 (6 ұпай). Кестеде келтірілген зәршығару жүйесінің мүшелерінің қызметтерін табыңыздар. Әрбір мүшеге сәйкес қызметтің әрпін жазыңыз.

Мүшелер және олардың бөліктері

Мүшелер қызметтері

Бүйректер---------

А) Екінші реттік несеп түзіледі

Несепағар---------

Б) Бүйректен несепті шығарады

Қуық----------------

В) Сүзілу арқылы бірінші реттік
несеп түзіледі

Бүрек астаушысы-----------

Г) Екінші реттік несеп
жинақталады

Шумлянский қабықшасы --------
(капсуласы)




Бүйрек өзекшелері-------------

Д) Екінші реттік несеп
организімнен шығарылады

Несеп шығару каналы-------------

Е) Организмнің ішкі ортасының салыстырмалы тұрақтылығын
сақтайды және тіршілік




әрекетінің соңғы өнімдерін
сыртқа шығарады.






Есеп №6 (8 ұпай). Төменде сүйектер типтері және олардың байланысу сипаттары берілген.

Сүйектер түрлері:


Б Ауаға толы жалпақ

В Қысқа борпылдақты




Г Жуан жалпақ

Ж Ұзын борпылдақты

З Ұзын түтікті

К Қысқа түтікті

Байланыс түрлері: F Қозғалмалы

N Аз қозғалмалы L Қозғалмайтын


Кестеде көрсітілген адам қаңқасының байланысу типі мен сипатын анықтаңыздар:

Қаңқа сүйектері

Сүйек типтері

Байланысу түрлері




Мойын омыртқалары, білезік
сүйектері







Төбе сүйектері







Жоғарғы жақ сүйектері, самай
сүйектері







Жауырын







Қабырға







Саусақ сүйектері,
алақан сүйектері







Тоқпан жілік,
шынтақ







Жамбас







Есеп №7 (9 ұпай). Бас миы бөлімдеріне сәйкес қызметтерді анықтаңыз. Әрбір бас ми бөлімінің атының жанына сәйкес әріптерді жазыңыз.

Бас ми бөлімдерінің аттары

Қызметтері

Сопақша ми

А. Бастың және дененің бұрылуы кезінде пайда болатын бағдарлау
рефлекстері.

Ми көпіршесі

Б. Организімнің себепті мінез-құлығы
мен қорғаныш реакциясын (шөлдеу, аштық, қорқыныш, ашулану) реттейді

Мишық

В. Дененің кеңістіктегі жағдайын сақтауын және ерікті қимылын
бақылайды.

Орталық ми

Г. Мойын және вестибулярлы
рефлекстерге қатысады.

Таламус

Д. Қорғаныш рефлекстері (жөтел, көзден жас ағу, құсу), ас қорыту рефлекстері, жүрек, тыныс алу және қан тамырларының қызметінің рефлекстері. Ж. Ми қыртысының қоззғалыс аймақтары ерікті қимылдарды
қамтамасыз етеді.

Гипаталамус

З. Организімде ішкі ортаның және зат - алмасу процестерінің тұрақтылығын
қамтамасыз етеді.




Е. Ұйқы және сергектіліктің алмасуын
қамтамасыз етеді.

Үлкен ми сыңарлары

И. Ауру және қуану сезімдерінің
қалыптасуына қатысады.

Есеп №8. (8 ұпай). Кестеде келтірілген өсімдіктердің анатомиялық және физиологиялық белгілерін анықтаңыздар.

Анатомиялық және физиологиялық белгілері

Фикус

Жүргері

Бидай




1. Үлкен вакуольдері және
хлоропластары бар сулы ұлпа.










2. Қабаттасқан түтік талшықтары клеткаларының хлоропластарының
граналары жетілмеген.










3. С3- өсімдік










4. С4- өсімдік










5. САМ -өсімдік










6. Жапырақтарында
супэпидермальды склеренхимасы бар.










7. Лептесігі негізінен түнде
ашылады












Есеп №9. (8 ұпай). 1-4 сандарымен өсімдіктері берілген, ал А-Д сандарымен жапырақсабақты өсімдіктердің көбеюіне қатысты белгілері берілген.
Төменде аталған өсімдіктерге сәйкес белгілерді анықтаңыздар.
Белгілердің әрпілерін сәйкес өсімдіктер жанына жазыңыздар.

  1. Гинго

  2. Қарағай

  3. Саговник

  4. Магнолия

А. Гүлдері біржынысты немесе өркендерінде спорофилдері бар Б. Гүлдері қосжынысты немесе өркендерінде спорофилдері бар В. Гүлдері жынысы бойынша диференциацияланбаған немесе өркендерінде спорофилдері бар


Г. Ұрықтануы сперматозоидтар арқылы жүзеге асады
Д. Ұрықтануы жылжымайтын спермия клеткалары арқылы жүзеге асады.


Есеп №10. (5 ұпай). Жорғалаушылар класына жататын отрядтарға қатысты мына төмендегі сұрақтарға жауап беріңдер.

    1. Қос аяқтары бола ма?

    2. Денесі мүйізді өсінділер және төмпешіктермен қапталған ба?

    3. Жүрегі 3- камералы ма?

    4. Өкпе саны біреу ме?

    5. Улы тістері бола ма?

    6. Кеуде клеткасы болады ма?

    7. Өкпе саны екеу ме?

    8. Жүрегі 4- камералы ма?

Жауаптарыңды таблицағы «-» және «+» белгілері арқылы енгізіңдер:






1

2

3

4

5

6

7

8




Кесірткелер отряды

























Хамелеон отряды

























Жыландар отряды

























Крокодилдер отряды

























Тасбақалар отряды





























Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   61




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет