С. П. Наумов омыртқалылар зоологиясы
— бас венасы; 2 — ұйқы артериясы
жүктеу/скачать 1,89 Mb.
|
ОМЫРТҚАЛЫЛАР ЗООЛОГИЯСЫ. Наумов
| 1— бас венасы; 2 — ұйқы артериясы; 3 — шықшыт венасы, 4 — ұйқы безі құйылысы; 5 — қолқанық сол доғасы; 5 — колқаның оң доғасы; 6 — өкпе артериясы; 7 — өкпе, 8 — төменгі қуыс вена; —арқа колқасы; 10 — омыртқа аралық артерия; 11 — бауыр; 12—ішек артериясы; 13 — бауырдың қақпа венасы; 14 — тоқ Ішек; 15 — төменгі қуыс вена; 16 — құрсақ венасы; 17 — шажырқай артериясы; 18 — сыртқы шажырқай артериясы; 19—алып кеткіш бүйрек венасы; 20 — сол жамбас венасы; 21 — сол жамбас артериясы; 22 — бүйрек; 23 — артқы аяқ артериясы; 24—артқы аяк венасы; 25— құйрық артериясы; —26 құйрық венасы
109. венаны құрап, оң жақ жүрекшеге құяды. Сол жақ жүрекшеге өкпе веналарының. қаны кұйылады. Зәр шығарү органдары. Рептилилердің ересектерінің зәр шығару органы жамбас бүйректерінен (metanерһгоs) тұрады. Метанефрос дене бойымен созылып жатқан — дене бүйрегі бастамасының алдыңры жағынан дамиды. Дене бүйректері ұрықтың даму кезеңінде болатын орган. Дене бүйректері ұрық жұмыртқадан шыққанша, кейде жүмыртқадан шыққан соң біраз уақытқа дейін жұмыс істейді. Жамбас бүйрегі жетілген соң, вольфов каналының артқы бөлімінен, бүйректің зәр шығару түтігімен қосылатын канал шығады. Сөйтіп зәр шығару түтігі пайда болады. Оң және сол зәр шығару түтіктері клоаканың арқа жарынан құйылады. Құрсақ жағынан клоакаға қуық ашылады. Крокодилдердің, жыландардың, кесірткенің кейбір түрлерінің қуығы жетілмеген. Мұндай жануарлардың зәр заты қоймалжың болады да, негізінен несеп қышқылынан тұрады. Жамбас бүйрек қалыптасқан соң, дене бүйрегі редукцияла-нады. Ұрғашыларында алғашқы бүйрек толығымен редукция-ланады да еркегінде оның алдыңғы бөлігі қалып қояды. Оны ұрық безінің қосалқысын (еріdіdуmиs) деп атайды. жүктеу/скачать 1,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|