С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім
Сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алу
жүктеу/скачать 1,81 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Иеленіп алу дегеніміз
- Иеленіп алу мен ысырап етудің ортақ белгісі
| Сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алу
немесе ысырап ету (176-бап) Иеленіп алу немесе ысырап ету-кінәлы адамға тапсырылған бөтен мүлікті талан-таражға салудың бір нысаны болып табылады. Қылмыстың объективтік жағы сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иелену немесе ысырап ету белгілерімен сипатталады. Осыған байланысты бұл жерде талан-тараждың екі нысаны: иеленіп алу немесе ысырап ету құрамдары туралы сөз болып отыр. Иеленіп алу дегеніміз-кінәлының өзіне сеніп тапсырылған бөтеннің мүлкін өзінің пайдасына заңсыз айналдыруы мақсатымен оған заңсыз иелік етуі болып табылады. Мұндай ретте иеленген мүлік кінәлының билігінде болады. Ол меншік иесіне негізсіз қайтарылмайды немесе бөтен адамға берілмейді. Мүліктің жоғалуы, іріп-шіріп кету, жойылуы, басқа адамның ұрлауы нәтижесінде меншік иесіне қайтарылмаса, онда бұл иеленіп кетуге жатпайды. Иеленіп кетуді бөтеннің мүлкін уақытша пайдалана тұрумен шатастыруға болмайды. Егер өзіне мүлік сеніп тапсырылған адам оны заңсыз пайдалана отырып, оны заңды иесіне қайтаруға немесе оның құнын төлеуге деген ниетте болса,онда оның әрекеті иеленіп кету емес. Ысырап етуге кінәлы адамның өзіне сеніп тапсырылған бөтен мүлікті заңсыз және тегін өзінің пайдалануы немесе басқа біреуге беруі, сыйлауы, сатуы, қарызға беруі және т.б. әрекеттері жатады. Сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иелену мен ысырап етудің негізгі айырмашылықтары мынандай: сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленуде кінәлы адам бөтеннің мүлкін жөнсіз, негізсіз, заңға қайшы әрекеттермен ұстап тұрады, иесіне қайтармайды, ал ысырап етуге осы аталған мүлікті әр түрлі жолмен талан-таражға салуы, пайдаланып кетуі, шашылып-төгілуі, рәсуә болуы, тегін немесе ақысын алып тарату жатады. Иеленіп алу мен ысырап етудің ортақ белгісі: екі қылмыс құрамы бойынша да кінәлы адамға мүлік уақытша сеніп тапсырылады; мүлікті талан-таражға жасау үшін бұл ретте кінәлы адамдар өздеріне берілген мүлікке иеліктерді қылмысты әрекетке пайдаланады.Қылмыстың субъективтік жағы тікелей қасақаналық нысаны арқылы сипатталады. Кінәлы адам өзіне сеніп тапсырылған бөтеннің мүлкін иеленетінін немесе ысырап ететінін сезеді және өз әрекеті арқылы меншік иесіне мүліктік залал келтіргенін күні бұрын біледі және сондай залалдың болуын тілейді. Бұл жерде кінәлы адам пайдакүнемдік ниетті басшылыққа ала отырып, заңсыз бөтеннің мүлкі есебінен пайда табу мақсатында көздейді. Қылмыстың субъектісі болып арнаулы субъект-талан-таражға түскен мүлік өзіне заң, шарт, контракт негізінде немесе қызметтік жағдайына байланысты сеніп тапсырылған мүлікке құзыретті адам танылады. жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|