С тұр сын ға лиева
жүктеу/скачать 10,65 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қа ра өлең
- Қар ғыс
- Ли ри ка лық кей іп кер
| Қа зақ әде бие ті – қа зақ хал қы ның ға сыр лар қой науы нан
ұр пақ тан ұр пақ қа жет кен ру ха ни, мә де ни мұ ра сы, сөз өне рі нің асыл қа зы на сы. Қай талау – сөз әсе рін, ай тар ой ды кү шей те тү су үшін бір сөз ді не ме се сөз тір ке сін сан рет қай талап қол да ну тә сі лі. Қа ра өлең – қа зақ тың ежел гі өлең тү рі. «Қара сөз» деген атау өлең сөзден бөлек шығарма мағынасын білдіреді. Өлең өнерін қазақ қара сөз демейді. Қара сөз «проза» деген мағынада айтылған. Қара сөз – еркін ой білдіру формасы. Қара сөздердің кейбірінде очерктік, шежірелік, зерттеушілік сипат болса, енді бірінде өсиет-өнеге, философиялық немесе көсемсөздік ойтолғау сарыны бар, тағы бірі көпшілікпен, оқырманмен кеңесу, сұрақ-жауап түрінде әңгімелесу үлгісінде жазылған. Абай қарасөздерінде өз тұсындағы қазақ қоғамындағы түрлі өзекті әлеуметтік, моральдық т.б. мәселелерді: халықты өнер- білімге, ынтымақ-бірлікке үндеу, еңбек пен кәсіп, ұрпақ тәрбиесі, А РМ А Н -П В б ас па сы 260 адамгершілік жайы, ұлт бойындағы ұнамсыз, кеселді қылық, мінез, дағдыларды сынау мәселелері көтеріледі. Қар ғыс – адам ның жә бір леу ші сі не айт қан кейіс сө зі, лағы не ті. Қол жаз ба – ав тор дың бі реу ге өз қо лы мен жа зып бер ген ес керт- кіш жа зуы не ме се өз қо лы мен жаз ған қол жаз ба мә ті ні. Ли ри ка – адам ның әр түр лі кө ңіл күй ін біл ді ре тін сыр шыл өлең тү рі. Ли ри ка сая си ли ри ка, аза мат тық ли ри ка, фи ло со фия лық ли ри ка, та би ғат ли ри ка сы, ма хаб бат ли ри ка сы деп бө лі не ді. Ли ри ка лық кей іп кер – поэзиялық шығармалардағы адам бейнесі. Лирикалық туындылардың бас қаһарманы – ақынның өзі. Сондықтан ақынның өзі лирикалық кейіпкер болады. Лирикалық кейіпкердің ой-сезімі, тағдыры өз заманында сурет- телсе, соғұрлым ол типтік қасиеттері мол, сомдап жасалған ірі тұлғаға айналып, дәуірдің көрнекті өкілі болып шығады. Ақын өлеңді өз атынан айтқанда лирикалық кейіпкердің бейнесі жаса- лады. Себебі ол ақынның өз бейнесі жинақталған лирикалық кейіпкердің бейнесі болып шығады. Ақын қоғам өмірі, заман, адам туралы толғанғанда, өзін «мен» деп, «біз» дей отырып, сол ортаның адамы, белгілі бір ұрпақ буынының өкілі ретінде сезінеді. жүктеу/скачать 10,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|