С тұр сын ға лиева
жүктеу/скачать 10,65 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «Жи нақ тау»
- Талдау Жинақтау Бағалау ХХІ ға сыр оқыр ма ны на А РМ А Н -П В
| Түсіну
Қолдану А РМ А Н -П В б ас па сы 95 «Тал дау» 1. Бұ қар жы рау тол ғау ла рын да ғы Абы лай мен та ри хи тұлға Абы лай ды са лыс ты рың дар. 2. Бұқар жырау шығармаларындағы Абылай хан бейнесін суретші М.Айтбаевтың қолынан шыққан портретпен, «Көшпенділер» фильміндегі, М.Жұмабаевтың «Батыр Баян» дастанындағы Абылай хан образымен салыстырыңдар, тарихи және көркемдік құндылығы туралы ойларыңмен бөлісіңдер. «Жи нақ тау» 1. Бұ қар жы рау тол ғау ла ры ның та қы ры бы мен идея сын анық таң дар. 2. Абы лай хан ға ар нал ған тол ғау ла ры не гі зін де Абы лай хан об ра зы на топ тас ты ру жа саң дар. Ті рек сөз дер ар қы лы Абы- лай хан ту ра лы ай тып бе рің дер. «Бағалау» Бұ қар тол ғау ла ры XXI ға сыр да біз ге не сі мен қым бат деп ой лай сың дар? Ой бөлісіңдер. Бұ қар жы рау ту ра лы «Та ри хи тұл ға лар» жи на ғы нан, Абы лай хан ту ра лы «Абы лай хан» ат ты та ри хизерт теу ең бе гі нен, С.Сма таев тың «Елімай», Ұ.Дос пан бе тов тың «Абы лай дың ақ туы» шы ғар ма ла ры нан, З.Тай шы бай дың «Қа зақ тың ха ны – Абы лай» ат ты кі та бы нан, С. Дәуітұлы ның «Абы лай хан» та ри хи жы ры нан, «Ба ба лар сө зі» топ та ма сы нан жә не та ғы бас қа ба сы лым дар дан оқыпта ны сың дар. Талдау Жинақтау Бағалау ХХІ ға сыр оқыр ма ны на А РМ А Н -П В б ас па сы 96 Ға сыр дан ға сыр ға, ата дан ба ла ға, за ман нан за ман ға ұла сып ке ле жат қан ай тыс өне рі – қа зақ де ген ру хы би ік өнер лі ха лық еке ні міз ді бү кіл әлем ге та ны та тын әде би мұ ра ла ры мыз дың бі рі. Қазақөнерініңантологиясы АЙ ТЫС Ай тыс – ау ыз әде бие тін де ежел ден қа лып тас қан поэ зия- лық жанр, топ ал дын да қол ма- қол суы рып са лып ай ты ла тын сөз сай ысы, жыр жа ры сы. М.Әуе зов тің сө зі мен айт қан да, «ай тыс – сөз ба рым та сы». Ай- тыс – қа зақ тың ау ызе кі әде би- му зы ка лық өне рі нің кө лем ді жә не аса құн ды са ла ла ры ның бі рі. Ол суы рып сал ма ақын дық өнер дің же мі сі бо лып та бы ла ды. Ай тыс та ха лық тың әдет-ғұр пы, тұр мыс-сал ты, дү ни ета ны мы, эс те ти ка лық, ру ха ни, фи ло со- фия лық жә не әлеу мет тік көз қа- ра сы, қа лып та су та ри хы бай қа- ла ды. Ең ал ғаш тұр мыс-салт жыр ла ры нан бас тау алып, сан алу ан ке зең дер ден өтіп, ке мел де не же тіл ген ай тыс тың ал ғаш қы үл гі ле рі жат тан ды өлең дер ден тұр- са, кей ін суы рып сал ма лық си па ты ба сым бо лып оты ра ды. Егер де ай тыс тың ең ежел гі тү рі – «Бә дік» ай ты сы ның не гі зін де адам ба- ла сы ның та би ғат қа әсер ету мақ са ты жат са, ақын дар ай ты сы ның та қы рып та ры бір не ше са ла бо лып ке те ді жә не бә рі ха лық тың өмір-тұр мы сын жан-жақ ты көр се тіп, ба рын ша то лық бей не лей ді. Қа зақ тың ау ыз әде бие тін де ай тыс тың бір не ше тү рі бар: бә дік, жар-жар, жа ну ар лар мен адам ныG ай ты сы, өлі мен ті рі ніG ай ты- сы, жDм ба@ ай ты с, салт ай ты сы, @ыз бен жі гіт тіG ай ты сы, а@ын дар ай ты сы, осы кEн гі ай тыс тар. Ай тыс – синк рет ті өнер, ол тұр мыс-салт жыр ла ры нан бас тау алып, ке ле-ке ле ақын дар ай ты сы на ұлас қан. Синк рет ті лік де ге ні- міз – фольклор лық ту ын ды лар дың бой ын да бір не ше өнер дің жүктеу/скачать 10,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|