Идеалдықан қысымын анықтау Артериялық қан қысымының мөлшері адамның жасына, көңіл-күйінің жағдайына, еңбекпен айналысуына және т.б. факторларға байланысты.
Артериялық қан қысымы мен адамның жасының арасындағы байланысты ескере отырытып, проф. Волынский(1949ж.) әрбір жасқа сәйкес идеалды қан қысымын анықтау әдiсiн ұсынды.
Максималды (ең жоғарғы) қан қысымы: 102+0,6*х адам жасы
Минималды (ең төменгi) қан қысымы; 63+0,5 * адам жасы
Максималды қан қысымы:
110+0,6*18= 120,8
Минималды қан қысымы:
70+0,5*18= 79
Қорытынды: Маған берілген есепті алтыншы практикалық тапсырма бойынша істедім. Бұл есептің берілуінде адам жасы көрсетілмегендіктен өз жасымды қойдым. Алтыншы практикалық тапсырма бойынша адамның қан қысымын қалай өлшеу керектігін үйрену арқылы Волынскийдің жас ерекшелігіне байланысты идеалды қан қысымын анықтадым. Волынскийдің формуласы бойынша максималды және минималды қан қысымының формуласымен есептеп көрдім. Мұнда жас ерекшелігіне байланысты болғансоң нормалары көрсетілмеген.
Есепті шығару:
Артериялық қан қысымы мен адамның жасының арасындағы байланысты ескере отырытып, проф. Волынский(1949ж.) 10 жасқа сәйкес идеалды қан қысымын анықтау әдiсi арқылы максималды (ең жоғарғы) және минималды қан қысымын есептеу Систолалық қан қысымы - жүректің бұлшық еттерінің келісімі (систолалық кезде) кезінде қан ағып кеткенде дененің артерияларының қабырғаларындағы қысым. Артериалды қысымның жалпы көрсеткішінде бұл бірінші немесе жоғарғы сан (жоғарғы қан қысымы).
Пульстік қысым (пульстік айырмашылық) – жүректің қатты жиырылғандағы (систолалық) қысымы мен оның босаған (диастолалық) кезіндегі қысымның айырмасы жүрек соғу (пульс) қысымы деп аталады. Мысалы: ересек кісілерде сынап бағанасы бойынша 35-50 мм-ге тең болады.[1]
Диастолалық артериялық қысым (ДАҚ) – төменгі көрсеткіш – бұл жүректің соғу арасындағы тынығу кезіндегі қалдық қысым деңгейін көрсетеді [1].
Жүрек қантамыры жүйесінің жұмысына көптеген факторлар əсер етеді жəне ол жасына, жынысына сай өзгереді. Қан айналым жүйесінің көрсеткіштері – динамикалық көрсеткіш болып табылады. Сол себептен оқу үрдісі, сыртқы орта, психо-эмоциональдық күйі, дене жаттығулары және т.б жүрек –қантамыры жүйесінің жұмысына əсерін туғызады.
Адамның жасы ұлғайған сайын организмінде қалпына келмейтін процестер орын алады. Олар өмір бойына қан қысымының көтерілуіне әсер етеді. Адамның жасы қаншалықты үлкен болса, оның қан қысымы соншалықты жоғары болады.
Гигиеналық талаптар:
Қан қысымы тұрақты болуы үшін:
Идеалды қан қысымын анықтау
Есепті шығару:
Максималды (ең жоғарғы) қан қысымы:
102+0,6* 10 адам жасы =108
Минималды (ең төменгi) қан қысымы;
63+0,5 * 10 адам жасы = 68
Қорытындылай келе, барлық нормаларға сай болды. Бұл практикалықты орындау барысында максималды және минималды қан қысымды анықтау керек болды. Бізге берілген жас мөршерін осы формулаға қоя отырып, барлығы қалыпты екенін көре аламыз.