Сабақтың мақсаты «Молекулалық биология және биохимия»



бет4/28
Дата26.12.2023
өлшемі12,29 Mb.
#144181
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28
Байланысты:
Саба ты ма саты «Молекулалы биология ж не биохимия»

Барлығы

15

ҚГБ 10 Б «Биология» пәнінен 1-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Мұз әрдайым суқойма бетінде түзіледі немесе ол суқоймаға сырттан түссе, бетінде қалқып жүреді. Бұл судағы ағзаларға қыста тіршілік етуге мүмкіндік береді. Бұл сипаттаманың судың қандай қасиетіне негізделгенін айтыңыз?
A. рН көрсеткіші B. Әмбебап еріткіштік C. Жоғары тығыздық D. Беттік керілу [1]
2. Судың негізгі қасиеттерін атап, әрқайсысына қысқаша сипаттама беріңіз? [2]
3. Липидтің түрлері: үшглицерид, фосфолипид, гликолипид, липопротеинді құрылысы мен қасиеті және қызметімен салыстырыңыз. Қай салыстыру дұрыс екендігін анықтаңыз? [1]

липид түрлері

қызметі



құрылысы

жай липид/
күрделі липид

қаныққан/ тармақталған/

қанықпаған тармақталмаған

A

үшглицирид

құрылымдық

X
V

V
X

X
X

B

фосфолипид

қорғаныш

V
V

V
X

X
V

C

гликолипид

энергетикалық

V
X

V
X

X
X

D

балауыз

қорғаныш

V
X

V
V

V
V

4. Нәруыздың жіктелуі қай қатарда дұрыс сипатталған көрсетіңіз.
[1]

құрылысы бойынша

құрамы бойынша

қызметі бойынша

A

фибрилдік және глобулдық

құрылымдық, ферментативтік

құрымылымдық, ферментативтік

B

құрылымдық, ферментативтік

фибрилдік және глобулдық

жай және күрделі

C

фибрилдік және глобулдық

жай және күрделі

құрылымдық, ферментативтік

D

құрылымдық, ферментативтік

жай және күрделі

фибрилдік және глобулдық

5. Нәруыздардың бірінші, екінші, үшінші және төртінші реттік құрылымы мен оларға тән қасиеттерін салыстырыңыз. [1]


Нәруыздардың құрылымы



Әр құрылымға тән сипаттамалар



1. Біріншілік құрылым
2. Екіншілік құрылым
3. Үшіншілік құрылым
4. Төртіншілік құрылым

А. Полипептидтік тізбек түзу емес, шиыршықталған, орама қабаттан тұрады.
В. Амин қышқылдарының тізбектерінен тұрады
С. Бірнеше полипептидті тізбектен тұрады, молекуласы өзара гидрофобты байланысқан , сутектік және иондық байланыспен жүзеге асады.
D. Макромолекуланың кеңістіктегі күрделі ұйымдасуы жүзеге асады және глобула түзеді.

6. Редуцирленетін және редуцирленбейтін қанттарға сипаттама беріңіз? [3]


7. ДНҚ және РНҚ молекуласындағы айырмашылығы 1-суретте көрсетілген.
1-сурет
ДНҚ және РНҚ молекуласындағы ұқсастықты анықтаңыз. [1]

ДНҚ

РНҚ




8. ДНҚ және РНҚ -ның жасушадағы ролін анықтаңыз. [2]


9. Жасушаның электронды микротүсірілімі 2-суретте көрсетілген.
2-сурет

а) 2 – суретте көрсетілген қай оргонелла қосмембраналы болып табылатынын анықтаңыз. [2]

b) Жасушаның ішкі және сыртқы жағындағы мембраналар әртүрлі рөлдерге ие. Диаграммадағы мембраналық құрылым мен қызметінің сипаттамасын қолдана отырып, жасушаның ішіндегі түрлі органеллаларға сәйкестігін анықтаңыз.





1

2

3

4

5

6

A

хлоропласт

везикула

Тегіс ЭТ

түйіршікті ЭТ

ядрошық

митохондрия

B

ядрошық

түйіршікті ЭТ

везикула

Тегіс ЭТ

ядро

митохондрия

C

ядро

түйіршікті ЭТ

везикула

Тегіс ЭТ

митохондрия

хлоропласт

D

ядро

Тегіс ЭТ

митохондрия

түйіршікті ЭТ

везикула

хлоропласт

[2]
10. 2 –суретте көрсетілен лизосоманың қызметін сипаттаңыз. [1]
11. Өсімдік жасушасына тән хлоропластың құрылысы берілген.
3-сурет
Тилакоид мембарасы, строма және грана құрылымдарының фотосинтез үдерісндегі атқаратын қызметін түсіндіріңіз. [3]
12. Митохондрия мен хлоропластың арасындағы айырмашылықты көрсетіңіз. [1]
13. 4-суретте жасуша мембранасының сұйық – мозаикалы моделі көрсетілген.
4-сурет Жасуша мембранасының компоненттеріне атау беріңіз және қызметін сипаттаңыз.
А.
В.
С. [3]
14. Оқушылар қызылшаны төрт бірдей бөлікке цилиндр арқылы кесіп, cу, қышқыл, этанолы бар үш сынауыққа салады, әрі 25 градуста қыздырады, ал төртінші сынауықта суға салып 75 градуста қыздырады. В, С және D cынауықтарында мембрана бұзылғанын көруге болады.Төмендегі сызбада көрсетілген нәтижені пайдаланып, қорытынды жасаңыз 5-сурет
. [2]

15. Жасуша мембранасын сипаттаңыз. [1]


10 сынып ЖМБ. «Биология» пәнінен 1 тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар ТЖБ№1
Сыныбы:__________ Күні: ______________ Білім алушының аты-жөні__________________________________
1. Судың айналымында маңызы бар биологиялық процесс?
А) тыныс алу В)агрегаттық күйлері
С)фотосинтез Д)транспирация
[1]
2. Химиялық табиғаты бойынша көмірсулар мынадай кластарға: ____________________________________________
_______________________________________________________, ал молекуласындағы С атомының санына қарай моносахаридтер______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ жіктеледі. [1]
3. Төменде берілген тұжырымдардың қайсысы қатты майлардың денсаулыққа кері әсер ету себебін түсіндіре алады?
А) қатты майлар басқа липидке қарағанда қан тамырында ұзақ сақталады
В)қатты майдың энергиясы екі есе жоғары болады
С)қатты майлар өсімдік майымен бірге ағзада жылдам ыдырайды
Д)қатты майдың құрылысында қос байланыс болады [1]

4. Cуретті пайдалана отырып, химиялық реакцияға қатысатын заттарды А , В, пайда болатын өнімді С, күрделі заттың түзілуі E мен ыдырауын F сипаттайтын реакция түрлерін және күрделі заттардың арасындағы D химиялық байланысты анықтаңыз. [1]







А заты

B заты

C өнім

D химиялық байланыс

E түзілу реакциясы

F ыдырау реакциясы

А

Амин қышқылы

Амин қышқылы

Нәруыз

Гликозидтік

Гидролиз

Конденсация

В

Амин қышқылы

Амин қышқылы

Нәруыз

Пептидтік

Конденсация

Гидролиз

С

Амин қышқылы

Амин қышқылы

Көмірсу

Гликозидтік

Гидролиз

Конденсация

D

Амин қышқылы

Амин қышқылы

Май

Пептидтік

Конденсация

Гидролиз

5. АТТЦГАЦГГЦТАТАГ ДНҚның екінші тізбегін құрыңыздар, тізбектің ұзындығы қандай?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [1]
6. Жасуша мембранасының сұйық кристалды моделін сипаттаңыз?
____________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [1]
7. 3-суретте Фенек – шөлді Сахарада мекен ететін түлкілердің бір түрі көрсетілген. Бұл түлкілерде тері бездері болмайды. Олардың жылуды қалай реттейтіндігін судың қасиеттерін негізге ала отырып, түсіндіріңіз.
3-сурет
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [2]

8. Энергетикалық, жылу өткізгіштік қызметке ие триглицерид пен биологиялық жасуша мембрананың негізгі құрамдас бөлігі болып саналатын фосфолипидтердің химиялық құрылымындағы айырмашылықтарды сипатта.


[2]



Глицеролипид

Фосфолипид







9. Cуретте ДНҚ молекуласының құрылымы берілген.

a) 1 санымен белгіленген құрылымдық компоненттін анықтаңыздар: _____________________________________________________________________________________________ [1]

в) РНҚ түрлері мен жасушада атқаратын қызметін сәйкестендіріңіз? [1]



Рибонуклеин қышқылы

РНҚ қызметтері

аРНҚ

Рибосоманы құрайды

тРНҚ

Нәруыздың құрылысы туралы ақпаратты тасымалдайды

рРНҚ

Синтезделу орнына амин қышқылдарын кодтап, тасымалдайды

10. Cуретте жасуша мембранасының сұйық – мозаикалы моделі көрсетілген.



Жасуша мембранасының компоненттеріне атау беріңіз және қызметін сипаттаңыз.
А. ___________________________________________________________________________________________
В.____________________________________________________________________________________________
С. ________________________________________________________________________________________[3]
11. Суреттегі электронды микроскоп арқылы түсірілген, жасуша органеллалары бейнеленген.

Заттардың жасушаішілік везикулалық тасымалдануын қамтамасыз ететін А және В әріптерімен белгіленген органоидтарын анықтаңыз, олардың қызметтерін сипаттаңыз:
А_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
В_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[4]

12. а) ДНҚ молекуласында тимидил нуклеотидтері – 30, олар жалпы нуклеотид санының 15% құрайды. Жоғарыдағы мәліметтерді пайдалана отырып, берілген молекуладағы нуклеотидтердің басқа түрлерінің санын анықтаңдар?


______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]
b) Генетикалық ақпаратты тасымалдайтын және нәруыз синтезі қызметін атқарушы ДНҚ молекуласының екінші реттік құрылымын сипаттаңыз:
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [2]

13. Төменде берілген ағзалардан эукариот пен прокариот жасушасын анықтап, әрқайсысын өзі жататын топқа жазыңыз?


(А) 1.Амеба, 2.саңырауқұлақ, 3.балдыр, 4.кокка (шар), 5.бацил (таяқша), 6.кірпікшелі кебісше, 7.вибрион,8. спирилл, 9.бактерия, 10.өсімдік, 11.жануар, 12.қына [1]

Прокариоттар

Эукариоттар









(В) Саңырауқұлақ пен бактерия жасушаларының бір ұқсастығы мен айырмашылығын жазыңыз. [2]




Ұқсастығы

Айырмашылығы

Саңырауқұлақ





Бактерия





14. Нәруыздардың бірінші, екінші, үшінші және төртінші реттік құрылымы мен оларға тән қасиеттерін салыстырыңыз. [2]



Нәруыздардың құрылымы

Әр құрылымға тән сипаттамалар

1. Біріншілік құрылым
2. Екіншілік құрылым
3. Үшіншілік құрылым
4. Төртіншілік құрылым

А. Полипептидтік тізбек түзу емес, шиыршықталған, орама қабаттан тұрады.
В. Амин қышқылдарының тізбектерінен тұрады
С. Бірнеше полипептидті тізбектен тұрады, молекуласы өзара гидрофобты байланысқан , сутектік және иондық байланыспен жүзеге асады.
D. Макромолекуланың кеңістіктегі күрделі ұйымдасуы жүзеге асады және глобула түзеді.

15. Суретте пайдалана отырып, нәруыздың үшінші реттік құрылымына мысал бола алатын миоглобин мен ферменттер қасиеттерін түзуде маңызды орын алатын байланыс A, B, C, D түрлерін анықтаңыздар. [2]






Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет