Мектеп:
Күні: Мұғалімнің аты –жөні:
Сынып: 10 Қатысқандар: Қатыспағандар:
Сабақ тақырыбы:
Тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюцияның арасындағы өзара байланыс.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары ( Оқу бағдарламасына сілтеме)
Оқушыларға модификациялық және тұқым қуалайтын өзгергіштік.
Сабақтың мақсаты:
Барлық оқушылар: модификациялық және тұқым қуалайтын өзгергіштік туралы біледі.
Басым оқушылар: модификациялық және тұқым қуалайтын өзгергіштік анықтайды.
Кейбір оқушылар: модификациялық және тұқым қуалайтын өзгергіштік зерттейді,талқылайды және қорытынды шығарады.
Ойлау дағдылары.
Білу,түсіну,қолдану
Жетістік критерийі:
модификациялық өзгергіштік ерекшеліктеріне тән қасиеттерін түсіндіру.
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эволюциядағы маңызына сипаттама береді.
- Эволюциядағы өзгергіштіктің түрлерін талдап, өзгергіштік пен қоршаған орта жағдайларына бейімделудің әсерін талдайды.
Тілдік мақсаттар
Оқушылар қолданады: Оқылым:Тұқымқуалаушылық және өзгергіштік заңдылықтарын оқулықтан оқи отырып, мәтінді топпен, жұппен талдайды, сыныппен ойын бөліседі. Сыни пікірлерін білдіріп, мәтінді талдайды.
Тыңдалым:Тұқымқуалушылық пен өзгергіштіктің заңдылығы жайында бейнеролик көріп, сол бойынша сұрақтарға жауап беріп, жаңа сабақтың мақсатын анықтайды.
Айтылым:Оқушылардың бойында академиялық тілді қалыптастыру, сабақ барысында топтық, жұптық,жеке жұмыс кезінде өз ойларын жеткізеді.
Жазылым:Сабақ барысында термин сөздермен, тестпен, сызбалармен жұмысты дәптерге жазады.
Пәнге қатысты терминдер мен негізгі сөзтіркестері: Тұқымқуалаушылық, өзгергіштік, эволюция, тұқым қуалайтын өзгергіштік, мутациялық, үйлесімді (комбинативтік) және модификациялық (тұқым қуаламайтын) өзгергіштік, бейімделу.
Талқылауға арналған тармақтар: Тұқымқуалаушылық... ата- аналарына ұқсау қабілеті.
Өзгергіштік...ерекшелену қасиеті.
Модификациялық тұқымқуалаушылыққа... белгілер тән.
Өзгергіштіктің түрлері... деп бөлінеді.
Тұқымқуалайтын өзгергіштіктің нәтижесінде ағзалар ... ұрпақтарына береді.
Мутация кезінде ағзаның басқа да ... өзгеріске ұшырайды.
Үйлесімдік өзгергіштікте ... үйлесім тауып бірігеді.
Құндылықтарғы баулу
Генетиканың жанашырлары болған ғалымдардың есімдерімен таныстыру (Г.Мендель, Т.Морган, Г.де Фриз, Э.Чермак, Р.Пэннет, т.б.), олардың еңбектері мен тәжірибелерін бағалай білуге баулу.
Оқушылардың көңіл күйлерін сұрау, сыныпты түгендеу.
Үй тапсырмасын сұрақ - жауап арқылы тексеру:
1.Мендельдің бірінші заңы.
2. Мендельдің екінші заңы.
3. Мендельдің үшінші заңы.
4.Доминантты белгі.
5.рецессивті белгі.
6.Генотип
7.Фенотип
Жаңа тақырыпты, мақсатын таныстыру.
«Ой шақыру» Тұқым қуалаушылық және өзгергіштік дегенді қалай түсінесіңдер? (Оқушылардың ой-пікірлерін тыңдау)
Мәтінмен жұмыс.
Генетика тірі организмдердің тұқым қуалаушылық қасиетін ғана емес, олардың өзгергіштігін де зерттейді.Өзгергіштік – организмдердің жаңа белгілер мен қасиеттерге ие болуы. Бұл барлық тірі организмдерге тән қасиет. Өзгергіштіктің екі түрі болады: тұқым қуалайтын және тұқым қуаламайтын.