ЕРЕЖЕ
Рим цифрлары жазылған сандарды сол жақтан оң жаққа қарай оқы.
ЕРЕЖЕ
Егер мәні бойынша үлкен цифр мәні кіші цифрдың алдына жазылса, онда оларды оқу кезінде мәндері қосылады.
Осылайша осы цифр екі немесе үш рет қайталанады.
|
|
|
|
Сабақтың ортасы
|
Операционалдық-танымдық кезеңі Оқулықпен жұмыс.
1-тапсырма жазбаша орындалады.
Бір таңбалы натурал сандарды кему ретімен жазады: 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1.
Ондықтарды өсу ретімен жазады: 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90.
Жүздіктерді кему ретімен: 900, 800,700, 600, 500,400,
300, 200,100.
5 және 7 цифрларын (қайталанатындай) пайдаланып, екі таңбалы сандарды жазады: 55, 57, 77,75.
Оқулықта берілген ереже таныстырылады.
Рим цифрлары – сандарды белгілеу үшін латын әліпбиіндегі жеті әріптің көмегімен жазылатын таңбалар жүйесі.
1 5 10 50 100 500 1000
I V X L C D M
Кез келген натурал сан осы цифрларды қайталау арқылы жазылады.
Мысалы: II саны 2-ні білдіреді,өйткені 1 + 1 = 2; III саны 3-ті білдіреді, өйткені 1 + 1 + 1 =3;
ХІ саны 11-ді білдіреді, өйткені 10 + 1 =11.
Егер мәні кіші цифр мәні үлкен цифрдың алдында тұрса, онда үлкен цифрдың мәнінен кішісінің мәні азайтылады. Мысалы: IV саны 4-ті білдіреді, өйткені 5 – 1 = 4;
ІX саны 9-ды білдіреді, өйткені 10 – 1 = 9.
Бүгінде рим цифрлары ғасырларды, сағаттар циферблатын, кітаптың тараулары мен бөлімдерін, атаулы
|
|
|
|
|
Сабақта іске асатын
оқушы әрекеттері: оқиды, жазады, кесте құрады, практикалық жұмыс орындайды, жеке, жұпта, топта ынтымақтастықта еңбек етеді, пікірлеседі, бір- біріне көмектеседі.
|
Оқулық. CD диск.
Көрнекі кестелер:
«Араб және рим нумерациясы».
№24 кесте.
|
|
Берілген сандарды, өрнектердің мәнін рим цифрымен жазады.
|
|
|
Апта күндерінің реттік нөмірін рим цифрымен және араб цифрымен жазады.
|
|
|
Практикалық жұмыс орындайды.
Шығармашылыққа берілген тапсырманы шешеді.
|
|
|
даталарды жазуда қолданылады.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
